ΣΥΡΙΖΑ Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς


Επικοινωνία / Contact RSS Twitter Facebook YouTube Instagram

18/11/2015

N. Σαντορινιός: Προστασία της πρώτης κατοικίας και των δανειοληπτών δημιουργώντας ένα πλαίσιο που κανένας, ο οποίος έχει πραγματική αδυναμία αποπληρωμής δε θα χάσει το σπίτι του



Ομιλία του Εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινή Συνεδρίαση των Επιτροπών της Βουλής για το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών «Επείγουσες ρυθμίσεις  για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων»


Στις εκλογές του Σεπτέμβρη δεσμευτήκαμε στον ελληνικό λαό ότι θα δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας για να συνεχίσουμε τη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, ώστε να πετύχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για την ελληνική κοινωνία και την οικονομία, ακόμα κι αν το μονοπάτι στο οποίο βαδίζουμε είναι δύσβατο.

Ταυτόχρονα σχεδιάζουμε και υλοποιούμε ένα πρόγραμμα προοδευτικής μεταρρύθμισης και ανασυγκρότησης της λειτουργίας του κράτους αλλά και της παραγωγής.

Μέσα σε ένα πυκνό κοινοβουλευτικό χρόνο ολοκληρώσαμε τη διαπραγμάτευση για τα πρώτα προαπαιτούμενα, παράλληλα με μια τιτάνια προσπάθεια εκκαθάρισης της διαπλοκής και της διαφθοράς καθώς και θέσαμε τις βάσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας.

Με το σημερινό νομοσχέδιο φτάνουμε στην ολοκλήρωση του πρώτου πακέτου προαπαιτουμένων, ένα σημαντικό σκαλοπάτι που μας οδηγήσει στην έναρξη της συζήτησης για το χρέος, στην πραγματική δηλαδή πολιτική διαβούλευση για να βγει από το τούνελ η ελληνική κοινωνία.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το υπό συζήτηση νομοσχέδιο ανάβει το πράσινο φως για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δις η οποία θα διευκολύνει την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ελληνικού Κράτους.

Παράλληλα, είναι το κλειδί και για τα 10 δις του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, για την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και τη σταθεροποίηση του Ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Το βασικό στοιχείο αυτού του νομοσχέδιου είναι η προστασία της πρώτης κατοικίας.

Κανένα νοικοκυριό που αδυνατεί να καλύψει τις υποχρεώσεις του, που έχει χτυπηθεί από την κρίση στην οποία καταδίκασαν τη χώρα μας οι αντιλαϊκές πολιτικές των τελευταίων κυβερνήσεων, δεν θα χάσει το σπίτι του.

Επιπλέον, επιλύονται και ειδικότερα θέματα που αφορούν τη διοίκηση των τραπεζών, τις τιμές των γενόσημων και τα ισοδύναμα για τη μη επιβολή του ΦΠΑ στην εκπαίδευση.

Ο Νόμος Κατσέλη αποτέλεσε ένα σημαντικό νόμο για την προστασία των δανειοληπτών, λειτούργησε σε μία περίοδο όπου η οικονομία έμπαινε σε ύφεση και το πρόβλημα των κόκκινων δανείων ήταν πολύ μικρότερο από το σημερινό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2010 τα κόκκινα δάνεια αποτελούσαν το 10% των δανείων ενώ σήμερα έχουν ξεπεράσει το 50%.

Οι συνθήκες κρίνουν την αναθεώρηση αυτού του νομικού πλαισίου επιτακτική, τόσο για την εύρυθμη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, όσο και για την πραγματική προστασία των δανειοληπτών που έχουν χάσει ένα μεγάλο μέρος των εισοδημάτων τους.

Τα διογκούμενα κόκκινα δάνεια- το βαρόμετρο δηλαδή της κρίσης στην ελληνική κοινωνία- ήταν ο στόχος της τρίτης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών που εμείς διαπραγματευτήκαμε και υλοποιήσαμε.

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι οι προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις δεν είχαν επιτυχία γιατί δεν αντιμετώπισαν τη γενεσιουργό αιτία που ήταν τα κόκκινα δάνεια. Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο γίνεται μια ουσιαστική παρέμβαση στο ζήτημα των κόκκινων στεγαστικών δανείων, ενώ στη δεύτερη φάση των προαπαιτουμένων θα αντιμετωπιστούν στο σύνολο τους τα κόκκινα δάνεια, για να μπορέσει επιτέλους το τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει με όρους υγειούς χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.

Οφείλω δε να πω ότι τις τελευταίες ώρες παρατηρώ να γίνεται πολύ κουβέντα για πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας και μια περιγραφή ενός τοπίου πλήρους ασυδοσίας των τραπεζών έναντι των δανειοληπτών. Το ξεκαθαρίζουμε λοιπόν λέγοντας ότι: Το εν λόγω νομοσχέδιο προστατεύει την πρώτη κατοικία και τους δανειολήπτες δημιουργώντας ένα πλαίσιο που κανένας, ο οποίος έχει πραγματική αδυναμία αποπληρωμής δε θα χάσει το σπίτι του.

Ποιες είναι λοιπόν οι καινοτομίες που φέρνει το παρόν νομοσχέδιο στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων:

  • Ο νέος νόμος δεν αφορά όσους ήδη καλύπτονται από το νόμο Κατσέλη ή θα καταθέσουν αίτηση για ένταξή τους σε αυτόν μέχρι 31/12/2015. Εμείς σήμερα συζητάμε για έναν νόμο που θα παράσχει ένα επιπλέον δίκτυ προστασίας στους δανειολήπτες. (όπως επίσης και για αυτούς που είχαν απορριφθεί στο δικαστήριο για την ένταξη στο νόμο Κατσέλη)

  • Στις προϋποθέσεις του νόμου συμπεριλαμβάνεται μόνο η παράμετρος της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και το οικογενειακό εισόδημα και δε θα ισχύσει, επίσης, η απαίτηση να μην ξεπερνά τις 100.000 ευρώ το συνολικό χρέος του δανειολήπτη που θέλει να ενταχθεί στο Νόμο.

  • Για πρώτη φορά δημιουργείται ένα πλέγμα προστασίας των αδυνάτων και όσων έχουν χτυπηθεί από την κρίση. Η πρώτη κατοικία προστατεύεται σε ποσοστό 60,1% -που στην πράξη θα αποδειχτεί μεγαλύτερο-, με δύο προϋποθέσεις: Η αντικειμενική αξία της κατοικίας να είναι μέχρι 280.000 ευρώ και το εισόδημα για μια τετραμελή οικογένεια να μην ξεπερνά τις 35.086 ευρώ το χρόνο.

  • Για πρώτη φορά τίθεται ουσιαστική ρύθμιση για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και προβλέπεται η πλήρης προστασία της πρώτης κατοικίας, αλλά και η συμμετοχή του κράτους στην αποπληρωμή των δανείων για αυτά τα νοικοκυριά. Ενώ ταυτόχρονα ο καθορισμός της δόσης γίνεται με βάση τη σημερινή αξία του σπιτιού και το ποσό που απομένει στο νοικοκυριό μετά τον υπολογισμό των εύλογων δαπανών διαβίωσης (όπως έχει ορισθεί από την ΕΛΣΤΑΤ). Για όσους ανήκουν στην πρώτη κατηγορία, τη διαφορά μεταξύ της δόσης που μπορούν να καταβάλλουν και της μειωμένης δόσης που πρέπει να καταβάλουν, θα την καλύπτει το κράτος (το κόστος εκτιμάται ότι το 2016 δεν θα υπερβεί τα 100 εκατ. ευρώ).

  • Εισάγεται η έννοια της πραγματικής εμπορικής αξίας του ακινήτου, η οποία εκτιμάται από ανεξάρτητους εκτιμητές. Είναι γνωστό ότι μέχρι σήμερα το κυρίαρχο πρόβλημα στην εκτίμηση της αξίας των δανείων ήταν ότι οι αντικειμενικές αξίες ήταν στις περισσότερες περιπτώσεις πολύ μεγαλύτερες από τις πραγματικές εμπορικές αξίες των ακινήτων με αποτέλεσμα η αποτίμηση των δανείων να γίνεται στη βάση πολύ μεγαλύτερων οικονομικών δεδομένων. Με τις ρυθμίσεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου αντιμετωπίζεται αυτή η στρέβλωση που είναι προϊόν της πενταετούς κρίσης αλλά και της ασυνέπειας του κράτους να επαναπροσδιορίσει τις πραγματικές αξίες των ακινήτων ανά δύο έτη, όπως προβλέπεται νομικά. Ο υπολογισμός της δόσης και των δανείων θα γίνει με βάση την εμπορική αξία του ακινήτου.

  • Άλλη μία ρύθμιση ιδιαίτερα σημαντική. Με βάση τη ρύθμιση αυτή, γίνεται για πρώτη φορά ουσιαστικό κούρεμα των στεγαστικών δανείων αφού αυτά αναπροσαρμόζονται στην αξία που θα είχαν αν η τράπεζα προχωρούσε σε πλειστηριασμό.

