27/06/2020

Ανοιχτή επιστολή 92 Ε/Β προς Μέρκελ για ενίσχυση της λογοδοσίας και διαφάνειας στη λήψη αποφάσεων

Ανοιχτή επιστολή 92 ευρωβουλευτών από 4 Πολιτικές Ομάδες προς την Γερμανίδα Καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, με αίτημα την ενίσχυση της λογοδοσίας και της διαφάνειας στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων ενόψει της γερμανικής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
«Οι 4 προτάσεις μας για μια Προεδρία που θα παράσχει τα υψηλότερα πρότυπα διαφάνειας και λογοδοσίας».
Την επιστολή συνυπογράφουν οι Δημ. Παπαδημούλης, Κ. Αρβανίτης, Π. Κόκκαλης και Στ. Κούλογλου.

Ανοιχτή επιστολή 92 ευρωβουλευτών από τέσσερις Πολιτικές Ομάδες -Ευρωπαϊκή Αριστερά, Σοσιαλιστές, Πράσινοι και Renew- προς την Γερμανίδα Καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, για την ενίσχυση της λογοδοσίας και της διαφάνειας στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο συνυπογράφει ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρης Παπαδημούλης και οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Κώστας Αρβανίτης, Πέτρος Κόκκαλης και Στέλιος Κούλογλου.

Στην επιστολή τους οι ευρωβουλευτές, αναγνωρίζοντας πως «η γερμανική Προεδρία έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή για την ΕΕ και τους πολίτες της» και με δεδομένο πως οι πολιτικές που θα εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση της πανδημίας θα κυριαρχήσουν κατά τη διάρκεια αυτής, καλούν την Γερμανίδα Καγκελάριο να αναλάβει δράσεις υπέρ της ενίσχυσης της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της λήψης αποφάσεων υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.

Όπως επισημαίνουν, «ζητάμε μια Προεδρία που θα παράσχει τα υψηλότερα πρότυπα διαφάνειας και λογοδοσίας. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων και στις πιέσεις που ασκούνται τόσο στις Βρυξέλλες, όσο και στο Βερολίνο είναι ζωτικής σημασίας. Σε μια περίοδο που τα λόμπι διαφόρων βιομηχανιών απαιτούν πακέτα διάσωσης και απορρύθμιση, πρέπει να ληφθούν δύσκολες αποφάσεις αναφορικά με τους ‘’νικητές’’ και τους ‘’ηττημένους’’ των προγραμμάτων ανάκαμψης στην μετά τον κορονοϊό εποχή».

Σε αυτό το πλαίσιο οι συνυπογράφοντες ευρωβουλευτές καταθέτουν τέσσερις προτάσεις, οι οποίες, όπως υπογραμμίζουν, θα συμβάλλουν καθοριστικά προς αυτή την κατεύθυνση. Συγκεκριμένα:

- «Προτεραιότητα στη νομοθετική διαφάνεια όσον αφορά τη χάραξη της πολιτικής του Συμβουλίου. Αποτελεί απαράδεκτο γεγονός ότι οι Ομάδες Εργασίας του Συμβουλίου δεν κρατούν με συνέπεια πρακτικά των συνεδριάσεων και ότι οι διαπραγματευτικές θέσεις των κρατών μελών ούτε καταγράφονται συστηματικά ούτε δημοσιοποιούνται. Οι πολίτες δικαιούνται να γνωρίζουν για το πώς συμμετέχει η εθνική κυβέρνησή τους στο Συμβούλιο. Τα έγγραφα που σχετίζονται με νομοθετικούς φακέλους και τριλόγους πρέπει να δημοσιεύονται προληπτικά, με την περιορισμένη ταξινόμηση να χρησιμοποιείται ως εξαίρεση παρά να είναι ο κανόνας.

- Προτεραιότητα στη διαφάνεια των λόμπι στο Συμβούλιο και στο Βερολίνο. Σας παροτρύνουμε να υποστηρίξετε ένα μεταρρυθμισμένο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ για τα λόμπι (“EU’s lobby Transparency Register”) κατά τη διάρκεια των διοργανικών διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη, ώστε να συμπεριληφθεί η ουσιαστική συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και όλων των μόνιμων αντιπροσωπειών του.

- Υιοθέτηση νέων κανόνων και μιας κουλτούρας αποτροπής της υπερβολικής επιρροής που ασκούν εταιρικά συμφέροντα και λόμπι στην Προεδρία της ΕΕ και πέραν αυτής. Η έλλειψη νομοθετικής διαφάνειας στο Συμβούλιο ωφελεί εταιρικά συμφέροντα και λόμπι και γι’ αυτό οι κυβερνήσεις των κρατών μελών πρέπει να μεριμνούν, ώστε το δημόσιο συμφέρον να βρίσκεται ανά πάσα στιγμή στο επίκεντρο σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε υπουργούς και αξιωματούχους.

- Ακύρωση όλων των υφιστάμενων συμβάσεων εταιρικής χορηγίας για τη γερμανική Προεδρία και εκκίνηση στο Συμβούλιο μιας διαδικασίας που θα απαγορεύει την πρακτική αυτή για όλες τις μελλοντικές Προεδρίες. Η χορηγία της τρέχουσας κροατικής Προεδρίας καθώς και των προηγούμενων Προεδριών από αυτοκινητοβιομηχανίες και εταιρείες ορυκτών καυσίμων -ορισμένες από τις οποίες έχουν ενεργό ενδιαφέρον στο να επηρεάσουν τη λήψη των αποφάσεων της ΕΕ- είναι πολιτικά επιζήμια».

Ακολουθεί ολόκληρη η επιστολή προς τη γερμανίδα Καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ (μεταφρασμένη στα ελληνικά):

Αγαπητή Καγκελάριε,

Με την παρούσα επιστολή εμείς, οι 92 ευρωβουλευτές από διαφορετικές Πολιτικές Ομάδες, μαζί με το εταιρικό Παρατηρητήριο της Ευρώπης για τα λόμπι και το Παρατηρητήριο ελέγχου για τα λόμπι σας προτρέπουμε ενόψει και της γερμανικής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να αναλάβετε δράσεις για να ενισχύσετε τη διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων στο Συμβούλιο, να δώσετε προτεραιότητα στη διαφάνεια των λόμπι και να βάλετε ένα τέλος στην πρόσβαση που έχουν με όσους παίρνουν τις αποφάσεις.

Χωρίς καμία αμφιβολία η πανδημία του κορονοϊού και οι πολιτικές που θα εφαρμοστούν για την αντιμετώπισή της θα κυριαρχήσουν στη διάρκεια της γερμανικής Προεδρίας. Την ίδια στιγμή, η κλιματική κρίση γίνεται ολοένα και πιο επείγουσα. Εμείς είμαστε ενωμένοι και ζητάμε ένα ευρωπαϊκό πακέτο ανάκαμψης που θα βασίζεται στην κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη μεταξύ των εθνών και σε ένα πράσινο ερέθισμα στην καρδιά του οποίου θα βρίσκεται η βιωσιμότητα.

Εξίσου ενωμένοι ζητάμε μια Προεδρία που θα παράσχει τα υψηλότερα πρότυπα διαφάνειας και λογοδοσίας. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων και στις πιέσεις που ασκούνται τόσο στις Βρυξέλλες, όσο και στο Βερολίνο είναι ζωτικής σημασίας. Σε μια περίοδο που τα λόμπι διαφόρων βιομηχανιών απαιτούν πακέτα διάσωσης και απορρύθμιση, πρέπει να ληφθούν δύσκολες αποφάσεις αναφορικά με τους ‘’νικητές’’ και τους ‘’ηττημένους’’ των προγραμμάτων ανάκαμψης στην μετά τον κορονοϊό εποχή.

Αναμφίβολα θα γνωρίζετε ότι γίνονται συχνά αναφορές για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως το ‘’μαύρο κουτί’’. Όπως έχει επανειλημμένα τονίσει ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής1, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο2 και οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών3, το Συμβούλιο δεν επιτρέπει επαρκή διαφάνεια και έλεγχο των νομοθετικών του συζητήσεων, συμπεριλαμβανομένων των περισσοτέρων από 150 προπαρασκευαστικών οργάνων του. Το Συμβούλιο έχει επανειλημμένα αποτύχει να εγγραφεί στο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ για τα λόμπι (“EU’s lobby Transparency Register”), ενώ η διαφάνεια στο λόμπι που παρέχεται από τις εθνικές κυβερνήσεις των 27 κρατών μελών είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων ανομοιογενής. Η κατάσταση αυτή προκαλεί τεράστια ζημιά στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σας παροτρύνουμε να εφαρμόσετε τις ακόλουθες προτάσεις:

