ΕΡΩΤΗΣΗ & ΑΚΕ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
Προστασίας του Πολίτη
Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: «Σημαντική αύξηση της παραβατικότητας στην περιφέρεια, με ιδιαίτερη έξαρση στα περιστατικά κλοπής χαλκού».

Αξιοσημείωτη αύξηση της παραβατικότητας παρατηρείται στις περισσότερες περιοχές της χώρας μέσα στην πανδημία, εγείροντας ερωτηματικά αναφορικά με την ικανότητα της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη να εξασφαλίσει την επαρκή αστυνόμευση της περιφέρειας. Ενώ προσλήφθηκαν χιλιάδες «Ειδικοί Φρουροί» χωρίς ουσιαστική εκπαίδευση, δεν ενισχύθηκαν οι περιφερειακές Αστυνομικές Διευθύνσεις, με αποτέλεσμα την αύξηση της παραβατικότητας. Επιπλέον, οι Διευθύνσεις αυτές, πέραν του επιβαρυμένου προγράμματός τους και της ανύπαρκτης ενίσχυσής τους σε προσωπικό, επιφορτίζονται και με την επίβλεψη της τήρησης των πρόσθετων υγειονομικών μέτρων.

Ένα από τα σοβαρότερα συμπτώματα αυτής της κατάστασης είναι το φαινόμενο της κλοπής χαλκού από αγροτικές εγκαταστάσεις, ιδιωτικές και δημόσιες γεωτρήσεις και αρδευτικά συγκροτήματα, από φωτοβολταϊκά πάρκα, αλλά και από δημόσιες υποδομές του ΟΣΕ και του ΔΕΔΔΗΕ. Οι κλοπές αυτές τείνουν να εξελιχθούν σε πραγματική μάστιγα, καθώς τα σχετικά περιστατικά που καταγγέλλονται τους τελευταίους μήνες σε ολόκληρη την χώρα είναι εκατοντάδες1. Κοινή συνισταμένη όλων των σχετικών υποθέσεων είναι ότι οι δράστες, οι οποίοι συχνά ανήκουν σε οργανωμένες σπείρες, προκαλούν ζημιές πολλών χιλιάδων ευρώ στον εξοπλισμό που καταστρέφουν (κυρίως μετασχηματιστές) προκειμένου να αποσπάσουν τον χαλκό (καλώδια, πηνία, ταινίες), δηλαδή ζημιές πολλαπλάσιου ύψους σε σχέση με το περιορισμένο κέρδος που αποκομίζουν από την πώληση του κλαπέντος μετάλλου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το η κλοπή χαλκού δεν αποσκοπεί στη χρήση του μετάλλου από τον ίδιο τον δράστη, αλλά αποτελεί το πρώτο στάδιο μιας διαδικασίας που περιλαμβάνει την πώλησή του σε επιχειρήσεις που συλλέγουν παλαιά μέταλλα («σκραπάδικα»), οι οποίες αναλαμβάνουν την περαιτέρω προώθησή του για επεξεργασία και εκ νέου χρήση. Ως εκ τούτου, στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχουν εδραίες υπόνοιες εμπλοκής, σε επίπεδο ηθικής αυτουργίας, των ιδιοκτητών αυτών των επιχειρήσεων.

Ειδικά στην περίπτωση των κλοπών σε αγροτικές αρδευτικές εγκαταστάσεις, οι ιδιοκτήτες και παραγωγοί που πέφτουν θύματα, όχι μόνο υφίστανται εν τω μέσω της καλλιεργητικής περιόδου ζημιά στην τρέχουσα παραγωγή τους, αφού διακόπτεται η άρδευση των χωραφιών, αλλά και υποβάλλονται στο σημαντικό έξοδο της αποκατάστασης της αρδευτικής εγκατάστασης (αγορά και τοποθέτηση νέων μετασχηματιστών), το οποίο επιβαρύνει περαιτέρω τα κόστη παραγωγής τους. Μάλιστα, μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο που έχει επιβάλει στον αγροτικό κόσμο η προκληθείσα από την πανδημία διπλή υγειονομική και οικονομική κρίση, το έξοδο αυτό αποτελεί τη «χαριστική βολή» για το εισόδημα πολλών αγροτών.

