24/11/2023

Γ. Πούλου: Χαιρετισμός στο ετήσιο Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ)

Παραβρέθηκα στο Συνέδριο της ΕΝΠΕ στα Γιάννενα, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Στ. Κασσελάκη, και μετέφερα τον χαιρετισμό του.

Στην παρέμβασή μου αναφέρθηκα στα καίρια προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που παραμένουν άλυτα εδώ και τέσσερα χρόνια, με ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας:

·Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση

·Ολοκλήρωση των Περιφερειακών Σχεδίων Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή

·Σχέδια Κινδύνων Πλημμύρας

·Θέματα υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης

·Καθυστέρηση των έργων από τα ευρωπαϊκά ταμεία και το ΠΔΕ

·Αποκλεισμός από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Μέχρι να υλοποιηθεί η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων με μεταφορά αντίστοιχων πόρων, η Αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού είναι αναγκασμένη να διεκδικεί συνεχώς αυτά που δικαιούται από την κεντρική κυβέρνηση.

Τέλος, εξέφρασα την συμπαράστασή μας στις δίκαιες διεκδικήσεις τους!

Αναλυτικά ο χαιρετισμός:

Κυρίες και κύριοι σύνεδροι,

αξιότιμε πρόεδρε και μέλη του Διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας,

κύρια και κύριε υπουργέ,

ως Τομεάρχης Εσωτερικών της Κοινοβουλευτικής μας Ομάδας σάς μεταφέρω τον χαιρετισμό του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ Στέφανου Κασσελάκη.

Κυρίες και κύριοι,

οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο δεύτερος βαθμός της Αυτοδιοίκησης, οι 13 Περιφέρειες της χώρας μας, είναι περισσότερες και κρισιμότερες από ποτέ…
Η παραγωγική ανασυγκρότηση, η αναπτυξιακή προοπτική, ο περιορισμός των ανισοτήτων και η κοινωνική συνοχή, η πολιτική προστασία στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης αλλά και των φυσικών καταστροφών, είναι μερικοί μόνο από τους τομείς που οι αρμοδιότητες και οι πρωτοβουλίες πρέπει επιτέλους να περάσουν στις Περιφέρειές μας…

Να αποδοθούν όμως μαζί με όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις!

Να αποδοθούν με πραγματική θεσμική αποκέντρωση, με σαφείς αρμοδιότητες, αλλά και με επαρκείς πόρους, υποδομές και προσωπικό…

Θα ήθελα συνοπτικά να αναφέρω τις θεσμικές παρεμβάσεις των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας στην Αυτοδιοίκηση, που έχουν δημιουργήσει ένα ελλιπές και δυσλειτουργικό πλαίσιο…

Από το 2019 η Αυτοδιοίκηση περιμένει, μέσω της μεταρρύθμισης του «Επιτελικού Κράτους», τη δική της θέση σε αυτή τη νέα αρχιτεκτονική… όπως υποσχέθηκε και δεσμεύτηκε η κυβέρνηση τότε.

Και τελικά μετά από τριάμισι χρόνια αναμονής και απραξίας, στις αρχές του 2023, ψηφίστηκε ο νόμος Βορίδη 5013 για την «Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση»…
Σε δύο μήνες συμπληρώνει μάλιστα έναν χρόνο ισχύος, αλλά… όχι και εφαρμογής!

Το πολυδιαφημιζόμενο «Εθνικό Σύστημα Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης» δεν είναι παρά μία… δυσλειτουργική Επιτροπή, που υποτίθεται ότι θα θεσπίσει κάποια στιγμή,… στο μέλλον την Πολυεπίπεδη…

Πώς όμως;

Αφού δεν διαθέτει ούτε αποτελεσματική μεθοδολογία, ούτε χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, ούτε κοστολόγηση των αρμοδιοτήτων, ούτε αποσαφήνιση του ρόλου των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, αλλά ούτε και συμπερίληψη των απαραίτητων αυτοδιοικητικών αρχών της εταιρικής σχέσης, της επικουρικότητας και της εγγύτητας στους πολίτες...

