Ομιλία του βουλευτή Λέσβου του ΣΥΡΙΖΑ, κατά τη συζήτηση στη Βουλή του ν/σ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (2/6/2020)

Στην Ολομέλεια της Βουλής μίλησε χθες ο Βουλευτής Ν. Λέσβου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Γιάννης Μπουρνούς, με αφορμή το υπό ψήφιση νομοσχέδιο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Ο Γιάννης Μπουρνούς ξεκίνησε την ομιλία του ζητώντας έκτακτη αποζημίωση για τους ελαιοκαλλιεργητές και τους αμπελουργούς, για τις ζημιές που υπέστησαν λόγω του πρόσφατου καύσωνα και των έντονων βροχοπτώσεων.

Άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για την απουσία στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας και προστασίας των παραγωγών, ενώ ενώ αναφέρθηκε σε σε επιμέρους πτυχές του νομοσχεδίου, όπως η προστασία του ελληνικού μελιού από τις παράνομες ελληνοποιήσεις, οι διατάξεις για τις Τεχνικές Επιτροπές Λιπασμάτων και τις μη αδειοδοτημένες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, την εκπόνη σχεδίων βόσκησης κ.α.

Έφερε επίσης στη Βουλή την κραυγή αγανάκτησης των αλιέων της Λέσβου και της Λήμνου για την απουσία στήριξής τους. Οι μισοί από αυτούς δεν έλαβαν κανένα έκτακτο επίδομα, αφού οι περιπτώσεις συνιδιοκτησίας σκαφών εξαιρέθηκαν από κάθε ενίσχυση.

Ο Γιάννης Μπουρνούς, μεταφέροντας το αίτημα των αλιέων του Κόλπου Καλλονής, προειδοποίησε τέλος το Υπουργείο να μην προχωρήσει σε χωροθέτηση επιπλέον υδατοκαλλιεργειών στον Κόλπο, θέτοντας σε κίνδυνο το ιδιαίτερο οικοσύστημά του, θυμίζοντας ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε αναστείλει την έκδοση αδειών.

Ανέδειξε, τέλος, τον άμεσο κίνδυνο απώλειας μεγάλων επενδύσεων στον κλάδο της βιομηχανικής και φαρμακευτικής κάνναβης, λόγω της ιδεοληψίας της κυβέρνησης, που με την στάση της διώχνει από τη χώρα μεγάλες εταιρίες, που ήταν έτοιμες να επενδύσουν, δημιουργώντας μεσοπρόθεσμα χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

Κλείνοντας, ο Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία εκτίμησε, ότι "στο πολύ δύσκολο προσεχές διάστημα, δυστυχώς, ούτε ο παραγωγικός κόσμος της υπαίθρου θα εξαιρεθεί από τις συνέπειες μιας κυβέρνησης που προχειρολογεί, εξυπηρετεί φίλους και ετοιμάζει βίαιες αναδιαρθρώσεις υπέρ των μεγάλων συμφερόντων".

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία:

Ξεκινώντας, θα ήθελα να μεταφέρω στη Βουλή την αγωνία των ελαιοκαλλιεργητών της Λέσβου και όχι μόνο για τις ζημιές που υπέστησαν στην καρποδεσία λόγω του φοβερού καύσωνα των προηγούμενων ημερών και των έντονων βροχοπτώσεων και την ανάγκη για μια έκτακτη αποζημίωση σε αυτούς, αλλά και τους αμπελουργούς, που επίσης υπέστησαν ζημιές, τις οποίες έχουμε καταθέσει και σε ερωτήσεις.

Στο παρόν νομοσχέδιο θα περίμενε κανείς να δει επιτέλους να ξεδιπλώνεται η στρατηγική της κυβέρνησης για την αγροτική ανάπτυξη, για την αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων της αγροτικής οικονομίας, για τον εκσυγχρονισμό της και την αύξηση της συμβολής της στο ΑΕΠ της χώρας. Το μόνο που βρίσκουμε, όμως, στο σχέδιο νόμου σας είναι ρυθμίσεις επιμέρους προβλημάτων, χωρίς μάλιστα να υπάρχει μέριμνα για επίκαιρα ζητήματα που προέκυψαν από την πανδημία.

Η δική μας πεποίθηση είναι πως στα θέματα της αγροτικής ανάπτυξης πρέπει να είμαστε φιλόδοξοι, να έχουμε τους κλάδους της αγροτικής οικονομίας στο κέντρο μιας αναπτυξιακής στρατηγικής μακράς πνοής και να εργαζόμαστε για να αυξάνεται η συμβολή της αγροτικής οικονομίας στο ΑΕΠ της χώρας. Να εργαζόμαστε για την ευημερία των αγροτών, των κτηνοτρόφων, των αλιέων, που είναι και ευημερία της υπαίθρου, των νησιών και των περιφερειών της χώρας.

Με δεδομένες μάλιστα τις δομικές αδυναμίες της αγροτικής παραγωγής με το μικρό μέγεθος μονάδων και την αδυναμία συνεργασίας και συνεταιρισμού των παραγωγών, το κράτος θα έπρεπε να εξασφαλίζει μια εγγυημένη τιμή για τα αγροτικά προϊόντα, να αντισταθμίζει δηλαδή τη διαπραγματευτική αδυναμία των παραγωγών έναντι των εμπόρων. Και κάθε μακρόπνοη στρατηγική αγροτικής ανάπτυξης θα έπρεπε να κινητροδοτεί, να προωθεί, να διευκολύνει μια πολιτική συνεργασίας και συμπράξεων των παραγωγών κατά τόπους και κατά κλάδο. Ακόμα κι αν αυτό αυξάνει τη διαπραγματευτική ισχύ των αγροτών, όχι μόνο έναντι των εμπόρων, αλλά και έναντι του πολιτικού συστήματος. Ή μάλλον, ακριβώς γι’ αυτό.

Μάλιστα, εν μέσω μιας τόσο δύσκολης οικονομικής συγκυρίας και με την άρση των δημοσιονομικών περιορισμών, θα ανέμενε κανείς μια κίνηση ελάφρυνσης, όπως η επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης που είχε καταργηθεί στο Τρίτο Μνημόνιο, αλλά είχε προβλεφθεί η επαναφορά του στον προϋπολογισμό του 2019, αμέσως μετά την καθαρή έξοδο της πατρίδας μας από τη μνημονιακή επιτροπεία. Ούτε προβλέπεται να δούμε μέτρα ενίσχυσης όπως οι αλλαγές στις ημερομηνίες καταβολής των ευρωπαϊκών ενισχύσεων για να διευκολυνθούν νωρίτερα οι αγρότες που υφίστανται τις οικονομικές συνέπειες του lockdown.

Θα θέλαμε επίσης να δούμε το Υπουργείο να παρεμβαίνει στον κ. Βρούτση, για να γίνει πράξη η εντυπωσιακή και ανέξοδη εξαγγελία του για ηλεκτρονική και ταχεία απονομή των συντάξεων των αγροτών του παλιού ΟΓΑ. Και δεν είναι ο μόνος τομέας που ακούμε για εκσυγχρονισμό διαδικασιών και ψηφιοποιήσεις, αλλά διαπιστώνουμε ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις.

Δεν βλέπουμε επίσης πνεύμα «εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης» σε διατάξεις συγκέντρωσης αρμοδιοτήτων στο πρόσωπο του υπουργού και αφαίρεσής τους από τις περιφέρειες. Το κάνετε με το άρθρο 2 για τις μεταβιβάσεις στους δήμους των αρμοδιοτήτων διοίκησης και λειτουργίας των έγγειων βελτιώσεων και κυρίως στο άρθρο 11 για την εκπόνηση σχεδίων βόσκησης.

Καταπιάνεστε, και σωστά, με τις Τεχνικές Επιτροπές Λιπασμάτων. Αλλά δεν τολμάτε να μειώσετε δραστικά τον αριθμό των μελών τους για να τις κάνετε πιο ευέλικτες και αποτελεσματικές, ούτε να συντομεύσετε και να απλοποιήσετε τη διαδικασία γνωμοδότησης και έγκρισης των λιπασμάτων που είναι βασικό ζήτημα για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωργίας.

Στο άρθρο για τις μη αδειοδοτημένες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (άρθρο 8) προτείνετε πάλι τη διαιώνιση των παρατάσεων στην προσκόμιση των δικαιολογητικών για την έκδοση των αδειών, αντί να αξιοποιήσετε το νέο σχέδιο αδειοδοτήσεων που είχε ετοιμάσει η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Δεν είναι ο χρόνος που λείπει, είναι η αδυναμία να συγκεντρωθούν τα δικαιολογητικά που απαιτεί το υφιστάμενο πλαίσιο αδειοδότησης.

Στο άρθρο 12 για τις αλιευτικές ρυθμίσεις θα αναμέναμε κάποια πρόνοια για τη στήριξη των αλιέων, καθώς οι μισοί από αυτούς, το 50%, δεν πήρε κανένα έκτακτο επίδομα. Και θα ήθελα να σας επισημάνω, μετά από διαμαρτυρίες που έλαβα από αλιείς της Λήμνου και της Λέσβου, ότι οι περιπτώσεις συνιδιοκτησίας των σκαφών εξαιρούνται από κάθε ενίσχυση. Πότε πιστεύετε ότι είναι καιρός να ενδιαφερθείτε για τη στήριξη των αλιέων;

Και θα ήθελα στο σημείο αυτό να θίξω ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα για το νησί της Λέσβου και τους αλιείς του. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, προβλέπεται να χωροθετηθούν υδατοκαλλιέργειες σε διάφορες περιοχές της χώρας, περιλαμβανομένης και της Λέσβου. Ελπίζω πραγματικά, απηχώντας τα όσα μας λένε οι σύλλογοι των αλιέων, να μην αφορά αυτό τον Κόλπο της Καλλονής και το πολύ ιδιαίτερο οικοσύστημά του. Η δική μας κυβέρνηση είχε αναστείλει την έκδοση αδειών μονάδων υδατοκαλλιέργειας στον Κόλπο της Καλλονής και ελπίζουμε να μην αλλάξει αυτό.

Επιστρέφοντας στο νομοσχέδιο, παρότι περιλαμβάνετε άρθρο για τη μελισσοκομία και τη δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου σύμφωνου και με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, δεν προτείνετε τίποτα για ένα κορυφαίο πρόβλημα του κλάδου, την προστασία του ελληνικού μελιού από τις αθέμιτες ελληνοποιήσεις και τις φτηνές εισαγωγές από τρίτες χώρες. Χρειάζεται το λιγότερο η εκπόνηση και νομοθέτηση ενός αυστηρού πλαισίου σήμανσης (και σε επίπεδο ΕΕ) για την υποχρεωτική αναγραφή χώρας συγκομιδής.
Τέλος, καταπιάνεστε με τη βιομηχανική και φαρμακευτική κάνναβη (άρθρα 5 και 7), ένα παραγωγικό κλάδο που ουσιαστικά ιδρύθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και έχει λαμπρές προοπτικές να εξελιχθεί σε έναν από τους πιο δυναμικούς για την αγροτική μας οικονομία.

Τι έχετε κάνει εκεί; Έχετε καθυστερήσει χωρίς λόγο την υπογραφή εγκρίσεων εγκατάστασης μεταποιητικών μονάδων για την τελική επεξεργασία προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης. Δεν προσφέρετε καμία ουσιώδη προσαρμογή ενός ούτως ή άλλως καινούριου νομοθετικού πλαισίου και δεν απλοποιείτε περαιτέρω τη διαδικασία εγκρίσεων. Τα σήματα που παίρνουν οι επενδυτές δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Κι εδώ μιλάμε για ένα κλάδο που αντιμετωπίστηκε με ενθουσιασμό από πολύ μεγάλες ξένες εταιρίες, που ήρθαν να επενδύσουν στη χώρα μας.

Ειδικά στους καλλιεργητές βιομηχανικής κάνναβης προβαίνετε σε τιμωρητική, αντιεπιχειρηματική νομοθέτηση για καταστροφή καλλιεργειών που υπερβαίνουν ακόμα και ελάχιστα το 0,2% THC. Αντί να ενθαρρύνετε επενδυτές, τους τρομοκρατείτε και τους διώχνετε, ενώ βρήκατε έτοιμους επενδυτικούς φακέλους στο υπουργείο, όταν αναλάβατε.
Δυστυχώς, ένας κλάδος που υφίσταται εδώ και χρόνια σε ευρωπαϊκές και άλλες προηγμένες χώρες και η ΕΕ μας προσφέρει και εργαλεία ενίσχυσής του, θα πέσει θύμα της κραυγαλέας ιδεοληψίας σας και των υπερσυντηρητικών εμμονών του ακροατηρίου σας. Δεν φταίνε οι επενδυτές της φαρμακευτικής και της βιομηχανικής κάνναβης για τα fake news που διαδίδατε τότε που ήσασταν αντιπολίτευση.

Μια μελλοντική προοδευτική κυβέρνηση θα αξιοποιούσε τις συνθήκες κλίματος και εδάφους που επικρατούν στην Ελλάδα για να ενθαρρύνει την επέκταση των καλλιεργειών βιομηχανικής κάνναβης, όπως κάνει η Ιταλία, και θα αδειοδοτούσε μονάδες για την παραγωγή εκχυλισμάτων CBD.

Με όλα αυτά, που ούτε δρόμους για το μέλλον χαράσσουν, ούτε επείγοντα προβλήματα του παρόντος επιλύονται, είναι απορίας άξιο πού βλέπετε την «αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του αγροτικού τομέα» που βάλατε στον τίτλο του νομοσχεδίου. Στο πολύ δύσκολο προσεχές διάστημα, δυστυχώς, ούτε ο παραγωγικός κόσμος της υπαίθρου θα εξαιρεθεί από τις συνέπειες μιας κυβέρνησης που προχειρολογεί, εξυπηρετεί φίλους και ετοιμάζει βίαιες αναδιαρθρώσεις υπέρ των μεγάλων συμφερόντων.