Στην Βουλή των Ελλήνων στο πλαίσιο συζήτησης επίκαιρης επερώτησης της Δημοκρατικής Συμπαράταξης προς τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με θέμα «Το ασφαλιστικό δεν λύνεται με περικοπές, ψέματα και προπαγάνδα»  μίλησε ο βουλευτής Ιωαννίνων και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Μαντάς.

Ο Χρήστος Μαντάς στην ομιλία του τόνισε :

«Το ασφαλιστικό είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα και στην Ευρώπη εξελίσσεται μία μάχη μεταξύ των δυνάμεων που θέλουν ένα δημόσιο κοινωνικό ασφαλιστικό σύστημα και των δυνάμεων που θέλουν ένα ιδιωτικό ασφαλιστικό σύστημα. Είναι μία μεγάλη μάχη που, πάει και παραπέρα και στα ζητήματα του τι προσανατολισμό έχει η Ευρώπη, αν θα συνεχίσει στο δόγμα της λιτότητας, αν θα συνεχίσει αυτή η ανισοτιμία ανάμεσα στον Βορρά και στον Νότο.

Σήμερα που συζητάμε, τα έσοδα της Κυβέρνησης στο δεκάμηνο τα στοιχεία του προϋπολογισμού δείχνουν υπέρβαση του προϋπολογισμού κατά 2,3 δισεκατομμύρια. Δεν πανηγυρίζουμε, αλλά εν πάση περιπτώσει υπάρχει μία πραγματικότητα, η οποία είναι συγκεκριμένη και αποτυπωμένη σε νούμερα. Ξέρουμε όλοι πως η ουσιαστική απάντηση στο θέμα του ασφαλιστικού συστήματος, έρχεται μέσα από την ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης.

Έχουμε κάνει όμως βήματα και σ’ αυτό. Για παράδειγμα, το 50% των προκηρύξεων των ΕΣΠΑ που θα είναι ως το τέλος του 2016 και το 7% απορρόφησης από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ έναντι 1,5% περίπου που ήταν όλα τα προηγούμενα χρόνια, είναι ένα στοιχείο. Παρόλο που πραγματικά είναι αυξημένο το ποσοστό της μερικής απασχόλησης, το οποίο δείχνει μια μικρή πρόοδο, δεν πανηγυρίζουμε. Ξέρουμε ότι όταν έχουμε παραλάβει ένα πρόβλημα το οποίο αποτυπώνεται σε 25% -στο ένα τέταρτο- απώλεια του εθνικού πλούτου, και σε μία ανεργία στο 27%, έχουμε πάρα πολύ δρόμο και τις προκλήσεις μπροστά μας. Και όλον αυτόν τον καιρό, εξελίχθηκε μια απίστευτη προσπάθεια υπονόμευσης και διαστρέβλωσης κάθε μέτρου που αφορούσε το θέμα του ασφαλιστικού. Τελευταίο παράδειγμα ήταν η υιοθέτηση από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ και του συστήματος και του πολιτικού συστήματος αυτών που πανηγύριζαν ότι δήθεν ο Γερούν Ντάισελμπλουμ είπε ότι ξανανοίγει το ασφαλιστικό. Και την επόμενη μέρα σιώπησαν.

Τι κάναμε με τον 4387/16 για το ασφαλιστικό; Θεωρώ ότι κάναμε μία προσπάθεια δομικής αναδόμησης του συστήματος έτσι ώστε να μην παράγει συνεχώς νέες αδικίες, νέες ανισότητες και να στοιχειοθετεί -δεν λέω υπερβολές- μία προοπτική βιωσιμότητας. Βάλαμε, τέλος στην πολυνομία, τέλος στην πολυδιάσπαση της κοινωνικής ασφάλισης. Φτιάξαμε τον ενιαίο φορέα κοινωνικής ασφάλισης για τις κύριες συντάξεις με κοινούς, ενιαίους κανόνες παροχών και εισφορών για όλους. Εντάξαμε όλα τα ταμεία της επικουρικής ασφάλισης και παροχών πάλι σε ενιαίο ταμείο. Όλα αυτά θυμίζω ότι τα κάναμε παράλληλα και μαζί με μια αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.»

Τέλος ο κ. Μαντάς αναφέρθηκε με συγκεκριμένα νούμερα και παραδείγματα στα ελλείμματα του φορολογικού συστήματος, στην αλλαγή στον ΟΓΑ και στην φορολογία των επιχειρήσεων.

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, θέλω να πω ότι η εκτίμησή μου είναι ότι δεν έγινε μία ψύχραιμη συζήτηση σήμερα γι’ αυτό το μεγάλο θέμα. Δυστυχώς, περίσσεψαν οι προσωπικές στοχοποιήσεις. Ευτυχώς διασώθηκαν με κάποιες προτάσεις που ακούστηκαν -εγώ λέω να τις εξετάσουμε- αλλά το γενικό κλίμα μέχρι τώρα δεν ήταν κλίμα σοβαρής συζήτησης -επιτρέψτε μου- γι’ αυτό το μεγάλο θέμα. Θα πω σε τι φόντο συζητάμε κατά τη γνώμη μου.

Το ασφαλιστικό είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα και στην Ευρώπη εξελίσσεται μία μάχη μεταξύ των δυνάμεων που θέλουν ένα δημόσιο κοινωνικό ασφαλιστικό σύστημα και των δυνάμεων που θέλουν ένα ιδιωτικό ασφαλιστικό σύστημα. Αυτή είναι η μεγάλη μάχη. Και είναι μία μεγάλη μάχη που, αν θέλετε, πάει και παραπέρα και στα ζητήματα του τι προσανατολισμό έχει η Ευρώπη, αν θα συνεχίσει στο δόγμα της λιτότητας, αν θα συνεχίσει αυτή η ανισοτιμία ανάμεσα στον Βορρά και στον Νότο. Και όλα αυτά δεν είναι πολύ μακρινά. Είναι όλα αυτά που επηρεάζουν και την ίδια την πορεία της χώρας και την πορεία της ανάπτυξης και το ασφαλιστικό σύστημα.

Και σήμερα που συζητάμε -επειδή από το πρωί ως το βράδυ ακούμε ότι καταρρέει το σύμπαν γύρω μας, το ασφαλιστικό σύστημα, τα έσοδα της Κυβέρνησης κλπ.- στο δεκάμηνο τα στοιχεία του προϋπολογισμού δείχνουν υπέρβαση του προϋπολογισμού κατά 2,3 δισεκατομμύρια. Δεν πανηγυρίζουμε. Δεν τρελαινόμαστε. Δεν λέμε «hurrah», αλλά εν πάση περιπτώσει υπάρχει μία πραγματικότητα, η οποία είναι συγκεκριμένη και αποτυπωμένη σε νούμερα.

Θέλω να πω ότι ξέρουμε όλοι πως η ουσιαστική απάντηση στο θέμα του ασφαλιστικού συστήματος βεβαίως έρχεται μέσα από την ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης.

Έχουμε κάνει βήματα σε αυτό; Εγώ εκτιμώ ότι έχουμε κάνει μικρά βήματα, αλλά έχουμε κάνει. Για παράδειγμα, το 50% των προκηρύξεων των ΕΣΠΑ που θα είναι ως το τέλος του 2016 και το 7% απορρόφησης από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ έναντι 1,5% περίπου που ήταν όλα τα προηγούμενα χρόνια, είναι ένα στοιχείο. Και στην απασχόληση έχουμε από το 2001 στοιχεία. Παρόλο που πραγματικά είναι αυξημένο το ποσοστό της μερικής απασχόλησης, το οποίο δείχνει μια μικρή πρόοδο, δεν πανηγυρίζουμε. Ξέρουμε ότι όταν έχουμε παραλάβει ένα πρόβλημα το οποίο αποτυπώνεται σε 25% -στο ένα τέταρτο- απώλεια του εθνικού πλούτου, και σε μία ανεργία στο 27%, έχουμε πάρα πολύ δρόμο και τις προκλήσεις μπροστά μας. Και όλον αυτόν τον καιρό, όλους αυτούς τους μήνες εξελίχθηκε μια απίστευτη προσπάθεια υπονόμευσης, συκοφάντησης και διαστρέβλωσης κάθε μέτρου που αφορούσε το θέμα του ασφαλιστικού. Τελευταίο παράδειγμα ήταν η υιοθέτηση από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ και του συστήματος και του πολιτικού συστήματος αυτών που πανηγύριζαν ότι δήθεν ο Γερούν Ντάισελμπλουμ είπε ότι ξανανοίγει το ασφαλιστικό. Και την επόμενη μέρα δεν είπαν τίποτα. Σιώπησαν.

