Ο τελευταίος περιβαλλοντικός νόμος στην Ελλάδα έρχεται σε αντίθεση με την Οδηγία που υποχρεώνει τα κράτη – μέλη να «παρέχουν έγκαιρες και ουσιαστικές ευκαιρίες συμμετοχής στο ενδιαφερόμενο κοινό και στις συναρμόδιες υπηρεσίες στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων»

Οι Ευρωβουλευτές τονίζουν πως στην απόφαση κήρυξης του χώρου της ναυμαχίας της Σαλαμίνας ως αρχαιολογικής Ζώνης Α’ απολύτου προστασίας «απαγορεύεται ρητά η λειτουργία ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων ενώ οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού είχαν γνωμοδοτήσει αρνητικά για το θέμα πριν την εφαρμογή του περιβαλλοντικού νόμου»

Ερώτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αδειοδότηση διαλυτηρίου πλοίων στον αρχαιολογικό χώρο της Σαλαμίνας, κατέθεσαν οι έξι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία: Δημήτρης Παπαδημούλης, Κώστας Αρβανίτης, Αλέξης Γεωργούλης, Πέτρος Κόκκαλης, Στέλιος Κούλογλου και Έλενα Κουντουρά.
Όπως αναφέρουν οι Ευρωβουλευτές στην ερώτησή τους, ο τελευταίος περιβαλλοντικός νόμος στην Ελλάδα έρχεται σε αντίθεση με την Οδηγία που υποχρεώνει τα κράτη – μέλη να «παρέχουν έγκαιρες και ουσιαστικές ευκαιρίες συμμετοχής στο ενδιαφερόμενο κοινό και στις συναρμόδιες υπηρεσίες στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων», περιορίζοντας ουσιαστικά την «εφαρμογή της ενημέρωσης κοινού σε πληθώρα περιπτώσεων, ως μη απαραίτητο στάδιο, ενώ η περιβαλλοντική αρχή υποχρεούται σε έκδοση απόφασης έγκρισης ή απόρριψης με την πάροδο οριζόμενης αποκλειστικής προθεσμίας».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ερωτάται αν είναι ενήμερη για τις ανωτέρω μεταβολές στην ελληνική νομοθεσία και πώς τις αξιολογεί από άποψη συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο και ιδιαίτερα με τις Οδηγίες ΕΠΕ.
Οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία ρωτούν επίσης την Κομισιόν αν η πολιτισμική κληρονομιά αποτελεί πεδίο αξιολόγησης των άμεσων και έμμεσων σημαντικών επιπτώσεων ενός έργου κατά τη διαδικασία ΕΠΕ.
Τέλος, οι Ευρωβουλευτές ρωτούν αν πληρούνται οι όροι που θέτει ο Κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την διάλυση των πλοίων, ειδικά για την θάλασσα του Σαρωνικού που είναι ήδη επιβαρυμένη.
Οι Ευρωβουλευτές σημειώνουν πως στην απόφαση κήρυξης του χώρου της ναυμαχίας της Σαλαμίνας ως αρχαιολογικής Ζώνης Α’ απολύτου προστασίας «απαγορεύεται ρητά η λειτουργία ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων ενώ οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού είχαν γνωμοδοτήσει αρνητικά για το θέμα πριν την εφαρμογή του περιβαλλοντικού νόμου».

Οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία:
Δημήτρης Παπαδημούλης
Αλέξης Γεωργούλης
Πέτρος Κόκκαλης
Κώστας Αρβανίτης
Στέλιος Κούλογλου
Έλενα Κουντουρά

Ακολουθεί ολόκληρη η ερώτηση που έστειλαν στην Κομισιόν οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL), Petros Kokkalis (GUE/NGL), Alexis Georgoulis (GUE/NGL), Elena Kountoura (GUE/NGL), Konstantinos Arvanitis (GUE/NGL), Stelios Kouloglou (GUE/NGL)
Θέμα: Αδειοδότηση διαλυτηρίου πλοίων στον αρχαιολογικό χώρο της ναυμαχίας της Σαλαμίνας

Η Οδηγία για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ)1 θεσπίζει την υποχρέωση των κρατών-μελών να παρέχουν έγκαιρες και ουσιαστικές ευκαιρίες συμμετοχής στο ενδιαφερόμενο κοινό και στις συναρμόδιες υπηρεσίες στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων2.
Ο τελευταίος περιβαλλοντικός νόμος στην Ελλάδα (ν. 4685/20203) περιορίζει την εφαρμογή της ενημέρωσης κοινού και υπηρεσιών σε πληθώρα περιπτώσεων, ως μη απαραίτητο στάδιο, ενώ η περιβαλλοντική αρχή υποχρεούται σε έκδοση απόφασης έγκρισης ή απόρριψης με την πάροδο οριζόμενης αποκλειστικής προθεσμίας.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η αδειοδότηση διαλυτηρίου πλοίων εντός αρχαιολογικής Ζώνης Α΄ απολύτου προστασίας στη Σαλαμίνα, περιοχή όπου πραγματοποιήθηκε η ναυμαχία της Σαλαμίνας, πριν 2500 χρόνια. Σημειώνεται ότι στην απόφαση κήρυξης του χώρου ως αρχαιολογικής Ζώνης Α΄ απολύτου προστασίας απαγορεύεται ρητά η λειτουργία ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων4, ενώ οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού είχαν γνωμοδοτήσει αρνητικά για το θέμα5 πριν την εφαρμογή των προβλέψεων του ν. 4685/2020.

Ερωτάται η Επιτροπή:
1) Είναι ενήμερη για τις ανωτέρω μεταβολές στην ελληνική νομοθεσία και πώς τις αξιολογεί από άποψη συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο και ιδιαίτερα με τις οδηγίες ΕΠΕ;
2) Αποτελεί η πολιτιστική κληρονομιά πεδίο αξιολόγησης των άμεσων και έμμεσων σημαντικών επιπτώσεων ενός έργου κατά τη διαδικασία ΕΠΕ6;
3) Πληρούνται οι όροι που θέτει ο Κανονισμός (EE) 1257/2013 για τη διάλυση των πλοίων, ειδικά για τη θάλασσα του Σαρωνικού που είναι ήδη επιβαρυμένη;

1 Οδηγία 2011/92/ΕΕ, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2014/52/ΕΕ

2 Όπως επισημαίνει με απάντησή της η Επιτροπή σε προηγούμενη ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης (https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2020-002671_EL.html, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2020-002671-ASW_EL.html).

3 ΦΕΚ Α 92/07.05.2020

4 ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/47502/2913/18-9-2001, όπου ρητά «απαγορεύεται η δόμηση και η οποιαδήποτε αλλοίωση του εδάφους, η λειτουργία ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων, η κατασκευή λιμενικών έργων, καθώς και οποιαδήποτε κατασκευή, για την οποία απαιτείται ή δεν απαιτείται έγκριση της αρμόδιας πολεοδομικής αρχής».

5 ΥΠΠΟΤ/Γ∆ΑΠΚ/Α1/Φ26/125027/5240/23-12-2011 αρνητική γνώμη κατά τη διαδικασία αδειοδότησης ναυπηγείου «δεδομένου ότι το συγκεκριμένο ναυπηγείο προκαλεί σοβαρή άμεση και έμμεση βλάβη στον εν λόγω αρχαιολογικό χώρο και κυρίως στο παρακείμενο μνημείο του Τύμβου των Σαλαμινομάχων».

6 Άρθρο 3 Οδηγίας 2014/52/ΕΕ