Τοποθέτηση της Βουλευτή Δυτικής Αθήνας και Αν. Τομεάρχη Πολιτικής Προστασίας της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία σήμερα, 25/06/2021, κατά τη συζήτηση της Επίκαιρης Επερώτησης Βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, με θέμα: «Υποβάθμιση των πολιτικών ισότητας των φύλων στους είκοσι μήνες διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας»

Το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη να ενισχύσει αποφασιστικά με αρμοδιότητες, με εκπαίδευση και με προσωπικό τα τμήματα αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας.

Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές και με ερωτήσεις για τα ζητήματα που αφορούν την ενδοοικογενειακή βία, τα τμήματα στην Ελληνική Αστυνομία και την ανάγκη στελέχωσής τους και οι απαντήσεις που έχουμε πάρει από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ήταν ασαφέστατες

Ακούσαμε χθες τον Πρωθυπουργό να λέει ότι θα υπάρξει αναδιάρθρωση της ΕΛ.ΑΣ. Κάτι ακούστηκε για τμήματα ενδοοικογενειακής βίας. Να υπενθυμίσουμε βέβαια ότι τα συγκεκριμένα γραφεία ενδοοικογενειακής βίας ξεκίνησαν επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τον Απρίλη του 2019.

Όσο περισσότερο ακούγεται η λέξη γυναικοκτονία τόσες λιγότερες γυναικοκτονίες γίνονται. Ο όρος γυναικοκτονία πρέπει να εισαχθεί στο ποινικό μας δίκαιο.

Τα στοιχεία είναι αμείλικτα το τελευταίο χρονικό διάστημα. Από τις 13 γυναικοκτονίες το 2019 και τις οκτώ το 2020 το πρώτο εξάμηνο του 2021 έχουμε ζήσει τέσσερις. Επίσης πολύ σοβαρό ζήτημα είναι και οι εξαφανίσεις γυναικών.

Κατά την περίοδο της πανδημίας κατά 20% περίπου αυξήθηκαν τα περιστατικά της ενδοοικογενειακής βίας και πολλά από αυτά τα περιστατικά που μπορεί να συνέβησαν δεν καταγγέλθηκαν και κατ’ ανάγκην δεν καταγράφηκαν.

Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το 2019 δημιουργήθηκε με το Π.Δ. 37/2019 Τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας. Αυτό στελεχώθηκε σε έναν βαθμό από την Κυβέρνησή σας τον Νοέμβρη του 2019. Σήμερα λειτουργούν αυτά τα γραφεία, όμως ο ρόλος τους είναι επιτελικός.

Οι αστυνομικοί που ασχολούνται εκεί δεν διεξάγουν προανάκριση. Ουσιαστικά κρατάνε μόνο στατιστικά στοιχεία. Στεγάζονται αυτά τα τμήματα στις εκάστοτε αστυνομικές διευθύνσεις σαν γραφεία αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας, υπάγονται δε στη Διεύθυνση Αστυνόμευσης και όχι στη Διεύθυνση Ασφάλειας της ΕΛ.ΑΣ.

Απαιτείται να υπάρξει αποκλειστική απασχόληση με τα ζητήματα αυτά, της ενδοοικογενειακή βίας από τα Τμήματα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας.

Υπάρχει ανάγκη περαιτέρω εκπαίδευσης και εξειδίκευσης του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας.

Πρέπει να υπάρχει ενημέρωση των υποψήφιων θυμάτων, των πολιτών γενικότερα, για το πού μπορούν να απευθύνονται.

Πρέπει να εκλείψει ο ποινικός λαϊκισμός και να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα σε επίπεδο πολιτικής, για να αντιμετωπιστεί αυτό το σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.

Βάσει στοιχείων της Αστυνομίας, τον τελευταίο χρόνο, μειώθηκε η εμπιστοσύνη, η προσδοκία ενός θύματος ότι θα πάει στο αστυνομικό τμήμα να βρει ένα καταφύγιο. Γιατί πρέπει να είναι καταφύγιο ουσιαστικά για κάθε γυναίκα θύμα ενδοοικογενειακής βίας.

Οφείλουμε να σταθούμε με σοβαρότητα στο κοινωνικό αυτό πρόβλημα -και τα αίτια είναι κοινωνικά πρώτα απ’ όλα- που αφορά τη γυναικοκτονία., να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα.

Κυρία Υπουργέ, στον λίγο χρόνο που έχω, θα αναφερθώ συγκεκριμένα στη γυναικοκτονία και στον ρόλο και την ανάγκη δράσης στη Ελληνικής Αστυνομίας για την αντιμετώπιση και αυτού του ζητήματος. Δυστυχώς βλέπω ότι δεν είναι παρών εκπρόσωπος -Υπουργός, Υφυπουργός- από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Ελπίζω να μας δώσετε εσείς κάποιες απαντήσεις. Άλλωστε έχουμε κοινοβουλευτικά αναφερθεί συγκεκριμένα αρκετές φορές και με ερωτήσεις για τα ζητήματα που αφορούν την ενδοοικογενειακή βία, τα τμήματα στην Ελληνική Αστυνομία και την ανάγκη στελέχωσής τους και οι απαντήσεις που έχουμε πάρει από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ήταν ασαφέστατες. Βέβαια, ακούσαμε χθες τον Πρωθυπουργό να λέει ότι θα υπάρξει αναδιάρθρωση της ΕΛΑΣ. Κάτι ακούστηκε για τμήματα ενδοοικογενειακής βίας. Θα υπενθυμίσουμε βέβαια -μην πείτε ότι είναι ένα δικό σας επίτευγμα ως κυβέρνηση- το συγκεκριμένο θέμα και τα συγκεκριμένα γραφεία ενδοοικογενειακής βίας ξεκίνησαν επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τον Απρίλη του 2019.

Σχετικά με τις γυναικοκτονίες ισχύει ότι όσο περισσότερο ακούγεται η λέξη γυναικοκτονία τόσες λιγότερες γυναικοκτονίες γίνονται. Αυτό το αναφέρω ενδεικτικά λέγοντας ότι ο όρος αυτός -γιατί από κάποιους πιθανόν να αμφισβητείται λέγοντας ότι είναι ανθρωποκτονία η γυναικοκτονία- υπάρχει στην Εγκληματολογία από το 1972. Ο ίδιος ο ΟΗΕ το αναφέρει και μάλιστα και στα δικαστήρια χρησιμοποιείται κατά κόρον. Έχει δε ενταχθεί και στο δίκαιο δεκαέξι χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2013 η Ιταλία το εισήγαγε στο δίκαιό της, η Ελλάδα βέβαια όχι ακόμα, και αποτελεί και ένα αίτημα να γίνει και αυτό.

Τα στοιχεία τα οποία υπάρχουν είναι αμείλικτα το τελευταίο χρονικό διάστημα. Από τις δεκατρείς γυναικοκτονίες το 2019 και τις οκτώ το 2020 το πρώτο εξάμηνο του 2021 έχουμε ζήσει τέσσερις. Εν τω μεταξύ ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που υπάρχει επίσης είναι και οι εξαφανίσεις γυναικών. Και αυτό είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό θέμα. Ο ΟΗΕ αναφέρει ότι κάθε μέρα εκατόν τριάντα επτά γυναικοκτονίες γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη του 2020 σχετικά με τα στοιχεία του 2019 αναφέρει ότι αυξήθηκαν οι καταγγελίες για ίση μεταχείριση στον Συνήγορο του Πολίτη κατά 31% σε σχέση με το 2018. Από αυτές το 44% αφορούσαν διακρίσεις λόγω φύλου. Άρα δηλαδή επίσημα υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα και έχει να κάνει βέβαια και με τα θέματα της βίας και της ενδοοικογενειακής βίας.

Κατά την περίοδο της πανδημίας κατά 20% περίπου αυξήθηκαν τα περιστατικά της ενδοοικογενειακής βίας, που είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα -γυναίκες βρίσκονταν παγιδευμένες στο ίδιο σπίτι με τους καταπιεστές τους- και πολλά από αυτά τα περιστατικά που μπορεί να συνέβησαν δεν καταγγέλθηκαν και κατ’ ανάγκην δεν καταγράφηκαν.

Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το 2019 δημιουργήθηκε με το Π.Δ. 37/2019 Τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας. Αυτό στελεχώθηκε σε έναν βαθμό από την Κυβέρνησή σας -οφείλουμε να το πούμε- τον Νοέμβρη του 2019. Σήμερα λειτουργούν αυτά τα γραφεία, όμως ο ρόλος τους είναι επιτελικός. Οι αστυνομικοί που ασχολούνται εκεί δεν διεξάγουν προανάκριση. Ουσιαστικά κρατάνε μόνο στατιστικά στοιχεία. Στεγάζονται αυτά τα τμήματα στις εκάστοτε αστυνομικές διευθύνσεις σαν γραφεία αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας, υπάγονται δε στη Διεύθυνση Αστυνόμευσης και όχι στη Διεύθυνση Ασφάλειας της ΕΛ.ΑΣ. Παρατηρούνται βέβαια και φαινόμενα και γνωρίζουμε ότι υπάρχουν καταγγελίες και για όχι ανάλογη συμπεριφορά ως προς τα θύματα -αν και στην πλειοψηφία τους οι Έλληνες αστυνομικοί θεωρώ ότι αντιμετωπίζουν το θέμα όπως πρέπει, με την προσήκουσα σοβαρότητα και υπευθυνότητα- και βέβαια δεν υπάρχει πλήρης ενημέρωση. Και μιλάμε για ζητήματα εκπαίδευσης. Σε ερώτηση που είχαμε κάνει μας είπε το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη -όχι εσείς- συγκεκριμένα ότι έχουν περάσει κάποια σεμινάρια ευρωπαϊκά εννιακόσια άτομα μέχρι το τέλος του χρόνου, του 2020.

Απαιτείται όμως αυτή τη στιγμή να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα για το ζήτημα. Να υπάρξει ανθρώπινο δυναμικό στα αστυνομικά τμήματα, τα οποία ασχολούνται και με άλλα θέματα και οι εργαζόμενοι είναι επιφορτισμένοι και με άλλες υποχρεώσεις. Άρα να υπάρξει αποκλειστική απασχόληση με τα ζητήματα αυτά, δηλαδή με την ενδοοικογενειακή βία. Είναι υποστελεχωμένα τα αστυνομικά τμήματα, αυτό είναι γεγονός, το βλέπουμε, το ακούμε κάθε μέρα. Υπάρχει ανάγκη περαιτέρω εκπαίδευσης και εξειδίκευσης του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας. Και βέβαια, όπως είπα, πρέπει να παρθεί και μία πρωτοβουλία, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικογένειας και Ισότητας των Φύλων, μαζί με το Υπουργείο Υγείας, με το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Προστασίας του Πολίτη και Παιδείας, να υπάρχει μία ενημέρωση των υποψήφιων θυμάτων, των πολιτών γενικότερα, για το πού μπορούν να απευθύνονται.

Αυτό το οποίο σόκαρε την κοινή γνώμη, η δολοφονία της Καρολάιν από τον σύζυγό της, έχει πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης. Ακούμε πάρα πολλά. Πρέπει να εκλείψει ο ποινικός λαϊκισμός και να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα σε επίπεδο πολιτικής, για να αντιμετωπιστεί αυτό το σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.

Κλείνοντας θα πω το εξής, κάποια στατιστικά στοιχεία. Πρώτα απ’ όλα από τη Γενική Γραμματεία Οικογένειας και Ισότητας υπάρχουν επίσημα στοιχεία ότι οι κλήσεις στο 15900 μέσα στην πανδημία -και τώρα, μέσα στο 2021, αλλά τα στοιχεία που έχω είναι για το 2020- αυξήθηκαν πολύ. Από χίλιες εβδομήντα κλήσεις τον Απρίλιο του 2020 οι εξακόσιες σαράντα οκτώ αφορούσαν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Επίσης, τον Μάρτιο του 2020 ήταν εκατόν εξήντα έξι, δηλαδή τετραπλασιάστηκαν μέσα στην πανδημία και το lockdown οι κλήσεις στη γραμμή 15900. Από την άλλη μεριά, όσον αφορά την προσφυγή στην Ελληνική Αστυνομία θυμάτων που πήγαν να καταγγείλουν, να ζητήσουν κάποια βοήθεια και λοιπά, με βάση τα στοιχεία που δίνει η Ελληνική Αστυνομία, τον Μάρτιο, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2020 ήταν χίλια εκατόν τρία άτομα, ενώ το αντίστοιχο διάστημα το 2019 ήταν χίλια διακόσια ογδόντα επτά. Δηλαδή ελαττώθηκε, μειώθηκε η εμπιστοσύνη, η προσδοκία ενός θύματος ότι θα πάει στο αστυνομικό τμήμα να βρει ένα καταφύγιο. Γιατί πρέπει να είναι καταφύγιο ουσιαστικά για κάθε γυναίκα θύμα ενδοοικογενειακής βίας.

Τι θέλω με όλα αυτά να πω και να κλείσω; Οφείλουμε να σταθούμε με σοβαρότητα στο κοινωνικό αυτό πρόβλημα -και τα αίτια είναι κοινωνικά πρώτα απ’ όλα- που αφορά τη γυναικοκτονία. Να εισαχθεί στο ποινικό μας δίκαιο και ο εν λόγω όρος, να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα με συναρμόδια Υπουργεία και βέβαια να προχωρήσουμε ένα βήμα μπροστά και να υλοποιηθούν και οι προτάσεις τις οποίες έκανα πριν σχετικά με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, που πρέπει να ενισχύσει αποφασιστικά με αρμοδιότητες, με εκπαίδευση και με προσωπικό τα τμήματα αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας.

Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.

...