Άρθρο της υπεύθυνης από την Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ για τον Τομέα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην Κυριακάτικη Αυγή (16/02)

Η παραίτηση του Τόμας Κέμεριχ από τη θέση του πρωθυπουργού της Θουριγγίας, μια μέρα μετά την εκλογή του, ήρθε ως ανακούφιση για τους προοδευτικούς πολίτες ανά την Ευρώπη. Όμως, πόσο ανακουφισμένοι πραγματικά μπορούμε να αισθανόμαστε με όλα όσα συμβαίνουν;

Τα αντιφασιστικά αντανακλαστικά ενός μεγάλου τμήματος της γερμανικής κοινωνίας, η άμεση αντίδραση διανοουμένων, αλλά και των γερμανικών ΜΜΕ, οδήγησαν τις ομοσπονδιακές ηγεσίες των Φιλελεύθερων (FDP) και της Κεντροδεξιάς (CDU), να αποκηρύξουν τη στάση των τοπικών ηγεσιών τους, στη Θουριγγία. Το «πείραμα» διακυβέρνησης της κεντροδεξιάς, με τις ψήφους των ακροδεξιών, αυτή τη φορά απέτυχε.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι, δεν πήγε να συμβεί κάτι το οποίο δεν έχουμε ξαναδεί, στις μέρες μας. Τα τελευταία χρόνια, η ακροδεξιά βρίσκεται σε άνοδο, σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Ακραία εθνικιστικά, ρατσιστικά και ξενοφοβικά κόμματα, παλιά και νέα, έχουν βρεθεί ακόμα και στην εξουσία. Η Ουγγαρία του Όρμπαν, η Αυστρία, η Πολωνία, η Ιταλία του Σαλβίνι, είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα μιας Μαύρης, ακροδεξιάς Διεθνούς, η οποία επωφελείται από την νεοφιλελεύθερη λιτότητα, τη φτωχοποίηση σημαντικών στρωμάτων ευρωπαϊκών χωρών, την αποτυχία των επιμέρους κυβερνήσεων, αλλά και της ηγεσίας της Ε.Ε. να προσφέρει ένα συνολικό προοδευτικό όραμα για την επόμενη μέρα. Από τη Σκανδιναβία μέχρι τη Γαλλία, όπου η Λεπέν προηγείται του Ε. Μακρόν, σε πολλές δημοσκοπήσεις, από την Ισπανία του Vox, μέχρι τη Χρυσή Αυγή, στη χώρα μας, ο κώδωνας του κινδύνου έχει χτυπήσει εδώ και καιρό.

Όμως, η Γερμανία αποτελεί μια διαφορετική περίπτωση, για ιστορικούς λόγους. Για αυτό, ακριβώς, τα όσα έγιναν στη Θουριγγία, οφείλουν να προβληματίσουν κάθε προοδευτικό πολίτη. Ας μην ξεχνάμε ότι, στο ίδιο μέρος, ακριβώς 90 χρόνια πριν, στις 23 Ιανουαρίου 1930, το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα (NSDAP), συμμετείχε, για πρώτη φορά στη Γερμανία σε κυβέρνηση συνεργασίας συντηρητικών και φιλελεύθερων κομμάτων. Τότε, όπως και σήμερα, η συνεργασία δεξιάς και ακροδεξιάς στηρίχθηκε στο ίδιο σκεπτικό, ρητά ή άρρητα διατυπωμένο. Την απομάκρυνση της Αριστεράς από την εξουσία. Δεν θα μπορούσε να το εκφράσει πιο ξεκάθαρα ο πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, και στέλεχος της CDU, Χανς Γκέοργκ Μάασεν: «το κυριότερο είναι ότι οι σοσιαλιστές πήραν δρόμο».

