Για το δημοψήφισμα

• Πως ακούσατε την χθεσινή δήλωση του κ. Καστανίδη περί δημοψηφίσματος;

Φθηνά μικροπολιτικά κόλπα. Λίγες ώρες αργότερα φάνηκε ότι τον άδειασε ο κ. Μόσιαλος. Για να αναγνωρίσω και ένα δίκιο στον κ. Καστανίδη, εδώ και καιρό είχε πει ότι η κυβέρνηση χρειάζεται νέα λαϊκή νομιμοποίηση, προσπαθώντας να πείσει το κόμμα του και την κυβέρνηση ότι χρειάζονται εκλογές για να εφαρμόσεις μια πολιτική πολύ διαφορετική απʼ αυτή για την οποία σε εξέλεξε ο κόσμος. Η ιδέα όμως να παίζει κανείς με τόσο σοβαρούς θεσμούς όπως το δημοψήφισμα, που έχει γίνει μόνο μια φορά στην Ελλάδα για το θεσμό της βασιλείας, για να επιχειρήσει να αντλήσει μια νομιμοποίηση, είναι μια κακή ιδέα.

Υπάρχει ο κίνδυνος, πέρα από το αφήνω το «γάμο και πάω για πουρνάρια» που λέει όλος ο κόσμος, οποιοδήποτε ερώτημα και να βάλει η κυβέρνηση να εισπράξει μια ηχηρή αποδοκιμασία στην κάλπη. Υπάρχουν και κάποια στοιχεία που δίνουν χαρακτηριστικά μανούβρας σʼ αυτή τη κίνηση δηλαδή θα γίνει μέσα στο 2011 αλλά δε ξέρουμε πότε, πώς και με ποιο τρόπο. Όλα αυτά μυρίζουν μια κυβέρνηση στριμωγμένη η οποία τα έχει κάνει μούσκεμα και ψάχνει να βρει διεξόδους αλλά με πονηριές. Αυτά δεν ταιριάζουν στην συγκυρία.

Για τις εκλογές

• Εσείς πιστεύετε ότι η λύση πρέπει να δοθεί με εκλογές;

Έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, το κόστος των εκλογών είναι μικρότερο απʼ το να σέρνεται και να σαπίζει μια κατάσταση. Κατά τη γνώμη μου η 6η δόση θα δοθεί, ο προϋπολογισμός θα ψηφιστεί νωρίτερα από τις προηγούμενες χρονιές, θα δρομολογηθεί νωρίτερα το βαθύτερο κούρεμα για το οποίο κάποιοι μιλούσαμε εδώ και καιρό, αλλά μας έλεγαν απαγορεύεται να προφέρετε την λέξη «αναδιάρθρωση».

Μετά θα μπούμε σε μια περίοδο που θα καταλήξει σε εκλογές, περίοδο λίγων εβδομάδων ή λίγων μηνών. Η κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο των εξελίξεων, έχει μείνει από καύσιμα και σπαράσσεται από έλλειμμα αυτοπεποίθησης και ομοψυχίας. Ο τσακωμός των δυο αντιπροέδρων είναι χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της εικόνας.

Οι εκλογές δεν θα αργήσουν, αλλά πρέπει να έρθουν εκλογές που να μας βάλουν σε ένα νέο πολιτικό σκηνικό. Όταν όλοι μιλούν για την ανάγκη κυβερνήσεων συνεργασίας γιατί απέτυχαν οι μονοκομματικές κυβερνήσεις, όταν υπάρχουν αυτά τα ευρήματα σε όλες τις δημοσκοπήσεις, είναι ιστορική ευθύνη και ευκαιρία του Γ. Παπανδρέου να φέρει έναν εκλογικό νόμο που να υποχρεώνει το πολιτικό σύστημα να μπει στην εποχή της συνεργασίας και να βγάλει αυτό το δηλητηριώδες μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα που οδηγεί στα παιχνίδια του δεύτερου κόμματος στην εκάστοτε κυβέρνηση, να διαφωνεί δήθεν με την εφαρμογή μιας πολιτικής που ουσιαστικά είναι η ίδια. Αυτά που έκανε ο Παπανδρέου στον Καραμανλή κι αυτά που κάνει ο Σαμαράς σήμερα στον Παπανδρέου. Η απλή αναλογική θα υποχρεώσει τους πάντες να προσέλθουν με πραγματικό πρόγραμμα, θα οδηγήσει σίγουρα σε κυβερνήσεις συνεργασίας, η κάθε ψήφος θα ζυγίζει το ίδιο και θα είναι ο λαός κι όχι το παρασκήνιο που θα υποδείξουν  σε ποια κατεύθυνση και με ποιο πρόγραμμα θα πρέπει να κυβερνηθεί ο τόπος.

Εάν ο Παπανδρέου προτείνει την απλή αναλογική ακόμα κι αν μην συμπράξει ο κ. Σαμαράς, υπάρχουν 200 βουλευτές μαζί με την ελάσσονα αντιπολίτευση που θα στηρίξουν την πρόταση.  Ο τόπος δεν αντέχει τα παιχνίδια του κ. Σαμαρά που δηλώνει ότι θα πηγαίνουμε σε εκλογές μέχρι να βγει αυτοδύναμη κυβέρνηση της ΝΔ.

