Σημεία ομιλίας της Εισηγήτριας και Τομεάρχη Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, στη συζήτηση του σ/ν για το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην Επικουρική Ασφάλιση στην Ολομέλεια της Βουλής

- Το σχέδιο νόμου για το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην επικουρική ασφάλιση που συζητάμε σήμερα είναι απόλυτα ενταγμένο, είναι βασικός πυλώνας της συνολικής πολιτικής της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Μία πολιτική ακραιφνώς νεοφιλελεύθερη, μάλιστα θατσερικού τύπου, με παρωχημένες και αποτυχημένες συνταγές. Μία πολιτική που επιδιώκει συστηματικά, με αποκορύφωμα βέβαια το περίφημο νόμο Χατζηδάκη για τα εργασιακά, να καταστήσει τη χώρα μας χώρα φθηνής και ελαστικής εργασίας, με την απορρύθμιση των πάντων και την σταδιακή αποδόμηση του κοινωνικού κράτους σε όλες τις εκφάνσεις του. Το είδαμε στην Παιδεία με χαρακτηριστική δραματική συνέπεια τους χιλιάδες αποκλεισμένους μαθητές από τα Α.Ε.Ι., οι οποίοι εξωθούνται στα Κολέγια. Το είδαμε στο Ε.Σ.Υ., παρότι υπήρξε μία επιβράδυνση της ιδιωτικοποίησης λόγω της πανδημίας, αλλά ο στόχος παραμένει, και η πολιτική αυτή κορυφώνεται με το παρόν νομοσχέδιο που έρχεται στην ουσία να καταλύσει την αλληλεγγύη των γενεών και να εισάγει τα ιδιωτικά συμφέροντα στη διαχείριση της επικουρικής ασφάλισης, ανοίγοντας βέβαια στην πραγματικότητα την κερκόπορτα και για την κύρια ασφάλιση στο μέλλον.

- Είναι φανερό ότι αυτή η κυβέρνηση, που είχε στην προμετωπίδα της πολιτικής της την ασφάλεια του πολίτη, αποδείχθηκε ότι εννοεί τον αυταρχισμό και την καταστολή. Δεν θεωρεί αναγκαία την ασφάλεια για την εξασφάλιση της υγείας, της κοινωνικής πρόνοιας, της εργασίας, των μισθών και της ίδιας της βάσης της ασφάλειας που είναι η κοινωνική ασφάλιση.

- Ο ανασχηματισμός που έκανε χθες ο κύριος Μητσοτάκης με το πιο καθαρό τρόπο ομολόγησε την πλήρη αποτυχία του περίφημου επιτελικού κράτους, την αποτυχία και τις δραματικές συνέπειες του δόγματος «νόμος και τάξη», και την πλήρη αποτυχία στη διαχείριση της πολλαπλής κρίσης της πανδημίας.

- Το σχέδιο νόμου που συζητάμε σήμερα πλήττει τους πάντες:

- Πλήττει τους σημερινούς και τους μελλοντικούς συνταξιούχους, καθώς θέτει σε πλήρη αβεβαιότητα ως προς το ύψος τελικά της σύνταξης που θα λάβουν, καταλύοντας την αλληλεγγύη των γενεών.

- Πλήττει και τους νέους, παρά την προπαγάνδα και την επικοινωνιακή κυβερνητική πολιτική, με την οποία παρουσιάζεται ότι αυτό το σχέδιο νόμου είναι θετικό για τη νέα γενιά. Όπως κ. Υπουργέ το ίδιο κάνατε και με το εργασιακό νομοσχέδιο, μας λέγατε ότι καταλύοντας το οκτάωρο και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες, ενισχύετε και ενδυναμώνετε τον εργαζόμενο. Έτσι και τώρα, ακριβώς την ώρα που πλήττετε τη νέα γενιά, την καταδικάζετε στην επισφάλεια, βάζετε στο τζογάρισμα τις εισφορές της, έρχεστε και λέτε ότι είναι υπέρ της νέας γενιάς.

- Πλήττει συνολικά την ελληνική κοινωνία, πλήττει τον ελληνικό λαό, όλους τους φορολογούμενους, καθώς προκαλεί ένα υπέρογκο κόστος μετάβασης, το οποίο θα υποχρεωθεί να καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός, και άρα όλοι οι φορολογούμενοι.

- Είναι μία αντιμεταρρύθμιση που οι δραματικές συνέπειές της θα αρχίσουν να φαίνονται άμεσα.

Επειδή ακούγονται πολλά, ας πούμε μερικές αλήθειες γύρω από αυτό το νομοσχέδιο:

-Aλήθεια πρώτη σε σχέση με τη βιωσιμότητα: Με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ του ‘16, όπως επιβεβαιώθηκε και από το European Ageing Group του 2018, είχε ήδη επιτευχθεί η βιωσιμότητα για διανεμητικό, καθολικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας μας μέχρι το 2070. Όταν ο κ. Βρούτσης έφερε το 2020 επιμέρους αλλαγές, κατέθεσε τότε δύο μελέτες και μάλιστα πανηγύριζε ότι είχε λύσει δια παντός το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος μέχρι το 2070. Καταθέτω στα πρακτικά τις δύο μελέτες. Η 1η αναλογιστική μελέτη αφορά τη βιωσιμότητα της κύριας και της επικουρικής ασφάλισης και η 2η μελέτη, με την οποία τίθεται και ζήτημα αξιοπιστίας και ανακολουθίας της κυβέρνησης, αφορά στην επάρκεια των συντάξεων, που υπογράφει ο καθηγητής τότε κ. Τσακλόγλου, σημερινός Υφυπουργός που εισηγείται με τον κύριο Χατζηδάκη το σχέδιο νόμου, που ο κ. Βρούτσης είχε καταθέσει για να υποστηρίξει την επάρκεια του συστήματος. Η εν λόγω μελέτη του κ. Τσακλόγλου έδινε και ιδιαίτερο βάρος στην έννοια της κοινωνικής συνοχής και τους χαμηλοσυνταξιούχους. Αυτό βέβαια είναι και απόλυτα ειρωνικό με τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η κυβερνητική πολιτική στους χαμηλοσυνταξιούχους!

- Αλήθεια δεύτερη σε σχέση με το κόστος της μετάβασης. Επειδή υπήρξαν ενστάσεις από τη μεριά των θεσμών, όσο και να προσπαθείτε να το κρύψετε, η κυβέρνηση έκανε έναν “συμβιβασμό” για τα πρώτα χρόνια, γιατί μετά το κόστος είναι τεράστιο και θα απαιτήσει μεγάλη κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ο κ. Τσακλόγλου ανέφερε ότι θα είναι 56 δις το κόστος μετάβασης και η μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, που καταθέσε η κυβέρνηση, αναφέρει ότι μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει και τα 70 δις. Ποιος είναι λοιπόν αυτός ο συμβιβασμός; Έβαλαν χέρι στο κοινωνικό μέρισμα που οι ίδιοι είχαν θεσπίσει και αναφέρομαι στο νόμο Βρούτση του 2020, με τον οποίο κατήργησε τότε τη 13η σύνταξη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και προκειμένου να αντικρούσει τις κατηγορίες θέσπισε ότι το 0,5% του ΑΕΠ, δηλαδή αυτό που τώρα λέμε κοινωνικό μέρισμα, θα είναι ένας κοινωνικός μόνιμος πόρος, που κάθε χρόνο θα πήγαινε προς όφελος όλων των χαμηλοσυνταξιούχων και των κοινωνικά αδύναμων. Στην πραγματικότητα, αυτά τα 900 εκατομμύρια για τα πρώτα χρόνια, όπως λέει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους μέχρι το 2025, δεν θα πηγαίνουν στους χαμηλοσυνταξιούχους. Θα καλύψουν την ίδρυση, τη λειτουργία, τις αμοιβές του νέου ταμείου και του κενού που προκαλεί το νέο σύστημα.

Πρόκειται για βίαιη αντίστροφη αναδιανομή που φέρνει αυτό το σχέδιο νόμου, που αποτελεί καθαρή επιλογή της κυβέρνησης, καθώς ούτε οι θεσμοί το ζήτησαν καθώς υπήρχε βιωσιμότητα στο σύστημα. Είναι καθαρή επιλογή της, γιατί επιδιώκει την είσοδο των ιδιωτικών συμφερόντων και μάλιστα των πολυεθνικών στη διαχείριση των ασφαλιστικών εισφορών και των πόρων του ασφαλιστικού συστήματος. Αυτή η βίαιη αναδιανομή ξεκινάει άμεσα εις βάρος των χαμηλοσυνταξιούχων.

Αντίστοιχη επιβάρυνση θα έχει και το δημόσιο χρέος, όλες οι μελέτες καταδεικνύουν ότι μετά το 2040 θα υπάρξει επιβάρυνση του δημοσίου χρέους κατά 49%. Μάλιστα ο κ Χατζηδάκης ειρωνεύτηκε γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ ασχολείται με το δημόσιο χρέος. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτή η οποία ρύθμισε το χρέος, έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια και φυσικά άφησε γεμάτα τα δημόσια ταμεία που βρήκε άδεια, καθώς και παρέδωσε πλεονασματικό τον ΕΦΚΑ, που πλέον σήμερα δεν είναι.

- Αλήθεια τρίτη οι εισφορές των νέων γίνονται αντικείμενο ρίσκου και τζογαρίσματος. Η στρατηγική επενδύσεων που θέτει το σχέδιο νόμου μιλάει με σαφήνεια για επενδύσεις σε παράγωγα. Η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας έχει βεβαρημένο παρελθόν με τα δομημένα ομόλογα και ξέρουμε πόσα προβλήματα είχαν δημιουργηθεί τότε και τί συνέπειες υπήρξαν.

Φυσικά όλα αυτά έχουν και μία έντονη αντισυνταγματική διάσταση, καθώς παραβιάζουν το άρθρο 22 παρ.5 του Συντάγματος, και για αυτό το λόγο έχουμε υποβάλει ένσταση αντισυνταγματικότητας συνολικά στο σχέδιο νόμου.

-Δεν υπάρχει καμία ουσιαστική εξασφαλίση για τις επικουρικές συντάξεις των νέων πέραν της επιστροφής των εισφορών τους συν τον πληθωρισμό. Αυτό σημαίνει μικρότερη επικουρική σύνταξη από τη σημερινή. Η κυβέρνηση τεχνιέντως δεν αναφέρει ότι στον τελικό προσδιορισμό της σύνταξης τους θα παίξει ρόλο και μια σειρά άλλων συντελεστών, όπως το προσδόκιμο ζωής. Είναι θετικό βέβαια να αυξάνει το προσδόκιμο ζωής, εσείς όμως το κάνετε τιμωρητικό. Δηλαδή, αν υπάρξει στα επόμενα 30 χρόνια, όπως ελπίζουμε και είναι αναμενόμενη μία αύξηση του προσδόκιμου ζωής κατά οκτώ χρόνια, οι τότε κυβερνήσεις θα πρέπει να επιλέξουν είτε μείωση κατά 35% της επικουρικής σύνταξης για τους νέους, είτε αύξηση του χρόνου συνταξιοδότησης τους.

- Αυτή η αντιμεταρρύθμιση πλήττει το δημόσιο διανεμητικό σύστημα, πλήττει την αλληλεγγύη των γενεών, πλήττει τους σημερινούς συνταξιούχους, βάζει τους νέους σε πλήρη επισφάλεια και, σε μία περίοδο πολλαπλής κρίσης υγειονομικής, οικονομικής και κοινωνικής, προκαλείτε ένα τεράστιο δημοσιονομικό κενό από καθαρά δική σας επιλογή. Είναι υποκριτικό να διερωτάστε γιατί διαμαρτυρόμαστε που ο κρατικός προϋπολογισμός θα καλύψει τις ανάγκες των συντάξεων. Φυσικά δεν διαμαρτυρόμαστε για την κρατική κάλυψη των συντάξεων. Αυτό εξάλλου αποτελεί συνταγματική υποχρέωση. Αυτό που σας λέμε, και ας κάνετε ότι δεν το καταλαβαίνετε, είναι ότι εσείς δημιουργείτε το κενό προκειμένου να υποχρεωθεί το κράτος να το καλύψει. Και μας λέτε: δεν υπάρχει θέμα γιατί θα το καλύψει και το μέρισμα ανάπτυξης, πρόκειται για έωλα επιχειρήματα και ευσεβείς πόθους για μία διαρκή αναπτυξιακή πορεία της χώρας, που πουθενά δεν βασίζεται. Ακόμη και σε αυτό το σενάριο, που είναι εκτός τόπου και χρόνου, είναι σαν να λέτε ότι όλοι οι πόροι της ανάπτυξης θα πάνε για να καλύψουν το κενό που εσείς δημιουργείτε και η αναδιανομή υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων.

