Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Στέλιος Κούλογλου, μίλησε στην γαλλική εφημερίδα Humanitè και στον Jean Jacques Régibier, για την υπόθεση της άρνησης των ΗΠΑ να του χορηγήσουν για τέταρτη φορά βίζα.

Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ντέιβιντ Σασσόλι, απαίτησε από τον Αμερικανό Πρέσβη στις Βρυξέλλες μια «σαφή εξήγηση» για την άρνηση βίζας στον ευρωβουλευτή. Εδώ και 11 χρόνια, ο Στ. Κούλογλου δεν έχει καταφέρει να πάρει βίζα για τις ΗΠΑ. Την τελευταία φορά που του την αρνήθηκαν ήταν στις αρχές Νοέμβρη, παρότι ήταν μέλος επίσημης αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον ΟΗΕ.

Στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για «ακατανόητη και απαράδεκτη» απόφαση, συμπληρώνοντας πως «η άρνηση βίζας σε ένα εκλεγμένο μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν αποτελεί απλώς ένα γραφειοκρατικό θέμα, αλλά μια πολιτική προσβολή των ευρωπαϊκών οργάνων».

Υπό ποιες συνθήκες σας αρνήθηκαν στην βίζα οι ΗΠΑ για πρώτη φορά;

Κατά τη διάρκεια και μετά τον πόλεμο στο Ιράκ, η Αμερικανική Πρεσβεία άρχισε να διαμαρτύρεται στην ελληνική κυβέρνηση λέγοντας «πως περιμένετε να σας βοηθήσουμε στο Κυπριακό όταν η δημόσια τηλεόραση προβάλλει ντοκιμαντέρ όπως το «24+1 ψέματα για να πουλήσετε ένα πόλεμο», που είχα κάνει το 2004, ή το «Whistleblowers» το 2005 και την «Απολογία ενός οικονομικού δολοφόνου», το 2008, που μάλιστα είχε προβληθεί και στις αμερικανικές αίθουσες στη Νέα Υόρκη και στο Λος Άντζελες. Μέχρι τότε, είχα δημοσιογραφική βίζα για τις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης του ΔΣ της ΕΡΤ, ειπώθηκε ότι τα ντοκιμαντέρ μου προκαλούσαν προβλήματα στις σχέσεις με την αμερικανική κυβέρνηση, και ένα μήνα μετά απολύθηκα με ψευδείς αιτιολογίες. Ήμαστε στο 2008. Δυο χρόνια μετά, κατόπιν της αλλαγής κυβέρνησης -πλέον στην εξουσία είναι η κυβέρνηση Παπανδρέου- ξεκίνησα και πάλι την εκπομπή. Πήγα στο αμερικανικό προξενείο στην Αθήνα μαζί με δυο συνεργάτες μου καμεραμέν, προκειμένου να ανανεώσουμε τις βίζες μας. Το προξενείο ανανέωσε αμέσως τη βίζα στους δυο εικονολήπτες, αλλά σε μένα είπαν να περιμένω. Από το 2010 περιμένω.

Μετά από την πρώτη άρνηση, ποιες ήταν οι άλλες φορές που επιχειρήσατε να πάτε στις ΗΠΑ;

Το 2016, με είχαν προσκαλέσει στο Σικάγο σε ένα συνέδριο της αντικαπιταλιστικής αριστεράς, αλλά δεν κατάφερα να πάρω βίζα. Το 2017, ήμουν μέλος μιας επίσημης αποστολής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ουάσιγκτον, όπου θα είχαμε συναντήσεις με Αμερικανούς Γερουσιαστές. Και πάλι μου αρνήθηκαν τη βίζα. Υπήρξαν διαμαρτυρίες, και ο Τύπος το έγραψε. Τελικώς, έλαβα μια επιστολή από το προξενείο όπου, χωρίς να μου δίνουν σαφείς εξηγήσεις γιατί μου αρνήθηκαν τη βίζα, είχαν σημειώσει ένα σημείο που έγραφε «τρομοκρατία». Τρομοκρατία κατά τους αμερικανικούς νόμους είναι από το να κάνεις μια επίθεση μέχρι να πλέξεις το εγκώμιο μιας τρομοκρατικής οργάνωσης. Για παράδειγμα, εάν γράψω ένα άρθρο που εξηγεί -χωρίς να δικαιολογεί- τους λόγους για τους οποίους η Χαμάς δρα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στα μάτια τους υιοθετώ την τρομοκρατία. Όμως εγώ έχω κάνει πολλά ντοκιμαντέρ εναντίον της τρομοκρατίας. Το ντοκιμαντέρ μου που έχει προβληθεί περισσότερο στην Ελλάδα, είναι αφιερωμένο στα θύματα της «17 Νοέμβρη». Ποτέ δεν είχα καμία σχέση με τρομοκράτες. Ούτε άμεσα, ούτε έμμεσα.

Και σας αρνήθηκαν εκ νέου τη βίζα προσφάτως…

Πράγματι. Από την 1η μέχρι την 4η Νοεμβρίου θα έπρεπε να ήμουν μέλος μιας αντιπροσωπείας ευρωβουλευτών που θα ταξίδευαν στη Νέα Υόρκη, στον ΟΗΕ. Για άλλη μια φορά, μου αρνήθηκαν τη βίζα χωρίς καμία εξήγηση. Θα ήμουν ο μοναδικός από την ευρωομάδας της Αριστεράς, με αποτέλεσμα η ευρωομάδας μας να μείνει χωρίς εκπροσώπηση.

Πως εξηγείτε ότι οι αμερικανικές αρχές επιμένουν για περισσότερα από δέκα χρόνια στην άρνηση τους να σας επιτρέψουν την είσοδο στην επικράτεια τους;

Οι μαύρες λίστες είναι σαν τους πολέμους. Τους ξεκινάς εύκολα, αλλά δύσκολα τους σταματάς. Το ίδιο ισχύει με τις μαύρες λίστες: εύκολα μπαίνεις, δύσκολα βγαίνεις. Θεωρώ ότι στην αρχή η αιτία ήταν τα ντοκιμαντέρ μου. Κατόπιν, και ως ευρωβουλευτής συνέχισα να κάνω τα ίδια, που έκανα και ως δημοσιογράφος. Για παράδειγμα, δραστηριοποιούμαι ενεργά γύρω από την υπόθεση του Τζούλιαν Ασάνζ. Έχω κάνει εκδηλώσεις και συνέδρια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στα οποία τον έχω καλέσει να συμμετάσχει διαδικτυακά, έχω πάει στο Λονδίνο ως παρατηρητής της δίκης του, κλπ. Ως ευρωβουλευτής δεν έχω αλλάξει τη στάση που κρατούσα και στα ντοκιμαντέρ μου: δηλαδή την προώθηση της αλήθειας.

Τι μπορεί να αλλάξει στην κατάσταση η υποστήριξη που λαμβάνετε;

Πρέπει οι αμερικανικές αρχές να μου εξηγήσουν ακριβώς, και με απτά επιχειρήματα, γιατί είμαι στη μαύρη λίστα. Έχω ζητήσει επανειλημμένως εξηγήσεις. Ένας εκ των αμερικανών πρέσβεων στην Ελλάδα, που είχα γνωρίσει ως δημοσιογράφος, ήταν έκπληκτος αλλά δε μπορούσε να μου δώσει καμία εξήγηση. Ομοίως και με τον Αμερικανό Πρέσβη στις Βρυξέλλες, που μου πρότεινε να αιτηθώ τουριστική βίζα. Το προσπάθησα, όμως και πάλι, δεν έλαβα απάντηση. Θεωρώ ότι η άρνηση έχει να κάνει με τη δημοσιογραφική δουλειά μου και αυτό το θεωρώ μετάλλιο τιμής. Μάλιστα, πρόσφατα μίλησα και με έναν εκ των πρωταγωνιστών του ντοκιμαντέρ μου για την Κύπρο, την «Απολογία ενός Οικονομικού Δολοφόνου», και είχε την ίδια άποψη.

Τι σας λένε αυτές οι απαγορεύσεις για την κατεύθυνση στην οποία οδεύει η πολιτική ζωή στις ΗΠΑ;

Αποτελούν ένα συμβολικό παράδειγμα της παρακμής της δημοκρατίας στην Β. Αμερική. Πριν 15 χρόνια κανείς δε θα είχε τολμήσει να κάνει το ίδιο εναντίον ενός γνωστού δημοσιογράφου, που μάλιστα θα ήταν επίσης, όπως και εγώ, εκλεγμένο μέλος Κοινοβουλίου. Όμως δεν υπάρχει μόνο η δική μου περίπτωση. Υπάρχουν και αυτές δημοσιογράφων, που είναι αμερικανοί πολίτες, που τελούν υπό παρακολούθηση ή ελέγχονται όταν καλύπτουν τα γεγονότα. Και φυσικά υπάρχει και η περίπτωση του Τζούλιαν Ασάνζ. Το αίτημα έκδοσης ενός δημοσιογράφου, που δεν είναι αμερικανός, για να δικαστεί στις ΗΠΑ, είναι άνευ προηγουμένου. Τι θα γίνει αν αύριο ο Ερντογάν απαιτήσει να εκδοθώ στην Τουρκία γιατί έγραψα ένα άρθρο εναντίον του ή γιατί λέει ότι αποκάλυψα μυστικά του τουρκικού κράτους; Έτσι ανοίγει το κουτί της Πανδώρας. Η δημοκρατία στις ΗΠΑ βάλλεται από το χρήμα και τους ατέλειωτους πολέμους της αμερικανικής αυτοκρατορίας.