ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον κ. Υπουργό

Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων

ΘΕΜΑ: Λειτουργία Διαπολιτισμικών Σχολείων

Όπως είναι γνωστό, τα Γυμνάσια Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης προσφέρουν ένα πολύ σημαντικό έργο, όχι μόνο στον χώρο της εκπαίδευσης αλλά και της κοινωνικής ένταξης των αλλοδαπών νέων που σήμερα ζουν στη χώρα μας. Ως παράδειγμα, μεταξύ αυτών, το Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης έχει μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία λόγω τόσο της ιστορικότητάς του, όσο και των εγγενών χαρακτηριστικών που το προσδιορίζουν. Η σημερινή μορφή του είναι η εξέλιξη του Γυμνασίου Αποδήμων – μετέπειτα Παλιννοστούντων – που αρχικά λειτουργούσε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και εν συνεχεία μεταστεγάστηκε στους Ελαιώνες Πυλαίας – μετά από πίεση των γονέων των συστεγαζόμενων σχολείων. Σήμερα πλέον λειτουργεί στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, χωρίς καμία όμως ουσιαστική σύνδεση ή στήριξη με τα γειτονικά σχολεία (ώστε λ.χ. να παρέχεται η δυνατότητα λειτουργίας τμημάτων συμφοίτησης δίγλωσσων μαθητών).

Η πλειοψηφία των μαθητών που φοιτούν σήμερα στα συγκεκριμένα Γυμνάσια είναι αλλοδαποί πρόσφυγες ή μετανάστες, θύματα πολέμου, ασυνόδευτοι ανήλικοι, οι οποίοι διαβιώνουν σε ιδρύματα, σε ξενώνες φιλοξενίας και camp, με αυξημένα προβλήματα σε όλα τα επίπεδα (οικογενειακά, οικονομικά, κοινωνικά, ψυχολογικά κ.ά.). Λόγω του αυξημένου μεταναστευτικού ρεύματος το παραπάνω π.χ. σχολείο υποδέχεται μαθητές/τριες καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους, με συνέπεια τις συνεχείς διαφοροποιήσεις του επιπέδου του μαθητικού δυναμικού σε κάθε τμήμα και τη δημιουργία πολλαπλών επιπέδων γλωσσομάθειας και επίδοσης σε όλα τα μαθήματα. Ενδεικτικά: κατά το τρέχον σχολικό έτος 2018- 2019 στην πρώτη τάξη του Γυμνασίου εγγράφηκαν 35 νέοι μαθητές αλλοδαποί πρόσφυγες επιπέδου αρχαρίων ως προς την ελληνομάθεια και καθόλου γηγενείς μαθητές.

Με βάση την εκπαιδευτική λειτουργία είναι προφανές ότι για τους νεοεισδεχόμενους μαθητές δεν μπορούν να λειτουργήσουν παρά μόνο ανεξάρτητα από τα ήδη υφιστάμενα τμήματα γενικής παιδείας. Εξαίρεση συνιστούν κάποια μαθήματα συνδιδασκαλίας, εφόσον αυτά υπάρχουν (όπως μουσική, καλλιτεχνικά, τεχνολογία, ξένη γλώσσα κ.ά.), κατόπιν απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων υπό την εποπτεία και τη σύμφωνη γνώμη των αρμοδίων.

Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η ομαλή λειτουργία του εκπαιδευτικού έργου. Οι μαθητές προσαρμόζονται ευκολότερα στο εκπαιδευτικό σύστημα, προοδεύουν ταχύτερα στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και στα υπόλοιπα γνωστικά αντικείμενα.

Η προσπάθεια που καταβάλλεται από τους διδάσκοντες είναι ιδιαίτερα σημαντική, ιδίως και με τη συνεκτίμηση των συνθηκών που συχνά δυσχεραίνουν το έργο τους, όπως λ.χ.: το κτιριακό πρόβλημα (ανεπαρκής αριθμός αιθουσών), η έλλειψη κατάλληλων βιβλίων και υποδομών, τα πολυμελή τμήματα κ.ά. Συχνά, μάλιστα, απουσιάζει και η διοικητική - γραμματειακή υποστήριξη.

Ως προς το διδακτικό προσωπικό του σχολείου, αυτό επιλέγεται με τη διαδικασία των ειδικών μεταθέσεων και με βάση συγκεκριμένα τυπικά προσόντα. Οι εκπαιδευτικοί διαθέτουν πολυετή εμπειρία στην εκπαίδευση αλλοδαπών μαθητών (παλιννοστούντων, προσφύγων, μεταναστών και Ρομά), γνωρίζουν καλά τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και τις αδυναμίες των συγκεκριμένων μαθητών σε κάθε πτυχή (εκπαιδευτική, κοινωνική, ψυχολογική). Η στήριξη, μάλιστα, που συχνά παρέχεται στα πλαίσια του εθελοντισμού από το διδακτικό προσωπικό, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο της σχολικής διαρροής, που εμφανίζεται έντονα σε ανάλογες ευπαθείς ομάδες του μαθητικού πληθυσμού.
Κατά το προηγούμενο καθεστώς, σύμφωνα και με την εγκύκλιο με αρ. πρ. Φ1 / 103401 / Δ2 / 20-06-2017 για τις «Εγγραφές αλλοδαπών μαθητών και Τάξεις Υποδοχής», όπου γίνεται αναφορά της ισχύος της υπ’ αριθμ. Φ10/20/Γ1/708/07-09-1999 (Β΄ 1789) Υ.Α. για την «Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής και Φροντιστηριακών Τμημάτων (Αριθμ. Φ2 / 378 / Γ1 / 1124 / 8.12.94 (ΦΕΚ 930 / 14.1294/τ.Β΄)», δύνανται να ιδρύονται Τάξεις Υποδοχής Ι ή ΙΙ για τους μαθητές που δεν έχουν την απαιτούμενη γνώση της ελληνικής γλώσσας, προκειμένου να ενταχθούν ομαλά στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Με την παράγραφο 7 της ιδίας Υ.Α. προβλέπεται ότι «Στις τάξεις Υποδοχής διδάσκουν μόνιμοι εκπαιδευτικοί».

Ωστόσο, με την από 14-08-2018 απόφαση με αρ. πρωτ. 135904/ ΓΔ4 Υ.Α με θέμα «Οδηγίες και κατευθύνσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής (Τ.Υ.) ΖΕΠ για το σχολικό έτος 2018-2019 σε Δημόσια Γυμνάσια, Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια της χώρας» καταργείται η λειτουργία τάξεων υποδοχής ΤΥI και ΤΥΙΙ στο Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, από το μόνιμο προσωπικό και επιτρέπεται λειτουργία τάξεων υποδοχής ΤΥI στο σχολείο αποκλειστικά από αναπληρωτές.

Με τη νέα Υ.Α. αναιρείται και μένει αναξιοποίητη η πολυετής ειδική γνώση και εμπειρία του μόνιμου διδακτικού προσωπικού, το οποίο έως τώρα προσφέρει υπηρεσίες.
Τα όσα περιγράφησαν για το Διαπολιτισμικό Σχολείο Αν. Θεσσαλονίκης, ισχύουν για όλα τα Διαπολιτισμικά Σχολεία, το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των οποίων χρήζει βελτίωσης σε αρκετούς τομείς, όπως έχει επισημάνει σε έγγραφη διαμαρτυρία της και η Α΄ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης. Λόγου χάρη είναι αναγκαία: η καθιέρωση δίωρης γλωσσικής ενίσχυσης, η στελέχωσή τους με ειδικότητες όπως διερμηνείς, ψυχολόγους και συναφείς ειδικότητες, την τροποποίηση του ισχύοντος τρόπου ηλεκτρονικής εγγραφής μαθητών στο σχολείο κ.ά. .

Επειδή οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες και τα Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης απευθύνονται στις πλέον ευάλωτες πληθυσμιακά ομάδες.

Επειδή αποτελούν έναν ξεχωριστό θεσμό που αποσκοπεί στην προώθηση μέτρων για την εξάλειψη των ανισοτήτων και τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης για όλους, ανεξαρτήτως φυλετικών και εθνοτικών κριτηρίων.

Επειδή το μόνιμο διδακτικό προσωπικό διαθέτει τα αυξημένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα που απαιτούνται για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

- Τι μέτρα προτίθεται να λάβει για την επαναφορά του καθεστώτος διδασκαλίας κατά προτεραιότητα από τους μόνιμους εκπαιδευτικούς με οργανική θέση στα Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, καθώς και για την ενίσχυση και εν γένει αναβάθμιση των σχολείων αυτών;

Ο ερωτών βουλευτής

Παρασκευόπουλος Νικόλαος