ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
ΘΕΜΑ: Σοβαρή επιδείνωση προβλημάτων στο λιμένα Ψαρών και διακοπή απευθείας σύνδεσης με τον Πειραιά
Επείγοντα προβλήματα και έντονες δυσχέρειες αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της Ηρωικής Νήσου Ψαρών μετά την πρόσφατη διακοπή του εβδομαδιαίου ακτοπλοϊκού δρομολογίου που συνδέει απευθείας το νησί τους με το λιμάνι του Πειραιά. Άμεση αιτία είναι τα εκτεταμένα και σοβαρά προβλήματα που παρουσιάστηκαν στο μόλο του νέου λιμένα Ψαρών, λόγω των πρόσφατων έντονων καιρικών φαινομένων (4-6 Απριλίου 2021), τα οποία οδήγησαν την πλοιοκτήτρια εταιρεία στην απόφαση για αναστολή της προσέγγισης στο νησί μέχρι να αποκατασταθούν οι ζημιές. Η βαθύτερη αιτία βρίσκεται, όμως, στις τεράστιες καθυστερήσεις συμβασιοποίησης και εκτέλεσης του κύριου έργου αποκατάστασης των προβλημάτων στον λιμένα Ψαρών.
Ειδικότερα, όπως ενημερώνει με έγγραφό του και τη συνημμένη τεχνική έκθεση ήδη από την 1/2/2019 ο Δήμαρχος της Ηρωικής Νήσου Ψαρών, τον Μάρτιο του 2018 εμφανίστηκαν οι πρώτες ρηγματώσεις και καθιζήσεις τμημάτων στην επιφάνεια της προβλήτας του λιμανιού. Έγινε ταχύτατα τεχνική εκτίμηση της κατάστασης με ενέργειες της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Ψαρών και του Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Χίου, αλλά και τη συνδρομή της ΜΟΜΚΑ του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας. Όπως και πρόσφατα, οι θυελλώδεις νότιοι άνεμοι της 31/1/2019 οδήγησαν σε επιδείνωση της κατάστασης της προβλήτας. Με το προαναφερθέν έγγραφό του ο Δήμαρχος αιτούνταν, μεταξύ άλλων, την άμεση εκτέλεση του ήδη δρομολογηθέντος μικρού εμβαλωματικού έργου και την εκτέλεση, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, του έργου αποκατάστασης του κρηπιδώματος.
Η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα του Δήμου, καθώς στις 8/3/2019 το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων (ΑΔΑ: ΨΕΦΞ4653ΠΩ-ΜΒΜ) εγκρίνει την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση ζημιάς στο εξωτερικό κρηπίδωμα Λιμένα Ψαρών» με προϋπολογισμό 100.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του Δημάρχου Ηρωικής Νήσου Ψαρών στο ραδιοσταθμό «Αλήθεια» της Χίου (https://www.alithia.gr/politiki/me-kathysterisi-2-eton-kata-talla-epeigon-ergo-sto-limani-ton-psaron), το πρώτο τρίμηνο του 2019 πραγματοποιήθηκε και ένα μικρό, «εμβαλωματικό» έργο. Όμως, καθυστέρησε εξαιρετικά η εκκίνηση του προαναφερθέντος έργου απακατάστασης της ζημιάς: το Διαδημοτικό Λιμενικό Ταμείο Χίου, ως ο αναθέτων φορέας του έργου προκηρύσσει το έργο στις 23-10-2020 (https://chiosport.gr/apokatastasi-zimias-sto-eksoteriko-kripidoma-limena-psaron/) ενώ η ανακήρυξη του αναδόχου και η ανάθεση σε αυτόν του έργου αποφασίζεται μόλις στις 5 Μαρτίου 2021 (ΑΔΑ: 6Τ5ΔΟΡΛΩ-ΣΡΚ). Παράλληλα, προκαλεί εντύπωση ότι σε απάντηση που δίνει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου στις 6 Μαρτίου 2020 (Αριθ. Πρωτ.: 1500.1/16157 /2020/43) αναφέρεται πως το αίτημα για το έργο στο λιμένα Ψαρών είναι «σε εξέλιξη», ενώ έχει περάσει ένα έτος από την έγκρισή του (από την προηγούμενη κυβέρνηση) και ενώ στην ίδια απάντηση αναφέρεται πως το έργο έχει ενταχθεί στο ΠΔΕ του έτους 2019. Σε κάθε περίπτωση, εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για την αιτία των ανωτέρω καθυστερήσεων.
Εκτός των άλλων, οι καθυστερήσεις αυτές καθιστούσαν εξαιρετικά πιθανή την περαιτέρω χειροτέρευση μιας ήδη προβληματικής  - και εν δυνάμει επικίνδυνης για τους επιβάτες και κατοίκους – κατάστασης, η οποία ήταν γνωστό πως έβαινε επιδεινούμενη. Αυτές οι ανησυχίες δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν με την πρόσφατη κακοκαιρία του Απριλίου 2021, η οποία οδήγησε στη δραματική επιδείνωση της κατάστασης στο λιμάνι και τη διακοπή του ακτοπλοϊκού δρομολογίου από και προς το λιμένα Πειραιά.  Η τεχνική περιγραφή των προβλημάτων και των προτεινόμενων μέτρων αποκατάστασης της δομικής ασφάλειας και λειτουργικότητας του λιμένα Ψαρών, την οποία ήδη συνέταξε η τεχνική υπηρεσία της Ηρωικής Νήσου Ψαρών και σας είναι γνωστή μέσω του εξαιρετικά επείγοντος εγγράφου που σας έστειλε ο Δήμαρχος Ψαρών στις 12/04/2021, υπολογίζει το κόστος εργασιών στις 105.000 ευρώ. Ουσιαστικά, δηλαδή, το κόστος αποκατάστασης διπλασιάζεται, ενώ οι πρόσφατα συμβασιοποιημένες εργασίες καθίστανται ανεπαρκείς. Κυρίως, και δεδομένων των προαναφερθεισών καθυστερήσεων, εγείρονται εύλογα μεγάλες ανησυχίες για το χρόνο έγκρισης χρηματοδότησης, από την πλευρά του Υπουργείου, των πρόσθετων εργασιών και φυσικά για το χρονοδιάγραμμα αποπεράτωσης των έργων, η ανάγκη εκτέλεσης των οποίων έχει κυριολεκτικά αποκτήσει καταπείγοντα χαρακτήρα.
Πέραν τούτου, διακόπτεται επ’ αόριστον η απευθείας σύνδεση του νησιού με τον Πειραιά. Μια πρώτη δυσμενής συνέπεια είναι η τεράστια επιμήκυνση του ταξιδιού, καθώς πλέον επιβάτες και εμπορεύματα από και προς τα Ψαρά θα πρέπει να διακινούνται μέσω του λιμένα Χίου· ακόμα και αν υπάρχει άμεση ανταπόκριση, τούτο συνεπάγεται τουλάχιστον τετράωρη επιμήκυνση του ακτοπλοϊκού ταξιδιού. Μια δεύτερη συνέπεια έχει πρωτίστως οικονομικό χαρακτήρα: εν όψει της καλοκαιρινής περιόδου και λίγο πριν την προσθήκη και δεύτερου δρομολογίου τον Μάιο, τα Ψαρά θα μείνουν χωρίς απευθείας σύνδεση με τον Πειραιά, με προφανείς δυσμενείς συνέπειες στον αριθμό επισκεπτών, ο οποίος είχε σαφώς αυξηθεί λόγω της απευθείας σύνδεσης. Μια τρίτη δυσμενής συνέπεια της διακοπής του δρομολογίου είναι κυρίως κοινωνική και σχετίζεται με τις μη υλικές διαστάσεις της νησιωτικότητας: η απευθείας σύνδεση των ακριτικών Ψαρών με το λιμένα Πειραιά, η οποία για πρώτη φορά έλαβε σταθερό χαρακτήρα κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, συνετέλεσε στην ταχύτερη ικανοποίηση ποικίλων αναγκών των κατοίκων, την αύξηση ενός αισθήματος ασφάλειας και την άμβλυνση, τουλάχιστον, του συναισθήματος απομόνωσης που ένιωθαν οι κάτοικοι.