Την κραυγαλέα αποτυχία της νομοθέτησης του κυρίου Βορίδη, ομολογεί στην πράξη και η κυβέρνηση πλέον, καθώς μέσα στους επόμενους μήνες, σύμφωνα με πληροφορίες μας, αναμένεται να καταθέσει νέο νομοσχέδιο που θα τροποποιεί τον ανεφάρμοστο 5013…

Αλλά αυτή η «επιτελική αποτυχία» δεν εμπόδισε την κυβέρνηση να εξαπολύσει ένα κύμα απορρυθμιστικών νομοθετικών επιθέσεων ενάντια στη δημοκρατική και αποτελεσματική λειτουργία της Αυτοδιοίκησης…

Με άπειρα νομοθετικά μπαλώματα, με ένα τεράστιο πλήθος μεμονωμένων ρυθμίσεων, χωρίς συνοχή, διασκορπισμένων σε διάφορα νομοσχέδια και τροπολογίες…

Που μάλιστα μερικά νομοθετήματα κατέπεσαν και ακυρώθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας, με την απαίτηση συμμόρφωσης…
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα όλων αυτών των παρεμβάσεων;

Επιλύθηκαν μήπως τα μεγάλα και σοβαρά προβλήματα των δύο βαθμών της Αυτοδιοίκησης;

Εμείς πιστεύουμε ότι όχι μόνο δεν επιλύθηκαν αλλά δημιούργησαν μεγαλύτερο συγκεντρωτισμό, αδιαφάνεια και χειραγώγηση.

Καταπατώντας τον «Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας», συρρικνώθηκε δραστικά η δημοκρατική λειτουργία των αιρετών συλλογικών οργάνων.
Αλλά και επαναφέροντας ένα παρωχημένο, αντιδημοκρατικό, υπερπλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, που παραβιάζει το 50+1, της λαϊκής ετυμηγορίας.
Όμως, στην ίδια κατεύθυνση ξεκίνησε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τη δεύτερη θητεία της!

Με τον πρόσφατο νόμο 5056 του 2023, που προχωρά περαιτέρω στη θεσμική κατεδάφιση των δύο πιο εμβληματικών μεταρρυθμίσεων στην Αυτοδιοίκηση, του «Καλλικράτη» και του «Κλεισθένη 1»… αλλά και καταστρατηγεί την συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτονομία της Αυτοδιοίκησης.

Κυρίες και κύριοι σύνεδροι

Η κλιματική κρίση όπως κατανοούμε όλοι, εκτοξεύει τη σημασία της Πολιτικής Προστασίας στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας.
Δυστυχώς παραμένει στα χαρτιά, ο νόμος Χαρδαλιά 4662 του 2020 που προέβλεπε τα «Περιφερειακά Επιχειρησιακά Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας»
και τα οποία προσπαθεί να επαναφέρει ξανά η κυβέρνηση, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά, με τον νέο νόμο για την Πολιτική Προστασία που βρίσκεται στη διαβούλευση… θα δούμε την εξέλιξη….

Όμως δεν απεμπολούμε την υποχρέωση ολοκλήρωσης των «Περιφερειακών Σχεδίων Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή», που είχαν νομοθετηθεί το 2016 και η εκπόνησή τους είχε δρομολογηθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ… και τα οποία δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, με ευθύνη πρωτίστως της κυβέρνησης, αλλά και ορισμένων Περιφερειακών αρχών.

Επιπλέον προβληματική είναι η κατάσταση και στον σχεδιασμό για τη διαχείριση κινδύνων πλημμύρας, που τόσο ακριβά πλήρωσε η Θεσσαλία η Στερεά και άλλες Περιφέρειες…

Και ενώ τα «Σχέδια Κινδύνων Πλημμύρας»... ολοκληρώθηκαν και κυρώθηκαν για πρώτη φορά το 2018 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, καλύπτοντας την πολυετή καθυστέρηση της χώρας μας, δεν αναθεωρήθηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2021, με ευθύνη της κυβέρνησης.

Η κλιματική κρίση, δεν πρέπει να είναι μεγάλα επικοινωνιακά λόγια.

Η αντιμετώπισή της χρειάζεται στοχευμένες παρεμβάσεις όλου του κρατικού μηχανισμού και έργα με επαρκείς χρηματοδοτήσεις.

