Τα πολλαπλά ερωτήματα σχετικά με το τραγικό δυστύχημα στον ΗΣΑΠ, που σημειώθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021, μετά από βλάβη που παρουσίασε λοκομοτίβα κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης στις γραμμές και κόστισε τη ζωή σε έναν εργαζόμενο της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε., παραμένουν αναπάντητα, σημειώνουν 33 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία σε ερώτηση που κατέθεσαν με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Υποδομών και Μεταφορών της Κ.Ο, Νίκου Παππά.

Σύμφωνα με πληθώρα δημοσιευμάτων και καταγγελιών, το δυστύχημα συνέβη στη γραμμή 1, όταν ειδική μηχανή λείανσης, που είχε ξεκινήσει από την Κηφισιά, παρουσίασε βλάβη στα φρένα και άρχισε να κινείται ανεξέλεγκτα προτού τελικά συγκρουστεί με άλλο τρένο, στο ύψος του σταθμού του Αγίου Νικολάου, το οποίο είχε τοποθετήσει εκεί αρμόδια υπηρεσία της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. (βάσει της ανακοίνωσης της τελευταίας), προκειμένου να σταματήσει την πορεία της μηχανής. Στη λοκομοτίβα επέβαιναν συνολικά πέντε εργαζόμενοι, οι οποίοι πήδηξαν από τη μηχανή πριν τη πρόσκρουση με αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό του άτυχου εργαζομένου της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. και τον σοβαρό τραυματισμό υπαλλήλου της αναδόχου εταιρείας.

Πλην όμως, και ενώ η διοίκηση της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. επιρρίπτει την πλήρη ευθύνη στην ανάδοχο εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο συντήρησης των γραμμών 1, 2, 3 και του Τραμ, καθόσον το συγκεκριμένο μηχάνημα λείανσης ήταν της αναδόχου, υπάρχουν ενδείξεις για πολύ σοβαρές παραλείψεις και από την πλευρά της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. Καταγγελίες κάνουν λόγο για έναν ακόμα εκτροχιασμό του ίδιου μηχανήματος τον Αύγουστο του 2021 στον σταθμό «Βικτώρια», ο οποίος δεν είχε γνωστοποιηθεί στους εργαζόμενους, όπως επίσης και για περιστατικό φωτιάς σε παρόμοιο μηχάνημα λείανσης της αναδόχου εταιρείας στη γραμμή 3 του Μετρό.

Επιπρόσθετα, υπάρχουν καταγγελίες από εργαζόμενους ότι μετά το δυστύχημα του Νοεμβρίου του 2021 η συγκεκριμένη μηχανή μεταφέρθηκε από τον σταθμό του Αγίου Νικολάου στο αμαξοστάσιο και ότι εργαζόμενοι του εργολάβου απομάκρυναν έγγραφα από το μηχάνημα. Ταυτόχρονα, παραμένουν αδιευκρίνιστα σοβαρά θέματα όπως λ.χ. το ποιος τυπικά και ουσιαστικά είχε τον έλεγχο και την ευθύνη για την ασφάλεια των εργαζομένων, ποιες διαδικασίες και κανονισμοί υπήρχαν και ακολουθήθηκαν εκ μέρους της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. πριν και μετά το δυστύχημα, τι είδους πιστοποιήσεις είχαν ζητηθεί και δοθεί εκ μέρους του εργολάβου, ακόμα και το από ποιο ακριβώς σημείο και μετά το μηχάνημα έχασε τον έλεγχο.

Έκτοτε τηρείται σιγήν ιχθύος, ενώ, αν και έχει παρέλθει χρονικό διάστημα κοντά στους τρεις μήνες, το μόνο που γνωρίζουμε είναι οι ανακοινώσεις του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών και της διοίκησης της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. ότι θα διερευνηθούν τα αίτια του δυστυχήματος καθώς και ότι ζητήθηκε επιπλέον από τον υπουργό η συγκρότηση ανεξάρτητης Επιτροπής Εξωτερικών Εμπειρογνωμόνων.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ρωτούν τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών:

-Βάσει των όρων διακήρυξης που συνοδεύουν τη σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία, δόθηκαν οι απαραίτητες πιστοποιήσεις από την ανάδοχο προς τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.; Και εάν ναι, ποιες πιστοποιήσεις δόθηκαν ακριβώς; Δόθηκαν πιστοποιήσεις και για την καταλληλότητα των μηχανημάτων που θα χρησιμοποιεί η ανάδοχος στο έργο;

