24/4/2021

Συζήτηση για την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 22 Απριλίου με θέμα: «Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης και Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας - Ευκαιρίες και Προκλήσεις»

Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σκιώδης Εισηγητής της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Πέτρος Κόκκαλης, διοργάνωσε διαδικτυακή εκδήλωση γύρω από την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα.

Η συζήτηση έγινε σε δύο κύκλους. Στον πρώτο αναλύθηκε το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η απολιγνιτοποίηση, ενώ στο δεύτερο συζητήθηκε το πώς, με ποιους, από ποιους.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν οι ευρωβουλευτές Πέτρος Κόκκαλης και Μανώλης Κεφαλογιάννης, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Κασαπίδης, ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής ΣΔΑΜ Κώστας Μουσουρούλης, ο πρώην Δήμαρχος Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης, ο υπεύθυνος ενεργειακής πολιτικής WWF Δημήτρης Τσέκερης, ο Συνιδρυτής του Green Tank Νίκος Μάντζαρης, ενώ συντόνισε ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Χρόνος Κοζάνης, Σωκράτης Μουτίδης.

Βίντεο της εκδήλωσης εδώ

Την εισαγωγή (0.00-5.20) του συντονιστή για το Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης, Σωκράτη Μουτίδη, ακολούθησε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ (5.20-12.40), Πέτρος Κόκκαλης, αρχικά ευχαριστώντας τους μετέχοντες για την αποδοχή της πρόσκλησης του. Τόνισε πως η προτεραιότητα για τις πράσινες πολιτικές «είναι ο άνθρωπος και η επιβίωση του σε έναν πλανήτη που δεν μας αντέχει πια και θα μας αποβάλλει αν δεν κάνουμε όσα πρέπει, για να ξαναβρεί την ισορροπία του χωρίς εμάς». Μίλησε για την ανάγκη οριστικής αποδέσμευσης από τα ορυκτά καύσιμα και αναφέρθηκε εκτεταμένα στα ζητήματα της συμμετοχής των πολιτών στις αποφάσεις και στην υλοποίηση σε αυτή την προσπάθεια αναδιάταξης της οικονομίας, που πρέπει να στηριχθεί στις επιθυμίες και τις δεξιότητες των ανθρώπων στις τοπικές κοινωνίες, χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς να μείνει κανένας πίσω. Τέλος, έθιξε το ζήτημα της ενεργειακής δημοκρατίας και των ενεργειακών κοινοτήτων που δυστυχώς απουσιάζουν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. «Η μετάβαση σε αυτή τη διαφορετική εποχή δεν είναι μόνο τεχνολογική, ή οικονομική, αλλά είναι μία μετάβαση στη νοοτροπία της συμμετοχής των τοπικών κοινοτήτων στο σχεδιασμό, στην υλοποίηση, αλλά και τη διάχυση των ωφελημάτων».

Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Κασαπίδης, (12.40-30.20) αναφέρθηκε εκτενώς στις πρωτοβουλίες της Περιφέρειας και τις προκλήσεις για την ευρύτερη περιοχή. Τόνισε το ζήτημα της χρόνιας ανεργίας και την καθυστέρηση αντίδρασης στο προδιαγεγραμμένο τέλος του λιγνίτη και το πράσινο υδρογόνο ως εναλλακτική λύση για να φτάσει η Δυτική Μακεδονία «η πιο πράσινη περιφέρεια στην Ελλάδα», εκμεταλλευόμενοι τις πράσινες τεχνολογίες για νέες θέσεις εργασίας, νέες παραγωγικές διαδικασίες σε όλους τους τομείς, με πλήρη ενσωμάτωση, ακόμα και παραγωγή τους εκεί, αναλύοντας το σχεδιασμό της Περιφέρειας στη βάση πέντε πυλώνων.

Ο πρώην Δήμαρχος Κοζάνης, Λευτέρης Ιωαννίδης, (30.20-43.45)μίλησε για το ρόλο των τοπικών κοινωνιών. Άνοιξε τον ιστορικό ορίζοντα της απολιγνιτοποίησης βάζοντας ως αφετηρία το Πρωτόκολλο του Κιότο τη δεκαετία του 90, στη βάση της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Έθεσε το ερώτημα αν θα υπάρξει μία Δίκαιη ή βίαιη Μετάβαση, για τη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, απαντώντας εν μέρει πως «πουθενά δεν υπήρξε Δίκαιη Μετάβαση από τα πάνω». Πρέπει να γίνει τοπικά, αποκεντρωμένα, ειδικά σε ό,τι αφορά τα εδαφικά σχέδια, με ρόλο στις ενεργειακές κοινότητες.

