Ερώτηση

Προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη

Θέμα: «Ολιγωρία και παραλείψεις στοίχισαν τη ζωή της άτυχης κοπέλας στη Γαύδο»

Πολλά είναι τα ερωτήματα, που εγείρονται, αναφορικά με το πρόσφατο τραγικό δυστύχημα, που συνέβη στη Γαύδο, με αποτέλεσμα, μια νέα κοπέλα να χάσει την ζωή της.
Σύμφωνα με μαρτυρίες παρευρισκόμενων, στελεχών του ΕΚΑΒ, του Πυροσβεστικού σώματος και υπηρετούντων υπαλλήλων στο συντονιστικό κέντρο, οι οποίοι συμμετείχαν στη διαχείριση του περιστατικού της Γαύδου, σημειώθηκαν σοβαρές καθυστερήσεις, παραλείψεις, αλλά και ενδεχομένως λανθασμένες αποφάσεις που στοίχισαν τη ζωή της άτυχης κοπέλας.

Όπως προκύπτει από τις εν λόγω μαρτυρίες, ήδη από τις 6:00 π.μ. είχε ενημερωθεί το ΕΚΑΒ, το οποίο με τη σειρά του σχεδόν άμεσα περί τις 06:15 ενημέρωσε το 199 κέντρο επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος, που τοπικά απαντά η Πυροσβεστική Υπηρεσία Χανίων.

Με βεβαιότητα γνωρίζουμε ότι το ελικόπτερο, που εδρεύει στον Αερολιμένα Ηρακλείου επιχείρησε να σηκωθεί στις 11:00 π.μ., φτάνοντας ωστόσο στον τόπο του συμβάντος αρκετά καθυστερημένα, με αποτέλεσμα η κοπέλα να μείνει αβοήθητη 5 ώρες περίπου.

Γνωρίζουμε ακόμα ότι στον τόπο του συμβάντος υπήρξε από την πρώτη στιγμή γιατρός από το ιατρείο της Γαύδου αλλά και πυροσβεστικό προσωπικό από το κλιμάκιο του νησιού. Συνεπώς, υπήρχαν συγκεκριμένες και έγκυρες πληροφορίες από τους ειδικούς, για την κατάσταση που επικρατούσε και κυρίως ότι ήταν απαραίτητη η άμεση βοήθεια απεγκλωβισμός (από διασωστική ομάδα ΕΜΑΚ) και τάχιστη μεταφορά σε νοσοκομείο (η λεγόμενη χρυσή ώρα).

Η εντολή να ετοιμαστεί η 3η ΕΜΑΚ, που είναι το καθ’ ύλην αρμόδιο σώμα, λόγω εκπαίδευσης και απαραίτητου εξοπλισμού, να επιχειρεί σε δύσβατες και απόκρημνες περιοχές, δόθηκε περίπου 2 ώρες αργότερα μετά την έναρξη του συμβάντος, παραβλέποντας τις παρακλήσεις των πυροσβεστικών υπαλλήλων και του γιατρού που βρίσκονταν στον τόπο, ζητώντας εσπευσμένα για εξειδικευμένη βοήθεια.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι παρόλο που κλιμάκιο της 3ης ΕΜΑΚ μετέβη στον Αερολιμένα Ηρακλείου, περιμένοντας να επιβιβαστεί, εν τούτοις το ελικόπτερο της αεροπορίας αναχώρησε, καθυστερημένα και χωρίς τους διασώστες της 3ης ΕΜΑΚ.

Υπό ιδανικές συνθήκες, θα έπρεπε μόλις ενημερώθηκε η πυροσβεστική υπηρεσία ώρα 06:15 το αργότερο 06:25 η εξειδικευμένη ομάδα αλλά και το εναέριο μέσο να ειδοποιηθούν, να πάρουν εντολή άμεσα να μεταβούν στο σημείο,να επιχειρήσουν συνδυαστικά για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, προκειμένου να εξαλειφθεί το ενδεχόμενο της αποτυχίας. Σημειωτέον, οι δυνατότητες του ελικοπτέρου αν επιχειρούσε από μόνο του ήταν περιορισμένες με τον εξοπλισμό που διαθέτει.

Η ύπαρξη ενός ενιαίου μηχανισμού διαχείρισης τέτοιων συμβάντων, ίδιος για όλη την Ελλάδα, αλλά με διαφορετικές φιλοσοφίες και προσεγγίσεις, αφού αλλού επιχειρούν τα εναέρια μέσα του ΕΚΑΒ, αλλού της Πυροσβεστικής, αλλού του Πολεμικού Ναυτικού, αλλού της Αεροπορίας κ.τ.λ., οδηγεί σε πλήρη αδυναμία συντονισμού των καταστάσεων.
Στην από 14/01/2020 Ερώτησή μας, για δημιουργία Κέντρου Συντονισμού Πυροσβεστικής στη Σάμο με εποπτεία την Κρήτη, είχαμε επισημάνει τους κινδύνους που θα ελλόχευαν από το τότε υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, που προέβλεπε ο συντονισμός τέτοιων επιχειρήσεων, που λαμβάνουν χώρα στην Κρήτη, να πραγματοποιείται από τη Σάμο.