Η πενταετής κρίση χτύπησε τη μέση ελληνική οικογένεια και οδήγησε ανθρώπους που δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι έχουν χρέη να γίνουν μπαταχτσήδες εξ’ ανάγκης. Αυτούς τους ανθρώπους προστατεύουμε κι όχι τους έχοντες που συνειδητά διαφεύγουν. Η ανυπαρξία ουσιαστικής αντιμετώπισης του προβλήματος των κόκκινων δανείων χτύπησε τους λεγόμενους «νοικοκυραίους» οικονομικά αλλά κυρίως ηθικά. Με τις ρυθμίσεις στο προτεινόμενο νομοσχέδιο δίνεται μια δεύτερη ευκαιρία στους δανειολήπτες να καταστήσουν και πάλι ενήμερα τα δάνεια τους με βάση την πραγματική αξία του ακινήτου τους και την πραγματική οικονομική τους κατάσταση. Δίνουμε τη δυνατότητα στους Έλληνες πολίτες να γίνουν και πάλι αξιοπρεπείς «νοικοκυραίοι».

Το νομοσχέδιο πέρα από τις ρυθμίσεις για τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια προχωρά και σε μία σειρά ρυθμίσεων όπως είναι τα ισοδύναμα για τη μη εφαρμογή του ΦΠΑ στην εκπαίδευση, ενός άδικου μέτρου που ιδιαίτερα θα έπληττε τη φτωχή και μέση οικογένεια κυρίως σε ότι αφορά τα φροντιστήρια και τα κέντρα ξένων γλωσσών. Η επιβάρυνση μετακυλίεται σε ένα τέλος ανά στήλη τυχερών παιχνιδιών που εκτιμάται ότι τα έσοδα θα ξεπεράσουν τα προβλεπόμενα από τους θεσμούς και το οικονομικό επιτελείο.

Στο νομοσχέδιο επίσης περιλαμβάνεται η ρύθμιση για τη φορολόγηση των ενοικίων κατά το χρόνο που αυτά εισπράττονται και όχι κατά τεκμήριο, ικανοποιώντας έτσι ένα πάγιο και δίκαιο αίτημα των ιδιοκτητών ακινήτων. Και οφείλω να πω ότι αυτή η επιλογή διαψεύδει και γελοιοποιεί τις Κασσάνδρες που πριν 3 βδομάδες σε αυτή την αίθουσα τρομοκρατούσαν τους πολίτες ότι θα φορολογούνται για ενοίκια που δεν θα εισπράττουν.

Για τις αλλαγές στη φαρμακευτική πολιτική, αυτό το νομοσχέδιο προβλέπει την διατήρηση του claw back στην ενδοσοκομειακή δαπάνη: για το 2016 570εκ €, για το 2017 550 εκ € και για το έτος 2018 530 εκ €. Να θυμίσουμε δε ότι οι δανειστές ήθελαν το claw back να οριστεί στα 500 εκ ευρώ από φέτος.

Τέλος, στο νομοσχέδιο εισάγονται τροποποιήσεις σε σχέση με τη ρύθμιση των 100 δόσεων και συγκεκριμένα από 15/12/15 έως 31/6/16 ισχύει παράταση 30 ημερών από την ημέρα που καθίσταται ληξιπρόθεσμη η οφειλή. Από 1/7/16 μέχρι και 31/12/17 ισχύει παράταση 15 ημερών για καθυστέρηση της δόσης και από 1/1/17 μέχρι και 31/12/17 η ρύθμιση χάνεται μόνο αν ο οφειλέτης καθυστερήσει την εξόφληση και δεν έχει παρέλθει εξάμηνο από την προηγούμενη καθυστέρησή του. Από 1/1/18 προϋπόθεση της παραμονής στη ρύθμιση είναι η εντός χρόνου εξόφληση της δόσης.

Με το νομοσχέδιο αυτό προστατεύεται η πρώτη κατοικία των φτωχών και μεσαίων νοικοκυριών της χώρας μας, σε αντίθεση με την πολιτική που είχε συμφωνήσει η κυβέρνηση Σαμαρά για την πλήρη αποδέσμευση των πλειστηριασμών και την πώληση των κόκκινων δανείων σε distress funds.

Με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης και την τακτοποίηση του θεσμικού πλαισίου για τα κόκκινα δάνεια προχωράμε ένα βήμα πιο κοντά στη σταθεροποίηση του τραπεζικού μας συστήματος και την άρση των capital controls που στηρίζουν την πραγματική οικονομία και την αύξηση της εργασίας στη χώρα μας.

Και όλα αυτά απαντούν σε πραγματικές κοινωνικές ανάγκες και όχι τον τραγέλαφο του success story που επιχειρήσατε να παρουσιάσετε ένα χρόνο πριν. Με τέτοιες προτεραιότητες και τέτοιες πολιτικές συνεχίζουμε. Και πρέπει να το συνηθίσετε. Ειλικρινή πολιτική, δίκαιη αντιμετώπιση, προοδευτική διακυβέρνηση και πραγματικά αποτελέσματα. Αυτό είναι το δικό μας story.



Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και να αναλύουμε την επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας μας. Με την παραμονή σας στην ιστοσελίδα, αποδέχεστε τη χρήση cookies όπως αυτή περιγράφεται στην Πολιτική Cookies ΟΚ