Ο Υπεύθυνος Ενεργειακής Πολιτικής & Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης της WWF, Δημήτρης Τσέκερης, (43.45-59.10) ανέλυσε διεξοδικά τις δύο σχετικές μελέτες της WWF, με ειδική αναφορά στις θέσεις εργασίας, τις κοινωνικές συνέπειες, τις ανισότητες, την αναγκαιότητα να τεθούν νέοι κοινωνικοί στόχοι, αλλά και την έλλειψη σχεδιασμού ενόψει της αναπόφευκτης από κάθε άποψη απολιγνιτοποίησης. Μπορείτε να βρείτε τις πολύ ενδιαφέρουσες μελέτες της WWF στο http://www.wwf.gr.

Τη συζήτηση στο δεύτερο μέρος ξεκίνησε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μανώλης Κεφαλογιάννης (59.10-1.15.05): «Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, του οποίου έχω την τιμή να είμαι εισηγητής, αποτελεί ένα νέο οικονομικό πρότυπο, ένα καινοτόμο χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο μέσα από τις σύγχρονες και καθαρές μορφές ενέργειας, θα απελευθερώσει την αναπτυξιακή προοπτική της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης. Είναι σχεδιασμένο κατά τέτοιο τρόπο ώστε να έχει ως προτεραιότητα την προάσπιση της απασχόλησης και την αντιστάθμιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της απολιγνιτοποίησης, αναπτύσσοντας παράλληλα την τοπική οικονομία, τις ειδικές συνθήκες αλλά και τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα.» Ο κ. Κεφαλογιάννης αναφέρθηκε εκτενώς σε όσα κατάφεραν όλοι οι Έλληνες ευρωβουλευτές μαζί στις Βρυξέλλες, φτάνοντας τους πόρους στα 755 εκατομμύρια ευρώ, ενώ μέσα από το Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης η χρηματοδότηση για την Ελλάδα θα ξεπεράσει σε 5 δισεκατομμύρια ευρώ, συνδυαστικά από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2021-2027, το InvestEU, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τους εθνικούς πόρους.

Ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής ΣΔΑΜ, Κωστής Μουσουρούλης (1.15.05-1.37.25) μίλησε για το σταδιακό τέλος του άνθρακα τα τελευταία 30 χρόνια, ένα τέλος που επιταχύνεται μετά την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, τη μείωση κατά 55% των επιτρεπόμενων εκπομπών μέχρι το 2030 και την άνοδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ανέλυσε σε βάθος τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο σχεδιασμός, στο δρόμο «για το μεγαλύτερο έργο παραγωγικού μετασχηματισμού που έγινε ποτέ στη χώρα». Στη συνέχεια, ο κ. Μουσουρούλης παρουσίασε το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με κεντρικό στόχο την αναγέννηση των λιγνιτικών περιοχών με τρόπο οικονομικά αποδοτικό, κοινωνικά δίκαιο και προστατευτικό ως προς τη φύση και τον πολιτισμό.

Τέλος, ο συνιδρυτής του Green Tank, Νίκος Μάντζαρης (1.37.25-1.55.00) ανέλυσε το μέγεθος της πρόκλησης που καλείται η χώρα να αντιμετωπίσει στην περίπτωση της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ παρουσίασε συγκεκριμένες προτάσεις.

Ακολούθησαν απαντήσεις σε όσες περισσότερες ερωτήσεις πρόλαβαν να απαντήσουν οι συμμετέχοντες, δεδομένου ότι ήταν περισσότερες από 50, πολλές αρκετά τεχνικές, ενώ η εκδήλωση ξεπέρασε τις 2μιση ώρες.

Την εκδήλωση έκλεισε ο ευρωβουλευτής, Πέτρος Κόκκαλης, δηλώνοντας σοφότερος και πιο αισιόδοξος για την προσήλωση όλων, έστω τώρα, στην Πράσινη Μετάβαση που δεν είναι τιμωρία ή κίνδυνος, αλλά αποτελεί μία τεράστια ευκαιρία για μία πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση πως όλοι οι ευρωβουλευτές θα συνεχίσουν να είναι δίπλα στην Δυτική Μακεδονία σε αυτή την πορεία, που προβλέπεται να έχει μέλλον και διάρκεια.