Δυστυχώς η μόνη απάντηση ήταν η αδιαφορία. Το νομοσχέδιο έγινε νόμος και σύμφωνα με τον Ν. 4662/2020, άρθρο 82, παρ. 5, στ., Στον Συντονιστή Επιχειρήσεων Βορείου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης, που εδρεύει στη Σάμο υπάγονται οι Περιφερειακές Πυροσβεστικές Διοικήσεις γεωγραφικής αρμοδιότητάς του και το Αερομεταφερόμενο Πεζοπόρο Τμήμα Αιγαίου με έδρα τη Σάμο, το οποίο διοικητικά υπάγεται στην οικεία ΔΙ.ΠΥ.Ν..

Επειδή, σύμφωνα με ενδείξεις και μαρτυρίες παρευρισκόμενων στο περιστατικό, στελεχών του Πυροσβεστικού σώματος και υπηρετούντων υπαλλήλων στο συντονιστικό κέντρο, οι οποίοι συμμετείχαν στην διαχείριση του τραγικού δυστυχήματος της Γαύδου, σημειώθηκαν σοβαρές καθυστερήσεις, παραλείψεις, αλλά και ενδεχομένως λανθασμένες αποφάσεις που στοίχισαν τη ζωή της άτυχης κοπέλας.
Επειδή, παρότι η 3η ΕΜΑΚ ήταν έγκαιρα σε ετοιμότητα για τη διάσωση της κοπέλας, η εντολή καθυστέρησε αδικαιολόγητα, με αποτέλεσμα να χαθεί πολύτιμος χρόνος.
Επειδή, με 2,5 ώρες καθυστέρηση δόθηκε η εντολή να ξεκινήσει το ελικόπτερο για τη διάσωση, χωρίς τη συμμετοχή της 3ης ΕΜΑΚ.
Επειδή, η πολύωρη καθυστέρηση και οι επιλογές που έγιναν συνέβαλαν στην απώλεια μιας ζωής.
Επειδή, οι ιδιαίτερες τοπικές και γεωμορφολογικές συνθήκες της Κρήτης και η πληθυσμιακή έκρηξη κατά την τουριστική περίοδο, καθιστούν επικίνδυνο τον εξ αποστάσεως συντονισμό τέτοιων επιχειρήσεων, δεδομένου ότι το νησί λόγω μεγέθους και πληθυσμού αντιμετωπίζει συχνά έκτακτες καταστάσεις.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Πού οφείλεται η καθυστέρηση των 5 ωρών στην έναρξη της προβλεπόμενης αποστολής διάσωσης της άτυχης κοπέλας;

2. Για ποιους λόγους το ελικόπτερο αναχώρησε, χωρίς την 3η ΕΜΑΚ; Ποιοι θα πραγματοποιούσαν τη διάσωση;

3. Υπάρχουν πρωτόκολλα έτοιμα στο νέο κέντρο επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας; Αν ναι, τι προβλέπουν για τέτοιες επιχειρήσεις, και γιατί δεν εφαρμόστηκαν;

4. Σε ποιες ενέργειες σκοπεύει να προβεί για τη διερεύνηση της υπόθεσης και την απόδοση ευθυνών;

5. Είναι η Κρήτη εφοδιασμένη με τα κατάλληλα μέσα και πρωτόκολλα επέμβασης, ώστε να διαφυλάξουμε την ασφάλεια των πολιτών μας και κατ’ επέκταση την αξιοπιστία του τουριστικού μας προϊόντος;

6. Προτίθεται να επανεξετάσει την ανάγκη συντονισμού τέτοιων επιχειρήσεων από την Κρήτη, μεταφέροντας την έδρα του Συντονιστή Επιχειρήσεων Βορείου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης στο νησί της Κρήτης;

7. Με τον 4662/2021 αναδιοργάνωσε την πολιτική προστασία και το Πυροσβεστικό Σώμα, με σκοπό να δημιουργήσει μια κάθετη δομή όπως διατυμπάνιζε, που άμεσα θα μπορούσε να διαχειριστεί κρίσεις και περιστατικά, αποφεύγοντας το δαιδαλώδες έως τότε νομικό πλαίσιο, θα συντόνιζε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και μάλιστα θα οριζόταν ξεκάθαρα ποιος έχει την ευθύνη, πότε κάνει αυτό που πρέπει και σε τι χρόνο τα κάνει. Λειτούργησαν όλα αυτά στην συγκεκριμένη περίπτωση; Ποιοι έχουν την ευθύνη για το αποτέλεσμα;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Βαρδάκης Σωκράτης

Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)