Ομιλία της Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου, Ειδικής Εισηγήτριας στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό 2021 και Τομεάρχη Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, στη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.

Το σχέδιο Προϋπολογισμού για το 2021 είναι αναντίστοιχο με τη μεγάλη υγειονομική, οικονομική και κοινωνική κρίση που αντιμετωπίζουμε. Βασίζεται σε ανεδαφικές και πλασματικές προβλέψεις.
Αποτυπώνει την εμμονή της κυβέρνησης στις ίδιες πολιτικές που εννέα μήνες τώρα τροφοδοτούν την ύφεση και την ανεργία, πολλαπλασιάζουν τα λουκέτα και αυξάνουν τη φτώχεια.
Οι πολιτικές σας εκφράζουν τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη σας.
Στρατηγική σας επιλογή είναι να μην στηριχθεί το ΕΣΥ και να μην ενισχυθούν οι δημόσιες συγκοινωνίες.
Στρατηγική σας επιλογή είναι, με πρόσχημα την πανδημία, η αναδιάρθρωση της οικονομίας και η εφαρμογή της αντίληψης της ανοσίας της αγέλης, εγκαταλείποντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην τύχη τους.
Στρατηγική σας επιλογή είναι η αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων και η κατάλυση των εργατικών δικαιωμάτων.
Αντί να στηρίξετε την εργασία, τους μισθούς και τη ζήτηση, επιλέξατε την επιδότη-ση της ανεργίας και τη μείωση των μισθών, που πλέον έχει ξεπεράσει το 10%.
- Αναστολή των συμβάσεων εργασίας και παροχή επιδόματος 534 ευρώ.
- Πρόγραμμα ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, εκ περιτροπής εργασία, μείωση των μισθών των εργαζο-μένων.
- Απλήρωτες υποχρεωτικές υπερωρίες και πλήγμα στη βασική αρχή ούτε μια ώρα δουλειάς χωρίς αμοιβή.
Είστε κυνικά αδιάφοροι απέναντι στη ζοφερή πραγματικότητα της πλειονότητας της κοινωνίας και πλήρως αποκομμένοι από τα αδιέξοδα του κόσμου.
Ανακοινώσατε μειωμένο δώρο Χριστουγέννων στους εργαζομένους που βρίσκονται σε αναστολή εργασίας στη βάση του επιδόματος αναστολής και σε εκείνους που είναι σε εκ περιτροπής εργασία στη βάση του μειωμένου «πραγματικού» μισθού τους.
Ανακοινώσατε, αντί για κοινωνικό μέρισμα, ένα περιορισμένο σε αποδέκτες και ύ-ψος έκτακτο μέτρο οικονομικής ενίσχυσης για τον Δεκέμβριο, ύψους 54 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και στις δύσκολες εποχές των μνημονίων, έδινε μέ-ρισμα άνω των 700 εκατ. ευρώ.
Ανακοινώσατε στήριξη μόνο σε 130.000 μακροχρόνια ανέργους, αποκλείοντας 740.000 μακροχρόνια και μη επιδοτούμενους ανέργους, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ.
Για την κυβέρνηση είναι αόρατοι, όπως και χιλιάδες άλλοι συμπολίτες μας, εποχικά εργαζόμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και εργαζόμενοι με μπλοκάκια, καλλιτέχνες και εργαζόμενοι στον πολιτισμό που επλήγησαν την περίοδο της πανδημίας και αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης. Όπως παραμένουν αόρατοι για σας στον προϋπολογισμό του 2021 στον οποίο καμία στήριξη δεν προβλέπεται για αυτούς.
Εν μέσω πανδημίας, οι δαπάνες για τα κοινωνικά επιδόματα το 2020 ήταν στην πραγματικότητα χαμηλότερες από το 2019 κατά 164 εκ. Αφορούν τις παροχές για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, οικογενειακά επιδόματα, επιδόματα ΑμεΑ, σχολικά γεύματα, στεγαστικό επίδομα και ανασφάλιστους υπερήλικες. Από τα 233 εκατ. που εμφανίζονται επιπλέον, τα 108 αφορούν το πρόγραμμα «Γέφυρα», το μοναδικό ποσό που εν μέσω πανδημίας δόθηκε επιπλέον για ευάλωτους δανειολήπτες, ενώ τα 125 εκατ. αφορούν στο νέο επίδομα γέννησης, που δεν υπήρχε στον προϋπολογισμό του 2019.
Ο προϋπολογισμός του 2021 για επιδόματα είναι ίσος με ό,τι είχε δαπανηθεί το 2019, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι δραματικές κοινωνικές συνέπειες της κρίσης της πανδημίας. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΑ, οι αυξήσεις στα επιδόματα το 2021 κατά 248 εκατ. ευρώ δεν αφορούν νέες κοινωνικές παροχές για τους πολίτες! Οφείλονται στην αύξηση των δικαιούχων λόγω της φτωχοποίησης που συντελείται. Επιβεβαιώνεται, δυστυχώς, έτσι η αύξηση της ακραίας φτώχειας και η φτωχοποίηση των μεσαίων στρωμάτων.
