ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς
Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων

Θέμα: «Κατασχόμενα, έως και 100%, τα ποσά του προγράμματος ΝΗΣΙδα. Ποιο το τελικό αποτύπωμα της στήριξης της Κυβέρνησης και της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου προς τις νησιωτικές επιχειρήσεις;»
Τα Περιφερειακά Προγράμματα Ενίσχυσης των Επιχειρήσεων που ανακοινώθηκαν από τις Περιφέρειες της χώρας και την Κυβέρνηση στο τέλος του 2020, είχαν σαν σκοπό την αντιμετώπιση της ανεπάρκειας ρευστότητας και τις σημαντικές ζημίες που οι επιχειρήσεις υφίστανται, λόγω των επιπτώσεων από τα μέτρα για τον περιορισμό της έξαρσης της νόσου COVID-19. Ο προϋπολογισμός των Προγραμμάτων βασιζόταν στα Επιχειρησιακά Προγράμματα 2014-2020 και είχαν τη μορφή μη επιστρεπτέας επιχορήγησης.
Η αρχική περιγραφή της εν λόγω δράσης έδωσε ελπίδες στην περιφερειακή αγορά και για αυτό το λόγο ο όγκος των αιτήσεων, ανά Περιφέρεια, ήταν αρκετά μεγάλος. Όπως όμως καταδείχθηκε, από τους επιχειρηματικούς φορείς, από Ερωτήσεις της Αντιπολίτευσης αλλά και από την ίδια την πραγματικότητα, τα συγκεκριμένα προγράμματα αποδείχθηκαν ανεπαρκή: είχαν μικρούς προϋπολογισμούς, αναντίστοιχους με τις ζημίες που οι επιχειρήσεις κατέγραψαν, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και οι περιγραφόμενοι όροι, έβγαλαν εκτός τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, αυτές δηλαδή που επί της ουσίας απειλούνταν με κατάρρευση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Περιφερειακό Πρόγραμμα Ενίσχυσης Επιχειρήσεων Νοτίου Αιγαίου (ΝΗΣΙδΑ), μιας Περιφέρειας που καλύπτει έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς επιχειρήσεων εστίασης και τουρισμού της χώρας, επιχειρήσεις που κατά κύριο λόγο υπέστησαν τη μεγαλύτερη ζημία στα χρόνια της υγειονομικής κρίσης. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα επίσημα στοιχεία, από σύνολο περίπου 10.000 αιτήσεων, προκρίθηκαν για χρηματοδότηση, μόνο οι 3.705, γεγονός που επέφερε αδιέξοδο ρευστότητας στην πλειοψηφία των νησιωτικών επιχειρήσεων της Περιφέρειας που έμειναν εκτός προγράμματος, την ίδια ώρα που πρόσβαση στον Τραπεζικό Δανεισμό είχαν μόνο ελάχιστες επιχειρήσεις, πανελλαδικά, και τα προγράμματα ΤΕΠΙΧ Ι, ΙΙ και Επιστρεπτέων Προκαταβολών, στο μεγαλύτερο μέρος τους, σήμαιναν συσσώρευση επιπλέον χρεών.
Αυτό όμως που επίσης έχει ιδιαίτερη σημασία είναι και ο τρόπος με τον οποίο δόθηκαν, τελικά, στους ελάχιστους δικαιούχους αυτά τα ποσά. Όπως φαίνεται από τις αιτήσεις έγκρισης, μέσα στην πιο δύσκολη τριπλή κρίση (υγειονομική, οικονομική, κοινωνική) που η πατρίδα μας βίωσε και βιώνει, οι επιδοτήσεις του προγράμματος ΝΗΣΙδΑ Νοτίου Αιγαίου δεν εξαιρούνται, λόγω ειδικών συνθηκών, από τον Ν. 4314/2014 και έτσι «...οι τελικές πληρωμές των ανωτέρω δικαιούχων, μετά την ολοκλήρωση του έργου, δύνανται να κατάσχονται, να υπόκεινται σε παρακράτηση και να συμψηφίζονται, με τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία…». Την ώρα δηλαδή που ο σκοπός των προγραμμάτων αυτών είναι η στήριξη των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες, εξαιτίας της πανδημίας, είναι αντιμέτωπες με ποικίλα χρέη (προμηθευτές, Δημόσιο, Ασφαλιστικά Ταμεία, εργαζομένους, κα) και δεν έχουν την παραμικρή ελπίδα ρευστότητας για να επανεκκινήσουν τη λειτουργία τους, η Κυβέρνηση αποφασίζει να εφαρμόσει επιδοτήσεις, που τελικά είναι δώρα- άδωρα, αφού στο τέλος παρακρατούνται από τους οφειλέτες.
Ακόμη, δε, πιο σημαντικές είναι οι καταγγελίες επιχειρήσεων του Νοτίου Αιγαίου ότι αν και στις αποφάσεις της Περιφέρειας αναφέρεται πως «…το συνολικό ποσό που κατάσχεται, παρακρατείται ή συμψηφίζεται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30% του ποσού της τελικής πληρωμής…», εντούτοις ο ΕΦΚΑ παρακρατεί το σύνολο των χρεών προς τα συγκεκριμένα επιχειρηματικά ΑΦΜ, αφήνοντας τελικά τους δικαιούχους, με μηδέν χρήματα στο λογαριασμό τους και μηδενικές προοπτικές επανάκαμψης.  
Επειδή οι νησιωτικές επιχειρήσεις χρειάζονται καθαρές, γενναίες και άμεσες ενέσεις ρευστότητας,
Επειδή τα περιφερειακά προγράμματα έδωσαν ελπίδα στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες τελικά αποδεικνύονται, για μεγάλο μέρος αυτών, φρούδες,
Επειδή οι παρακρατήσεις για χρέη στο Δημόσιο και η καθολική παρακράτηση των ποσών που ο ΕΦΚΑ επιβάλλει, φέρνουν ακόμη πιο κοντά την προοπτική των μαζικών λουκέτων,

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
Προτίθενται τα εμπλεκόμενα Υπουργεία να άρουν, επικαλούμενοι τις ειδικές κοινωνικές, οικονομικές και υγειονομικές συνθήκες την εφαρμογή διατάξεων περί παρακράτησης των ποσών από τα περιφερειακά προγράμματα επιδοτήσεων, υπέρ χρεών σε Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, κα;
Ποιο είναι τελικά το αποτύπωμα της στήριξης της Κυβέρνησης και της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου προς τις νησιωτικές επιχειρήσεις;
Αληθεύει, όπως καταγγέλλεται, ότι το Υπουργείο Εργασίας, μέσω του ΕΦΚΑ, παρακρατεί όλο το ποσό οφειλής, άνω δηλαδή του επιτρεπόμενου 30% από το ύψος των επιδοτήσεων, με αποτέλεσμα, επί της ουσίας, οι νησιωτικές επιχειρήσεις του Ν. Αιγαίου, με χρέη σε ασφαλιστικά ταμεία, να λαμβάνουν από σχεδόν τίποτα, έως τίποτα από ότι δικαιούνται ως δικαιούχοι του προγράμματος ΝΗΣΙδΑ;
Προτίθενται τα Υπουργεία να ανακοινώσουν επανάληψη των εν λόγω προγραμμάτων, με σκοπό την ουσιαστική στήριξη των επιχειρήσεων, αλλά με πιο ρεαλιστικούς όρους, χωρίς παρακρατήσεις και με αυξημένους προϋπολογισμούς, έτσι ώστε πράγματι να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Σαντορινιός Νεκτάριος

Χαρίτσης Αλέξης