Στο πιο πιθανό δυσμενές σενάριο στις δύσκολες συνθήκες που ζούμε - μέσα από αυτή την αντιμεταρρύθμιση επιβαρύνεται τελικά υπέρογκα ο κρατικός προϋπολογισμός και θα απαιτηθεί επιπλέον φορολογία.

- Το τελευταίο κυβερνητικό επιχείρημα, η διεθνής και ευρωπαϊκή πρακτική. Το ίδιο μας λέγατε και με τα εργασιακά. Κάνετε μία παρουσίαση à la carte της διεθνούς και ευρωπαϊκής πρακτικής. Η πραγματικότητα ποια είναι; Όταν άρχισε να επικρατεί η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση ξεκίνησε σε πολλές χώρες η μερική ή ολική κεφαλαιοποίηση των ασφαλιστικών συστημάτων. Μάλιστα στις Ανατολικές Ευρωπαϊκές χώρες επιβλήθηκε με την πλήρη απορρύθμιση μετά το ’89. Όμως, δεν λέτε όλη την αλήθεια, που έχει ακόμα δύο όψεις. Πρώτον, ότι από τις 30 χώρες που μπήκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στα κεφαλαιοποιητικά συστήματα, οι 18, από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, επέστρεψαν στο διανεμητικό σύστημα είτε ολικώς είτε με ένα σύστημα μικτό νοητής κεφαλαιοποίησης, όπως ισχύει και στη Σουηδία. Αυτό το αποκρύπτετε, όπως επίσης έρχεστε με μία αλχημεία να παρουσιάσετε τα επαγγελματικά ταμεία, τα οποία είναι μία διαφορετική δομή, δηλαδή στις περισσότερες χώρες είναι προαιρετικά, δεν είναι τμήμα της υποχρεωτικής ασφάλισης, όπως είναι η κύρια και επικουρική σύνταξη στη χώρα μας. Στις περισσότερες χώρες διατηρείται το διανεμητικό σύστημα και έρχεστε και μπερδεύετε τα στοιχεία που δίνονται με τα επαγγελματικά ταμεία. Γιατί οι χώρες εγκατέλειψαν αυτές τις αποτυχημένες συνταγές; Επειδή υπήρξε μεγάλη αβεβαιότητα ως προς το ύψος τελικά των συντάξεων, υπήρξε μεγάλο κόστος όσον αφορά τη διαχείριση και μεγάλο δημοσιονομικό κόστος.

- Εν κατακλείδι, πλήττονται οι πάντες από αυτή την αντιμεταρρύθμιση, πλήττεται ο ελληνικός λαός, οι μόνοι που ωφελούνται είναι τα ιδιωτικά και μάλιστα τα πολυεθνικά συμφέροντα. Ξέρετε πολύ καλά ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχει εξασφάλιση όσον αφορά στο που θα πάνε αυτές οι επενδύσεις, θα προσανατολιστούν στα διεθνή funds, στους ιδιώτες διαχειριστές και στα διεθνή χρηματιστήρια, στο πλαίσιο της χρηματοπιστωτικής επένδυσης και κερδοσκοπίας.

- Η κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι απομονωμένη και σε αυτό το σχέδιο νόμου, όπως ήταν και με το εργασιακό. Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης καταψηφίζουν, η πλειονότητα των κοινωνικών και παραγωγικών φορέων τάχθηκαν ενάντια. Πάνω απ’ όλα η απομόνωση σας φαίνεται στην ίδια την κοινωνία. Θα φανεί και σήμερα το απόγευμα στο συλλαλητήριο που διοργανώνει η ΑΔΕΔΥ και το Εργατικό Κέντρο Αθήνας απέναντι σε αυτό το νομοσχέδιο. Σήμερα η κοινωνική πλειοψηφία θέλει και επιζητά μία συνολική αλλαγή πολιτικής.

- Καταγγέλλουμε την κυβερνητική πολιτική. Καταψηφίζουμε αυτό το νομοσχέδιο και το θεωρούμε αντισυνταγματικό. Προτάσσουμε την ανάγκη ύπαρξης και στήριξης ενός ισχυρού διανεμητικού ασφαλιστικού κοινωνικού συστήματος, που πραγματικά να κατοχυρώνει την αλληλεγγύη των γενεών, την κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη, και να είναι παράγοντας μία ουσιαστικής βιώσιμης ανάπτυξης σε μία δίκαιη κοινωνία.