Πρώτα απ’ όλα θέλω να δώσω συγχαρητήρια στον Σπύρο τον Δανέλλη για την ευθυκρισία του ως προς την αξιολόγηση της αλήθειας της συγκεκριμένης συγκυρίας.
Η σημερινή συζήτηση για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση διεξάγεται με πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού μας, του Αλέξη Τσίπρα, προκειμένου να ολοκληρώσει το έργο του, σε μια σειρά από ζητήματα που αφορούν στην σκληρή προσπάθεια που κατέβαλε ο ελληνικός λαός τα τελευταία τέσσερα χρόνια, γιατί ήρθε η ώρα να υλοποιηθούν μέτρα που προφανώς θα ελαφρύνουν και θα βελτιώσουν την καθημερινότητά του.
Όμως, για να είμαστε ειλικρινείς, η αφορμή είναι η επικείμενη κύρωση της συμφωνίας συνεννόησης και συνεργασίας μεταξύ του λαού μας και των βορείων γειτόνων μας. Αρκετά κράτησε η υποκρισία, η υστεροβουλία και η πολιτική σκοπιμότητα. Όλοι ενώπιον των ευθυνών μας. Από την αρχή θέλω να ξεκαθαρίσω ότι θεωρώ ότι η Συμφωνία των Πρεσπών, κορυφαία πολιτική πράξη ευθύνης απέναντι στους Έλληνες πολίτες και ιδιαίτερα σε όσους μου εμπιστεύτηκαν την απολύτως τιμητική θέση στη Βουλή των Ελλήνων.
Στο χρέος να χυθεί άπλετο φως σε κάθε πλευρά που αφορά στο Μακεδονικό ζήτημα, ψάχνοντας για αξιόπιστη απάντηση στο βασανιστικό και αδυσώπητο ερώτημα γιατί το Μακεδονικό να ερίζει τον ελληνικό λαό με τόση ένταση, για τόσα πολλά χρόνια, δύο είναι οι πηγές που επικαλούμαι:
Η πρώτη αφορά στη μαρτυρία ενός πολύ σημαντικού πολιτικού άνδρα που έζησε τα πράγματα από πρώτο χέρι και τα περιέγραψε με σαφήνεια, ευθυκρισία. Αναφέρομαι στον Λεωνίδα τον Κύρκο και στο πόνημά του «Το αδιέξοδο βήμα του εθνικισμού», γραμμένο το 1994, στην καρδιά των γεγονότων. Διαβάζω το κείμενο, που ο ίδιος επέλεξε να διαβάζουμε πρώτα:
Επί ενάμιση χρόνο το θέμα της αναγνώρισης των Σκοπίων κυριάρχησε στην εθνική μας ζωή. Το ίδιο διάστημα στα Βαλκάνια συντελούνταν βαθιές αλλαγές και η Ελλάδα διέθετε όλες τις προϋποθέσεις να διαδραματίσει εξέχοντα ρόλο. Επρόκειτο για μια ιστορική ευκαιρία, που εάν την άρπαζε η χώρα μας, θα μπορούσε να αναβαθμίσει τη διεθνή της θέση για δεκαετίες. Αντί γι’ αυτό, οι προσπάθειες που καταβλήθηκαν έμειναν σε ένα και μόνο, να μην αναγνωριστεί η γειτονική δημοκρατία με όνομα «Μακεδονία» ή οποιοδήποτε παράγωγό του.
Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας βαδίζοντας βήμα-βήμα οδήγησε την χώρα σε ασφυκτική απομόνωση και επέτρεψε στην Άγκυρα να εγκαταστήσει τον βόρειο βραχίονα του ισλαμικού τόξου κατά μήκος των συνόρων μας από την Αλβανία έως τη Βουλγαρία. Στην εθνικιστική έξαρση που κατηύθυνε τα βήματα, μετείχε και το ΠΑΣΟΚ με την ασυλλόγιστη πλειοδοσία στην απολυτοποίηση του ονόματος. Καμία εθνική προσπάθεια δεν θα μπορούσε να κάνει τόση ζημιά, όσο η παρορμητική και λαθεμένη πολιτική που εφαρμόστηκε. Μέσα σε συνθήκες γενικής κρίσης και γενικευμένης αναξιοπιστίας ο λαός έδωσε στην υπόθεση την ψυχή του και συμμετείχε στις μεγάλες κινητοποιήσεις, για να πεισθούν οι ξένοι, όσοι δεν είχαν επαρκώς ενημερωθεί.
Στην πραγματικότητα ο μόνος μη ενημερωμένος και παραπληροφορημένος ήταν εκείνος, γιατί η ηγεσία του αποδείχθηκε απίστευτα κατώτερη από την αλήθεια της στιγμής. Αυτός ο λαός δεν πρέπει να βγει από τη δοκιμασία με το αίσθημα της ήττας. Δεν θα πρόκειται για ήττα του έθνους, αλλά για ήττα μιας συγκεκριμένης αδιέξοδης πολιτικής που θυσίασε πάρα πολλά στο βωμό κομματικών ανταγωνισμών, εύκολης δημαγωγίας και εκλογικών υπολογισμών. Όταν περάσει η σημερινή παραζάλη, αυτό δεν θα πρέπει να το ξεχάσει κανείς.
Δυστυχώς, η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν κακόγουστη φάρσα. Μετά από ένα τέταρτο του αιώνα επιχειρεί και πάλι να μας ξεγελάσει, επιχειρεί και πάλι με δημαγωγία και εκλογικά τερτίπια να μας στείλει άλλο μισό αιώνα πίσω στη διχόνοια και τις έριδες. Ε, όχι, αυτό δεν πρέπει να το επιτρέψουμε. Εξάλλου έχουμε πάρει πλέον όλοι το μάθημά μας.
Η δεύτερη πηγή αφορά στο Υπουργείο Εξωτερικών στην ημερίδα που διοργάνωσε με θέμα «Τις νομικές πτυχές της Συμφωνίας των Πρεσπών». Κλήθηκαν ειδικές επιστήμονες με διαφορετικές προσεγγίσεις πάνω στο ζήτημα να καταθέσουν ισότιμα τις απόψεις τους, προκειμένου να γίνει κατανοητό το περιεχόμενο της Συμφωνίας και οι συνέπειες που παράγει για τους δυο λαούς και όχι μόνο.
«Εάν δεν ξέρεις τα ιστορικά γεγονότα, δεν είναι εύκολο να καταλάβεις», ανέφερε στην ημερίδα ο έμπειρος ιστορικός σλαβολόγος του ΑΠΘ, Σπύρος Σφέτας που παρακολουθεί το ζήτημα για πάνω από τριάντα χρόνια και δηλώνει ότι η Συμφωνία είναι η καλύτερη που θα μπορούσε να επιτευχθεί. Τα αρνητικά της Συμφωνίας δεν είναι τόσο επώδυνα που να εγκυμονούν εθνικούς κινδύνους, ενώ καλύφθηκαν οι βασικές γραμμές που είχαμε στο θέμα.
Ο όρος «Μακεδών» λόγω της αρχαιότητας είναι συνυφασμένος με τον ελληνισμό. Επιθυμούμε οριοθέτηση ταυτοτήτων μεταξύ ελληνισμού και σλαβισμού, χωρίς να αναγνωρίζουμε μακεδονικό έθνος. Αυτή η οριοθέτηση του προσωνυμίου «Μακεδονία» είναι το πνεύμα που διαχέεται σε όλη τη Συμφωνία». Άλλο η αρχαία Μακεδονία, εννοείται ότι εκεί όλα συνδέονται με τον ελληνισμό και άλλο ο 19ος και ο 20ος αιώνας.
Ως προς τη γλώσσα, η γλώσσα τους επίσημα, στην επιστήμη της σλαβολογίας, χαρακτηρίζεται «μακεδονική» και είναι αυτονόητο ότι είναι σλάβικη. Γι’ αυτόν τον λόγο, η Συμφωνία στη συγκεκριμένη διατύπωση αναφέρει ότι ανήκει στην οικογένεια των νότιων σλαβικών γλωσσών, άρθρο 7 παράγραφος 4. Συνεπώς, η γλώσσα των βορείων γειτόνων δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία γλώσσα των Μακεδόνων, είναι σλάβικη και ανήκει στην οικογένεια που προανέφερα.
Ως προς την ταυτότητα, δεν συζητάμε για αλλαγή ταυτότητας σε εξάλειψη, αλλά οριοθέτηση μεταξύ ελληνισμού και σλαβισμού. Νομίζω ότι αυτό είναι το πνεύμα της Συμφωνίας των Πρεσπών, η διάκριση του ενός από του άλλου. Οριοθέτηση γεωγραφική και οριοθέτηση ταυτοτήτων. Δεν αναγνωρίζουμε εθνότητα, οριοθετούμε τη σλαβική τους ταυτότητα από τον ελληνισμό. Για εμάς δεν αλλάζει τίποτα. Μακεδόνες θα συνεχίσουμε να αυτοαποκαλούμαστε. Ούτε το αεροδρόμιο της Μακεδονίας, ούτε το Πανεπιστήμιο Μακεδονία θα αλλάξει όνομα.
Όσον αφορά στον όρο «ιθαγένεια», οι ίδιοι στη μετάφραση της Συμφωνίας των Πρεσπών στη δική τους γλώσσα την αποδίδουν ξεκάθαρα με τη λέξη «Drzavjanstvo», που στα ελληνικά αποδίδεται με τη λέξη «ιθαγένεια», υπηκοότητα, ενώ στα αγγλικά με τη λέξη «citizenship». Δεν χρησιμοποιούν τον όρο «nationality» που θα μπορούσαν, το αποφεύγουν, γιατί άραγε;
Μετά τη σχετική τροπολογία που κατατέθηκε στη διαδικασία Αναθεώρησης του Συντάγματος από τους επτά Βουλευτές της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, γίνεται απολύτως ξεκάθαρο η ιθαγένεια δεν προκαταβάλει τον εθνοτικό προσδιορισμό των πολιτών της βορείου γείτονος και επομένως εθνότητα και ιθαγένεια διαχωρίζονται πλήρως, χωρίς καμία αμφιβολία και μάλιστα με συνταγματική κατοχύρωση.
Πλέον μόνο όσοι δεν θέλουν, δεν καταλαβαίνουν.
Υπάρχει, όμως, μία θλιβερή, ιδιαίτερα επικίνδυνη κατηγορία πολιτικών, που ενώ άσκησαν εξουσία από θέσεις ευθύνης στην πατρίδα μας -μιλώ για Πρωθυπουργούς, Υπουργούς Εξωτερικών, Αναπληρωτές Υπουργούς Εξωτερικών- συνεχίζουν να προτάσσουν το κομματικό, το προσωπικό συμφέρον απέναντι σε αυτό που υποτίθεται υπηρετούν, το εθνικό.
Η Συμφωνία είναι ισορροπημένη. Οριοθετούνται τα ζητήματα ταυτότητας και δεν υπάρχουν εθνικοί κίνδυνοι. Βάζει τέλος στην παραχάραξη της ιστορίας. Η Συμφωνία πατάσσει τον αλυτρωτισμό και εγγυάται τα σύνορα ανάμεσα στις δύο χώρες. Γίναμε από μέρος του βαλκανικού προβλήματος, μέρος της λύσης.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχαν εστιάσει σε τρία ζητήματα. Το ένα είναι το όνομα. Το όνομα άλλαξε, έγινε γεωγραφικός προσδιορισμός «Βόρεια Μακεδονία», με κατοίκους Σλάβους που κατοικούν στη Βόρεια Μακεδονία.
Το δεύτερο είναι το απαραβίαστο συνόρων. Η Συμφωνία έχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο για το απαραβίαστο των συνόρων.
Το τρίτο είναι η υπόθεση της ύπαρξης ή μη μειονότητας στην Ελλάδα. Γίνεται ξεκάθαρο και ήδη έχει περάσει στο Σύνταγμά τους ότι αλλάζει το άρθρο 41 και ουσιαστικά λέει τα ίδια πράγματα που λέει το αντίστοιχο άρθρο 118 του Ελληνικού Συντάγματος, που αφορά στον απόδημο ελληνισμό. Δηλαδή δεν υπάρχουν πια μειονότητες, τις κατήργησαν.
Τέλος, στο εξωτερικό αντιλαμβάνονται πλέον ότι η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και η αρχαία Μακεδονία είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα. Οι προηγηθείσες αναγνωρίσεις των εκατόν σαράντα κρατών της βόρειας γείτονος με το όνομα «Μακεδονία», εφόσον η Συμφωνία τεθεί σε ισχύ, θα ανήκουν στην ιστορία.
Κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω όλους τους ειδικούς επιστήμονες που δούλεψαν με υπευθυνότητα και ευθυκρισία, προκειμένου να φέρουν τους δύο λαούς σε συμφωνία αλληλοκατανόησης και ευημερίας, ιδιαίτερα τον καθηγητή Αρχαιολογίας και Ιστορίας κ. Μιχαηλίδη και τον κ. Μιλτιάδη Σαρηγιαννίδη για την παρουσία τους, προκειμένου να πουν ακριβώς τα ίδια πράγματα ενώπιον δύο εντελώς διαφορετικών ακροατηρίων, αυτού της ημερίδας των ΥΠΕΞ και της ημερίδας της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη. Συγχαρητήρια!
Ευχαριστώ πολύ.