Αθήνα, 15 Ιουνίου 2021
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Υγείας

Θέμα: «Γιατί έχει μείνει στη θεωρία η ίδρυση και λειτουργία των Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) ναρκωτικών ουσιών;»

Το φαινόμενο της εμπορίας και της χρήσης ναρκωτικών ουσιών είναι πλέον παντελώς ανεξέλεγκτο στο κέντρο της Αθήνας και ιδίως στις περιοχές που εκτείνονται από την Πλατεία Ομονοίας μέχρι και το Μεταξουργείο και την Πλατεία Βάθης. Στις περιοχές αυτές, τόσο οι κάτοικοι και τα παιδιά τους όσο και οι περαστικοί και οι επισκέπτες έρχονται αντιμέτωποι, σε καθημερινή βάση και μέρα μεσημέρι, με απροκάλυπτες συνδιαλλαγές εμπορίας ναρκωτικών ουσιών, με ημίγυμνους ανθρώπους τη στιγμή που κάνουν χρήση αυτών, με ανθρώπους που μόλις έχουν κάνει χρήση σε λιπόθυμη κατάσταση, με χρησιμοποιημένες σύριγγες, με αίματα, με ανθρώπινες ακαθαρσίες και με δυσωδία. Αρκεί μία βόλτα, ενδεικτικά, στις οδούς Κεραμεικού και Αγησιλάου για να διαπιστώσει κανείς με τα ίδια του τα μάτια πως η συγκεκριμένη περιγραφή δεν περιέχει ούτε ίχνος υπερβολής. Πρόκειται για ολόκληρα κομμάτια του κέντρου της Αθήνας, τα οποία κανείς δεν αισθάνεται ασφαλής να διανύσει είτε πεζός είτε με αυτοκίνητο.

Οι δε χρήστες είναι άνθρωποι που για πολλούς και διαφορετικούς λόγους έχασαν τον έλεγχο του εαυτού τους και έχουν εγκαταλειφθεί από την Πολιτεία στο έλεος των εμπόρων, αλλά και των εξόχως επικίνδυνων συνθηκών κάτω από τις οποίες προμηθεύονται τις ναρκωτικές ουσίες και κάνουν χρήση αυτών.

Τον Ιούνιο του 2019 δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ η Υπουργική Απόφαση Αριθ. Δ2α/οικ.40101/2019 της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, με την οποία προβλέφθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας η ίδρυση και λειτουργία Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) και η οποία προσδιόριζε ζητήματα στελέχωσης και στέγασης αυτών, δημιουργίας, τήρησης και λειτουργίας Μητρώου Καταγραφής Ληπτών Υπηρεσιών τους και κάθε άλλης λεπτομέρειας.

Σύμφωνα με την εν λόγω υπουργική απόφαση, ο σκοπός των ΧΕΧ θα είναι η προαγωγή της υγείας των ενεργών χρηστών ναρκωτικών ουσιών, η προστασία της δημόσιας υγείας, η μείωση του επιπολασμού των μεταδιδόμενων νόσων στον πληθυσμό των χρηστών ψυχοδραστικών ουσιών, η πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση για την αντιμετώπιση υπερδοσολογίας, η δημιουργία επαφής με πληθυσμούς χρηστών, οι οποίοι είναι δύσκολο να προσεγγιστούν από άλλες υπηρεσίες αντιμετώπισης της εξάρτησης, η κινητοποίηση των ληπτών/ριών των υπηρεσιών των ΧΕΧ και η διασύνδεσή τους με προγράμματα θεραπείας, η προώθηση της διασύνδεσης με δομές κοινωνικής πρόνοιας, υγείας και θεραπείας, καθώς και η προώθηση της κοινωνικής ένταξης.

Επιπλέον, τον Απρίλιο του 2020 δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ η Υπουργική Απόφαση Αριθ. Δ2α/οικ.25602/2020 της παρούσας κυβέρνησης, με την οποία προβλέφθηκε ότι πλέον μπορούν να λειτουργούν σταθερούς ή κινητούς Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, κατόπιν αδείας που θα χορηγείται από τον Υπουργό Υγείας, «με στόχο τη μείωση της βλάβης και των αρνητικών συνεπειών που συνδέονται με τη χρήση ναρκωτικών, καθώς και για την ασφαλέστερη χρήση ναρκωτικών ουσιών σε ένα μη επικριτικό περιβάλλον, υπό την εποπτεία εκπαιδευμένου προσωπικού και με την τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας».