Συνεπώς, ας δούμε τα πράγματα στην πραγματική τους διάσταση.

Θέλω σε αυτήν τη φάση να θυμίσω ορισμένα ζητήματα. Τι κάναμε με τον 4387/16 για το ασφαλιστικό; Θεωρώ ότι κάναμε μία προσπάθεια δομικής αναδόμησης του συστήματος έτσι ώστε να μην παράγει συνεχώς νέες αδικίες, νέες ανισότητες και να στοιχειοθετεί -δεν λέω υπερβολές- μία προοπτική βιωσιμότητας, η οποία, βεβαίως, κρίνεται και από αυτά τα στοιχεία που είπα πριν, από τα στοιχεία της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Αυτό είναι γνωστό σε όλους, δεν χρειάζεται να το πούμε.

Βάλαμε, λοιπόν, τέλος στην πολυνομία, τέλος στην πολυδιάσπαση της κοινωνικής ασφάλισης. Φτιάξαμε τον ενιαίο φορέα κοινωνικής ασφάλισης για τις κύριες συντάξεις με κοινούς, ενιαίους κανόνες παροχών και εισφορών για όλους, γιατί αυτό ήταν στοιχείο που δημιουργούσε ανισότητες και πελατειακό κράτος. Εντάξαμε όλα τα ταμεία της επικουρικής ασφάλισης και παροχών πάλι σε ενιαίο ταμείο.

Δεσμευτήκαμε και καταφέραμε να μην υπάρχει καμία μείωση στις κύριες συντάξεις εκτός του ανώτατου ορίου των 2.000 ευρώ μεικτά, να μην εφαρμοστεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις που θα έφερνε οριζόντιες περικοπές, οι οποίες θα έφταναν κοντά στο 30% τα επόμενα δύο χρόνια, την προστασία του εισοδήματος από κύριες και επικουρικές συντάξεις όλων των συνταξιούχων με εισοδηματικό κριτήριο 1.300 ευρώ μεικτά.

Δεσμευτήκαμε -και καταφέραμε- για την εφαρμογή κοινού ετήσιου ποσοστού αναπλήρωσης 0,45% στις επικουρικές συντάξεις στο πλαίσιο της ισονομίας, την παροχή εγγυημένης εθνικής σύνταξης ίσης με το εκάστοτε όριο της φτώχιας, χρηματοδοτούμενης δεσμευτικά από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι από τις εισφορές με ρήτρα ανάπτυξης και όχι ρήτρα προς τα πίσω, την παροχή ανταποδοτικής σύνταξης που τα ποσοστά αναπλήρωσης κυμαίνονται από 0,77% για την πρώτη δεκαπενταετία και αυξάνονται έως και 2% για τα έτη μετά το τριακοστό ένατο έτος εργασίας, την εφαρμογή ενιαίου ποσοστού ασφαλιστικών εισφορών 20% για τον κλάδο σύνταξης και 6,95% για τον κλάδο υγείας του φορολογητέου εισοδήματος για τους μισθωτούς και του φορολογητέου εισοδήματος για τους αυτοαπασχολούμενους, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αγρότες, κλπ..

Όλα αυτά θυμίζω ότι τα κάναμε παράλληλα και μαζί με μια αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος. Και θέλω να σας θυμίσω ότι με βάση την αναμόρφωση αυτή, το 99,8% των μισθωτών - συνταξιούχων έχει μείωση φόρου ή πολύ μικρή επιβάρυνση -περίπου 1% του εισοδήματος και κάτω για τα μικρά εισοδήματα- ελάφρυνση των μεσαίων εισοδημάτων από εισόδημα 28.000 ευρώ μέχρι 43.000 ευρώ και επιβάρυνση, κύριοι που λέτε για τους πλούσιους των μεγάλων εισοδημάτων, έως και 5% του συνολικού εισοδήματος. Διότι άκουσα ότι τους πάνω από 70.000 ευρώ δεν τους πειράζουμε.

Επίσης, σε σχέση με τις επιχειρήσεις έχουμε σημαντική ελάφρυνση για τα μικρά και μικρομεσαία εισοδήματα. Το 92% των φορολογουμένων με εισόδημα μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα έως 32.000 ευρώ θα πληρώσει λιγότερο φόρο, σημαντική προοδευτικότητα της νέας κλίμακας και εξορθολογισμό της φορολόγησης με εσωτερική μεταφορά βαρών από τα υψηλότερα κλιμάκια στα χαμηλότερα.

Ολοκληρώνω, λέγοντας το εξής: Ήταν πραγματικά εκτιναγμένα τα νούμερα όσον αφορά τα ελλείμματα του ασφαλιστικού συστήματος πάνω από 200 δισεκατομμύρια από το 2000 μέχρι το 2014. Και όχι μόνο αυτό, αλλά από το 2000 μέχρι το 2008 -ακόμα, δηλαδή, και προ κρίσης, προ μνημονίων, προ οτιδήποτε- τριπλασιάστηκαν από 5,5 δισεκατομμύρια σε 16,4 δισεκατομμύρια. Άρα, είχαμε μπροστά μας ένα πάρα πολύ κρίσιμο πρόβλημα.

Και ορισμένα ειδικά πράγματα που νομίζω ότι πρέπει να τα πούμε:

Όσον αφορά στην αλλαγή στον ΟΓΑ: Η αλλαγή στα ποσοστά υπολογισμού της εισφοράς επί του φορολογητέου εισοδήματος θα είναι σταδιακή έως το 2022. Οι περισσότεροι από τους ασφαλισμένους θα έχουν ελάφρυνση ή ελάχιστη επιβάρυνση λόγω του γεγονότος ότι η συντριπτική πλειοψηφία των  αγροτών δηλώνει εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ. Οι αγρότες με πολλά έτη ασφάλισης και εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ, θα έχουν σημαντικές μειώσεις.

Παράδειγμα: Αγρότης με είκοσι χρόνια ασφάλιση και φορολογητέο εισόδημα 5.000 ευρώ σήμερα πλήρωνε το έτος 1.432 ευρώ. Για το ίδιο εισόδημα θα πληρώσει το 2017 μόλις 1.044 ευρώ, δηλαδή 388 ευρώ λιγότερα από σήμερα. Το 2018 θα πληρώσει μόλις 1.140 ευρώ και ακόμη το 2022 θα πληρώσει 1.332 ευρώ, δηλαδή, 100 ευρώ λιγότερα από σήμερα. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Δεν έχω τον χρόνο να πω και άλλα παραδείγματα.

Θα τελειώσω με το εξής: Κοιτάξτε, επειδή γίνεται πολύ συζήτηση συνολικά για την φορολογία των επιχειρήσεων και για την ανάπτυξη, είναι μύθος το ότι η μείωση των φορολογικών συντελεστών φέρνει έκρηξη στην ανάπτυξη. Παραδείγματα: Η Φιλανδία μείωσε τον φορολογικό συντελεστή των επιχειρήσεων από 26% σε 20%. Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκαν από το 23% στο 20%. Η Πορτογαλία μείωσε από 25% σε 21%, αλλά επενδύσεις μειώθηκαν αντίστοιχα από 21% σε 15% του ΑΕΠ.