Η εμπλοκή της Αυτοδιοίκησης και των δύο βαθμών είναι αδιαμφισβήτητη και αναγκαία.

Και κλείνω την παρέμβασή μου με τα σοβαρά θέματα της υποστελέχωσης και της υποχρηματοδότησης…

Η ολοένα αυξανόμενη παραχώρηση αρμοδιοτήτων σε συνδυασμό με την σοβαρή έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού στις υπηρεσίες των Δήμων και Περιφερειών, εγκυμονεί κινδύνους όχι μόνο περιορισμένης παροχής υπηρεσιών στους πολίτες αλλά και κατάργησης πολλών τμημάτων, τα οποία λειτουργούν με εποχικό προσωπικό χωρίς εμπειρία και διοικητική συνέχεια.

Και σχετικά με τα θέματα χρηματοδότησης από τους ΚΑΠ, τα νέα δεν είναι ευχάριστα, αφού στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού προβλέπεται αύξηση για το 2024 κατά μόλις 170 εκατομμύρια ευρώ… τα οποία καλύπτουν αποκλειστικά την αλλαγή του μισθολογίου των δημοσίων υπαλλήλων…

Μια «αύξηση» που αποτελεί εμπαιγμό!

Αφού όλοι θυμόμαστε τι είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση μέσω του κ. Πέτσα τον Οκτώβριο του 2021, συγκεκριμένα την αύξηση των ΚΑΠ κατά 350 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή από τα 2,85 δισεκατομμύρια ευρώ στα 3,2 δισεκατομμύρια …

Κι όλα αυτά, τη στιγμή που η κυβέρνηση απεντάσσει έργα που αφορούν τις Περιφέρειες, μεταξύ των οποίων και αντιπλημμυρικά, από το ΕΣΠΑ και το «Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας»!

Ταυτόχρονα, σε ό,τι αφορά την πραγματική απορροφησιμότητα από το ΤΑΑ, με βάση έρευνα του «Ινστιτούτου ΕΝΑ», αυτή ανέρχεται σε ποσοστό μόλις 6%, σε αντίθεση με την λογιστική που φτάνει στο 20%...

Μάλιστα, ακόμη και στον κρίσιμο τομέα της Πολιτικής Προστασίας, δεν έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές δαπάνες που αφορούν την περιφερειοποίηση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, την εφαρμογή δηλαδή του προγράμματος ΑΙΓΙΣ…

Για παράδειγμα, από τα περίπου 23,5 εκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή 13 κτηρίων που θα λειτουργούν ως «Κέντρα Πολιτικής Προστασίας» σε κάθε Περιφέρεια, δεν είχε δαπανηθεί ως το καλοκαίρι του 2023 ούτε ένα ευρώ!

Αντίθετα, τα κονδύλια του ΤΑΑ περιορίζονται στην υλοποίηση έργων οδικής ασφάλειας, που είναι μεν απαραίτητα, αλλά δεν επαρκούν!

Το ΤΑΑ αποτελεί πολύ σημαντικό εργαλείο για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση στρατηγικών που θα συμβάλλουν σε μια βιώσιμη αναπτυξιακή προοπτική, αλλά και στη μείωση της ανισότητας, τόσο ανάμεσα στις Περιφέρειες της χώρας, όσο και ενδοπεριφερειακά…

Και η προσπάθεια αυτή πρέπει να γίνεται με ισορροπημένο και δίκαιο τρόπο, κάτι που δεν είναι πάντα δεδομένο… αφού τα τομεακά προγράμματα των Υπουργείων είναι συχνά ο κανόνας του πλαισίου χρηματοδότησης, διατηρώντας έτσι τις πελατειακές σχέσεις και την ευνοιοκρατία των ημέτερων.

Οι Περιφέρειες πρέπει να διεκδικήσουν μεγαλύτερη χρηματοδότηση από το ΤΑΑ, συμβάλλοντας έτσι σε μια αποκεντρωμένη, βιώσιμη και ανθεκτική ανάκαμψη της χώρας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βρίσκεται εδώ για να ενθαρρύνει και να ενισχύσει τις διεκδικήσεις σας!

Σας ευχαριστώ και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας.