Ερώτηση με αυτό το θέμα κατέθεσαν προς τους Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, με επικεφαλής την Αναπλ. Τομεάρχη για την Κοινωνική Αλληλεγγύη Θεανώ Φωτίου.

Απαντώντας στην αγωνία των γονιών ανάπηρων παιδιών «τι θα γίνουν τα παιδιά μας όταν εμείς φύγουμε», η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εξέδωσε τον Απρίλιο του 2019 ΚΥΑ για τις νέες προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης. Με αυτή δόθηκε η δυνατότητα διαβίωσης σε ΣΥΔ σε ανάπηρους με κάθε είδους βλάβη και όχι μόνο με νοητικές, όπως ίσχυε έως τότε. Οι νέες προϋποθέσεις προέβλεπαν μικρές κατοικίες 2-6 ατόμων στον αστικό ιστό, σύμφωνες με τις πιο σύγχρονες απόψεις για το συμφέρον των ωφελούμενων, την αξιοπρεπή τους διαβίωση και τη φροντίδα τους μέσα στην κοινότητα και όχι σε ιδρύματα.

Με βάση το νέο αυτό πλαίσιο είχε εγκριθεί η χρηματοδότηση, από το ΕΣΠΑ, με περίπου 52 εκ., 160 νέων ΣΥΔ για 500 περίπου παιδιά και ενήλικες ανάπηρους, στις 13 Περιφέρειες της χώρας. Από τον Ιούλιο του 2019 η κυβέρνηση πάγωσε τις σχετικές διαδικασίες.

Το τραγικό δε είναι ότι πάγωσε και την εναρμόνιση του ΕΟΠΠΥ με το νέο πλαίσιο των ΣΥΔ, σε ό,τι αφορά στην ανάγκη διασφάλισης της επικοινωνίας των ενοίκων των ΣΥΔ με την οικογένεια και το συγγενικό ή φιλικό τους περιβάλλον. Η σχετική διαπραγμάτευση μεταξύ του ΕΟΠΠΥ και φορέων των ΣΥΔ και του αναπηρικού κινήματος σταμάτησε με τις εκλογές και δεν ξαναξεκίνησε έκτοτε. Η θέση με την οποία η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γονέων και Κηδεμόνων Παιδιών με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ) είχε συμμετάσχει στη διαπραγμάτευση ήταν να υπάρχει δυνατότητα έως και πέντε διανυκτερεύσεων το μήνα εκτός ΣΥΔ, χωρίς ο ΕΟΠΠΥ να περικόπτει τα συνολικά τροφεία του μήνα.

Οι νέες ΣΥΔ που, είτε ιδρύθηκαν, είτε θα ιδρυθούν με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο, δεν μπορούν να επιβιώσουν οικονομικά, αφού δεν μπορούν να υπογράψουν νέα σύμβαση με τον ΕΟΠΠΥ. Οι δε παλαιές ΣΥΔ, αναγκάζονται να παρατείνουν διαρκώς τις παλαιές συμβάσεις τους που προβλέπουν ότι αν ένα ανάπηρο παιδί διανυκτερεύσει στην οικογένειά του, ο ΕΟΠΠΥ περικόπτεται το τροφείο του για την ημέρα ή τις ημέρες αυτές.

Με αυτό τον τρόπο, παρά τα μεγάλα της λόγια, η κυβέρνηση υπονομεύει κάθε διαδικασία αποϊδρυματοποίησης που ξεκίνησε επί ΣΥΡΙΖΑ και έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των αναπήρων, αλλά και με τις οδηγίες της ΕΕ.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ερωτούν τους Υπουργούς:

​Αν θα δώσουν εντολή να ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες εναρμόνισης των συμβάσεων ΣΥΔ-ΕΟΠΠΥ με το υφιστάμενο από το 2019 νομοθετικό πλαίσιο
·​Αν θα δώσουν οδηγίες στον ΕΟΠΠΥ ώστε, κατά την υπογραφή των νέων συμβάσεων με ΣΥΔ, να αποδεχθεί τις προτάσεις της ΠΟΣΓΚΑμεΑ για διανυκτέρευση, έως πέντε ημερών το μήνα, των ανάπηρων παιδιών στην οικογένεια ή το φιλικό τους περιβάλλον, χωρίς περικοπή των τροφείων του μήνα που οφείλει να καταβάλει.
​Αν πρόκειται να προχωρήσουν την ήδη εγκεκριμένη χρηματοδότηση, από τα ΠΕΠ του ΕΣΠΑ, νέων και υφιστάμενων ΣΥΔ.

Ακολουθεί αναλυτικά η ερώτηση όπως κατατέθηκε στη βουλή:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς:

Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Υγείας

ΘΕΜA «Η κυβέρνηση υπονομεύει τις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) για ανάπηρα παιδιά, παγώνει την ίδρυση νέων και την χρηματοδότησή τους από τον ΕΟΠΠΥ με βάση ΚΥΑ του ΣΥΡΙΖΑ»

Κορυφαία πράξη για την αποϊδρυματοποίηση, στη χώρα μας, υπήρξε η έκδοση δύο ΚΥΑ, στις 12/12/2018 και στις 8/4/2019, της Αναπλ. Υπουργού Εργασίας και Κοιν. Αλληλεγγύης και του Υπουργού Οικονομικών, για τις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρίες.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο ήρθε ως απάντηση στην αγωνία των γονιών ανάπηρων παιδιών «τι θα γίνουν τα παιδιά μας όταν εμείς φύγουμε». Με αυτό δόθηκε η δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας ΣΥΔ για «άτομα με κάθε είδους κινητική, νοητική ή αισθητηριακή αναπηρία, εκ γενετής ή επίκτητη», και όχι μόνον σε άτομα με νοητικές αναπηρίες, όπως ίσχυε έως τότε. Οι προϋποθέσεις αυτές ήταν σύμφωνες με τις πιο σύγχρονες διεθνώς απόψεις ώστε να εξυπηρετούνται τα συμφέροντα των ωφελούμενων και ο σκοπός της αποϊδρυματοποίησης, διότι αφορούσαν τη διαβίωση σε μικρές κατοικίες 2-6 ατόμων.
Με βάση το νέο αυτό πλαίσιο είχε προταθεί από την Επιτελική Δομή Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπ. Εργασίας και είχε εγκριθεί στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων των 13 Περιφερειών (ΠΕΠ) του ΕΣΠΑ 2014-20 η χρηματοδότηση της ίδρυσης και λειτουργίας 160 νέων ΣΥΔ για 500 περίπου παιδιά και ενήλικες ανάπηρους, προϋπολογισμού περί τα 52 εκ.
Από τον Ιούλιο του 2019 η κυβέρνηση πάγωσε την εξέλιξη των διαδικασιών χρηματοδότησης των εγκεκριμένων ΣΥΔ στις 13 Περιφέρειες. Πάγωσε όμως και την εναρμόνιση του ΕΟΠΠΥ με το νέο νομικό καθεστώς των ΣΥΔ ως προς τα τροφεία που οφείλει να καταβάλλει στις ΣΥΔ για τους ωφελούμενους που διαβιούν σε αυτές.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στον ΕΟΠΠΥ, οι νέες συμβάσεις θα έπρεπε να περιλαμβάνουν την προβλεπόμενη από τη νέα ΚΥΑ «διασφάλιση, από τον φορέα της ΣΥΔ, της επικοινωνίας των ενοίκων με την οικογένεια, το συγγενικό ή φιλικό περιβάλλον τους μέσω της παροχής κατάλληλου κατά περίπτωση υποστηρικτικού μηχανισμού». Κι αυτό γιατί οι ΣΥΔ δεν είναι ιδρύματα, είναι χώροι καθημερινής διαβίωσης, είναι οι κατοικίες των ωφελουμένων τους.
Επί ΣΥΡΙΖΑ είχε ξεκινήσει η διαπραγμάτευση μεταξύ του ΕΟΠΠΥ και φορέων των ΣΥΔ και του αναπηρικού κινήματος για τη σύνταξη των νέων συμβάσεων τροφείων με βάση τα νέα δεδομένα. Σε αυτή τη διαπραγμάτευση, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γονέων και Κηδεμόνων Παιδιών με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑΜΕΑ), είχε προσέλθει με τη θέση να προβλέπεται η δυνατότητα των ωφελουμένων ανάπηρων παιδιά να διανυκτερεύουν εκτός ΣΥΔ, για επαφή με την οικογένεια ή ευρύτερο φιλικό τους περιβάλλον έως πέντε ημέρες μηνιαίως, χωρίς να περικόπτονται τα μηνιαία τροφεία. Η διαπραγμάτευση αυτή διακόπηκε με τις εκλογές και δεν επανεκκίνησε έκτοτε.
Με τον τρόπο αυτόν όμως, νέες ΣΥΔ που, είτε ιδρύθηκαν, είτε θα ιδρυθούν με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο, δεν μπορούν να επιβιώσουν οικονομικά, αφού δεν τους επιτρέπεται να υποβάλουν αίτημα είσπραξης τροφείων από τον ΕΟΠΠΥ. Οι δε προϋπάρχουσες, υποχρεούνται να παρατείνουν τις παλαιές συμβάσεις τους με το προϋπάρχον καθεστώς, ενδεικτικά με την πρόβλεψη ότι αν ένας ωφελούμενος διανυκτερεύσει εκτός ΣΥΔ, π.χ. φιλοξενούμενος στο πατρικό του σπίτι, περικόπτεται το τροφείο του για τις ημέρες διανυκτέρευσης εκτός της δομής.
Αυτό όμως υπονομεύει πλήρως τον χαρακτήρα των ΣΥΔ ως μέσων αποϊδρυματοποίησης, χώρων κατοικίας, δηλαδή (εξ ου και η υποχρέωση να βρίσκονται μέσα στον αστικό ιστό), κοινωνικοποίησης και κοινωνικής ένταξης, με διασφάλιση της επικοινωνίας των ωφελούμενων με το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και την κοινότητα.
Η κυβέρνηση, με την ανυπαρξία εναρμόνισης του ΕΟΠΠΥ και το πάγωμα της ένταξης, στο ΕΣΠΑ, εγκεκριμένων ΣΥΔ, διαιωνίζει την ιδρυματική φροντίδα, υπονομεύει τη διαδικασία αποϊδυματοποίησης και έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των αναπήρων, αλλά και με τις οδηγίες της ΕΕ.
Επειδή η πλήρης εφαρμογή του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις ΣΥΔ από όλους τους φορείς είναι προϋπόθεση της αποϊδρυματοποίησης και η αγνόηση των σύγχρονων προτύπων που περιλαμβάνει την υπονομεύει εκ θεμελίων
Επειδή η ανυπαρξία σύμβασης για τα τροφεία με τον ΕΟΠΠΥ ανακόπτει την πρόθεση φορέων, δημόσιων (Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών – ΚΚΠΠ) και ιδιωτικών (Σωματεία, Ενώσεις Γονέων κ.λπ.) να δημιουργήσουν νέες ΣΥΔ
Επειδή η συνέχιση εφαρμογής των παρωχημένων κανόνων στην καταβολή των τροφείων από τον ΕΟΠΠΥ στις ΣΥΔ, οι οποίοι απαγορεύουν τη στενή επαφή των ωφελουμένων με το συγγενικό και φιλικό τους περιβάλλον είναι τροχοπέδη στον εκσυγχρονισμό του συστήματος φροντίδας στη χώρα μας,
Επειδή το πάγωμα των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων για ίδρυση και λειτουργία ΣΥΔ είναι απαράδεκτο για το συμφέρον 500 ανάπηρων παιδιών

