ΣΥΡΙΖΑ Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς


Επικοινωνία / Contact RSS Twitter Facebook YouTube Instagram

17/02/2020

Β. Αποστόλου: Εκτός «Ηρακλή» τα κόκκινα δάνεια των αγροτών

Β. Αποστόλου: Εκτός «Ηρακλή» τα κόκκινα δάνεια των αγροτών



Άρθρο του Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Εύβοιας και πρώην Υπουργού ΑΑΤ στο Agricola της Καθημερινής την Κυριακή 16/12/2020

Η αγροτική πίστη στη χώρα μας από το 1928 και μέχρι το 1991 ήταν ταυτόσημη με την Αγροτική Τράπεζα, ουσιαστικά όμως τελείωσε το 2012, όταν η ΑΤΕ διασπάστηκε σε κακή και καλή, με την πρώτη να μπαίνει σε εκκαθάριση και τη δεύτερη να μεταφέρεται σε ιδιωτική Τράπεζα.

Κύριο αντικείμενο της αγροτικής πίστης ήταν η στήριξη των αγροτών και των συνεταιριστικών τους οργανώσεων, με σκοπό, όπως αναφερόταν στον ιδρυτικό της νόμο, «τη βελτίωση των αγροτικών συναλλαγών σ’ όλη την ελληνική επικράτεια». Παράλληλα δε αναγνωριζόταν η ΑΤΕ και ως κύριος συνεργάτης της πολιτείας στην άσκηση της αγροτικής πολιτικής με στόχο την ανάπτυξη της χώρας.

Η είσοδος μας όμως στην ΕΟΚ έβαλε κι άλλον παίκτη στον αγροτικό χώρο, την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) και μάλιστα πολύ δυναμικά, γιατί φέρνει μεν κοινοτικούς πόρους, αλλά απαγορεύει στις Κυβερνήσεις να ενισχύουν έξω από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς το χώρο.

Έκτοτε τόσο η ΑΤΕ όσο και οι συνεταιριστικές οργανώσεις, που διαχειρίστηκαν τα κοινοτικά κονδύλια και τις χρηματοδοτήσεις της αγροτικής παραγωγής ,όχι μόνο απέτυχαν οικτρά αλλά και οδήγησαν την αγροτική πίστη σε άλλα μονοπάτια.

Με σειρά νόμων επιχειρήθηκε πολλές φορές να ρυθμισθούν τα δάνεια του αγροτικού τομέα, αλλά δεν έγινε εφικτή η ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος της υπερχρέωσης, που δημιουργήθηκε κυρίως κατά την περίοδο 1990-2000, όταν τα επιτόκια κυμαίνονταν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Ορισμένες μάλιστα από τις ρυθμίσεις του 1992, 1994 και 2008, που αφορούσαν σε δάνεια των συνεταιρισμών κρίθηκαν τελεσίδικα στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια παράνομες, ως αντίθετες στους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, με αποτέλεσμα η Ε. Επιτροπή να μας ζητήσει την ανάκτηση των ποσών που είχαν ρυθμιστεί χωρίς την έγκριση τους, με το συνολικό ποσό να ξεπερνά τα 573 εκατ. ευρώ.

Θα σταθώ ιδιαίτερα στις οφειλές φυσικών προσώπων και συνεταιρισμών, που με ημερομηνία 30/9/2017, ανέρχονταν λογιστικά στα 1,5 δις ευρώ, αλλά με τον εκτοκισμό τους, λόγω των υπερβολικών επιτοκίων εκείνη τη χρονική περίοδο, ξεπερνούσαν τα 3,5 δις και σήμερα τα 4 δις ευρώ. Τα δάνεια αυτά τώρα βρίσκονται στην εκκαθαρίστρια εταιρία PQH, που ανέλαβε να συνεχίσει την εκκαθάριση της κακής ΑΤΕ, μετά τη παραχώρηση της καλής ΑΤΕ στην Τράπεζα Πειραιώς.

Οι οφειλές αυτές όμως, λόγω του πλαισίου λειτουργίας αλλά και του σκοπού της υπό εκκαθάριση ΑΤΕ, δεν μπορούν να ρυθμιστούν υπό τις ίδιες συνθήκες και με τα ίδια χρηματοοικονομικά εργαλεία που χρησιμοποιούν οι λοιπές τράπεζες. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και ο εξώδικος συμβιβασμός που αν και περιλαμβάνει και τα δάνεια που βρίσκονται σε εκκαθάριση, δεν αφορά στους μεμονωμένους αγρότες, παρά μόνο στις επιχειρήσεις που έχουν τη «πτωχευτική ικανότητα», όπως είναι οι συνεταιρισμοί, που και σε αυτή την περίπτωση έχει βρει ελάχιστη εφαρμογή.

Στην πρόσφατη ρύθμιση του σχεδίου “Ηρακλής” δεν υπάρχει καμία αναφορά, αφού αφορά στα κόκκινα δάνεια των συστημικών τραπεζών. Είναι ανάγκη επομένως να γίνει ειδική νομοθετική παρέμβαση για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Κάτι τέτοιο επιχειρήθηκε να γίνει το Φεβρουάριο του 2014 (παραμονές των αγροτικών κινητοποιήσεων) με τροπολογία για την αντιμετώπιση των τότε ενυπόθηκων υπερήμερων δανείων της υπό εκκαθάριση ΑΤΕ που ενσωματώθηκε στο Ν. 4235/2014. Δεν περπάτησε όμως γιατί δεν στηριζόταν σε στοιχεία που να τεκμηρίωναν τη δυνατότητα των υπόχρεων να ανταποκριθούν. Απλά ήταν μια επανάληψη των γνωστών στον αγροτικό χώρο ρυθμίσεων που έκανε η πρώην ΑΤΕ με σκοπό να τακτοποιεί το χαρτοφυλάκιό της αλλά και να μετατοπίζει τα προβλήματα υπερχρέωσης.

Κι όμως πρέπει να βρεθεί λύση. Καταρχήν οι συγκεκριμένες οφειλές ύψους 3,5 δις ευρώ δεν υπάρχει καμία πιθανότητα, ούτε κατ’ ελάχιστον να πληρωθούν από τους οφειλέτες φυσικά πρόσωπα-αγρότες και κυρίως από τους συνεταιρισμούς. Κι ούτε βεβαίως πρόκειται να καλυφθούν από το τυχόν πλειστηρίασμα που μπορεί να προκύψει μέσα από αναγκαστικού χαρακτήρα διαδικασίες στις υποθηκευμένες εγκαταστάσεις, εξοπλισμούς και ακίνητα που συνδέονται με τα χρέη.

Το ζήτημα όμως μπαίνει επιτακτικά πλέον, γιατί η PQH έχει δρομολογήσει διαδικασίες ξεπουλήματος, για να καλύπτει τις δαπάνες λειτουργίας της, χωρίς να εξετάζει πόσες και ποιες από αυτές τις υποθήκες είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της αγροτικής δραστηριότητας από τους υπερχρεωμένους ιδιοκτήτες τους, αλλά και γενικότερα από όσους δραστηριοποιούνται στον αγροτικό χώρο. Το χειρότερο δε όλων είναι ότι πολλά από αυτά τα δάνεια έχουν συνδεθεί με πρόσθετες υποθήκες, που με βάση τον ιδρυτικό της νόμο είχε η ΑΤΕ το προνόμιο να εγγράφει, χωρίς τη συναίνεση και την ενημέρωση του δανειολήπτη.

Η Τράπεζα της Ελλάδας που εποπτεύει τη PQH και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που μπορεί να αξιοποιήσει αυτή τη περιουσία πρέπει να συνεργαστούν με στόχο τη καταγραφή, την εκτίμηση της αξίας της και το διαχωρισμό της σε αγροτική και σε αστική.

Η δεύτερη μένει στη διάθεση της υπό εκκαθάριση ΑΤΕ και η αγροτική θα μπορούσε να μεταφερθεί σε ένα φορέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που θα είχε ως στόχο την ορθολογική αξιοποίησή της. Δυστυχώς με το ν/σ που φέρνει η Κυβέρνηση για το συνεργατισμό στον αγροτικό χώρο καταργεί τον ΟΔΙΑΓΕ, τον Οργανισμό Διαχείρισης Ακινήτων και Αγροτικής Γης που έχει συσταθεί, αφήνοντας μια τεράστια περιουσία απροστάτευτη.

Στους φορείς και τα φυσικά πρόσωπα–αγρότες, που έχουν βιώσιμη προοπτική εκχωρείται για χρήση με ένα συμβολικό τίμημα η υποθηκευμένη αγροτική τους περιουσία για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους. Σε όσους δεν έχουν προοπτική εκχωρείται για χρήση σε άλλα συνεργατικά σχήματα της περιοχής που πληρούν τις προϋποθέσεις.

Έτσι και η αστική περιουσία μπορεί να καλύψει ένα μέρος των οφειλών και η αγροτική να συμβάλει στην υπηρέτηση του σκοπού της, που είναι η ανάπτυξη της αγροτικής δραστηριότητας. Όλα αυτά βέβαια περνούν μέσα από αντίστοιχη νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία για να αποβεί αποτελεσματική πρέπει να παρέχει βιώσιμες λύσεις.

Τέλος πρέπει να επισημανθεί ότι υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις οφειλετών που έχουν χρέη σε πολλούς πιστωτές. Η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει ότι, η διαφορετική προσέγγιση για ρύθμιση από φορέα σε φορέα και οι λύσεις που δίνονται για την αποπληρωμή των χρεών, κάνουν μεγάλο αριθμό οφειλετών να παγιδεύονται στον λαβύρινθο των δόσεων.

Μάλιστα αρκετές φορές δεν μπορούν να παραμείνουν εντός των ρυθμίσεων στις οποίες υπάγονται έως το τέλος με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται ο επιδιωκόμενος στόχος.

Είναι αρκετά τα παραδείγματα που οι φορείς (Τράπεζες, δημόσιο, ΕΦΚΑ, PQH, Ανακτήσεις) αντιπαλεύουν μεταξύ τους κυρίως δικαστικά, προκειμένου να αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντι των άλλων πιστωτών στην ανάκτηση των απαιτήσεων τους. Για το λόγο αυτό θα ήταν καλό, η ρύθμιση του οφειλέτη να είναι συνολική και να συμπεριλαμβάνει όλους τους πιστωτές.

 



Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και να αναλύουμε την επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας μας. Με την παραμονή σας στην ιστοσελίδα, αποδέχεστε τη χρήση cookies όπως αυτή περιγράφεται στην Πολιτική Cookies ΟΚ