Σήμερα συζητάμε μια ιστορία επιτυχίας και για το Ευρωκοινοβούλιο και για την Κομισιόν και για την πατρίδα μου - Θα χανόντουσαν χρήματα των Ευρωπαίων φορολογούμενων, αν τα έργα έμεναν μισοτελειωμένα - Επιτυχημένη η διαχείριση από την ελληνική κυβέρνηση

Κομισιόν: Πολύ θετική η συνολική εκτίμηση και το τελικό αποτέλεσμα στην Ελλάδα - Από τις μέχρι τώρα εκθέσεις, τις πηγές της Παγκόσμιας Τράπεζας, αλλά και από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, διαπιστώνουμε ότι η Ελλάδα έχει αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της, σε σχέση με πριν από μια 5ετία - Σε σύγκριση με την περίοδο 2002-2006, όπου είχαμε 900 σχέδια που δεν ολοκληρώθηκαν, στην περίοδο 2007-2013 μόνο 79 σχέδια παρέμειναν ατελή ως σήμερα και θα ολοκληρωθούν με τη χρήση των εθνικών κονδυλίων

Συζήτηση στην Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής του ΕΚ για την ολοκλήρωση ημιτελών συγχρηματοδοτούμενων έργων της περιόδου 2007-2013

.

Ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, μιλώντας χθες εκ μέρους της Ευρωομάδας της Αριστεράς, στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (REGI) και στη συζήτηση με θέμα «Ειδικά μέτρα για την Ελλάδα βάσει του κανονισμού 2015/1839» είπε τα εξής:

«Κυρία Πρόεδρε,
θα ήθελα να πω ότι η δουλειά που έχει κάνει ο εισηγητής μας, ο κ. Αριμόν, είναι θετική. Την προσεγγίζω και εγώ προσωπικά και η πολιτική μου ομάδα με θετικό πνεύμα, και σκοπεύουμε με την ίδια εποικοδομητική διάθεση να καταθέσουμε και ορισμένες τροπολογίες.

Η έκθεση που συζητάμε σήμερα δείχνει δύο πράγματα. Πρώτον ότι κάναμε καλά, κα Μιχαήλοβα, που με δική σας εισήγηση φέραμε στην Ολομέλεια για έγκριση τον κανονισμό 1839 του 2015. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με πολύ μεγάλη πλειοψηφία αυτή την ειδική ρύθμιση και η εξέλιξη και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η Ελλάδα τα κατάφερε.

Νιώθω ως Έλληνας μια ικανοποίηση, γιατί μετά την σωστή απόφαση του ευρωκοινοβουλίου, που περίπου ομόφωνα ενέκρινε αυτόν τον κανονισμό, ήρθαν οι ελληνικές αρχές, η ελληνική διοίκηση, και με τα αποτελέσματα που μας παρουσίασε ο κ. Αριμόν -και το Δεκέμβριο μας παρουσίασε και η αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Κομισιόν- να δείξουν ότι ολοκληρώθηκαν έργα, βελτιώθηκε η ικανότητα προγραμματισμού και διαχείρισης στην αποτελεσματική αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων.

Θέλω να υπογραμμίσω κάτι, το είπε και ο κ. Αριμόν. Η Ελλάδα βρίσκεται πρώτη στη λίστα των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε απορρόφηση αυτή την περίοδο. Το είπε και ο κ. Κοζολίνο. Και αυτή η ευρεία συναίνεση όλων των πολιτικών ομάδων στη διαπίστωση των αριθμών και της πραγματικότητας είναι κάτι θετικό όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τις πολιτικές συνοχής και για τους στόχους που θέτει η Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής.

Φαίνεται ότι αυτά τα χρήματα δεν είναι πεταμένα λεφτά. Αντίθετα, αυτές οι ρυθμίσεις βοήθησαν, όπως είπε ο κ. Αριμόν, να μη χαθούν λεφτά. Γιατί θα χανόντουσαν χρήματα των Ευρωπαίων φορολογούμενων, αν τα έργα αυτά έμεναν μισοτελειωμένα, και επομένως άχρηστα, χωρίς καμία θετική επίδραση στην παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, την αύξηση των επενδύσεων, τη συμβολή στην άνοδο του ΑΕΠ.