Παρόλα αυτά, και παρά το γεγονός ότι ο Δήμαρχος Αθηναίων, κ. Κώστας Μπακογιάννης, έχει από τις αρχές του 2020 δηλώσει ότι ο Δήμος αφενός βρίσκεται σε αναζήτηση κατάλληλου κτιρίου για να χρησιμοποιηθεί ως ΧΕΧ και αφετέρου έχει δρομολογήσει τη δημιουργία κινητών μονάδων ΧΕΧ, μέχρι στιγμής κανένας ΧΕΧ δεν έχει υλοποιηθεί ή τουλάχιστον δεν υπάρχει καμία επίσημη ενημέρωση για κάποιο έστω πιλοτικό πρόγραμμα λειτουργίας κινητής ή σταθερής μονάδας ΧΕΧ.

Αντ’ αυτού, η κατάσταση που επικρατεί σήμερα με την εμπορία και χρήση ναρκωτικών ουσιών ιδίως στο κέντρο της Αθήνας παραμένει παντελώς ανεξέλεγκτη, ενώ επιπλέον, λόγω της εν εξελίξει πανδημίας, αποτελεί αιτία υπερμετάδοσης του Covid-19 ανάμεσα στους ήδη εγκαταλειμμένους στην τύχη τους τοξικοεξαρτημένους.

Επειδή η αντιμετώπιση του τεράστιου κοινωνικού προβλήματος της εμπορίας και χρήσης ναρκωτικών ουσιών οφείλει να έχει ως αφετηρία τη μέριμνα προς τους χρήστες, που είναι έρμαια στα χέρια των εμπόρων.

Επειδή η ίδρυση και λειτουργία Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης αποτελεί μέτρο που έχει στηρίξει και η παρούσα κυβέρνηση με την έκδοση Υπουργικής Απόφασης, που προβλέπει τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας ΧΕΧ στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού.

Επειδή η κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας έχει φτάσει πραγματικά στο απροχώρητο, εκθέτοντας σε καθημερινή βάση κατοίκους, περαστικούς και μικρά παιδιά σε ένα περιβάλλον ανεξέλεγκτης ανομίας και απαράδεκτων υγειονομικών συνθηκών.

Επειδή η πανδημία βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία μέριμνα για την προστασία των χρηστών από τον κίνδυνο υπερμετάδοσης του ιού.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Είναι στις προθέσεις του να προχωρήσει στην υλοποίηση της ίδρυσης και λειτουργίας Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ), που νομοθέτησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και που συμπλήρωσε η παρούσα κυβέρνηση προβλέποντας τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας ΧΕΧ στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού; Και εάν ναι, έχει ορίσει κάποιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα;
2. Εκτός από τη μεταφορά της αρμοδιότητας στους δήμους και τις περιφέρειες της χώρας, έχει αντίστοιχα φροντίσει και για τη μεταφορά των απαραίτητων πόρων, δηλαδή χρημάτων, προσωπικού και εξοπλισμού για την άσκηση αυτής, όπως προβλέπει το άρθρο 102 του Συντάγματος;
3. Είναι στις προθέσεις του να πάρει μέτρα για την αντιμετώπιση της καθημερινής και ανεξέλεγκτης εμπορίας και χρήσης ναρκωτικών ουσιών στο κέντρο της Αθήνας και, εάν ναι, ποια ακριβώς είναι αυτά τα μέτρα;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Βαγενά-Κηλαηδόνη Άννα

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)

Βαρδάκης Σωκράτης

Βέττα Καλλιόπη

Δρίτσας Θεόδωρος

Θραψανιώτης Εμμανουήλ

Καρασαρλίδου Φρόσω

Κόκκαλης Βασίλης

Μάλαμα Κυριακή

Μάρκου Κωνσταντίνος

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μπουρνούς Ιωάννης

Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)

Σπίρτζης Χρήστος

Τζούφη Μερόπη

Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος

Φίλης Νικόλαος

Φωτίου Θεανώ

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γεώργιος