«Σε παύση κάθε ενέργεια για την συντήρηση του Εθνικού Θεάτρου Ρόδου. Η τοπική κοινωνία ζητά τη συνέχιση των προσπαθειών για την αποκατάστασή του» είναι το θέμα της ερώτησης που κατέθεσαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Νεκτάριος Σαντορινιός, βουλευτής Δωδεκανήσου και Τομεάρχης Ναυτιλίας, ο Αν. Τομεάρχης Πολιτισμού, Πάνος Σκουρολιάκος και ο βουλευτής Κυκλάδων, Νίκος Συρμαλένιος.

Το Εθνικό Θέατρο Ρόδου, αποτελεί ένα από τα πολιτιστικά και αρχιτεκτονικά τοπόσημα του νησιού της Ρόδου. Οικοδομήθηκε στα 1935-37, επί Ιταλοκρατίας, προσιδιάζοντας στο στυλ του Μοντερνισμού του Μεσοπολέμου και φέροντας, παράλληλα, αρχιτεκτονικά στοιχεία από τα πολιτισμικά πρότυπα της κατακτήτριας χώρας. Συναπαρτίζοντας τον διοικητικό και πολιτιστικό κόμβο που δημιούργησαν οι ιταλικές αρχές στο κέντρο της πόλης, στο πλαίσιο των επιδιώξεών τους να μετατρέψουν την Ρόδο σε τουριστικό και πολιτιστικό κέντρο υψηλής ποιότητας στην ανατολική Μεσόγειο, το επονομαζόμενο Teatro Giacomo Puccini, έφερε πρωτοποριακές κατασκευαστικές και αισθητικές εφαρμογές, όσο αφορά στην ακουστική, τον φυσικό κλιματισμό, την λειτουργία της επιβλητικής σκηνής, τα θεωρεία, τον φωτιστικό διάκοσμο, την παραγωγή απαιτητικών παραστάσεων λυρικού θεάτρου, κ.ο.κ.

Στο διάβα του χρόνου, και συγκεκριμένα από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 ως τα μέσα της δεκαετίας του ‘70, το Εθνικό Θέατρο Ρόδου υπέστη ατυχείς τεχνικές παρεμβάσεις ενώ κάποιες προσπάθειες αποκατάστασης που ακολούθησαν, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, δεν κατάφεραν να διορθώσουν τις επιζήμιες αλλοιώσεις στην μορφολογία και την ακουστική του. Μάλιστα, με σχετική απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, το ΕΘΡ χαρακτηρίστηκε ως «έργο τέχνης και ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία».  

Η καλλιτεχνική του αναγέννηση επήλθε με την σύσταση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρόδου και την φιλοξενία ενός σημαντικού θεατρικού ρεπερτορίου καθώς και ποικίλλων άλλων πολιτιστικών δράσεων, αποτελώντας τον πυρήνα πολιτιστικής δημιουργίας και παραγωγής, κοινωνικής συνάθροισης, ιστορικής μνήμης, γνώσης και ψυχαγωγίας, στο νησί.

Το 2006, με το κλείσιμο του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. να έχει μόλις προηγηθεί, το ΕΘΡ ανέστειλε τη λειτουργία του, ως αποτέλεσμα σημαντικών φθορών και καταρρεύσεων δομικών στοιχείων, εξαιτίας κυρίως των αρχικών άστοχων παρεμβάσεων. Την ίδια χρονιά, η Διεύθυνση Μεσαιωνικής Πόλης και Μνημείων Δήμου Ρόδου ανέλαβε την θεσμική αρμοδιότητα για την απαιτητική συνολική μελέτη συντήρησης και αποκατάστασης του κτηρίου, η οποία οδήγησε στην εκπόνηση και παρουσίασή της, τον Αύγουστο του 2014.

Πρόκειται για μία άρτια, εξειδικευμένη επιστημονικά εργασία, που ολοκληρώθηκε χάρη στον ζήλο και την άριστη τεχνογνωσία των Μηχανικών της άνωθεν Διεύθυνσης, καθώς και με την βοήθεια εθελοντών και φορέων του νησιού, και περιλαμβάνει: Ιστορική τεκμηρίωση, Οριστική Αρχιτεκτονική Μελέτη, Μελέτη Στατικού Φορέα, Οριστική Ηλεκτρολογική και Μηχανολογική Μελέτη, Οριστική Μελέτη Σκηνικής Λειτουργίας και Οριστική μελέτη Ακουστικής. Οι άξονες στους οποίους βασίστηκε η πρόταση είναι οι εξής:

- Αντιμετώπιση του κτιρίου ως μνημείο και αποκατάσταση αυτού κατά το δυνατόν πλησιέστερα στην αρχική του μορφή, με τον απαραίτητο τεχνολογικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις και ανάγκες
- Αξιοποίηση του αρχικού σχεδιασμού και του αυθεντικού υλικού με γνώμονα την αειφόρο λειτουργία του θεάτρου, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και παραδοσιακών συστημάτων φωτισμού, δροσισμού και λειτουργίας, με το μικρότερο δυνατό κόστος, ορθολογική λειτουργία και συντήρηση σε βάθος χρόνου, αλλά και ανάδειξη του κτιρίου όχι μόνο ως δοχείου πολιτισμού, αλλά και ως αντικειμένου με δική του πολιτιστική υπεραξία
- Λειτουργική μετατροπή σε κέντρο πολιτισμού, ανοιχτό για το κοινό, με κεντρική αίθουσα 700 θεατών (για θέατρο, μικρές όπερες, χορό και μουσική), μικρή πειραματική σκηνή, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, χώρους μόνιμων αλλά και περιοδικών εκθέσεων, χώρο βιβλιοθήκης και ιστορικού αρχείου, studio ηχογράφησης, πωλητήριο και χώρο αναψυχής.

Επιπλέον, η μελέτη προβλέπει την ενοποίηση γειτονικών κτηρίων, με σκοπό τη δημιουργία πάρκου πολιτισμού (cultural hub) με την πεζοδρόμηση των δρόμων που παρεμβάλλονται μεταξύ Δημοτικού Θεάτρου, Θερινού Κινηματοθεάτρου «Ρόδον», πάρκου, ανασκαφής β΄ του θεάτρου και του ΕΘΡ.

Οι αδιάκοπες προσπάθειες της προηγούμενης δημοτικής αρχής και η στενή συνεργασία της με την τότε ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, προλείαναν το έδαφος ώστε τελικά, τον Μάρτη του 2018, η οριστική μελέτη αποκατάστασης να λάβει έγκριση από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου. Επιπρόσθετα το σημαντικό εγχείρημα της συντήρησης και αποκατάστασης του ΕΘΡ, συνεχίστηκε με τη διαδικασία πρόσληψης ειδικού τεχνικού συμβούλου για την απαραίτητη σύνταξη μελετών εφαρμογής, καθώς και των τευχών δημοπράτησης- προϋπολογισμού του έργου.

Μετά όμως από αυτές τις κοπιώδεις προσπάθειες όλων των προαναφερόμενων φορέων και συλλογικοτήτων, το τελευταίο διάστημα, όλες οι διαδικασίες για την αποκατάσταση του ΕΘΡ, έχουν παγώσει. Ενώ, οποιαδήποτε πρόταση ένταξης, από τον Δήμο Ρόδου, για χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα για την αποκατάσταση, αναβάθμιση και επαναλειτουργία του ΕΘΡ, πέφτει στο κενό, αν δεν ολοκληρωθούν τα διαδικαστικά βήματα που απαιτούνται.

Επειδή, το εμβληματικό σύμβολο της νεότερης ιστορίας της Ρόδου παραμένει εγκαταλελειμμένο, με την καταστροφή στο εσωτερικό του να διογκώνεται και το πολιτισμικό κενό που έχει αφήσει, να παραμένει ανυπολόγιστο,
Επειδή, το ΕΘΡ αποτελεί ένα μνημείο νεότερης κληρονομιάς, της περιόδου του Μεσοπολέμου, που πρέπει να αξιολογηθεί επίσημα ως τέτοιο, να αποκατασταθεί, να αναβαθμιστεί και να παραδοθεί στον ροδιακό λαό, ο οποίος έχει επανειλημμένως απαιτήσει την επαναλειτουργία του,
Επειδή, τα λυρικά θέατρα σε όλο τον κόσμο αποτελούν σημαντικούς φορείς υπεραξίας και πολιτισμικής υπεροπλίας για τις περιοχές όπου βρίσκονται,
Επειδή, η ύπαρξη ενός σύγχρονου θεάτρου, λυρικού και δραματικού ρεπερτορίου, θα αποτελέσει σημαντικότατο στοιχείο στην γενικότερη προσπάθεια ανάδειξης της Ρόδου σε έναν τόπο σύγχρονων, ποιοτικών προδιαγραφών και προσφοράς πολιτιστικών αγαθών και υπηρεσιών με την αντίστοιχη προσέλκυση πολιτιστικού τουρισμού,

Ερωτάται η αρμόδια Υπουργός Πολιτισμού:

1.    Είναι εις γνώση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού η πρόσφατη διακοπή των ενεργειών για την αποκατάσταση και αναβάθμιση του Εθνικού Θεάτρου Ρόδου;

2.    Σε τι ενέργειες προτίθεται να προχωρήσει το Υπουργείο ώστε να αναχαιτιστεί η περαιτέρω κατάρρευση του Θεάτρου;

3.    Προτίθεται το Υπουργείο να βοηθήσει στην εύρεση χρηματοδότησης, για την αποπεράτωση του έργου, μέσω εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων;

4.    Πως θα συμβάλει το Υπουργείο ώστε να διασφαλιστεί η εφαρμογή της συνολικής μελέτης, η τήρηση αυστηρών προδιαγραφών και διασφάλισης ποιότητας των εργασιών και η επίσπευση της απρόσκοπτης εκτέλεσης του έργου;