Να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση αναθεώρησης και διεύρυνσης του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτονται όλοι οι κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής και να δίδονται δίκαιες και αντικειμενικές αποζημιώσεις για τις ζημιές τόσο στο φυτικό όσο και στο ζωικό κεφάλαιο, ζήτησε από την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη, βουλευτής Λάρισας, στο πλαίσιο συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης της ΝΔ για την αποζημίωση των πληγέντων βαμβακοπαραγωγών, από τις βροχοπτώσεις και το πράσινο σκουλήκι.

«Έχουμε φτάσει στο Φλεβάρη και από αρχές Οκτωβρίου ακούμε να ζητάνε από τους αγρότες να κάνουν υπομονή, ώστε να δημιουργηθεί το αρχείο των αποζημιώσεων, να ολοκληρωθεί η διαδικασία με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ και βλέπουμε. Πόση υπομονή μπορούν να κάνουν οι παραγωγοί, έστω και έως τις 18 Φλεβάρη όπως σήμερα ανακοινώνετε, που είδαν σε ορισμένες περιπτώσεις την παραγωγή τους να καταστρέφεται ολοσχερώς; Μία παραγωγή που για να την έχουν, πλήρωσαν αδρά σε σπόρους, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, αγροεφόδια, προσωπικό χρόνο και σήμερα βλέπουν να μην παίρνουν ούτε ευρώ;».

Η κοιν/κή εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε ότι το ΠΑΣΟΚ είχε περιθώριο στο νέο νόμο που ψηφίστηκε το Σεπτέμβριο για τον ΕΛΓΑ να αλλάξει τον Κανονισμό, ώστε «να δείξει ότι διαφέρει η πολιτική του από αυτή της ΝΔ, που κατηγορούσατε και κατηγορήσατε και σήμερα. Εφόσον διερευνηθούν οι κίνδυνοι που μπορούν να καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ, και οι οποίοι μπορεί να προέρχονται από την κλιματική αλλαγή ή και άλλους λόγους, οι κατ εξαίρεση αποζημιώσεις δεν χρειάζεται να υπάρχουν. Αντί να εξετάσετε αυτό, ψαλιδίσατε δραστικά την κρατική χρηματοδότηση του Οργανισμού και για να το ισοσκελίσετε, αυξήσατε τα ασφάλιστρα και το πλαφόν στην καταβολή αποζημίωσης, σε μία εποχή που το αγροτικό εισόδημα δεν έχει άλλα περιθώρια μείωσης».

Η βουλευτής Λάρισας αναφέρθηκε σε καταγγελίες αγροτών από το νομό, που υποστήριξαν ότι όσο και να πάλεψαν το φαινόμενο με τα φάρμακα που κυκλοφορούν στο εμπόριο, δεν είχαν αποτέλεσμα, και προσέθεσε ότι για την προστασία της δημόσιας Υγείας, «έχουν αποσυρθεί –και ορθώς- από την αγορά γεωργικών φαρμάκων και έχει απαγορευτεί η χρήση σκευασμάτων, τα οποία αντιμετώπιζαν δραστικά συγκεκριμένες ασθένειες», παροτρύνοντας το Υπουργείο να εξετάσει μήπως εν τέλει εντάσσεται στον Κανονισμό του ΕΛΓΑ η αποζημίωση των βαμβακοπαραγωγών.

Ζητώντας, τέλος, διευκρινήσεις για την καταβολή της συνδεδεμένης ενίσχυσης, κάλεσε το Υπουργείο να αποζημιώσει άμεσα τους πληγέντες βαμβακοπαραγωγούς και να σταματήσουν οι αλληλοκατηγορίες μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, «αφού οι πολιτικές και των δύο σας έφτασαν σήμερα την κατάσταση και στον αγροτικό τομέα σε αυτό το σημείο».

Το πλήρες κείμενο της ομιλίας της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ, είναι το ακόλουθο:

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι

Σήμερα, εάν δεν αντιλαμβανόμουν τη σοβαρότητα του θέματος που συζητιέται και που έχει φέρει σε ιδιαίτερα δυσχερή κατάσταση σχεδόν το σύνολο των βαμβακοπαραγωγών, θα έλεγα ότι η κατάσταση είναι φαιδρή. Και το λέω αυτό, επειδή από τη μέρα που ήρθε στην Επιτροπή μέχρι και που ψηφίστηκε στις 7 Σεπτεμβρίου, το νομοσχέδιο για το Σύστημα προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας, συνέβαιναν δύο πράγματα:

Το πρώτο είναι ότι η κατάσταση με το πράσινο σκουλήκι και τις εκτεταμένες ζημιές στις βαμβακοκαλλιέργειες ήταν ήδη γνωστή. Το δεύτερο είναι ότι είχε πραγματικά μαλλιάσει η γλώσσα μας να λέμε ότι ο αγροτικός κόσμος έχει ανάγκη από έναν διαφορετικό ΕΛΓΑ, με έναν νέο, αναθεωρημένο κανονισμό, που θα περιλαμβάνει όλους τους ενδεχόμενους κινδύνους, θα καλύπτει πλήρως όλα τα στάδια της παραγωγής και θα προβλέπει δίκαιες και αντικειμενικές αποζημιώσεις για τις ζημιές τόσο στο φυτικό όσο και στο ζωικό κεφάλαιο. Όπως φάνηκε από την εξέλιξη, εμείς τα λέγαμε, εμείς τα ακούγαμε… Δυστυχώς, όμως για εσάς, επαληθεύτηκε η κριτική μας.