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που στην Ελλάδα έχει αρχίσει μια ανάκαμψη. Στις 20/8 η Ελλάδα βγαίνει από τα προγράμματα οικονομικής υποστήριξης, τελειώνει με τα μνημόνια, και νομίζω ότι η έκθεση που συζητάμε είναι μια ιστορία επιτυχίας και για το Ευρωκοινοβούλιο, και για την πατρίδα μου, την Ελλάδα, και για την Κομισιόν, που εισηγήθηκε αυτή την αλλαγή στον κανονισμό. Ως έκτακτη ρύθμιση, όχι ως κανόνα, συμφωνώ με αυτό.

Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να βγάλουμε και ένα συμπέρασμα διαχειριστικό. Σας το λέω όχι με ιδεολογικά κριτήρια, αλλά ως μηχανικός που έχει ασχοληθεί με συγχρηματοδοτούμενα έργα.

Γιατί βρεθήκαμε τα προηγούμενα χρόνια, το 2015, με πάρα πολλά μισοτελειωμένα έργα της περιόδου 2007-2013, με κίνδυνο να καταρρεύσουν αυτά τα έργα και αν μην ολοκληρωθούν, και να χαθούν τα χρήματα;

Διότι δεν έγινε σωστός σχεδιασμός και προγραμματισμός. Και ενώ μπορούσαν να υλοποιηθούν και να τελειώσουν 100 έργα, μπήκαν τα προηγούμενα χρόνιά 180 έργα, που ήταν αδύνατο να υλοποιηθούν με αυτά τα χρήματα. Άρα, μέσα από την ιστορία αυτή βγαίνουν και συμπεράσματα για την ανάγκη ορθολογικής αξιοποίησης των πόρων, με ευθύνη και των περιφερειακών αρχών, και των εθνικών αρχών, και των κοινοτικών αρχών.

Καταλήγω με μια πρόταση. Επειδή η έκθεση που συζητάμε καταγράφει ένα θετικό αποτέλεσμα, όπως το περιέγραψε ο κ. Αριμόν, που είναι προϊόν συνεργασίας και συμβολής του ευρωκοινοβουλίου, της Κομισιόν και των ελληνικών αρχών, προτείνω ο αρμόδιος υπουργός της Ελληνικής Κυβέρνησης, ο κ. Χαρίτσης, να κληθεί, κα Πρόεδρε, τον Ιούλιο, σε μια προγραμματισμένη συνεδρίαση της επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, για να συζητήσουμε όλα αυτά ως ένα παράδειγμα καλής πρακτικής.

Το χρειαζόμαστε, γιατί αυτή την περίοδο γίνεται και μια μεγάλη συζήτηση και μια μεγάλη αντιπαράθεση για να μην κοπούν τα κονδύλια για τη συνοχή στο νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Η συζήτηση αυτή προσθέτει, νομίζω, επιχειρήματα προς την πλευρά που ως Επιτροπή υποστηρίζουμε. ‘Οτι, η πολιτική συνοχής δεν πρέπει να θιγεί, πρέπει να γίνει πιο αποτελεσματική, αλλά όχι με περικοπές κονδυλίων».

Η Πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ίσκρα Μιχαήλοβα, απάντησε στον Δημήτρη Παπαδημούλη ως εξής:

«Ευχαριστούμε. Έχουμε πει ότι θα καλέσουμε και Υπουργούς από κράτη μέλη για να λάβουν μέρος στη συζήτηση της Επιτροπής, όπως είχαμε πει και στην προηγούμενη συνεδρίαση, στις αρχές του μήνα».

Νωρίτερα, ο εισηγητής της έκθεσης, Πασκάλ Αριμόντ, αναφέρθηκε στα Ειδικά μέτρα για τα χρηματοδοτούμενα έργα της περιόδου 2007-2013 στην Ελλάδα, αναφέροντας μεταξύ άλλων τα εξής:

«Στο σχέδιο έκθεσής μου, έκανα και μια αξιολόγηση και μπορούμε να καταλήξουμε στο εξής: αυτή η επιπρόσθετη ρευστότητα αξιοποιήθηκε αποτελεσματικά εκ μέρους της Ελλάδαςπροκειμένου πράγματι να ολοκληρωθούν πολλά προγράμματα - και αυτό μπορούμε να το αναφέρουμε με βεβαιότητα και με αριθμούς...Η Ελλάδα στην περίοδο αυτή, δούλεψε πάνω σε έναν κατάλογο 161 προγραμμάτων προτεραιότητας, τα οποία αφορούν 11,5 δις ευρώ για την περίοδο 2007-2013.
136 από αυτά ολοκληρώθηκαν, 27 από αυτά τα προγράμματα προτεραιότητας μεταφέρθηκαν στην επόμενη περίοδο 2017-2020 και ορισμένα, που αφορούν 1,1 δις, δεν συνεχίστηκαν και διεκόπησαν.
Όσο για τα πετυχημένα προγράμματα, από την προηγούμενη περίοδο 2002-2006, που συνέχισαν και ολοκληρώθηκαν για την περίοδο 2007-2013, μπορούμε να αναφέρουμε κάποιους αυτοκινητοδρόμους που ανακαινίστηκαν, το μετρό στην Αθήνα και το μετρό στη Θεσσαλονίκη και τη σιδηροδρομική σύνδεση Τιθορέας-Λιανοκλαδίου-Δομοκού. Αυτά τα προγράμματα τα οποία λόγω αυτών των ειδικών μέτρων πράγματι υλοποιήθηκαν -και αυτό το εξακρίβωσα.
(...)
Στη νέα περίοδο ενίσχυσης, έχουν οριστεί 18 προγράμματα προτεραιότητας, τα οποία λόγω της προ-χρηματοδότησης έχουν ξεκινήσει. Υπάρχουν δυο αριθμοί που θα πρέπει να αξιολογήσουμε θετικά.
Το πρώτο, είναι σημαντικό νούμερο: Το ποσοστό απορρόφησης για την περίοδο 2007-2013 είναι 100%.Αυτό σημαίνει ότι τα κονδύλια που δόθηκαν στην Ελλάδα, πράγματι εισέρευσαν στα προγράμματα αυτά και αυτό ήταν μια προϋπόθεση για την χορήγηση της χρηματοδότησης.
Το δεύτερο, το οποίο θα πρέπει να αξιολογηθεί θετικά, είναι τα ποσοστά απορρόφησης για την περίοδο 2014-2018 και είναι 28% -ή 23% όπως λέει η Επιτροπή- δηλαδή τα ανώτατα όρια μέσου όρου σύμφωνα με την Επιτροπή.

Τέλος, ένα τρίτο νούμερο που θα πρέπει να αναφέρουμε, είναι ότι λόγω της προηγούμενης περιόδου και των προγραμμάτων που υλοποιήθηκαν στην περίοδο αυτή, το Ελληνικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2% απ’ ότι θα είχε αυξηθεί χωρίς τα χρήματα αυτά, πράγμα το οποίο είναι σημαντικό για την ανάπτυξη της Ελλάδας.

Τελική παρατήρηση: Απορρόφηση και ΑΕΠ είναι δείκτες οι οποίοι μας λένε κάτι τόσο σε ποιοτικό επίπεδο, όσο και στο επίπεδο των οικονομικών στοιχείων. Διαπιστώνουμε ότι τα χρήματα αυτά πράγματι χρησιμοποιήθηκαν, δεν τελμάτωσαν τα προγράμματα αυτά ούτε διεκόπησαν, και υπό αυτή την έννοια, αύξησαν το βαθμό ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας, δημιουργήθηκαν θέσεις απασχόλησης και βελτιώθηκαν οι συνθήκες διαβίωσης των Ελλήνων πολιτών.
Οι μετέπειτα αναλύσεις θα δείξουν βεβαίως σε ποιο βαθμό τα ειδικά αυτά μέτρα συνέβαλαν θετικά - η έρευνα αυτή περιλαμβάνει μόνο ένα κατάλογο των προγραμμάτων τα οποία έχουν υλοποιηθεί, αλλά νομίζω ότι μπορούμε να πούμε εν κατακλείδι ότι πράγματι ήταν απολύτως ορθή η απόφαση να ληφθούν αυτά τα ειδικά μέτρα, στο πλαίσιο του εν λόγω κανονισμού.
Και δεν βοήθησαν μόνο την Ελλάδα, δεν βάλαμε χρήματα σε προγράμματα τα οποία έχουν μια υπεραξία για την Ελλάδα και την ΕΕ, αλλά επίσης έτσι εμποδίσαμε και το να χαθούν πολλά χρήματα με τη μη υλοποίηση των προγραμμάτων, καθώς και με την επιστροφή χρημάτων, κάτι το οποίο θα επιδείνωνε πολύ την κατάσταση της Ελλάδας.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, καθώς είπα, ήταν σημαντική και στοχευμένη η απόφαση να ληφθούν αυτά τα ειδικά μέτρα».