- Να δώσετε προτεραιότητα στη νομοθετική διαφάνεια όσον αφορά τη χάραξη της πολιτικής του Συμβουλίου. Θεωρούμε απαράδεκτο το γεγονός ότι οι Ομάδες Εργασίας του Συμβουλίου δεν κρατούν με συνέπεια πρακτικά των συνεδριάσεων και ότι οι διαπραγματευτικές θέσεις των κρατών μελών ούτε καταγράφονται συστηματικά ούτε δημοσιοποιούνται. Για εμάς αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός πως οι πολίτες δικαιούνται να γνωρίζουν για το πώς συμμετέχει η εθνική κυβέρνησή τους στο Συμβούλιο. Ελπίζουμε ότι η Προεδρία σας θα εισαγάγει καλές πρακτικές σε αυτόν τον τομέα, δημοσιεύοντας προληπτικά τα πρακτικά των συνεδριάσεων των Ομάδων Εργασίας της Προεδρίας, συμπεριλαμβανομένων των διαπραγματευτικών θέσεων και διασφαλίζοντας τη συμφωνία για τη συνέχιση αυτής της πρακτικής στο μέλλον. Τα έγγραφα που σχετίζονται με νομοθετικούς φακέλους και τριλόγους πρέπει να δημοσιεύονται προληπτικά, με την περιορισμένη ταξινόμηση να χρησιμοποιείται ως εξαίρεση παρά να είναι ο κανόνας. Γνωρίζουμε ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη υποστηρίξει την πρωτοβουλία της οποίας ηγείται η Ολλανδία και υποστηρίζεται από εννέα κράτη μέλη για την ενίσχυση της νομοθετικής διαφάνειας. Σας προτρέπουμε να το πράξετε και να εγγραφείτε αμέσως4.

 

- Να δώσετε προτεραιότητα στη διαφάνεια των λόμπι στο Συμβούλιο και στο Βερολίνο. Σας παροτρύνουμε να υποστηρίξετε ένα μεταρρυθμισμένο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ για τα λόμπι (“EU’s lobby Transparency Register”) κατά τη διάρκεια των διοργανικών διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη, ώστε να συμπεριληφθεί η ουσιαστική συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και όλων των μόνιμων αντιπροσωπειών του. Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι ο μόνιμος εκπρόσωπος της Γερμανίας και ο αναπληρωτής του δημοσίευσαν προληπτικά μια λίστα συναντήσεών τους με λόμπι. Ωστόσο, αυτή η λίστα πιθανότατα αντικατοπτρίζει μόνο ένα μικρό ποσοστό του συνολικού αριθμού των συναντήσεων που πραγματοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες από γερμανούς αξιωματούχους με λόμπι και θα πρέπει να επεκταθεί γρήγορα, προκειμένου να καλύψει όλες τις συναντήσεις που έχουν γίνει. Σημειώνουμε ότι κατά τη διάρκεια της φινλανδικής Προεδρίας η κυβέρνησή της δημοσίευσε έναν κατάλογο με όλες τις υπουργικές συναντήσεις με εκπροσώπους εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε ευρωπαϊκά θέματα. Έως ότου η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορέσει να δημιουργήσει στο εσωτερικό της το δικό της μητρώο διαφάνειας, αυτή η καλή πρακτική πρέπει να συνεχιστεί.

- Η γερμανική κυβέρνηση πρέπει επειγόντως να υιοθετήσει νέους κανόνες και μια νέα κουλτούρα για να αποτρέψει την υπερβολική επιρροή που ασκούν εταιρικά συμφέροντα και λόμπι στην Προεδρία της ΕΕ και πέραν αυτής. Οι κυβερνήσεις των κρατών μελών πρέπει να μεριμνούν ώστε το δημόσιο συμφέρον να βρίσκεται ανά πάσα στιγμή στο επίκεντρο σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε υπουργούς και αξιωματούχους. Η έλλειψη νομοθετικής διαφάνειας στο Συμβούλιο ωφελεί εταιρικά συμφέροντα και λόμπι, τα οποία μπορούν με τους πόρους και τα δίκτυα που έχουν να συλλέγουν πληροφορίες. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει επειγόντως.