Έχουμε φτάσει στο Φλεβάρη και από αρχές Οκτωβρίου ακούμε τόσο τον κ. υπουργό όσο και τον κ. υφυπουργό, να ζητάνε από τους αγρότες να κάνουν υπομονή, ώστε να δημιουργηθεί το αρχείο των αποζημιώσεων, να ολοκληρωθεί η διαδικασία με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ και βλέπουμε. Πόση υπομονή νομίζετε κύριε υπουργέ ότι μπορούν να κάνουν οι παραγωγοί, έστω και έως τις 18 Φλεβάρη, που είδαν σε ορισμένες περιπτώσεις την παραγωγή τους να καταστρέφεται ολοσχερώς; Μία παραγωγή που για να την έχουν, πλήρωσαν αδρά σε σπόρους, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, αγροεφόδια, προσωπικό χρόνο και σήμερα βλέπουν να μην παίρνουν ούτε ευρώ;

Διάβασα την επερώτηση των συναδέλφων, άκουσα και τις εισηγήσεις τους, άκουσα κι εσάς κι εν τέλει αναρωτιέμαι για ένα πράγμα: έχει τελικά τόση σημασία εάν θα είναι μέσω ΕΛΓΑ ή μέσω ΠΣΕΑ ή με μικτό τρόπο η αποζημίωση των πληγέντων; Ή μήπως αυτό που έχει την πραγματική ουσία είναι ότι είχατε την ευκαιρία να δείξετε ένα διαφορετικό πρόσωπο και να διορθώσετε τα λάθη του παρελθόντος, με το νόμο που ψηφίσατε για τον ΕΛΓΑ, αλλά επιλέξατε –και μάλιστα συνειδητά- να μην το κάνετε;

Είχατε μία εξαιρετική ευκαιρία να δείξετε ότι διαφέρει η πολιτική σας από αυτή των προκατόχων σας, που τόσο κατηγορούσατε και κατηγορήσατε και σήμερα. Ως αξιωματική αντιπολίτευση, δεσμευόσασταν για αναμόρφωση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ με στόχο τη βελτίωση της ασφαλιστικής κάλυψης των αγροτών, ώστε να εμπεριέχονται και οι κίνδυνοι λόγω των έντονων κλιματικών αλλαγών, οι οποίες είναι ήδη παρούσες. Ως διακυβέρνηση, πέραν του ότι σας πήρε κοντά έναν ολόκληρο χρόνο για να φέρετε το νομοσχέδιο, όταν τελικά το κάνατε, υπήρχε μεν αναμόρφωση, αλλά προς το χειρότερο.

Σας είχαμε πει, όχι σε εσάς προσωπικά κ. Υπουργέ αλλά στην κ. Μπατζελή στην Επιτροπή, ότι εφόσον διερευνηθούν οι κίνδυνοι που μπορούν να καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ, και οι οποίοι μπορεί να προέρχονται από την κλιματική αλλαγή ή και άλλους λόγους, οι κατ εξαίρεση αποζημιώσεις δεν χρειάζεται να υπάρχουν. Διότι θα μπορούσατε να κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές στον Κανονισμό και να περιλαμβάνατε περιπτώσεις που έως σήμερα δεν καλύπτονταν. Δεν το κάνατε. Αντίθετα, με περισσή ευκολία, ψαλιδίσατε δραστικά την κρατική χρηματοδότηση του Οργανισμού και για να το ισοσκελίσετε, αυξήσατε τα ασφάλιστρα και στο πλαφόν στην καταβολή αποζημίωσης, που καλούνται οι αγρότες να πληρώσουν από την τσέπη τους, σε μία εποχή που το αγροτικό εισόδημα δεν έχει άλλα περιθώρια μείωσης.

Υπάρχει εν τέλει το περιθώριο αποζημίωσης από τον ΕΛΓΑ, χωρίς να γίνει κατʼ εξαίρεση; Όπως καταγγέλλουν αγρότες και στην περιφέρειά μου, στο ν. Λάρισας, πράσινο σκουλήκι είχε χτυπήσει και στο παρελθόν την παραγωγή τους, όμως δεν ήταν σε τέτοια έξαρση το φαινόμενο. Οι υπερβολικές βροχοπτώσεις του περασμένου χειμώνα και της περασμένης άνοιξης, όπως και πανεπιστημιακές έρευνες κατέδειξαν, βοήθησαν στην εξάπλωση του εντόμου. Αφετέρου, ένα δεύτερο στοιχείο που καταγγέλλουν, είναι ότι όσο και να πάλεψαν το φαινόμενο με τα φάρμακα που κυκλοφορούν στο εμπόριο, η κάμπια δεν επηρεαζόταν. Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια –και ορθώς- έχουν αποσυρθεί από την αγορά γεωργικών φαρμάκων και έχει απαγορευτεί η χρήση σκευασμάτων, τα οποία αντιμετώπιζαν μεν δραστικά συγκεκριμένες ασθένειες, πλην όμως ήταν απείρως καταστρεπτικά για τη δημόσια Υγεία. Κι εδώ κάνω της εξής σκέψη: στο ν. 3877/2010 που ψηφίστηκε για τον ΕΛΓΑ, στην περίπτωση ιβʼ της παρ. 1 του άρθρου 2, αναφέρεται ότι στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται μεταξύ άλλων, «οι επιφυτείες και οι κάθε είδους και αιτίας καταστροφικού χαρακτήρα εντομολογικές και φυτοπαθολογικές προσβολές των καλλιεργειών, συμπεριλαμβανομένων και των οφειλόμενων στον περιορισμό της χρήσης λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας». Από τη στιγμή που το πράσινο σκουλήκι που χτύπησε φέτος τα βαμβάκια δεν καταπολεμήθηκε από τα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν, μήπως τελικά μπορεί να θεωρηθεί ότι εν τέλει κι αυτό υπάγεται στον κανονισμό, άρα και αποζημιώνεται; Ειδικός δεν είμαι, όμως είναι μία σκέψη που νομίζω αξίζει τον κόπο να το μελετήσουν οι ειδικοί.

Το σίγουρο όμως είναι ένα: ότι η ζημιά στη βαμβακοκαλλιέργεια είναι δεδομένη και υπαρκτή. Κι ενώ σας είχαμε προειδοποιήσει εγκαίρως ότι θα πρέπει να βγάλετε τους γεωπόνους- εκτιμητές στα χωράφια, ώστε άμεσα και δίκαια να γίνονταν οι εξατομικεύσεις της ζημιάς ανά πληγέντα παραγωγό, δεν το κάνατε. Και πώς δηλαδή να το κάνατε, αφού όλες οι αρμόδιες Υπηρεσίες έχουν αποψιλωθεί από προσωπικό. Υπάρχει λοιπόν ο κίνδυνος να συνεχίσετε την τακτική που στα λόγια καταδικάζετε, δηλαδή την κατανομή των αποζημιώσεων με αδιαφανή και πελατειακά κριτήρια.

Τέλος, να πω και κάποια πράγματα για τη συνδεδεμένη ενίσχυση: κατά την περασμένη χρονιά, αποκλείστηκαν 11,5 χιλιάδες αγρότες από τη συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι, πολλοί εξ αυτών επειδή δεν έπιασαν το πλαφόν την παραγωγής. Θα σας παρακαλούσα να μας απαντήσετε με σαφήνεια τι εννοούσατε όταν είπατε τον Οκτώβριο, κατά τη διάρκεια παρόμοιας επίκαιρης ερώτησης, ότι «οποιοσδήποτε παραδίνει βαμβάκι με κάτω από διακόσια κιλά ανά στρέμμα θα συμπληρώνεται από εμάς –δηλαδή το υπουργείο;- και έτσι θα προσθέτουμε τη ζημιά σε αυτό που θα συλλέξει». Πώς θα γίνει αυτό; Εάν μπορείτε να είστε λίγο πιο σαφής, διότι οι αγρότες τρέμουν στη σκέψη και μόνο ότι θα τη χάσουν και αυτή, μέσα στη γενικότερη φετινή τους χασούρα.

Στο δια ταύτα: όπως και να αποζημιώσετε κύριοι, δε μας ενδιαφέρει ο τρόπος, είστε υποχρεωμένοι να το κάνετε, φοβάμαι ότι πάλι δε διασφαλίζετε καμία αντικειμενικότητα σε αυτό. Ο τρόπος είναι ένας: προχωρήστε έστω και σήμερα σε νομοθετική ρύθμιση αναθεώρησης και διεύρυνσης του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτονται όλοι οι κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής και να δίδονται δίκαιες και αντικειμενικές αποζημιώσεις για τις ζημιές τόσο στο φυτικό όσο και στο ζωικό κεφάλαιο. Κάντε το και σταματήστε να αλληλοκατηγορήστε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αφού οι πολιτικές και των δύο σας έφτασαν σήμερα την κατάσταση και στον αγροτικό τομέα σε αυτό το σημείο.