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Θα επανεκκινήσουν άμεσα τις διαδικασίες εναρμόνισης των συμβάσεων ΣΥΔ-ΕΟΠΠΥ με το υφιστάμενο από το 2019 νομοθετικό πλαίσιο για ίδρυση και λειτουργία ΣΥΔ;
2. Θα δώσουν οδηγίες στον ΕΟΠΠΥ ώστε, κατά την υπογραφή των νέων συμβάσεων με φορείς ΣΥΔ, να γίνουν αποδεκτές οι προτάσεις ης ΠΟΣΓΚ ΑμεΑ για διανυκτέρευση, έως πέντε ημερών το μήνα των ανάπηρων παιδιών στην οικογένεια ή ευρύτερο φιλικό τους περιβάλλον χωρίς περικοπή των τροφείων του μήνα από τον ΕΟΠΠΥ;
3. Θα ξεπαγώσουν την εφαρμογή των εγκριτικών για νέες και υφιστάμενες ΣΥΔ αποφάσεων ένταξης στα ΠΕΠ ώστε να πληθύνουν οι ΣΥΔ και να απορροφηθούν οι προβλεπόμενοι πόροι;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Θεανώ Φωτίου

Αλεξιάδης Τρύφων
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)
Γκιόλας Ιωάννης
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Καλαματιανός Διονύσιος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)
Λάππας Σπυρίδων
Μαμουλάκης Χαράλαμπ[ος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μουζάλας Ιωάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μάρκου Κωνσταντίνος
Νοτοπουλου Αικατερίνη
Ξενογιαννακοπούλου Μαρία-Ελίζα (Μαριλίζα)
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης (Μίλτος)
Ψυχογιός Γεώργιος