Για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων στην Ευρώπη απαιτείται μια διαφορετική, προοδευτική πολιτική κατεύθυνση και κυρίως πλατιές κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Εποχή» της Κυριακής, ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, αναφέρθηκε στις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία, με αφορμή τη δυσκολία στον σχηματισμό κυβέρνησης, τονίζοντας ότι «βασικά ζητήματα της ευρωπαϊκής ατζέντας επηρεάζονται αναπόφευκτα από τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία».
Μίλησε, επίσης, για τη θέση της ευρωπαϊκής Αριστεράς, ενόψει των εκλογών στην Καταλονία, επισημαίνοντας ότι «η θέση της ευρωπαϊκής Αριστεράς υπήρξε από την πρώτη στιγμή σαφής και ξεκάθαρη, διατυπώνοντας την ανάγκη για πολιτικό διάλογο και για έναν συμβιβασμό μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης, που θα έδινε πολιτική λύση στο πρόβλημα».
Αναφέρθηκε ακόμη στις «ασάφειες και καθυστερήσεις που υπάρχουν στο ζήτημα της προώθησης και επιτάχυνσης των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένου Βασιλείου για το Brexit», γεγονός επιζήμιο και για τις δύο πλευρές», όπως είπε ο Δ. Παπαδημούλης, καθώς έτσι «ανεβαίνει το κόστος του ‘διαζυγίου’».
Τέλος, ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επεσήμανε την ανάγκη «να προχωρήσει η Ευρώπη σε σημαντικές αλλαγές, που αφορούν στην αντιμετώπιση μεγάλων προκλήσεων, όπως η ενίσχυση της ανάπτυξης και οι πολιτικές συνοχής», τονίζοντας ότι για τον σκοπό αυτό «απαιτείται μια διαφορετική πολιτική κατεύθυνση και κυρίως πλατιές κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες».

Ακολουθεί η συνέντευξη του Δημήτρη Παπαδημούλη στη δημοσιογράφο Ιωάννα Δρόσου:

Ποιες είναι οι τελευταίες εξελίξεις στη Γερμανία, με αφορμή τις δυσκολίες που εντοπίζονται στον σχηματισμό κυβέρνησης;
Οι πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία δεν είναι θετικές. Η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης καθυστερεί τις εξελίξεις τόσο εντός της Γερμανίας, όσο και εντός της Ευρωζώνης.
Βασικά ζητήματα της ευρωπαϊκής ατζέντας, που αφορούν στην εμβάθυνση και την ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας στην Ευρωζώνη, στον ρόλο του ΕΜΣ ως το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, στην πρόταση για κοινό Ευρωπαίο Υπουργό Οικονομικών ή για ζητήματα που άπτονται της αμοιβαιοποίησης του δημόσιου χρέους και των ευρωομολόγων, επηρεάζονται αναπόφευκτα από τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία.
Οι ισορροπίες είναι αρκετά λεπτές. Πολλά θα εξαρτηθούν από τη θέση της ηγεσίας του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος το επόμενο διάστημα, το ποια ζητήματα θα θέσει επί τάπητος στον διάλογο με την ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών, τον τρόπο με τον οποίο θα επιδιώξει να προωθήσει μια πιο προοδευτική ατζέντα στο πλαίσιο του σεναρίου για ένα «μεγάλο συνασπισμό», που θα προωθεί και θα εξυπηρετεί παράλληλα και την αντίστοιχη ατζέντα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και επίσης, από την επίδραση που θα ασκήσουν στη διαμόρφωση της σχετικής ατζέντας η Αριστερά και οι Πράσινοι.
Και στα δύο μεγάλα κόμματα υπάρχουν ισχυρές επιφυλάξεις για μια τέτοια κίνηση σύγκλισης, ειδικά μετά και την εμπειρία της πρόσφατης διακυβέρνησης. Το επόμενο διάστημα θα είναι, κατά συνέπεια, κρίσιμο.

Ενόψει των εκλογών στην Καταλονία, ποια είναι η θέση της ευρωπαϊκής Αριστεράς;
Η κρίση που σοβεί στην Ισπανία και στην Καταλονία είναι μια καθαρή πολιτική κρίση. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο απαιτεί πολιτική λύση, διαρκή και γόνιμο διάλογο, όχι πλαστικές σφαίρες, πολιτικές και δικαστικές διώξεις, φυλακίσεις και όξυνση των εθνικισμών, όπως επιδίωξε από την πρώτη ημέρα η ισπανική κυβέρνηση Ραχόι, αξιοποιώντας και τα λάθη της κυβέρνησης Πουτζδεμόντ.
Η θέση της ευρωπαϊκής Αριστεράς υπήρξε από την πρώτη στιγμή σαφής και ξεκάθαρη, διατυπώνοντας την ανάγκη για πολιτικό διάλογο και για έναν συμβιβασμό μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης, που θα έδινε πολιτική λύση στο πρόβλημα. Λύση δεν αποτελεί η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, ούτε η επιβολή του άρθρου 155 του Συντάγματος από την ισπανική κυβέρνηση. Λύση αποτελεί η έναρξη διαλόγου για διευρυμένη αυτονομία της Καταλονίας, στο πλαίσιο μιας ενωμένης και δημοκρατικής Ισπανίας. Η θέση αυτή υιοθετήθηκε και από την πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όταν έγινε η σχετική συζήτηση στην Ολομέλεια.
Δυστυχώς μέχρι τώρα η ευρωπαϊκή ηγεσία, η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν υποστήριξαν τη λογική του διαλόγου, αλλά ταυτίστηκαν με την πλευρά Ραχόι, ο οποίος ‘έριξε λάδι στη φωτιά’ με τις επιλογές του, παίζοντας το ‘χαρτί’ του ισπανικού εθνικισμού, τροφοδοτώντας παράλληλα και εκείνο του καταλανικού εθνικισμού.
Η καταλανική Αριστερά, μέσω των συμμαχιών που χτίζει, επιδιώκει μια βιώσιμη λύση για την Καταλονία και την Ισπανία συνολικά. Η υποψηφιότητα του Javier Domenech με τους En Comu Podem κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, αρθρώνοντας έναν προοδευτικό και αριστερό λόγο και προτάσεις που ενισχύουν την προσπάθεια άρσης του πολιτικού αδιεξόδου.

Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit περνούν από ένα δύσκολο και σύνθετο μονοπάτι. Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το σκηνικό από εδώ και πέρα;
Υπάρχουν ασάφειες και πολλές καθυστερήσεις στο ζήτημα της προώθησης και επιτάχυνσης των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένου Βασιλείου για το Brexit.
Οι καθυστερήσεις αυτές είναι επιζήμιες και για τις δύο πλευρές, ειδικότερα για την πλευρά των Βρετανών, γεγονός που ανεβάζει το κόστος του ‘διαζυγίου’. Η κυβέρνηση Μέι κάνει σπασμωδικές κινήσεις, επιθυμεί να έχει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο, κάτι που αποδυναμώνει διαρκώς τη διαπραγματευτική θέση της χώρας της. Την ίδια στιγμή, το Εργατικό Κόμμα του Τζέρεμι Κόρμπιν παρουσιάζει μια συνεκτική και αποφασιστική θέση, την οποία η ηγεσία των Συντηρητικών οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.
Από την άλλη πλευρά, το Brexit και ο τρόπος με τον οποίο δρομολογείται πιέζει την ΕΕ να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τέτοιες συστημικές κρίσεις. Αναδεικνύει επίσης την ανάγκη για ενίσχυση των πολιτικών ενοποίησης, την προώθηση των μεταρρυθμίσεων σε επίπεδο Ευρωζώνης, την ενίσχυση των πολιτικών συνοχής και την αλλαγή βασικών σημείων και διαστάσεων της ευρωπαϊκής οικονομικής και νομισματικής αρχιτεκτονικής. Η ΕΕ οφείλει να κοιταχτεί στον καθρέφτη, η Γερμανία να αλλάξει στάση απέναντι στην οικονομική πολιτική και συνολικά τα κράτη-μέλη να αντιληφθούν ότι το νεοφιλελεύθερο μείγμα πολιτικών λιτότητας έχει αποτύχει πλήρως, πολλαπλασιάζοντας τα αδιέξοδα σε μια σειρά πολιτικών θεμάτων.
Η νέα γερμανική κυβέρνηση πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη αυτές τις εμπλοκές και τα κραυγαλέα ελλείμματα ουσιαστικής ενοποίησης, συνοχής και δημοκρατικής λογοδοσίας και να αποδεχθεί αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που προτείνουν ο Τσίπρας, ο Μακρόν και άλλοι Ευρωπαίοι πολιτικοί.

Ποιες είναι οι προτάσεις για την μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και πόσο αναγκαίες είναι στην παρούσα συγκυρία;
H προώθηση της πολιτικής και οικονομικής ενοποίησης αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για τις προοδευτικές δυνάμεις στην ΕΕ. Πρακτικά αυτό σημαίνει εμβάθυνση της οικονομικής διακυβέρνησης, ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας και της διαφάνειας εντός της ΕΕ.
Η Ευρώπη είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές, που αφορούν στην αρχιτεκτονική της. Αλλαγές που αφορούν στις μεγάλες προσκλήσεις, όπως η ενίσχυση της ανάπτυξης, των πολιτικών συνοχής, της ισόρροπης ανακατανομής των χρηματοδοτικών πόρων, η καταπολέμηση των αυξανόμενων κοινωνικών και εισοδηματικών ανισοτήτων, η πάταξη της τεράστιας φοροδιαφυγής, η προώθηση της φορολογικής εναρμόνισης, η αντιμετώπιση του σκανδαλώδους ελλείμματος δημοκρατικής λογοδοσίας και διαφάνειας σε θεσμούς, όπως το Eurogroup.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτείται μια διαφορετική πολιτική κατεύθυνση και κυρίως απαιτούνται πλατιές κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, που θα αντανακλώνται τόσο στις πολιτικές ηγεσίες των κρατών-μελών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όσο και στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι Ευρωεκλογές του 2019 αποτελούν κομβικό σημείο στην προσπάθεια αλλαγής των πολιτικών συσχετισμών στην ΕΕ, με την Αριστερά να συμβάλλει καθοριστικά σε αυτό.