Σε αυτή τη δύσκολη κοινωνική πραγματικότητα καταθέσαμε δύο τροπολογίες στη Βουλή που συζητούνται σήμερα.

Για την πλήρη κάλυψη από το κράτος του δώρου των Χριστουγέννων των εργαζομένων που πλήττονται στη βάση του ονομαστικού τους μισθού, ώστε και οι εργαζόμενοι να λάβουν το δώρο που δικαιούνται και οι επιχειρήσεις να μην επιβαρυνθούν σε αυτήν τη δύσκολη οικονομικά και κοινωνικά περίοδο.
Για την καταβολή τον Δεκέμβριο Εισοδήματος Έκτακτης Ανάγκης για την ενίσχυση όλων των νοικοκυριών που περιλαμβάνουν έστω και ένα μέλος τους που τα εισοδήματά του επλήγησαν από την πανδημία. Είτε είναι άνεργος, επιδοτούμενος ή μη, επισφαλώς εργαζόμενος (με μπλοκάκι, εργόσημο, εποχικός), αγρότης, ΑμεΑ, εργαζόμενος στον πολιτισμό, ελεύθερος επαγγελματίας και αυτοαπασχολούμενος.
Οι προτάσεις μας
- Στοχεύουν στην αναγκαία κοινωνική στήριξη σε αυτές τις δύσκολες γιορτές που είναι μπροστά μας.
- Εντάσσονται στο πλαίσιο των συνολικών μας προτάσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης με εμπροσθοβαρή μέτρα και ουσιαστική στήριξη των εργαζομένων, των μικρομεσαίων επιχειρηματιών και των οικονομικά ασθενέστερων.
Γιατί μια άλλη πολιτική σήμερα είναι και αναγκαία και εφικτή.

Ακόμη και συντηρητικές δυνάμεις στην Ευρώπη αυτήν την περίοδο έκαναν στροφή πολιτικής εξ ανάγκης. Εσείς αποτελείτε παραφωνία, ενώ η κυβέρνηση σας έχει αυξημένες δημοσιονομικές δυνατότητες. Είναι επιλογή σας να μην αξιοποιήσετε το μαξιλάρι των 37 δις, την αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας, τις δυνατότητες του ΕΣΠΑ, που οι πιστώσεις του - λόγω πανδημίας - έχουν απελευθερωθεί από την ΕΕ. Δεν διεκδικήσατε ούτε καν ένα μεγαλύτερο ποσό από το πρόγραμμα SURE (για την Ελλάδα εγκρίθηκαν 2,7 δις, ενώ για την Πορτογαλία 5,9 δις).
Στον Προϋπολογισμό όμως αποτυπώνεται και το σχέδιο σας για την επόμενη μέρα της πανδημίας. Η Παρουσίαση του σχεδίου Πισσαρίδη σκιαγραφεί το νεοφιλελεύθερο σχέδιο σας για το μέλλον της οικονομίας και της κοινωνίας. Απορρύθμιση, ιδιωτικοποιήσεις, φθηνή εργασία, υποβάθμιση του ΕΣΥ και του Κοινωνικού Κράτους στο ελάχιστο αναγκαίο.
Αποτυπώνεται καθαρά η διαφορά μας, γιατί για εμάς η εργασία είναι παραγωγική δύναμη, οι κοινωνικές πολιτικές αναπτυξιακός παράγοντας και η δημόσια κοινωνική ασφάλιση θεμελιώδης και αδιαπραγμάτευτος κοινωνικός πυλώνας.
Στον Προϋπολογισμό αναφέρεται η ενίσχυση των μεταρρυθμίσεων.
Οδοστρωτήρας για τους εργαζόμενους, τους μισθούς και τα δικαιώματα τους. Το «εργασιακό νομοσχέδιο», που παρουσίασε πρόσφατα ο Υπουργός Εργασίας στο Υπουργικό Συμβούλιο, αποτυπώνει την αντιμεταρρύθμιση στις εργασιακές σχέσεις θεσμοθετώντας την απορρύθμιση του συστήματος υπερωριών και την απλήρωτη υπερωριακή εργασία, την κατάφωρη επίθεση στις συνδικαλιστικές ελευθερίες 1264/82 και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων του ΣΕΠΕ για την επίλυση των συλλογικών διαφορών στον ΟΜΕΔ, απαξιώνοντας τη λειτουργία του ΣΕΠΕ εις βάρος των εργαζομένων.