Επειδή τα λιμάνια αποτελούν τις πλέον κρίσιμες ή και μοναδικές υποδομές για την ικανοποίηση των ποικίλων, συχνά επειγουσών, αναγκών των κατοίκων των μικρών και απομακρυσμένων νησιών όπως τα Ψαρά.
Επειδή η μέριμνα για την απρόσκοπτη σύνδεση των μικρών νησιών, όπως τα Ψαρά, με μεγαλύτερα νησιά και το λιμένα Πειραιά αποτελεί βασικό στοιχείο της νησιωτικής πολιτικής.
Επειδή η ανάγκη έγκρισης χρηματοδότησης από το Υπουργείο των επιπρόσθετων έργων στο λιμένα Ψαρών έχει κατεπείγοντα χαρακτήρα.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

Για ποιους λόγους καθυστέρησαν τόσο οι προπαρασκευαστικές διαδικασίες για την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση ζημιάς στο εξωτερικό κρηπίδωμα Λιμένα Ψαρών», τη στιγμή που είχε εγκριθεί η εκτέλεσή του ήδη από τον Μάρτιο του 2019 και είχε ενταχθεί στο ΠΔΕ; Ποιες είναι οι ενέργειες που έλαβε, η μέριμνα που επέδειξε και η εν γένει εμπλοκή του Υπουργείου αναφορικά με το έργο αυτό το διάστημα που μεσολαβεί ως τον Μάρτιο του 2021;
Έχει λάβει γνώση για την πρόσφατη επιδείνωση της κατάστασης στο λιμένα Ψαρών; Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί ή πρόκειται να πραγματοποιηθούν αυτοψίες από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου; Ποιο είναι το εκτιμώμενο επιπρόσθετο κόστος των ζημιών;
Προτίθεται να εγκρίνει με κατεπείγοντα χαρακτήρα την αίτηση χρηματοδότησης των επιπρόσθετων εργασιών που είναι απολύτως αναγκαίες λόγω της πρόσφατης επιδείνωσης της κατάστασης του λιμένα Ψαρών;
Πότε θα ξεκινήσουν οι εργασίες για την αποκατάσταση των ζημιών και πότε αυτές αναμένεται να ολοκληρωθούν;
Ποιες ενέργειες θα λάβει προκειμένου να αποκατασταθεί η απευθείας ακτοπλοϊκή σύνδεση των Ψαρών με το λιμένα Πειραιά;
Προτίθεται να λάβει μέτρα ανακούφισης προκειμένου οι κάτοικοι και επιχειρηματίες των Ψαρών να αποζημιωθούν για της καθυστερήσεις και ζημίες που υφίστανται λόγω της διακοπής της απευθείας ακτοπλοϊκής σύνδεσης με το λιμένα Πειραιά;


Οι ερωτώντες βουλευτές

Μιχαηλίδης Ανδρέας

Αλεξιάδης Τρύφωνας

Βαρδάκης Σωκράτης

Γκιόλας Ιωάννης

Δρίτσας Θεόδωρος

Κασιμάτη Νίνα

Καφαντάρη Χαρά

Κουρουμπλής Παναγιώτης

Μάλαμα Κυριακή

Μάρκου Κωνσταντίνος

Μπουρνούς Ιωάννης

Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα

Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)

Ραγκούσης Ιωάννης

Σαντορινιός Νεκτάριος

Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)

Συρμαλένιος Νικόλαος

Φάμελλος Σωκράτης

Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης