Θέμα: Απαιτείται παρέμβαση για την άρση των αδικιών απέναντι στους πρωτοετείς φοιτητές του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους, που προέκυψαν από τις συνεχείς νομοθετικές μεταβολές στο πλαίσιο των μετεγγραφών των φοιτητών, δεδομένης και της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τις ελληνικές οικογένειες.

Σε συνέχεια της Ερώτησης με αρ. πρωτ. 7050/18-03-2014 και της απάντησης του Υπουργείου με αρ. πρωτ. 61949/ΙΗ ΕΞ 42534 εισ./23-04-2014, επισημαίνουμε ότι δεν έχουν διατεθεί 2779 από τις 6561 προσφερόμενες θέσεις για μετεγγραφές (μεταφορές θέσης) με βάση εισοδηματικά κριτήρια, γεγονός που έχει προκαλέσει πολλές διαμαρτυρίες και ενστάσεις κυρίως από τους πρωτοετείς φοιτητές. Ο λόγος είναι ότι, με βάση την απόφαση Φ1/182016/Β3 (ΦΕΚ 3030/τ.Β’/28-11-2013), μεταβλήθηκε το πλαίσιο των μετεγγραφών και οι θέσεις για μεταφορά ανά τμήμα διατέθηκαν σε ποσοστό 10% στους εισακτέους της σχολικής χρονιάς 2009−2010 (φοιτητές 4ου έτους), 30% στους εισακτέους της σχολικής χρονιάς 2010−2011 (φοιτητές 3ου έτους), 30% στους εισακτέους της σχολικής χρονιάς 2011−2012 (φοιτητές 2ου έτους) και 30% στους εισακτέους της σχολικής χρονιάς 2012−2013 (φοιτητές 1ου έτους). Ελλείψει ενδιαφέροντος από τα μεγαλύτερα έτη, έμειναν κενές οι 2779 θέσεις, την ίδια στιγμή που το ποσοστό που διατέθηκε στους πρωτοετείς φοιτητές δεν αποδείχθηκε επαρκές, καθώς πολλοί εξ αυτών που πληρούσαν τα εισοδηματικά κριτήρια και αιτηθήκαν μεταφορά θέσης δεν το κατάφεραν. Στην ως άνω απάντηση του Υπουργείου, αναφερόταν ότι «δεν προβλέπεται διαδικασία κάλυψης κενών θέσεων που προκύπτουν από μεταφορά θέσης» και ότι «προτάσεις που αφορούν το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο λαμβάνονται υπόψη».

Η επιπλέον δυνατότητα που έχουν οι πρωτοετείς του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους για να σπουδάσουν κοντά στον τόπο κατοικίας των γονέων τους ή τον τόπο που σπουδάζουν τα αδέρφια τους ώστε να περιοριστούν τα έξοδα διαβίωσης, μέσω της χρήσης του δικαιώματος εισαγωγής σε σχολή της επιθυμίας τους με το 10% των θέσεων, περιορίστηκε με πρόσφατη τροπολογία του Υπουργείου Παιδείας. Συγκεκριμένα, στο Άρθρο 52 παρ.1 του ν.4264/2014 (ημερομηνία δημοσίευσης 15/05/2014) ορίστηκε ότι: «Ειδικά για το ακαδημαϊκό έτος 2014−2015 δίνεται κατ’ εξαίρεση το δικαίωμα συμμετοχής στο 10% των θέσεων εισακτέων και σε όσους είχαν συμμετάσχει στις πανελλαδικές εξετάσεις των ημερήσιων Λυκείων το έτος 2012. Οι θέσεις που αντιστοιχούν στο 10% του αριθμού εισακτέων κατανέμονται στους υποψηφίους του έτους 2012 σε ποσοστό 40% και στους υποψηφίους του έτους 2013 σε ποσοστό 60%». Με βάση ότι ίσχυε μέχρι την παραπάνω ημερομηνία δημοσίευσης, οι φετινοί πρωτοετείς, υποψήφιοι του έτους 2013, θα είχαν πρόσβαση στο σύνολο του 10% των θέσεων εισαγωγής χωρίς εξετάσεις, με χρήση μόνο του βαθμού πρόσβασής τους. Με τη συγκεκριμένη μεταβολή θα έχουν πλέον πρόσβαση μόνο στο 6% των θέσεων αυτών. Δηλαδή, το Υπουργείο, λίγο πριν τη διεξαγωγή των πανελληνίων εξετάσεων του έτους 2014, και για να αποκαταστήσει όψιμα μια αδικία σε βάρος των υποψηφίων του έτους 2012, έρχεται να αδικήσει τους πρωτοετείς φοιτητές με μια ακόμα ρύθμιση, εν μέσω του ακαδημαϊκού έτους, χωρίς μάλιστα να μεριμνήσει ώστε να μπορούν κι αυτοί για το μεθεπόμενο έτος να κάνουν χρήση του μέτρου του 10%.