Για το κούρεμα του ελληνικού χρέους

• Όταν ξεκίνησε αυτή η ιστορία, υπήρξαν πολλοί που έλεγαν ότι αν δεν υπάρξει ένα γενναίο κούρεμα του ελληνικού χρέους, όση λιτότητα και να την υποχρεώσεις να καταπιεί, η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί αλλά το πρόβλημα θα γίνει χειρότερο. Αυτή η απλή λογική σκέψη φαίνεται να είναι τώρα κοινός τόπος. Αν γίνει, όπως γίνει θα προκύψει υποχρεωτικά κάτι καλό για την Ελλάδα;

Το γεγονός ότι δεν μας άκουσαν, όχι μόνο εμάς αλλά και κορυφαίους οικονομολόγους από ένα ευρύ φάσμα παγκοσμίως που μιλούσαν για μεγάλο κούρεμα του χρέους, για ευρωπαϊκή ρύθμιση του χρέους, όχι μόνο  για την Ελλάδα αλλά για όλο τον υπερχρεωμένο Νότο, φαίνεται να έχει  βαρύ κόστος και για τη Ευρώπη. Γιατί η λύση έχει γίνει πιο δύσκολη και πιο ακριβή αλλά έχει προκληθεί κι ένα δυσβάσταχτο οικονομικό και κοινωνικό κόστος στην Ελλάδα και στον ελληνικό λαό που έχει υποστεί θυσίες στο όνομα του χρέους και το χρέος έχει θεριέψει.

Επιπρόσθετα όμως ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάζεται το κούρεμα και οι όροι που ανιχνεύονται αυτή τη στιγμή, συζητούνται ερήμην της Ελλάδας. Η χώρα μας θεωρείται κακή περίπτωση, η μόνη που ενάμισι χρόνο τώρα δεν βελτιώνεται αλλά χειροτερεύει. Αυτό αποδίδεται στην κακή κυβέρνηση και στους τεμπέληδες Έλληνες, εύκολοι λαϊκισμοί στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.

Το κάνουν για να κρύψουν ότι πέρα από τη δεδομένη ανεπάρκεια της ελληνικής κυβέρνησης υπάρχει και το λάθος στη συνταγή. Δεν ρυθμίζεται το χρέος μιας υπερχρεωμένης χώρας βυθίζοντας την στην ύφεση και προωθώντας μέτρα που υπερφορολογούν τους ίδιους και κόβουν άδικα, οριζόντια τις δαπάνες.

Το βαθύτερο κούρεμα θα συνοδευτεί από μια πολύχρονη και πιο ωμή επιτροπεία της χώρας. Προβλέπω επίτροπο σε κάθε υπουργείο χωρίς την υπογραφή του οποίου δεν θα εκταμιεύεται καμία δαπάνη. Δυστυχώς αυτό θα διαρκέσει πολλά χρόνια, όσοι προέβλεπαν έξοδο στις αγορές το 2014 θα πρέπει να το ξεχάσουν κι αυτό.

Από το βαθύτερο κούρεμα θα χάσουν οι τράπεζες αλλά θα πάρουν τα λεφτά τους με ανακεφαλοποιήση από τους κρατικούς προϋπολογισμούς και τον ευρωπαϊκό μηχανισμό, δηλαδή η Ευρώπη και τα κράτη θα πάρει τα λεφτά από τις τσέπες των φορολογουμένων και θα τα δώσει στις τράπεζες.

Δεν προβλέπω ότι θα γίνει το ίδιο με τα ασφαλιστικά ταμεία. Εκεί θα αφεθούν μόνες τους οι κυβερνήσεις να τα βγάλουν πέρα. Το αποτέλεσμα του κουρέματος των ομολόγων των ταμείων δεν θα αναπληρωθεί ολικώς. Το σύστημα λειτουργεί για τις τράπεζες κι όχι για τα ασφαλιστικά ταμεία. Με αποτέλεσμα τα ταμεία να κόψουν και άλλο τις συντάξεις και τις παροχές.

Θα ολοκληρωθεί μια επίθεση που εξελίσσεται με μανία. Επιπλέον μείωση των κατώτατων μισθών στον ιδιωτικό τομέα, μειώσεις στους μισθούς τους Δημοσίου τομέα με το ενιαίο μισθολόγιο, κούρεμα και στις συντάξεις. Δηλαδή, το κοινωνικό κόστος για το κούρεμα θα πέσει μονόπλευρα στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Ντρέπομαι και θυμώνω προσωπικά γιατί στα μεγάλα έντυπα της Ευρώπης, Guardian, Stern, Le Monde, Spiegel γίνεται συχνότατη αναφορά σε τρία πράγματα:

•    Η φοροδιαφυγή κάνει πάρτι

•    Οι πλούσιοι δεν έχουν βάλει το χέρι στην τσέπη

•    Η Εκκλησία στην Ελλάδα απολαμβάνει τον καιρό της κρίσης σκανδαλώδεις φορολογικές απαλλαγές παρ΄ ότι οι λειτουργοί της λογίζονται ως δημόσιοι υπάλληλοι και μισθοδοτούνται από τα ταμεία του κράτους.

Από την κυβέρνηση των μεταρρυθμιστών και των μεγάλων αλλαγών στοιχειώδεις εκσυγχρονισμοί, που σε άλλες χώρες έχουν γίνει από συντηρητικές κυβερνήσεις, παραμένουν ζητούμενο.