- Να αρνηθείτε κάθε εταιρική χορηγία για τη γερμανική Προεδρία. Η χορηγία της τρέχουσας κροατικής Προεδρίας καθώς και των προηγούμενων Προεδριών από αυτοκινητοβιομηχανίες και εταιρείες ορυκτών καυσίμων -ορισμένες από τις οποίες έχουν ενεργό ενδιαφέρον στο να επηρεάσουν τη λήψη των αποφάσεων της ΕΕ- είναι πολιτικά επιζήμια. Είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι η γερμανική Προεδρία υπέγραψε παρόλα αυτά συμβάσεις χορηγίας που έχουν ως στόχο την προώθηση των ‘’περιφερειακών συμφερόντων’’ για τη γερμανική Προεδρία5. Η κυβέρνηση πρέπει να ακυρώσει όλες τις υφιστάμενες συμβάσεις εταιρικής χορηγίας για τη γερμανική Προεδρία και να ξεκινήσει στο Συμβούλιο μια διαδικασία απαγόρευσης της πρακτικής αυτής για όλες τις μελλοντικές Προεδρίες.

Η γερμανική Προεδρία έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή για την ΕΕ και τους πολίτες της. Δεν μπορεί να υπάρξει πιο κατάλληλος χρόνος για να δοθεί προτεραιότητα στη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη λήψη αποφάσεων υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.

Αναμένουμε το συντομότερο δυνατόν την απάντησή σας στις προτάσεις που καταθέτουμε.

Με εκτίμηση,

Οι συνυπογράφοντες ευρωβουλευτές

AliceKuhnke, Σουηδία – Greens/EFA, AlviinaAlametsä, Φινλανδία – Greens/EFA, AnjaHazekamp, Ολλανδία - GUE/NGL, AnnaCavazzini, Γερμανία – Greens/EFA, AnnaDonath, Ουγγαρία – Renew, AuroreLalucq, Γαλλία – S&D, BasEickhout, Ολλανδία – Greens/EFA, BirgitSippel, Γερμανία – S&D, BrandoBenifei, Ιταλία – S&D, ChristelSchaldemose, Δανία – S&D, CiaranCuffe, Ιρλανδία – Greens/EFA, ClareDaly, Ιρλανδία - GUE/NGL, ClaudeGruffat, Γαλλία – Greens/EFA, CorneliaErnst, Γερμανία - GUE/NGL, DamianBoeselager, Γερμανία – Greens/EFA, DamienCarême, Γαλλία – Greens/EFA, DanielFreund, Γερμανία – Greens/EFA,

