Ερώτηση προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη κατέθεσαν 26 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία με θέμα: «Η ολιγωρία στην πρόληψη οδηγεί σε “υποτροπή” δασικών πυρκαγιών στις ίδιες τοποθεσίες, ακόμη και με διαφορά λίγων ημερών». Η ερώτηση κατατέθηκε με πρωτοβουλία της βουλευτού Βοιωτίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Γιώτας Πούλου και συνυπογράφουν ο Τομεάρχης Προστασίας του Πολίτη της Κ.Ο Χρήστος Σπίρτζης και η Αναπλ. Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Χαρά Καφαντάρη.

Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν φαινόμενο απόλυτα συνδεδεμένο με τις δομικές περιβαλλοντικές συνθήκες του μεσογειακού χώρου. Ωστόσο, η εντεινόμενη κλιματική κρίση ευνοεί την ολοένα και συχνότερη εκδήλωση καταστροφικών φυσικών φαινομένων και, ως εκ τούτου, απαιτεί την προσαρμογή της στρατηγικής των φορέων Πολιτικής Προστασίας αναφορικά με την δασοπροστασία.

Πρόσφατο παράδειγμα, η παρατεταμένη ξηρασία της τελευταίας χρονιάς που αποτέλεσε ιδανικό υπόβαθρο για το πρώτο μεγάλο πλήγμα της φετινής αντιπυρικής περιόδου, την καταστροφική πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη. Για τον λόγο αυτό, η επιστημονική κοινότητα θέτει επιτακτικά την πρόληψη στον πυρήνα της διαχείρισης του φαινομένου. Χωρίς την ενίσχυση της πρόληψης, όσο κι αν βελτιωθεί η καταστολή, τα αποτελέσματα στη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών θα είναι πενιχρά.

Ωστόσο, φαίνεται ότι η πρόληψη δεν αποτελεί προτεραιότητα των φορέων Πολιτικής Προστασίας στην χώρα μας, με αποτέλεσμα να σημειώνονται αλλεπάλληλες δασικές πυρκαγιές στις ίδιες περιοχές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του φαινομένου αποτελούν οι «δίδυμες» πυρκαγιές που ξέσπασαν το τελευταίο διάστημα σε δασική έκταση στη θέση «Στενή», στην Αλίαρτο Βοιωτίας, με διαφορά λίγων ημερών.

Η επανάληψη της πυρκαγιάς στην ίδια τοποθεσία καταδεικνύει εμφατικά το έλλειμμα στις πολιτικές πρόληψης των δασικών πυρκαγιών και εκθέτει τον αρμόδιο Υπουργό, καθώς και την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Ειδικά για την περίπτωση της Βοιωτίας, προκύπτουν και ζητήματα συνολικότερης ετοιμότητας των μονάδων του Πυροσβεστικού Σώματος, κυρίως λόγω της υποστελέχωσης των πυροσβεστικών υπηρεσιών στον Νομό, τα οποία έχουμε ήδη αναδείξει με πρόσφατη ερώτησή μας.

Επειδή:

-η Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της WWF, έχει απορροφήσει μόνο το 25% των κονδυλίων από το τρέχον ΕΣΠΑ που προορίζονται για το σχεδιασμό της αντιπυρικής περιόδου· ενώ, από αυτά, το 82% προορίζεται για δράσεις καταστολής (κυρίως εξοπλισμό) και μόλις το 18% για δράσεις πρόληψης.

-πέρα από τα δάση, ο πρωτογενής τομέας (καλλιέργειες, κτηνοτροφικές μονάδες κ.λπ.), πλήττεται πλέον όλο και συχνότερα από τις δασικές πυρκαγιές, η προτεραιότητα στην πρόληψη καθίσταται ακόμη πιο επείγουσα.

-με τον Ν. 4662/2020 (ΦΕΚ A΄ 27, 07-02-2020) προβλέφθηκε η σύσταση και λειτουργία Αυτοτελών Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας σε κάθε Δήμο και η ενίσχυση τους με μηχανήματα και εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ ο αρμόδιος Υφυπουργός είχε δεσμευτεί ότι θα συμβάλλει σχετικά, σε διάφορες συσκέψεις σε επίπεδο Περιφερειών και Περιφερειακών Ενοτήτων.

