Επίκαιρη Ερώτηση

Προς τον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: «Μετεγκατάσταση τοπικής κοινότητας Βαλτόνερων του Δήμου Αμυνταίου της Π.Ε. Φλώρινας λόγω εξορυκτικών δραστηριοτήτων για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας»

Η Τοπική Κοινότητα Βαλτόνερων - Δημοτική Ενότητα Αετού είναι ένα ακόμα παράδειγμα καταστροφής που έχει συντελεστεί σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας απόρροια της λιγνιτικής δραστηριότητας. Το χωριό Βαλτόνερα είναι γεμάτο με ρήγματα, που είναι αποτέλεσμα διεργασιών χρόνων. Όσο το ορυχείο επεκτεινόταν προς το χωριό τόσο μεγάλωνε η ρηγμάτωση και γινόταν πιο έντονο το φαινόμενο. Από το 2008 υπάρχουν εκθέσεις επικίνδυνων οικοδομών με συστάσεις για να εγκαταλείψουν το χωριό και να κατεδαφιστούν αυτές οι οικοδομές.

Μετά την μεγάλη κατολίσθηση στο ορυχείο της ΔΕΗ στο Αμύνταιο, στις 10.6.2017, η κατάσταση επιδεινώθηκε, τα ρήγματα μεγάλωσαν και έχουν χωρίσει στη μέση το χωριό. Επάνω από το χωριό έχει ένα τεράστιο ρήγμα. Άλλο ρήγμα έχει διαμορφωθεί στο κέντρο του χωριού (στα 100 μέτρα από την εκκλησία) και άλλα δυο τρία ρήγματα κάτω από το χωριό προς το ορυχείο. Πολλά από τα σπίτια των 200 κατοίκων του χωριού είναι ακατάλληλα για κατοίκηση. Τον Ιανουάριο του 2021 προκλήθηκαν νέες κατολισθήσεις και ρωγμές σε κτίρια, κατοικίες και εγκαταστάσεις των κατοίκων της κοινότητας Βαλτόνερων του Δήμου Αμυνταίου.

Οι κάτοικοι θεωρούν την ΔΕΗ υπεύθυνη για την δημιουργία των καθιζήσεων και των ρηγματώσεων, με την εξόρυξη του λιγνίτη. Η ΔΕΗ δεν δέχεται ότι έχει ευθύνη και ισχυρίζεται ότι υπάρχουν 600 γεωτρήσεις και θεωρεί αυτό ως βασικό αίτιο για τα ρήγματα. Η κατάσταση αυτή οδήγησε μεγάλη μερίδα των κατοίκων (περίπου 38) να καταθέσουν αγωγές κατά της ΔΕΗ.

Ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας Ε. Λέκκας, πρότεινε την άμεση εκκένωση σπιτιών που βρίσκονται πάνω στο κόκκινο ρήγμα (μία ζώνη πλάτους 70-80m σε κεντρικό τμήμα των Βαλτόνερων), δηλαδή το ένα τρίτο τουλάχιστον του χωριού για λόγους ασφαλείας. Επισήμανε επίσης την πιθανότητα ταχείας εξέλιξης του φαινομένου των εδαφικών διαρρήξεων εντός του οικισμού, είτε μετά από μία έντονη βροχόπτωση, είτε μετά από αλλαγή στην στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

1) Η κυβέρνηση σχεδιάζει την μετεγκατάσταση του συνόλου της τοπικής κοινότητας Βαλτόνερων ή μόνο των κατοικιών που βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη; Ποιο το χρονοδιάγραμμα ενεργειών και ορίζοντας ολοκλήρωσης;

2) H μετεγκατάσταση της τοπικής κοινότητας Βαλτόνερων θα υλοποιηθεί στο πρότυπο των Αναργύρων, όπως έκανε η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Στο πλαίσιο της μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών Θα ενταχθούν οι μετεγκαταστάσεις οικισμών λόγω της λιγνιτικής δραστηριότητας στην χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους;

Η ερωτώσα Βουλευτής
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)