Οι ευθύνες του ΔΕΔΔΗΕ για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση είναι πολύ μεγάλες, αφού η ηλεκτροδότηση, τόσο των ιδιωτικών όσο και των δημόσιων, γεωτρήσεων άρδευσης και ύδρευσης, γίνεται κατόπιν εγκατάστασης που πραγματοποιείται από συμβεβλημένους εργολάβους και περιλαμβάνει και την τοποθέτηση μετασχηματιστή. Παρά την μεγάλη αξία του σχετικού μηχανολογικού εξοπλισμού, ο ΔΕΔΔΗΕ δεν προχωρά στην τοποθέτηση αξιόπιστων αντικλεπτικών μηχανισμών στις εγκαταστάσεις αυτές, με αποτελέσματα να αποτελούν εύκολο στόχο για τις σπείρες του χαλκού. Επιπλέον, ο ΔΕΔΔΗΕ ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό και για την ζημιά που προκαλείται στις καλλιέργειες από την διακοπή της άρδευσης, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις η αντικατάσταση των μετασχηματιστών καθυστερεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των προβλημάτων είναι η κατάσταση που επικρατεί τους τελευταίους μήνες στην Π.Ε. Βοιωτίας. Η αύξηση των περιστατικών παραβατικότητας είναι σημαντική, καθώς σημειώνονται διαρρήξεις οικιών και επιχειρήσεων2, αλλά και ληστείες σε βάρος οδηγών στους αυτοκινητόδρομους της περιοχής (κυρίως στο Πυρί)3. Ωστόσο, το σημαντικότερο πρόβλημα επικεντρώνεται στις κλοπές χαλκού, αφού μέσα στους δύο πρώτους μήνες του 2021 έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 11 περιπτώσεις κλοπών μετασχηματιστών από αρδευτικές εγκαταστάσεις, με επίκεντρο την αγροτική περιοχή της Θήβας, ενώ φαίνεται ότι η δράση τους επεκτείνεται πλέον και στην κλοπή χαλκού από φωτοβολταϊκά πάρκα. Ενδεικτικό της εξέλιξης αυτής είναι ότι μέσα στον Μάρτιο συνελήφθησαν από την Αστυνομική διεύθυνση τέσσερα άτομα, τα οποία είχαν αφαιρέσει από φωτοβολταϊκά πάρκα στην ευρύτερη περιοχή της Θήβας, συνολικά 15.500 μέτρα καλωδίων χαλκού, χάλκινες ταινίες και εξοπλισμό σχετικό με τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών4, καθώς και δύο ακόμη άτομα, ιδιοκτήτης και υπάλληλος επιχείρησης παλαιών σιδήρων («σκραπ»), για αποδοχή και διάθεση προϊόντων εγκλήματος, καλωδίων και ταινίας χαλκού από φωτοβολταϊκά πάρκα5.

Τέλος, εκατοντάδες είναι και οι περιπτώσεις κλοπών μετασχηματιστών του ΔΕΔΔΗΕ στην Βοιωτία κατά τους τελευταίους μήνες. Ενδεικτική της έκτασης του φαινομένου είναι η σύλληψη από την Αστυνομική Διεύθυνση Βοιωτίας στις 20/03/2021 τεσσάρων ατόμων που ενέχονται σε 146 περιπτώσεις κλοπών και φθορών μετασχηματιστών του ΔΕΔΔΗΕ, στις περιοχές Πύργου, Κάστρου, Κόκκινου, Λουτσίου, Παύλου και Ακραιφνίου Βοιωτίας6.

Είναι προφανές ότι στην έξαρση των φαινομένων παραβατικότητας στην Βοιωτία έχει συντελέσει η σημαντική έλλειψη επαρκούς αστυνομικού προσωπικού. Η συνολική δύναμη έχει περιοριστεί στα 180 άτομα για όλη την Π.Ε., η οποία ασχολείται ως επί το πλείστον με το ζήτημα της τήρησης των μέτρων κατά του COVID-19, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται σημαντικά το έργο της ουσιαστικής αστυνόμευσης και της προστασίας των πολιτών.

Κατόπιν τούτων:
Επειδή οι κλοπές μετασχηματιστών του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ προκαλούν τεράστιες ζημιές και στον ίδιο και στους αγρότες, αλλά ο Διαχειριστής δεν αποφασίζει την τοποθέτηση αξιόπιστων αντικλεπτικών μηχανισμών, ούτε λαμβάνει μέτρα για την ταχεία αντικατάσταση του φθαρμένου ή κλεμμένου εξοπλισμού.

Επειδή η διπλή ζημιά που υφίστανται οι αγρότες από την κλοπή των μετασχηματιστών των ιδιωτικών αρδευτικών εγκαταστάσεων –με την διακοπή της άρδευσης και με το έξοδο αντικατάστασης του εξοπλισμού– επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το ήδη περιορισμένο λόγω της πανδημίας εισόδημά τους.

Επειδή η απόγνωση των αγροτών έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που πολλοί πλέον έχουν αναγκαστεί να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους και ανέλαβαν οι ίδιοι την φύλαξη των χωραφιών τους.

Επειδή οι κλοπές χαλκού από τα φωτοβολταϊκά πάρκα προκαλούν ζημιές πολλών χιλιάδων ευρώ και θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, κυρίως των μικροϊδιοκτητών αγροτών.

Επειδή η κλοπή του χαλκού αποτελεί μέρος μιας αλυσίδας που περιλαμβάνει την πώληση και την εκ νέου επεξεργασία και χρήση του, επομένως οι Αρχές πρέπει να εστιάσουν στην εξάρθρωση των δικτύων κλεπταποδοχής.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1) Ποια μέτρα σκοπεύουν να λάβουν, ώστε ο ΔΕΔΔΗΕ να τοποθετεί επιτέλους αξιόπιστα αντικλεπτικά συστήματα στο δίκτυο των μετασχηματιστών του, αλλά και να προχωρεί άμεσα στην αντικατάσταση τους, σε περίπτωση κλοπής ή φθοράς;

2) Σε ποιες ενέργειες προτίθενται να προβούν, ώστε να ενισχυθεί η αστυνόμευση, με προσωπικό και εξοπλισμό, στην περιφέρεια και ειδικότερα να αντιμετωπιστεί το σοβαρό πρόβλημα των εκτεταμένων κλοπών χαλκού;

3) Με ποιο τρόπο προτίθενται να προχωρήσουν άμεσα στην καθιέρωση αυστηρών ελέγχων όλων όσων εμπλέκονται στην αλυσίδα της κλοπής, εμπορίας και εκ νέου χρήσης του χαλκού, ώστε να χτυπηθεί το πρόβλημα στη ρίζα του;

ΑΙΤΗΣΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ

Τέλος, καλείται ο κ. Υπουργός Προστασίας του Πολίτη:
(α) Να καταθέσει τα πλήρη αριθμητικά στοιχεία των δηλωθέντων περιπτώσεων που αφορούν σε διαρρήξεις οικιών και επιχειρήσεων στην Π.Ε. Βοιωτίας, για το διάστημα από 01/01/2020 μέχρι και σήμερα.
(β) Να καταθέσει τα πλήρη αριθμητικά στοιχεία των δηλωθέντων περιπτώσεων κλοπής χαλκού, ανά περίπτωση, από αγροτικές εγκαταστάσεις, γεωτρήσεις και αρδευτικά συγκροτήματα, από φωτοβολταϊκά πάρκα, αλλά και από δημόσιες υποδομές του ΟΣΕ και του ΔΕΔΔΗΕ, στην Π.Ε. Βοιωτίας, για το διάστημα από 01/01/2020 μέχρι και σήμερα.
(γ) Να καταθέσει τα πλήρη αριθμητικά στοιχεία των παραπάνω υποθέσεων που εξιχνιάστηκαν από τις αστυνομικές αρχές στην Π.Ε. Βοιωτίας για το ίδιο διάστημα.

Οι Ερωτώντες και Αιτούντες Βουλευτές

Πούλου Γιώτα
Σπίρτζης Χρήστος
Φάμελλος Σωκράτης
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αθανασίου Αθανάσιος (Νάσος)
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Κόκκαλης Βασίλειος
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μουζάλας Ιωάννης
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Τζάκρη Θεοδώρα
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Χατζηγιαννάκης Μίλτος
Χρηστίδου Ραλλία