DimitriosPapadimoulis, Ελλάδα - GUE/NGL, DomenecRuizDevesa, Ισπανία – S&D, EleonoraEvi, Ιταλία – NA, ErikMarquardt, Γερμανία – Greens/EFA, FranciscoGuerreiro, Πορτογαλία – Greens/EFA, GiorgosGeorgiou, Κύπρος - GUE/NGL, GraceO’Sullivan, Ιρλανδία – Greens/EFA, GwendolineDelbos-Corfield, Γαλλία – Greens/EFA, HeidiHautala, Φινλανδία – Greens/EFA, HelmutScholz, Γερμανία - GUE/NGL, HenrikeHahn, Γερμανία – Greens/EFA, IdoiaVillanuevaRuiz, Ισπανία - GUE/NGL, IsabelSantos, Πορτογαλία – S&D, JakopDalunde, Σουηδία – Greens/EFA, JavierNart, Ισπανία – Renew, JuttaPaulus, Γερμανία – Greens/EFA, KatalinCseh, Ουγγαρία – Renew, KateřinaKonečná, Τσεχία - GUE/NGL, KathleenVanBrempt, Βέλγιο – S&D, KatrinLangensiepen, Γερμανία – Greens/EFA, KimvanSparrentak, Ολλανδία – Greens/EFA, KiraPeter-Hansen, Δανία – Greens/EFA, KonstantinosArvanitis, Ελλάδα - GUE/NGL, LaraWolters, Ολλανδία – S&D, LeilaChaibi, Γαλλία - GUE/NGL, MalinBjork, Σουηδία - GUE/NGL, ManonAubry, Γαλλία- GUE/NGL, ManuPineda, Ισπανία - GUE/NGL, ManuelBompard, Γαλλία - GUE/NGL, MarcAngel, Λουξεμβούργο – S&D, MarcBotenga, Βέλγιο - GUE/NGL, MarcelKolaja, Τσεχία – Greens/EFA, MargreteAuken, Δανία – Greens/EFA, MariaEugeniaRodriguezPalop, Ισπανία - GUE/NGL, MariaNoichl, Γερμανία – S&D, MarianneVind, Δανία – S&D, MarieToussaint, Γαλλία – Greens/EFA, MarketaGregorova, Τσεχία – Greens/EFA, MartinSchirdewan, Γερμανία - GUE/NGL, MartinaMichels, Γερμανία - GUE/NGL, MichaelBloss, Γερμανία – Greens/EFA, MicheleRivasi, Γαλλία – Greens/EFA, MickWallace, Ιρλανδία - GUE/NGL, MiguelUrbánCrespo, Ισπανία - GUE/NGL, Mikuláš Peksa, Τσεχία – Greens/EFA, MonikaVana, Αυστρία – Greens/EFA, MounirSatouri, Γαλλία – Greens/EFA, NicoSemsrott, Γερμανία – Greens/EFA, NielsFuglsang, Δανία – S&D, NiklasNienass, Γερμανία – Greens/EFA, NikolajVillumsen, Δανία - GUE/NGL, OzlemDemirel, Γερμανία - GUE/NGL, ParHolmgren, Σουηδία – Greens/EFA, PascalDurand, Γαλλία – Renew,

PatrickBreyer, Γερμανία – Greens/EFA, PaulTang, Ολλανδία – S&D, PernandoBarrena, Ισπανία - GUE/NGL, PetraDeSutter, Βέλγιο – Greens/EFA, PetrosKokkalis, Ελλάδα - GUE/NGL, PhilippeLamberts, Βέλγιο – Greens/EFA, RamonaStrugariu, Ρουμανία – Renew,

RaphaelGlucksmann, Γαλλία – S&D, RasmusAndresen, Γερμανία – Greens/EFA, SarahWiener, Αυστρία – Greens/EFA, SaskiaBricmont, Βέλγιο – Greens/EFA, SiraRego, Ισπανία - GUE/NGL, SteliosKouloglou, Ελλάδα - GUE/NGL, SvenGiegold, Γερμανία – Greens/EFA, TanjaFajon, Σλοβενία – S&D, TerryReintke, Γερμανία – Greens/EFA, ThomasWaitz, Αυστρία – Greens/EFA, TiemoWolken, Γερμανία – S&D, TillyMetz, Λουξεμβούργο – Greens/EFA, TinekeStrik, Ολλανδία – Greens/EFA, VictorNegrescu, Ρουμανία – S&D

 

 

1 European Ombudsman. Summary of the decision in strategic inquiry OI/2/2017/TE on the transparency of the

Council legislative process. May 2018.

https://www.ombudsman.europa.eu/en/summary/en/94906

2 Jo Leinen. Yana Toom. Final report on the Ombudsman’s strategic inquiry OI/2/2017 on the transparency of legislative discussions in the preparatory bodies of the Council of the EU. Committee on Constitutional Affairs.

Committee on Petitions. January 2019.

http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P8-

TA-2019-0045&language=EN&ring=A8-2018-0420

3 Corporate Europe Observatory. Captured states: when EU governments are a channel for corporate interests.

February 2019. https://corporateeurope.org/capturedstates

4 Permanent Representation of the Netherlands. Non paper - Increasing transparency and accountability of the EU. January 2020.

https://www.permanentrepresentations.nl/permanent-representations/pr-eu-brussels/documents/publications/2019/06/18/non-paper---transparency-and-accountability. At the time of writing, the full list of supporting member states are: Belgium, Denmark, Estonia, Finland, Ireland, Latvia, Luxembourg, Slovenia, Sweden and the Netherlands.

5 Outcome of proceedings of Working Party on Information meeting of 31 January 2020.

https://www.asktheeu.org/en/request/council_presidency_sponsorship