Με την ίδια τροπολογία και συγκεκριμένα με το Άρθρο 53 παρ.1 του ν.4264/2014, δίνεται στο εξής η δυνατότητα μεταφοράς θέσης χωρίς εισοδηματικά κριτήρια σε επιτυχόντες που ανήκουν σε κάποιες ειδικές κατηγορίες ή έχουν αδέρφια που σπουδάζουν σε ίδρυμα διαφορετικής πόλης της μόνιμης κατοικίας των γονέων τους. Το γεγονός αυτό κρίνεται θετικό, εντούτοις στην παρ.6 ορίζεται ότι: «Η εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου αφορά στους επιτυχόντες που έλαβαν μέρος στις εξετάσεις πανελλαδικού επιπέδου του σχολικού έτους 2013−2014 και εντεύθεν» και στην παρ.7 ότι: «Η ισχύς του παρόντος άρθρου αρχίζει από την 5η Μαΐου 2014». Η λέξη «έλαβαν» σε συνδυασμό με την έναρξη της ισχύος «από την 5η Μαϊου 2104», έρχεται σε αντίφαση με τη φράση «εξετάσεις πανελλαδικού επιπέδου του σχολικού έτους 2013−2014», καθώς στις ως άνω εξετάσεις δεν είχαν λάβει μέρος την 5η Μαϊου 2014. Συνεπώς, τίθεται θέμα αν συμπεριλαμβάνονται στην παραπάνω διάταξη οι πρωτοετείς φοιτητές του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους. Ο Υπουργός Παιδείας δεν έχει δώσει επίσημες διευκρινήσεις, είτε με την υπογραφή σχετικής του απόφασης που προβλέπει η παρ.4 του Άρθρου 53, είτε με κάποια ανακοίνωση.  Την ίδια στιγμή, θα μπορούσαν να αρθούν εν μέρει οι προαναφερθείσες αδικίες σε βάρος των πρωτοετών αν η παραπάνω διάταξη αφορούσε τους επιτυχόντες του σχολικού έτους 2012-2013 και εντεύθεν, καθώς πολλοί εξ αυτών ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες και δεν πήραν μετεγγραφή λόγω των 2779 κενών θέσεων.

Εν μέσω της οικονομικής κρίσης, όπου οι οικογένειες αγωνίζονται καθημερινά για τη βιολογική και ψυχολογική τους επιβίωση, αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά από τους χειρισμούς του Υπουργείου Παιδείας και τις συνεχείς νομοθετικές μεταβολές στο πλαίσιο των μετεγγραφών των φοιτητών, η έλλειψη σχεδιασμού και προγραμματισμού, χαρακτηριστικό που διέπει μεταξύ άλλων το σύνολο σχεδόν της εκπαιδευτικής πολιτικής. Λειτουργώντας με τη λογική του «βλέποντας και κάνοντας», το Υπουργείο μεταβάλλει συνεχώς τα δεδομένα και αθετεί τις όποιες δημόσιες δεσμεύσεις για κάλυψη των 2779 κενών θέσεων, σπέρνοντας την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια σε χιλιάδες φοιτητές και τις οικογένειές τους. Λίγο πριν ολοκληρωθεί το τρέχον σχολικό και ακαδημαϊκό έτος, κατάφερε να αναστατώσει και να αδικήσει χιλιάδες πρωτοετείς φοιτητές που με δυσκολία καταφέρνουν ή δεν καταφέρνουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους, λόγω των οικονομικών δυσκολιών που έχει προκαλέσει η συνεχιζόμενη μνημονιακή πολιτική της ασφυκτικής λιτότητας. Οι φοιτητές αυτοί, αντί να βρίσκονται προσηλωμένοι απερίσπαστα στις σπουδές και τη ζωή τους δίνοντας τον καλύτερό τους εαυτό για τους ίδιους και για την πολιτεία που έχει ανάγκη την προσφορά τους, αναγκάζονται να παρακολουθούν κάθε φορά τις νομοθετικές εξελίξεις στο θέμα των μετεγγραφών, ελλείψει αποφασιστικών ενεργειών του Υπουργείου προς την κατεύθυνση της δικαίωσης και ανακούφισής τους.