Διότι, μόνο μέσω παρασκηνιακών κινήσεων θα μπορούσε η Αριστερά στη Θουριγγία να απομακρυνθεί από την κυβέρνηση του κρατιδίου. Στις εκλογές της 27ης Οκτωβρίου 2019, η Αριστερά (LINKE) έλαβε 31% (άνοδος 2,8%) και 29 έδρες. Η κεντροδεξιά CDU είχε τεράστια πτώση(-11,8%), λαμβάνοντας 21,7% και 21 έδρες. Η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) σημείωσε ραγδαία αύξηση 12,8 μονάδων και έλαβε 23,4% (22 έδρες). Οι Σοσιαλδημοκράτες πήραν 8,2% και 8 έδρες, ενώ οι Πράσινοι 5,2% και 5 έδρες. Τέλος, το κόμμα του «πρωθυπουργού για μια μέρα», Τόμας Έμεριχ, οι Φιλελεύθεροι (FDP), έλαβαν το 5% και 5 έδρες. Κι όμως, ο επικεφαλής του τελευταίου κόμματος, εκλέχθηκε πρωθυπουργός, με τις ψήφους δύο δεξιών κομμάτων και της ακροδεξιάς AfD, σπάζοντας το μεταπολεμικό γερμανικό ταμπού.

Τα όσα συνέβησαν στη Θουριγγία αποκάλυψαν δημιούργησαν ή αποκάλυψαν ρήγματα, τόσο στο εσωτερικό της κεντροδεξιάς (CDU), όσο και στον κυβερνητικό συνασπισμό. Είναι γνωστό ότι υπάρχουν δυνάμεις και πρόσωπα, στον χώρο της κεντροδεξιάς, που αποτελούν διαύλους επικοινωνίας και συνεννόησης με την Εναλλακτική για τη Γερμανία, και άλλα, που αντιτίθενται σθεναρά με οποιαδήποτε συνεργασία με την ακροδεξιά. Η κρίση και ο διχασμός στο CDU εντάθηκε ακόμα περισσότερο, με τη δήλωση της νυν προέδρου, Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, ότι δεν θα είναι υποψήφια καγκελάριος, κι ότι θα παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος, το 2021. Από την πλευρά των Σοσιαλδημοκρατών, ο γραμματέας του SPD, Λαρς Κλίνγκμπάιλ, δήλωσε πρόσφατα, σχετικά με το μέλλον της συγκυβέρνησης, ότι «το αν μπορούμε να βασιστούμε στο CDU θα αποδειχθεί από τη στάση τους προς τη δεξιά. Το CDU πρέπει να πάρει σημαντικές αποστάσεις από το εσωτερικό φαν κλαμπ του AfD».

Το μόνο βέβαιο είναι ότι, οι χιλιάδες πολίτες που βγήκαν στους δρόμους, για να διαμαρτυρηθούν, αλλά και η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία παρενέβη άμεσα και αποφασιστικά, παρότι δεν είναι πια πρόεδρος του κόμματος του CDU, εξανάγκασαν τις τοπικές ηγεσίες σε αναδίπλωση. Ο κίνδυνος, όμως, ελλοχεύει. Διότι, όπως έχει αποδειχθεί σε πλείστες περιπτώσεις, κάθε εκδοχή ακροδεξιάς κανονικοποιείται μόνο μέσα από την αποδοχή και τη συνεργασία με τις δυνάμεις του «συνταγματικού τόξου».

Το δίδαγμα της Θουριγγίας, είναι αυτό όλων των αντίστοιχων περιπτώσεων ανά την Ευρώπη. Όποτε η Κεντροδεξιά προσπαθεί να επαναπροσεγγίσει ένα ακροδεξιό ακροατήριο, υιοθετώντας την ατζέντα της ακροδεξιάς, ενσωματώνοντας συνθήματα και προγράμματά της, όχι μόνο χάνει, αλλά και μετατοπίζει ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και την πολιτική ατζέντα, προς τα ακροδεξιά. Και, αντί να καταπολεμήσει τον ρατσισμό, την αντιμεταναστευτική ρητορεία και τη μισαλλοδοξία, ενσωματώνει τον διχαστικό λόγο, και ενισχύει τα ακροδεξιά μορφώματα.

Καμιά συνεργασία με την ακροδεξιά, αλλά ένα ευρύ μέτωπο εναντίον της. Είναι απαραίτητη η οικοδόμηση ενός μεγάλου, προοδευτικού μετώπου, που να αγωνίζεται κατά του μίσους και του ρατσισμού, υπέρ της Δημοκρατίας και της συνύπαρξης, αλλά, και, ταυτόχρονα, ενάντια στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που συμβάλλουν στην άνοδο της ακροδεξιάς, όπως και μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ενσωμάτωσης προσφύγων και μεταναστών. Μόνο έτσι, το «πείραμα» της Θουριγγίας δεν θα επαναληφθεί, ούτε εκεί, ούτε πουθενά αλλού.