Εισήγηση του βουλευτή Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ στη συνεδρίαση της Ειδικής Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής

Θέμα της ημερήσιας διάταξης: "Συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων σχετικά με κοινωνικά θέματα (δικαιώματα των ανηλίκων και των γυναικών - μεταναστευτικό ζήτημα) και τις δράσεις της Επιτροπής Τρεχουσών Υποθέσεων του Κογκρέσου Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης".

Αγαπητοί συνάδελφοι,
η πολυεπίπεδη κρίση που πλήττει τη χώρα μας 7 χρόνια τώρα, ως συνέπεια της αλόγιστης οικονομικής πολιτικής δεκαετιών, είναι γνωστό πως έχει πολλές δυσάρεστες συνέπειες στη λειτουργία του κράτους, αλλά κυρίως στη ζωή των συμπολιτών μας.
Στην πρώτη περίοδο της κρίσης οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες δέχθηκαν μία πρωτοφανή επίθεση από περικοπές και περιορισμούς στην όποια κρατική μέριμνα υπήρχε. Εδώ θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι ποτέ η χώρα μας δεν είχε αναπτύξει τις δομές που θα έδιναν επαρκή προστασία στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, κάτι που για τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης ήταν κατακτημένο εδώ και δεκαετίες.
Οι επιλογές που έγιναν στα πρώτα χρόνια των μνημονίων δημιούργησαν μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση η οποία έπληξε το σύνολο σχεδόν της ελληνικής κοινωνίας. Κυρίως όμως τα παιδιά, που δεν έκανε μόνο το μέλλον τους αβέβαιο, αλλά και το παρόν τους τραγικό. Όταν η ανεργία έφτασε στο 27% είχε ως πρώτα θύματα αυτά, που στερήθηκαν ακόμη και τα στοιχειώδη, αλλά και τις γυναίκες, που κατέγραψαν τα υψηλότερα ποσοστά σε όλη την Ευρώπη.
Μέσα σε όλα αυτά ήρθε να προστεθεί και η μεταναστευτική-προσφυγική κρίση, της οποίας γίναμε το επίκεντρο, ως χώρα υποδοχής των μεταναστών και προσφύγων για την Ευρώπη. Μετά το κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου, στις αρχές του 2016, εγκλωβίστηκε στη χώρα μας μεγάλος αριθμός προσφύγων. Με τη συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας οι ροές έχουν περιοριστεί. Δεν έχει εκλείψει όμως το πρόβλημα μιας και η διαδικασία που προβλέπεται από τη συμφωνία έχει ως συνέπεια να παραμένει μεγάλος αριθμός προσφύγων και μεταναστών στα νησιά του Αιγαίου.
Σήμερα λοιπόν, αναγνωρίζοντας ότι είναι επιβεβλημένη ανάγκη αφενός η στήριξη των πιο ευπαθών κοινωνικών ομάδων μεταξύ των συμπολιτών μας, και αφετέρου η ανθρωπιστική μας υποχρέωση για την όσο το δυνατόν καλύτερη φιλοξενία των προσφύγων και ιδιαίτερα των ασυνόδευτων παιδιών που έφτασαν εδώ, έχουμε ξεκινήσει τη δημιουργία ενός προγράμματος αναδιάταξης της κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης, στο οποίο σημαντικό ρόλο παίζει η αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Έχει ξεκινήσει από το τέλος της προηγούμενης χρονιάς η προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα δίχτυ προστασίας για τις κοινωνικές ομάδες που το έχουνε ανάγκη. Αυτές είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι άστεγοι, οι Ρομά και όσοι ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Αυτό το δίχτυ περιλαμβάνει πολλές μορφές δράσεων στήριξης που ξεκινούν από την πολιτεία και εφαρμόζονται από την αυτοδιοίκηση.
Η ψήφιση και η λειτουργία του Εθνικού Μηχανισμού Ένταξης και Συνοχής είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση για τη λειτουργία της προνοιακής πολιτικής. Και βέβαια υλοποιείται με τη βοήθεια της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Με αυτό το μηχανισμό καταγράψαμε όλες τις δομές που δραστηριοποιούνται στην προνοιακή πολιτική. Καταγράψαμε επίσης όλους τους συμπολίτες μας που προσφεύγουν στις δομές στήριξης, και τις παροχές που μπορούν να τους ανακουφίσουν. Δημιουργήσαμε τα κέντρα κοινότητας τα οποία σήμερα είναι οι κύριοι φορείς της πολιτικής στήριξης και αλληλεγγύης προς τις ευπαθείς ομάδες.

Όσον αφορά το μεταναστευτικό/προσφυγικό, η λειτουργία και η οργάνωση των δομών φιλοξενίας, αλλά και η κατανομή τους σε αυτές, έχει αμβλύνει το πρόβλημα στην ενδοχώρα. Ωστόσο, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αναδεικνύεται από την προσφυγική κρίση, είναι τα παιδιά πρόσφυγες και ειδικά η κατηγορία των ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων, που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο να γίνουν θύματα εκμετάλλευσης και κακοποίησης. Πάνω από το ένα τρίτο των προσφύγων που έχουν εισέλθει στη χώρα μας είναι ανήλικοι και το Υπουργείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια τους τελευταίους μήνες για την εύρεση στέγης για τους ανήλικους, εκτός των κέντρων φιλοξενίας των προσφύγων. Παράλληλα, το Υπουργείο Παιδείας υλοποιεί σχέδιο για την εκπαίδευση των ανήλικων προσφύγων,
Κυρίες και κύριοι,
η στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων πρέπει να είναι μια διαρκής διαδικασία. Θέτουμε τις βάσεις ώστε η σχέση αλληλεγγύης πολιτείας και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων να είναι σταθερή και προσδοκούμε ότι με την έξοδο της χώρας μας από την κρίση και τα μνημόνια θα έχουμε την οικονομική δυνατότητα να κάνουμε πολλά περισσότερα. Στο μεταξύ παρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πόλεων και Περιφερειών για την Κοινωνική Οικονομία. Και οπωσδήποτε ελπίζουμε στην όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμμετοχή ΚΑΙ των περιφερειών της χώρας μας στις πρωτοβουλίες αυτές.