Τη συζήτηση έκλεισε η Κομισιόν, δια του επίσημου εκπροσώπου της και Διευθυντής της REGIO DDG.G, Ρούντολφ Νιέσλερ, ο οποίος είπε τα εξής:

«Σας ευχαριστώ κα Πρόεδρε. Αξιότιμα μέλη της Επιτροπής REGI, σας ευχαριστώ για την πρόσκληση σε αυτή την ανταλλαγή απόψεων.

Αν απολογίσουμε την κατάσταση κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015, όταν το ελληνικό κράτος και οι ελληνικές τράπεζες αντιμετώπισαν τεράστια προβλήματα ρευστότητας, ήταν σαφές για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και για όσους χειριζόμαστε διαρθρωτικά ταμεία, ότι αντιμετωπίζαμε σοβαρό κίνδυνο όλη η εφαρμογή να αποτελματωθεί, να κολλήσει, και επίσης είχαμε επίγνωση ότι μια τέτοια κινητοποίηση θα είχε σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο, και θα επιδείνωνε την κρίση που ήδη σοβούσε.

Ήταν απαραίτητη μια αντίδραση στην κατάσταση, απλή και τολμηρή, από την άποψη ότι κινητοποίησε πολύ σημαντικά ποσά, και μάλιστα άμεσης εφαρμογής. Αυτά ήταν τα τρία μέτρα που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την τροποποίηση του κανονισμού των κοινών διατάξεων. Δηλαδή αύξηση της χρηματοδότησης στο 100% με ένα χρονικό περιορισμό,για τις ενδιάμεσες πληρωμές άρση του ορίου του 95%, και επιπλέον 7% προκαταβολές για τη νέαπερίοδο 2014-2020.

Να προσθέσω κάτι που ήταν πολύ σημαντικό ως ασφαλιστική δικλείδα. Υπήρχε υποχρέωση του ελληνικού κράτους να δρομολογήσει όλα τα κονδύλια και όλες τις συναφείς πληρωμές μέσω ενός συγκεκριμένου ξεχωριστού λογαριασμού που θα χρησιμοποιούταν απλώς για τις πληρωμές στους δικαιούχους, ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι οι πληρωμές θα φτάσουν σε αυτούς που εφάρμοζαν πραγματικά αυτά τα προγράμματα. Έτσι,το 2007 με 2013 πληρώσαμε με μια μονοκονδυλιά περίπου 1 δισ. ευρώ μέσω της συγχρηματοδότησης. Για την περίοδο μέχρι το 2020 εξασφαλίσαμε την άμεση, ταχεία έναρξη των προγραμμάτων για τη νέα περίοδο προγραμματισμού.

Εξετάζοντας την αξιολόγηση που στηρίζεται στα στοιχεία που μας έδωσε η Ελληνική Κυβέρνηση, και τις τελευταίες εκθέσεις εφαρμογής που λάβαμε από την Ελλάδα, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι και στις δύο περιπτώσεις τα προγράμματα εφαρμόστηκαν επιτυχώς.

Για τα προγράμματα του 2007-2013 είχαμε άμεσες παροχές κεφαλαίου κατά το 2015 και οι επιπλέον προκαταβολές εξασφάλισαν άλλες μεταφορές κονδυλίων 1 δισ. ευρώ για το 2015 και 2016. Μέσω αυτών των ενέσεων ρευστότητας, η Ελλάδα έφτασε σε απορρόφηση 100% των διαθέσιμων κονδυλίων για την περίοδο 2007-2013, σε σχέση με το μέσο όρο απορρόφησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ήταν γύρω στο 96%. Η Ελλάδα, με 100%, ήταν η πρώτη χώρα ως προς την απορρόφηση.Επίσης τα κοινοτικά κονδύλια έφταναν στην Ελλάδα πολύ πιο γρήγορα από ό,τι στα υπόλοιπα κράτη-μέλη.

Όσον αφορά στη διαδικασία του κλεισίματος των λογαριασμών, αυτή βαίνει εύρυθμα, τακτικά, και με βάση τα στοιχεία που έχουμε λάβει μέχρι στιγμής μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότιδεν θα έχουμε καμία απώλεια κονδυλίων για την Ελλάδα.

Ο αριθμός των ατελών προγραμμάτων, έχει μειωθεί δραστικά. Σε σύγκριση με την περίοδο 2002-2006, όπου είχαμε 900 σχέδια που δεν ολοκληρώθηκαν, στην περίοδο 2007-2013 μόνο 79 σχέδια παρέμειναν ατελήως σήμερα και θα ολοκληρωθούν με τη χρήση των εθνικών κονδυλίων.
Χωρίς όμως τα ειδικά μέτρα, ο αριθμός αυτών των ανολοκλήρωτων προγραμμάτων θα ήταν πολύ μεγαλύτερος και η Ελλάδα θα αντιμετώπιζε πολύ σοβαρά προβλήματα για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα κονδύλια για να ολοκληρώσει αυτά τα σχέδια και προγράμματα.

Η Ελλάδα κατάφερε επίσης να ολοκληρώσει πολύ σημαντικά σχέδια και προγράμματα. Ο κύριος Αριμόν, ανάφερε τα πιο εμβληματικά - οι παραχωρήσεις για τους αυτοκινητοδρόμους για παράδειγμα ήταν πολύ σημαντική επιτυχία. Έτσι μπόρεσαν να συνεχιστούν τα έργα και το 2017 και τα πέντε σχέδια ολοκληρώθηκαν και εγκαινιάστηκαν.
Και χάρη στην έκτακτη, 7% , εμπροστοβαρή χρηματοδότηση για το 2020, η απορρόφηση για την περίοδο αυτή έχει φτάσει μέχρι το 25% και... ενώ 14% είναι ο κοινοτικός μέσος όρος. Ακόμη κι αν αποκλείσουμε την αύξηση του 7% της προκαταβολής, ακόμη και δίχως αυτό, η Ελλάδα έχει πολύ καλύτερες επιδόσεις από τον κοινοτικό μέσο όρο.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο, είναι ότι η Ελλάδα υποχρεώθηκε να δικαιολογήσει αυτή την αύξηση της προκαταβολής του 7%, υποβάλλοντας κάποιες ενδιάμεσες διεκδικήσεις πληρωμών, οι οποίες διεκπεραιώθηκαν αισίως.
Η Ελλάδα έχει επιστρέψει σε μια σωστή πορεία, όσον αφορά την εφαρμογή των διαρθρωτικών κονδυλίων, και είναι από τις χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις στον τομέα αυτό.
Να προσθέσω και λίγα λόγια, γιατί πολλά μέλη της Επιτροπής αναφέρθηκαν στο ζήτημα της ανταγωνιστικότητας. Η κατάσταση είναι τέτοια ώστε δεν είχαμε την υποχρέωση να αξιολογήσουμε πώς ο συνολικός αντίκτυπος των μέτρων επηρέασε τις μακροπρόθεσμες προοπτικές. Αυτό θα αξιολογηθεί στο πλαίσιο του κατά πόσο τα μέτρα εφαρμόστηκαν επιτυχώς στο συγκεκριμένο πλαίσιο και η απάντηση είναι ανεπιφύλακτα καταφατική.

Το θέμα της ανταγωνιστικότητας θα πρέπει να το δούμε με πιο μακροπρόθεσμη προοπτική. Κι εκεί θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και κάποιες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που συνεχίζονται στην Ελλάδα. Και που οπωσδήποτε θα πρέπει να αξιολογηθούν πιο διεξοδικά. Πάντως από τις μέχρι τώρα εκθέσεις, από τις πηγές της Παγκόσμιας Τράπεζας, αλλά και από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, διαπιστώνουμε ότι η Ελλάδα, έχει αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της, σε σχέση με πριν από μια 5ετία.
Οπότε, η συνολική εκτίμηση και το γενικό συμπέρασμα είναι πολύ θετικά.
Και να είστε βέβαιοι ότι η συνεισφορά των διαρθρωτικών ταμείων στην γενική ανάκαμψη της Ελληνικής Οικονομίας, τυγχάνει μόνιμης αξιολόγησης στα πλαίσια και του μνημονίου...»