Επειδή, σύμφωνα με περσινή έρευνα και δεδομένου του αυξημένου κόστους της φοιτητικής ζωής, για κάθε φοιτητή που σπουδάζει εκτός του τόπου κατοικίας των γονέων του, οι ελληνικές οικογένειες δαπανούν κατά μέσο όρο 3840 ευρώ ετησίως μόνο για τη στέγασή του και 9900 ευρώ για το σύνολο των εξόδων του, τη στιγμή που υπάρχουν τμήματα στα οποία το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα οικογένειας φοιτητή που έλαβε μετεγγραφή βρίσκεται ακόμα και  σε ποσά της τάξης των 1380 ευρώ.

Επειδή είναι γνωστές και διαχρονικές οι τεράστιες ελλείψεις όσον αφορά την παρεχόμενη από την πολιτεία φοιτητική μέριμνα, η οποία θα μπορούσε να ανακουφίσει σε μεγάλο βαθμό τους φοιτητές και τις οικογένειες που την έχουν ανάγκη, καθώς οι κρατικές δαπάνες για την ενίσχυση του φοιτητικού πληθυσμού δεν ξεπερνά πλέον το 0,4% όταν ο μέσος όρος των αντίστοιχων δαπανών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχεται στο 5,7%.

Επειδή η αδυναμία των οικογενειών να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης των παιδιών τους που σπουδάζουν σε ιδρύματα διαφορετικών πόλεων ή/και μακριά από τον τόπο κατοικίας των γονέων τους έχει οδηγήσει πολλούς φοιτητές να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους, γεγονός που εισάγει ένα επιπλέον στοιχείο ταξικού διαχωρισμού όσον αφορά την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Επειδή, λόγω των παραπάνω, το Υπουργείο οφείλει να επανεξετάσει τη στάση του απέναντι στα αγωνιώδη αιτήματα των φοιτητών που έχουν μεγάλη ανάγκη να μετεγγραφούν σε ιδρύματα άλλων πόλεων.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

•    Προτίθεστε να διαθέσετε τις 2779 θέσεις που, με βάση την ποσόστωση ανά έτος, αντιστοιχούσαν για μεταφορά θέσης φοιτητών μεγαλύτερων ετών και έμειναν κενές λόγω μη εκδήλωσης ενδιαφέροντος, σε φοιτητές μικρότερων ετών, των οποίων οι αιτήσεις για μεταφορά θέσης δεν ικανοποιήθηκαν, λόγω του ότι οι θέσεις που αντιστοιχούσαν σε αυτούς ήταν λιγότερες στον αριθμό από τις αιτήσεις που κατατέθηκαν;

•    Θα ληφθεί υπόψη κατά την εξέταση των ενστάσεων το γεγονός των προαναφερόμενων αδικιών σε βάρος των πρωτοετών φοιτητών που έχουν ανάγκη να μετεγγραφούν και πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία εξέτασής τους.

•    Οι διατάξεις του Άρθρου 53 του ν.4264/2014 ισχύουν για τους επιτυχόντες που έλαβαν μέρος στις εξετάσεις πανελλαδικού επιπέδου του σχολικού έτους 2012−2013;

•    Προτίθεστε να συμπεριληφθούν οι επιτυχόντες που έλαβαν μέρος στις εξετάσεις πανελλαδικού επιπέδου του σχολικού έτους 2012−2013 στις διατάξεις για μεταφορά θέσης δυνάμει του Άρθρου 53 του ν.4264/2014, δεδομένης της αδικίας σε βάρος τους από τις αλλεπάλληλες νομοθετικές μεταβολές;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Έφη Γεωργοπούλου – Σαλτάρη

Αϊχάν Καρά Γιουσούφ

Τάσος Κουράκης

Τζένη Βαμβακά

Γιώργος Πάντζας

Παναγιώτα Δριτσέλη

Μιχάλης Κριτσωτάκης

Μαρία Κανελλοπούλου

Γιάννης Αμανατίδης