- η περιορισμένη και οριζόντια κατανομή των χρηματοδοτήσεων μέσω του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», δεν αφήνει περιθώριο στους Δήμους για προμήθεια σκαπτικών μηχανημάτων, που αποτελούν πρώτη προτεραιότητά τους ακόμη και για εργασίες πυρόσβεσης, ενώ η πρόβλεψη για αγορά πυροσβεστικών οχημάτων δεν αποτελεί λύση, αφού δεν συνοδεύεται από την αντίστοιχη πρόβλεψη για πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

(1) Με ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να αντιμετωπίσει το φαινόμενο «υποτροπής» δασικών πυρκαγιών σε σημεία που έχουν ήδη εκδηλωθεί, όπως στην πρόσφατη περίπτωση της Αλιάρτου;

(2) Σκοπεύει να προχωρήσει άμεσα σε ενέργειες που θα αποφέρουν γρήγορα αποτελέσματα στην διερεύνηση των αιτιών εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών;

(3) Προτίθεται να ανακοινώσει αναλυτικό χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης δράσεων πρόληψης των δασικών πυρκαγιών;

(4) Γιατί καθυστερεί επί δύο χρόνια η οργάνωση και λειτουργία των Αυτοτελών Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας σε κάθε Δήμο και η ενίσχυσή τους με προσωπικό και εξοπλισμό;

Το πλήρες κείμενο της ερώτησης

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη

Θέμα: «Η ολιγωρία στην πρόληψη οδηγεί σε “υποτροπή” δασικών πυρκαγιών στις ίδιες τοποθεσίες, ακόμη και με διαφορά λίγων ημερών»

Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν φαινόμενο απόλυτα συνδεδεμένο με τις δομικές περιβαλλοντικές συνθήκες του μεσογειακού χώρου. Ωστόσο, η εντεινόμενη κλιματική κρίση ευνοεί την ολοένα και συχνότερη εκδήλωση καταστροφικών φυσικών φαινομένων και, ως εκ τούτου, απαιτεί την προσαρμογή της στρατηγικής των φορέων Πολιτικής Προστασίας αναφορικά με την δασοπροστασία.
Πρόσφατο παράδειγμα, η παρατεταμένη ξηρασία της τελευταίας χρονιάς που αποτέλεσε ιδανικό υπόβαθρο για το πρώτο μεγάλο πλήγμα της φετινής αντιπυρικής περιόδου, την καταστροφική πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη. Για τον λόγο αυτό, η επιστημονική κοινότητα θέτει επιτακτικά την πρόληψη στον πυρήνα της διαχείρισης του φαινομένου. Χωρίς την ενίσχυση της πρόληψης, όσο κι αν βελτιωθεί η καταστολή, τα αποτελέσματα στη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών θα είναι πενιχρά.
Ωστόσο, φαίνεται ότι η πρόληψη δεν αποτελεί προτεραιότητα των φορέων Πολιτικής Προστασίας στην χώρα μας, με αποτέλεσμα να σημειώνονται αλλεπάλληλες δασικές πυρκαγιές στις ίδιες περιοχές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του φαινομένου αποτελούν οι «δίδυμες» πυρκαγιές που ξέσπασαν το τελευταίο διάστημα σε δασική έκταση στη θέση «Στενή», στην Αλίαρτο Βοιωτίας, με διαφορά λίγων ημερών.
Στις 20 Μαΐου εκδηλώθηκε, από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία, η πρώτη πυρκαγιά στην συγκεκριμένη περιοχή της Αλιάρτου, όπου κατέκαψε θαμνώδεις εκτάσεις, καλλιέργειες σιτηρών και συστοιχίες δέντρων. Το γεγονός, μάλιστα, ότι συνέπεσε χρονικά με την μεγάλη πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη, δυσχέρανε ακόμη περισσότερο την έγκαιρη κατάσβεσή της, για την οποία χρειάστηκε η κινητοποίηση 24 ανδρών και 10 οχημάτων του Πυροσβεστικού Σώματος, οχημάτων της Πολιτικής Προστασίας της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, καθώς και του Δήμου Αλιάρτου – Θεσπιέων . Ωστόσο, φαίνεται ότι η ελλιπής εφαρμογή προληπτικών μέτρων δασοπροστασίας στην περιοχή, οδήγησε σε νέα εκδήλωση πυρκαγιάς σχεδόν δύο εβδομάδες μετά, στο ίδιο ακριβώς σημείο, στις 6 Ιουνίου . Αυτή τη φορά επιχείρησαν 4 άνδρες του Πυροσβεστικού Σώματος, με 2 οχήματα.
Η επανάληψη της πυρκαγιάς στην ίδια τοποθεσία καταδεικνύει εμφατικά το έλλειμμα στις πολιτικές πρόληψης των δασικών πυρκαγιών και εκθέτει τον αρμόδιο Υπουργό, καθώς και την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Ειδικά για την περίπτωση της Βοιωτίας, προκύπτουν και ζητήματα συνολικότερης ετοιμότητας των μονάδων του Πυροσβεστικού Σώματος, κυρίως λόγω της υποστελέχωσης των πυροσβεστικών υπηρεσιών στον Νομό, τα οποία έχουμε ήδη αναδείξει με πρόσφατη Ερώτησή μας .
Ως εκ τούτων:
Επειδή η εκδήλωση δασικής πυρκαγιάς σε μια περιοχή δεν σηματοδοτεί αυτόματα την εξαίρεσή της από το ενδεχόμενο «υποτροπής».
Επειδή η πρόληψη παίζει κομβικό ρόλο στην ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών και απαιτεί, μεταξύ άλλων, την ενημέρωση των πολιτών, αλλά και τον επαρκή συντονισμό όλων των φορέων που έχουν αρμοδιότητες Πολιτικής Προστασίας.
Επειδή η Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της WWF, έχει απορροφήσει μόνο το 25% των κονδυλίων από το τρέχον ΕΣΠΑ που προορίζονται για το σχεδιασμό της αντιπυρικής περιόδου· ενώ, από αυτά, το 82% προορίζεται για δράσεις καταστολής (κυρίως εξοπλισμό) και μόλις το 18% για δράσεις πρόληψης .
Επειδή, πέρα από τα δάση, ο πρωτογενής τομέας (καλλιέργειες, κτηνοτροφικές μονάδες κ.λπ.), πλήττεται πλέον όλο και συχνότερα από τις δασικές πυρκαγιές, η προτεραιότητα στην πρόληψη καθίσταται ακόμη πιο επείγουσα.
Επειδή με τον Ν. 4662/2020 (ΦΕΚ A΄ 27, 07-02-2020) προβλέφθηκε η σύσταση και λειτουργία Αυτοτελών Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας σε κάθε Δήμο και η ενίσχυση τους με μηχανήματα και εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ ο αρμόδιος Υφυπουργός είχε δεσμευτεί ότι θα συμβάλλει σχετικά, σε διάφορες συσκέψεις σε επίπεδο Περιφερειών και Περιφερειακών Ενοτήτων.
Επειδή η περιορισμένη και οριζόντια κατανομή των χρηματοδοτήσεων μέσω του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», δεν αφήνει περιθώριο στους Δήμους για προμήθεια σκαπτικών μηχανημάτων, που αποτελούν πρώτη προτεραιότητά τους ακόμη και για εργασίες πυρόσβεσης, ενώ η πρόβλεψη για αγορά πυροσβεστικών οχημάτων δεν αποτελεί λύση, αφού δεν συνοδεύεται από την αντίστοιχη πρόβλεψη για πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
(1) Με ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να αντιμετωπίσει το φαινόμενο «υποτροπής» δασικών πυρκαγιών σε σημεία που έχουν ήδη εκδηλωθεί, όπως στην πρόσφατη περίπτωση της Αλιάρτου;

(2) Σκοπεύει να προχωρήσει άμεσα σε ενέργειες που θα αποφέρουν γρήγορα αποτελέσματα στην διερεύνηση των αιτιών εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών;

(3) Προτίθεται να ανακοινώσει αναλυτικό χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης δράσεων πρόληψης των δασικών πυρκαγιών;

(4) Γιατί καθυστερεί επί δύο χρόνια η οργάνωση και λειτουργία των Αυτοτελών Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας σε κάθε Δήμο και η ενίσχυσή τους με προσωπικό και εξοπλισμό;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Πούλου Γιώτα
Σπίρτζης Χρήστος
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)

Αγαθοπούλου Ειρήνη Ελένη
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Γκιόλας Ιωάννης
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μωραΐτης Αθανάσιος
Ξενογιαννακοπούλου Μαρία Ελίζα (Μαριλίζα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Τσίπρας Γεώργιος
Φίλης Νικόλαος
Χρηστίδου Ραλλία