Νέο Ασφαλιστικό – Ιδιωτικοποίηση της Επικουρικής Ασφάλισης, που πλήττει τον δημόσιο αναδιανεμητικό χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος, καταργεί την αλληλεγγύη των γενεών, μεταφέρει το βάρος στους φορολογούμενους και τους συνταξιούχους και καταδικάζει τους νέους εργαζόμενους στην ασφαλιστική ανασφάλεια. Το σχέδιο προϋπολογισμού αναφέρει το σχέδιο της μετατροπής της επικουρικής σύνταξης σε αμιγώς κεφαλαιοποιητικό σύστημα από διανεμητικό, χωρίς καμιά αναφορά ούτε στο κόστος μετάβασης ούτε στον τρόπο χρηματοδότησής του. Προφανώς το κόστος θα πληρώσουν είτε οι συνταξιούχοι και οι εργαζόμενοι, είτε οι φορολογούμενοι!
Όσον αφορά τον ΟΑΕΔ, προκαλεί απορία που, σύμφωνα με το σχέδιο προϋπολογισμού, από έλλειμμα 720 εκατ. ευρώ για το 2020, αναμένεται να εμφανίσει πλεόνασμα 91 εκατ. ευρώ για το 2021. Και αυτό παρά τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες από 1/1/2021 (πίνακας 3.25, σελ.123). Συγκεκριμένα, η μείωση των εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές προσδιορίζεται στα 816 εκατ. ευρώ. Οι φορείς στην ακρόαση του σχετικού νομοσχεδίου εκτιμούν ότι συνολικά με μείωση Ιουλίου θα φτάσει το 1,2 δις.
Αναφέρεται ότι το ποσό αυτό θα μεταβιβαστεί από τον κρατικό προϋπολογισμό και κατανέμεται σε 571,2 εκατ. ευρώ στον ΟΑΕΔ και σε 244,8 εκατ. ευρώ στον eΕΦΚΑ (σελ. 121). Τα ποσά όμως που μεταβιβάζονται στον ΟΑΕΔ αφορούν εκ του νόμου μόνο το επίδομα ανεργίας. Δεν μπορεί να αντισταθμίσουν την απώλεια των εσόδων από τις εισφορές που καταργούνται. Θα πληγούν τα προγράμματα απασχόλησης, κατάρτισης, και οι κοινωνικές δράσεις.
Το σχέδιο Πισσαρίδη είναι σαφές. Απαξίωση του ΟΑΕΔ, έπαινος των ιδιωτικών υπηρεσιών κατάρτισης και πρόβλεψη αναμόρφωσης του οργανισμού.
Προφανώς, στόχος σας είναι από δημόσιος φορέας άσκησης πολιτικής για την απασχόληση να μετατραπεί σε φορέα μεταβίβασης πιστώσεων στον ιδιωτικό τομέα για τη συμβουλευτική των ανέργων και την κατάρτιση. Είδαμε και την υπόθεση των Βάουτσερ των επιστημόνων και καταλαβαίνουμε πως εννοείτε την αναμόρφωση του ΟΑΕΔ.
Ο προϋπολογισμός για τον ΕΦΚΑ προβλέπει πλεόνασμα για 701 εκατ. ευρώ για το 2020 και 418 εκατ. ευρώ για το 2021.
Τίθεται ένα σοβαρό ερώτημα. Ο ΕΦΚΑ στο δεκάμηνο του τρέχοντος έτους έκλεισε με έλλειμμα 500 εκατ. ευρώ. Και αυτό, παρά την επιχορήγηση που έλαβε για τα αναδρομικά των συντάξεων, που δεν έχουν ακόμη πλήρως εκταμιευτεί. Η εκτέλεση δείχνει ότι η πρόβλεψη σας για πλεόνασμα μέχρι το τέλος του έτους είναι πλασματική, ιδιαίτερα σε συνθήκες lockdown. Εξίσου πλασματικές είναι και οι προβλέψεις σας για το 2021, για ένα δύσκολο έτος που βρίσκεται μπροστά μας.
Τίθεται στον προϋπολογισμό ξανά ο στόχος για μηδενισμό των ληξιπρόθεσμων συνταξιοδοτικών παροχών ως το τέλος του 2021 (Πίνακας 3.25, σελ. 121). Οι εκκρεμείς συντάξεις όμως διαρκώς αυξάνονται, έχουν ξεπεράσει και τις “ανησυχίες” του Ρέγκλιγκ για 300.000, προσεγγίζοντας πλέον σήμερα τις 360.000. Κατά τ’άλλα, ο Υπουργός Εργασίας καυχιέται για την ψηφιακή σύνταξη και το σύστημα ΑΤΛΑΣ. Αρνείται όμως να δώσει επίσημα τα στοιχεία του ΕΦΚΑ στη Βουλή!
Ο Προϋπολογισμός του 2021 υπηρετεί τη νεοφιλελεύθερη και αντικοινωνική πολιτική σας εις βάρος της πλειονότητας της κοινωνίας. Είναι ένας Προϋπολογισμός που δεν υπηρετεί το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον.
Γι αυτό τον καταψηφίζουμε!