Άρθρο του τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτη Φάμελλου, για την «Οικονομική Επιθεώρηση» στο πλαίσιο αφιερώματος για την πράσινη μετάβαση και την απολιγνιτοποίηση

«Απαιτείται ολοκληρωμένη στρατηγική, με πόρους, μεγάλες μεταρρυθμίσεις και αλλαγή του παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου και φυσικά όχι λόγια και επικοινωνιακή εκμετάλλευση ενός μεγάλου και πραγματικού προβλήματος, της πλήρους απεξάρτησης της Ελλάδας από όλα τα ορυκτά καύσιμα το αργότερο έως το 2050 ή και νωρίτερα έως το 2045. Μια τέτοια στρατηγική οφείλει να διασφαλίζει την επάρκεια του ενεργειακού συστήματος, το ΑΕΠ της χώρας, τη συμπεριληπτικότητα στην πορεία μετάβασης και την κοινωνική συνοχή» σημειώνει ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, σε άρθρο του που δημοσιεύεται στο μηνιαίο οικονομικό περιοδικό «Οικονομική Επιθεώρηση».

Στέκεται στην πρόχειρη επικοινωνιακή εξαγγελία του κ. Μητσοτάκη τον Σεπτέμβριο του 2019 στον OHE για απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας έως το 2028, στις παλινωδίες στα χρονικά ορόσημα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων το 2023 το 2025 και πάλι το 2028, καθώς και στον πραγματικό στόχο της κυβέρνησης και του ίδιου του κ. Μητσοτάκη, που δεν είναι άλλος από την αντικατάσταση του λιγνίτη με νέες ιδιωτικές μονάδες φυσικού αερίου.

Αναφέρεται στη συνέχεια στα συγκεκριμένα αποτελέσματα της πρόχειρης αυτής εξαγγελίας και πολιτικής: στον κίνδυνο επάρκειας από το καλοκαίρι του 2021, στην αύξηση της εξάρτησης της χώρας από το φυσικό αέριο, στην εκτόξευση του κόστους ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, στην ανεπάρκεια σχεδιασμού για τις λιγνιτικές περιοχές που παραμένουν χωρίς σχέδιο και επαρκή στήριξη της απασχόλησης, στη μη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στο σχεδιασμό για την επόμενη μέρα.

Ο Σ.Φάμελλος υπογραμμίζει τέλος ότι: «Η Ελλάδα χρειάζεται νέο και πλήρες σχέδιο απανθρακοποίησης και δίκαιης μετάβασης που να διασφαλίζει ενέργεια από ΑΠΕ, προσιτή σε όλους εξοικονόμηση ενέργειας σε όλες τις κοινωνικές και οικονομικές λειτουργίες και κυρίως ότι κανείς και καμία δεν θα μείνει πίσω, και στις λιγνιτικές περιοχές και στη χώρα συνολικά. Η πράσινη μετάβαση μπορεί να γίνει μόνο με δικαιοσύνη και ενίσχυση της δημοκρατίας. Δεν αρκεί να αφεθεί στην αγορά αλλά απαιτεί μια ισχυρή πολιτεία. Αλλιώς δεν θα πετύχει».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο, όπως δημοσιεύεται:

Το στοίχημα της Ελλάδας είναι η απανθρακοποίηση και όχι η απολιγνιτοποίηση

Η πλήρης απεξάρτηση της Ελλάδας από όλα τα ορυκτά καύσιμα, τον λιγνίτη, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, το αργότερο έως το 2050 ή και νωρίτερα έως το 2045, δηλαδή η κλιματική ουδετερότητα, αποτελεί εθνικό στόχο που συνδέεται με τη βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας αλλά και όλης της κοινωνίας. Για τον λόγο αυτό, απαιτείται ολοκληρωμένη στρατηγική, με πόρους, μεγάλες μεταρρυθμίσεις και αλλαγή του παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου και φυσικά όχι λόγια και επικοινωνιακή εκμετάλλευση ενός μεγάλου και πραγματικού προβλήματος. Μια τέτοια στρατηγική οφείλει να διασφαλίζει την επάρκεια του ενεργειακού συστήματος, το ΑΕΠ της χώρας, τη συμπεριληπτικότητα στην πορεία μετάβασης και την κοινωνική συνοχή.

Η απολιγνιτοποίηση αποτελεί κρίσιμο κρίκο αυτής της μετάβασης μόνον εφόσον η αντικατάσταση του λιγνίτη γίνεται με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η πρόχειρη επικοινωνιακή εξαγγελία του Κ Μητσοτάκη τον Σεπτέμβριο του 2019 στον OHE για απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας έως το 2028, με παλινωδίες στα χρονικά ορόσημα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων το 2023 το 2025 και πάλι το 2028, υποκρύπτουν τον στόχο που είναι η αντικατάσταση του λιγνίτη με νέες ιδιωτικές μονάδες φυσικού αερίου.

Αποτελέσματα αυτής της προχειρότητας είναι η Ελλάδα, ήδη από το καλοκαίρι του 2021, να αντιμετωπίζει κίνδυνο επάρκειας, μονάδες που επρόκειτο να αποσυρθούν καλούνται να επαναλειτουργήσουν, η εξάρτηση της χώρας από το φυσικό αέριο να αυξάνεται, το κόστος ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις να εκτοξεύεται, με τη συγκεκριμένη επιλογή να αμφισβητείται πλέον και από αμιγώς οικονομική σκοπιά.

Εξίσου ανεπαρκής είναι και ο σχεδιασμός για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, οι οποίες παραμένουν χωρίς επαρκή στήριξη της απασχόλησης και πρακτικά χωρίς σχέδιο εδώ και δυόμισι χρόνια. Δεν έχει προχωρήσει ο χωροταξικός σχεδιασμός ,απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε νέα οικονομική δραστηριότητα, δεν έχει προχωρήσει η αποκατάσταση των εδαφών οι τοπικές κοινωνίες, δεν έχουν λόγο και ρόλο στην επόμενη μέρα και ήδη καταγράφονται χιλιάδες άνεργοι. Τελικά, και η απολιγνιτοποίηση προβλέπεται άδικη για τους πολλούς και επωφελής μόνο για λίγους.

Η Ελλάδα χρειάζεται νέο και πλήρες σχέδιο απανθρακοποίησης και δίκαιης μετάβασης που να διασφαλίζει ενέργεια από ΑΠΕ, προσιτή σε όλους εξοικονόμηση ενέργειας σε όλες τις κοινωνικές και οικονομικές λειτουργίες και κυρίως ότι κανείς και καμία δεν θα μείνει πίσω, και στις λιγνιτικές περιοχές και στη χώρα συνολικά. Με πλουραλισμό και αποκέντρωση στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων, με πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία και του Ταμείου Ανάκαμψης για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Η πράσινη μετάβαση μπορεί να γίνει μόνο με δικαιοσύνη και ενίσχυση της δημοκρατίας. Δεν αρκεί να αφεθεί στην αγορά αλλά απαιτεί μια ισχυρή πολιτεία. Αλλιώς δεν θα πετύχει.​