-Βάσει τον όρων διακήρυξης που συνοδεύουν τη σύμβαση με την ανάδοχο, εξέδωσε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. πιστοποιήσεις εκπαίδευσης σε θέματα Ασφάλειας Τροχιάς και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Εκτάκτου Ανάγκης, όσον αφορά το προσωπικό της αναδόχου; Αν ναι, υπήρξε εκπαίδευση και εξεδόθη και πιστοποίηση του υπεύθυνου του χώρου εργασιών από πλευράς εργολάβου;

-Έλαβε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. από την ανάδοχο το -προβλεπόμενο στη διακήρυξη- Σχέδιο Υγιεινής και Ασφαλείας, όπως υποχρεούται βάσει των όρων διακήρυξης αλλά και της εθνικής νομοθεσίας; Αν ναι, έλαβε την έγκριση της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.; Τι προβλέπει το εν λόγω σχέδιο και ποιον αναφέρει ως υπεύθυνο για την υλοποίησή του, καθώς και για τις κινήσεις του εν λόγω μηχανήματος μέσα στο δίκτυο της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη λήξη των τεχνικών εργασιών;

-Είχε ορίσει η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. αρμόδια ομάδα για τα ζητήματα ασφαλείας και προστασίας, για τη δέσμευση της περιοχής, για την κίνηση των μηχανημάτων και για την περιοχή εργασιών;

-Παρέδωσε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. στην ανάδοχο, όπως προβλέπεται, βιβλίο Κανονισμών και Διαδικασιών;

-Πόσους τεχνικούς ασφαλείας υποχρεούτο να απασχολήσει και πόσους στην πράξη απασχόλησε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. κατά τον μήνα Νοέμβριο 2021 (μήνας του δυστυχήματος), σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, τον αριθμό εργαζομένων της (περίπου 2.500 εργαζόμενοι) και το βαθμό επικινδυνότητας των εργασιών της (N. 3850/2010); Πόσους τεχνικούς ασφαλείας απασχολεί τώρα η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.;

-Ποιες διαδικασίες ακολουθήθηκαν από τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. μετά το δυστύχημα και με βάση ποιο σχέδιο; Είναι αλήθεια ότι μετακινήθηκε η λοκομοτίβα-μηχάνημα έργου στο αμαξοστάσιο και ότι αφαιρέθηκαν έγγραφα από αυτή;

-Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι διαδικασίες διερεύνησης του δυστυχήματος από τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.; Έχει συγκροτηθεί επιτροπή διερεύνησης και εάν ναι από ποιες ειδικότητες ανθρώπινου δυναμικού στελεχώνεται; Ποια είναι η χρονική εκτίμηση για την ολοκλήρωση του πορίσματος;

-Τι ενέργειες έγιναν και τι οδηγίες δοθήκαν, από την ημέρα του ατυχήματος και μετά, από την διοίκηση της Εταιρείας στο πλαίσιο της πρόληψης, είτε κατά τη διάρκεια των εργασιών, είτε κατά τον έλεγχο των εργολάβων και του εξοπλισμού τους;

-Έχει συγκροτηθεί η ανακοινωθείσα από τον υπουργό ανεξάρτητη Επιτροπή Εξωτερικών Εμπειρογνωμόνων; Από ποιες ειδικότητες αυτή στελεχώνεται; Αν ναι, πότε προβλέπεται να ολοκληρώσει το σχετικό πόρισμα;

-Θα ληφθεί νομοθετική πρωτοβουλία, ώστε η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), που είναι η Εθνική Αρχή Ασφάλειας για τις σιδηροδρομικές μεταφορές, να μπορεί να εμπλακεί και στα ζητήματα ασφαλείας του «ήπιου σιδηρόδρομου» δηλαδή να έχει υπό την εποπτεία της και τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε., ώστε με την εμπειρία και την τεχνογνωσία της να συμβάλει αφενός στη διερεύνηση του εν λόγω δυστυχήματος αλλά και αφετέρου σε ασφαλέστερες σιδηροδρομικές μετακινήσεις στην Ελλάδα;

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών

Θέμα: «Τρεις μήνες μετά το δυστύχημα στον Ηλεκτρικό, το πόρισμα αγνοείται, τα ερωτήματα παραμένουν»
Τα πολλαπλά ερωτήματα σχετικά με το τραγικό δυστύχημα στον ΗΣΑΠ, που σημειώθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021, μετά από βλάβη που παρουσίασε λοκομοτίβα κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης στις γραμμές και κόστισε τη ζωή σε έναν εργαζόμενο της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε., παραμένουν αναπάντητα.
Σύμφωνα με πληθώρα δημοσιευμάτων και καταγγελιών, το δυστύχημα συνέβη στη γραμμή 1, όταν ειδική μηχανή λείανσης, που είχε ξεκινήσει από την Κηφισιά, παρουσίασε βλάβη στα φρένα και άρχισε να κινείται ανεξέλεγκτα προτού τελικά συγκρουστεί με άλλο τρένο, στο ύψος του σταθμού του Αγίου Νικολάου, το οποίο είχε τοποθετήσει εκεί αρμόδια υπηρεσία της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. (βάσει της ανακοίνωσης της τελευταίας), προκειμένου να σταματήσει την πορεία της μηχανής. Στη λοκομοτίβα επέβαιναν συνολικά πέντε εργαζόμενοι, οι οποίοι πήδηξαν από τη μηχανή πριν τη πρόσκρουση με αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό του άτυχου εργαζομένου της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. και τον σοβαρό τραυματισμό υπαλλήλου της αναδόχου εταιρείας.
Πλην όμως, και ενώ η διοίκηση της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. επιρρίπτει την πλήρη ευθύνη στην ανάδοχο εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο συντήρησης των γραμμών 1, 2, 3 και του Τραμ, καθόσον το συγκεκριμένο μηχάνημα λείανσης ήταν της αναδόχου, υπάρχουν ενδείξεις για πολύ σοβαρές παραλείψεις και από την πλευρά της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. Καταγγελίες κάνουν λόγο για έναν ακόμα εκτροχιασμό του ίδιου μηχανήματος τον Αύγουστο του 2021 στον σταθμό «Βικτώρια», ο οποίος δεν είχε γνωστοποιηθεί στους εργαζόμενους, όπως επίσης και για περιστατικό φωτιάς σε παρόμοιο μηχάνημα λείανσης της αναδόχου εταιρείας στη γραμμή 3 του Μετρό.
Επιπρόσθετα, υπάρχουν καταγγελίες από εργαζόμενους ότι μετά το δυστύχημα του Νοεμβρίου του 2021 η συγκεκριμένη μηχανή μεταφέρθηκε από τον σταθμό του Αγίου Νικολάου στο αμαξοστάσιο και ότι εργαζόμενοι του εργολάβου απομάκρυναν έγγραφα από το μηχάνημα. Ταυτόχρονα, παραμένουν αδιευκρίνιστα σοβαρά θέματα όπως λ.χ. το ποιος τυπικά και ουσιαστικά είχε τον έλεγχο και την ευθύνη για την ασφάλεια των εργαζομένων, ποιες διαδικασίες και κανονισμοί υπήρχαν και ακολουθήθηκαν εκ μέρους της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. πριν και μετά το δυστύχημα, τι είδους πιστοποιήσεις είχαν ζητηθεί και δοθεί εκ μέρους του εργολάβου, ακόμα και το από ποιο ακριβώς σημείο και μετά το μηχάνημα έχασε τον έλεγχο.
Έκτοτε τηρείται σιγήν ιχθύος, ενώ, αν και έχει παρέλθει χρονικό διάστημα κοντά στους τρεις μήνες, το μόνο που γνωρίζουμε είναι οι ανακοινώσεις του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών και της διοίκησης της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. ότι θα διερευνηθούν τα αίτια του δυστυχήματος καθώς και ότι ζητήθηκε επιπλέον από τον υπουργό η συγκρότηση ανεξάρτητης Επιτροπής Εξωτερικών Εμπειρογνωμόνων.
Ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός:
1. Βάσει των όρων διακήρυξης που συνοδεύουν τη σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία, δόθηκαν οι απαραίτητες πιστοποιήσεις από την ανάδοχο προς τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.; Και εάν ναι, ποιες πιστοποιήσεις δόθηκαν ακριβώς; Δόθηκαν πιστοποιήσεις και για την καταλληλότητα των μηχανημάτων που θα χρησιμοποιεί η ανάδοχος στο έργο;
2. Βάσει τον όρων διακήρυξης που συνοδεύουν τη σύμβαση με την ανάδοχο, εξέδωσε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. πιστοποιήσεις εκπαίδευσης σε θέματα Ασφάλειας Τροχιάς και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Εκτάκτου Ανάγκης, όσον αφορά το προσωπικό της αναδόχου; Αν ναι, υπήρξε εκπαίδευση και εξεδόθη και πιστοποίηση του υπεύθυνου του χώρου εργασιών από πλευράς εργολάβου;
3. Έλαβε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. από την ανάδοχο το -προβλεπόμενο στη διακήρυξη- Σχέδιο Υγιεινής και Ασφαλείας, όπως υποχρεούται βάσει των όρων διακήρυξης αλλά και της εθνικής νομοθεσίας; Αν ναι, έλαβε την έγκριση της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.; Τι προβλέπει το εν λόγω σχέδιο και ποιον αναφέρει ως υπεύθυνο για την υλοποίησή του, καθώς και για τις κινήσεις του εν λόγω μηχανήματος μέσα στο δίκτυο της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη λήξη των τεχνικών εργασιών;
4. Είχε ορίσει η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. αρμόδια ομάδα για τα ζητήματα ασφαλείας και προστασίας, για τη δέσμευση της περιοχής, για την κίνηση των μηχανημάτων και για την περιοχή εργασιών;
5. Παρέδωσε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. στην ανάδοχο, όπως προβλέπεται, βιβλίο Κανονισμών και Διαδικασιών;
6. Πόσους τεχνικούς ασφαλείας υποχρεούτο να απασχολήσει και πόσους στην πράξη απασχόλησε η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. κατά τον μήνα Νοέμβριο 2021 (μήνας του δυστυχήματος), σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, τον αριθμό εργαζομένων της (περίπου 2.500 εργαζόμενοι) και το βαθμό επικινδυνότητας των εργασιών της (N. 3850/2010); Πόσους τεχνικούς ασφαλείας απασχολεί τώρα η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.;
7. Ποιες διαδικασίες ακολουθήθηκαν από τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. μετά το δυστύχημα και με βάση ποιο σχέδιο; Είναι αλήθεια ότι μετακινήθηκε η λοκομοτίβα-μηχάνημα έργου στο αμαξοστάσιο και ότι αφαιρέθηκαν έγγραφα από αυτή;
8. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι διαδικασίες διερεύνησης του δυστυχήματος από τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.; Έχει συγκροτηθεί επιτροπή διερεύνησης και εάν ναι από ποιες ειδικότητες ανθρώπινου δυναμικού στελεχώνεται; Ποια είναι η χρονική εκτίμηση για την ολοκλήρωση του πορίσματος;
9. Τι ενέργειες έγιναν και τι οδηγίες δοθήκαν, από την ημέρα του ατυχήματος και μετά, από την διοίκηση της Εταιρείας στο πλαίσιο της πρόληψης, είτε κατά τη διάρκεια των εργασιών, είτε κατά τον έλεγχο των εργολάβων και του εξοπλισμού τους;
10. Έχει συγκροτηθεί η ανακοινωθείσα από τον υπουργό ανεξάρτητη Επιτροπή Εξωτερικών Εμπειρογνωμόνων; Από ποιες ειδικότητες αυτή στελεχώνεται; Αν ναι, πότε προβλέπεται να ολοκληρώσει το σχετικό πόρισμα;
11. Θα ληφθεί νομοθετική πρωτοβουλία, ώστε η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), που είναι η Εθνική Αρχή Ασφάλειας για τις σιδηροδρομικές μεταφορές, να μπορεί να εμπλακεί και στα ζητήματα ασφαλείας του «ήπιου σιδηρόδρομου» δηλαδή να έχει υπό την εποπτεία της και τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε., ώστε με την εμπειρία και την τεχνογνωσία της να συμβάλει αφενός στη διερεύνηση του εν λόγω δυστυχήματος αλλά και αφετέρου σε ασφαλέστερες σιδηροδρομικές μετακινήσεις στην Ελλάδα;

Οι ερωτώντες βουλευτές
Παππάς Νικόλαος

Αβραμάκης Ελευθέριος
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Σία
Βαρδάκης Σωκράτης
Βερναρδάκης Χριστόφορος
Γιαννούλης Χρήστος
Ζαχαριάδης Κώστας
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Καλαματιανός Διονύσης
Κάτσης Μάριος
Καφαντάρη Χαρά
Λάππας Σπύρος
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μουζάλας Γιάννης
Μπάρκας Κώστας
Μωραίτης Θάνος
Νοτοπούλου Αικατερίνη
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Σάκης
Πέρκα Θεοπίστη
Πολάκης Παύλος
Πούλου Παναγιού
Ραγκούσης Γιάννης
Σκουρλέτης Παναγιώτης
Σκουρολιάκος Πάνος
Τζάκρη Θεοδώρα
Φάμελλος Σωκράτης
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μίλτος
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος