Ερώτηση προς τον Υπουργό Κλιματικής Αλλαγής κατέθεσαν 31 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με πρωτοβουλία της βουλεύτριας Δυτικής Αθήνας Χαράς Καφαντάρη και θέμα: «Ανταποκρίνεται το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στις σύγχρονες ανάγκες»;

Οι βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης επισημαίνουν:

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ζήσαμε φυσικές καταστροφές (ΙΑΝΟΣ, ΜΗΔΕΙΑ, δασικές πυρκαγιές όπως τον Αύγουστο του 2021, ΜΠΑΛΟΣ, ΕΛΠΙΣ). Η απώλεια περίπου 1.400.000 στρεμμάτων καμένων κατά τις πυρκαγιές του καλοκαιριού (Αττική, Κορινθία, Β. Εύβοια, Ολυμπία), η καταστροφή του οικονομικού ιστού μιας ολόκληρης επαρχίας, η σημαντική απώλεια μιας πλούσιας πανίδας και χλωρίδας, αλλά και οι σεισμοί στην Κρήτη, ανέδειξαν, ανάγλυφα, την τρωτότητα συστημάτων και την έλλειψη πολιτικών προσαρμογής και αποτελεσματικού μηχανισμού αντιμετώπισης, από την πλευρά της Πολιτείας.

Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη επέλεξε επικοινωνιακά και μόνον, τη δημιουργία ενός νέου υπουργείου Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας. Ενός υπουργείου χωρίς οργανόγραμμα, χωρίς σαφές νομοθετικό πλαίσιο, που τελεί σε αδράνεια, με ΠΝΠ, καθώς δεν έχουν εκδοθεί κανονιστικές πράξεις.

Σε πρόσφατη επίκαιρη ερώτησή μας στη Βουλή προς το υπουργείο σχετικά με τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες του νεοσύστατου υπουργείου, οι απαντήσεις που δόθηκαν έμοιαζαν με «έκθεση ιδεών» περί Πολιτικής Προστασίας και μεγαλόπνοων σχεδίων.

Υπενθυμίζουμε ότι, βέβαια, η χώρα μας έχει εθνική στρατηγική προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, με νόμο του 2016 (επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ), καθώς και αρκετά περιφερειακά σχέδια κι από το Φθινόπωρο του 2019 έχει καταθέσει ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τη δημιουργία Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, με βάση σύγχρονα δεδομένα και εμπειρίες και από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, με διαβούλευση ενδιαφερόμενων φορέων και με ευρεία αποδοχή.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

Ποιο είναι το ακριβές νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας του Υπουργείου, αν δεν υπάρχει, σε ποια φάση βρίσκεται η σύνταξη νέου;
Σε ποια φάση βρίσκεται η σύνταξη οργανογράμματος του υπουργείου;
Σε ποια φάση βρίσκεται η εκπόνηση σύγχρονων και αποτελεσματικών σχεδίων για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών;
Πώς προχωρεί η αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος ώστε να είναι πανέτοιμο για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων;

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας

ΘΕΜΑ: «Ανταποκρίνεται το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στις σύγχρονες ανάγκες»;

Η διαχείριση και αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, αποτελεί ένα από κύρια θέματα που απασχολεί την διεθνή κοινή γνώμη, την επιστημονική κοινότητα, αλλά και την πολιτική. Η έξαρση της κλιματικής αλλαγής, που πλέον είναι κλιματική κρίση, οξύνει τη σφοδρότητα, αλλά και την συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων. Οι συνέπειες σε παγκόσμιο επίπεδο των φυσικών καταστροφών είναι πλέον εμφανείς. Το 2019 και το 2020 σημειώθηκαν καταστροφικές πυρκαγιές που αφάνισαν τροπικά δάση στον Αμαζόνιο, στην Αφρική, αλλά και δασικές εκτάσεις στην Σιβηρία, την Αυστραλία και την Β. Αμερική. Το 2021 έκλεισε ακάθεκτο με πρωτόγνωρους καύσωνες στο Β ημισφαίριο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ακραίες θερμοκρασίες στον Καναδά, τη Νορβηγία, τη Λαπωνία ακόμη και στη Σιβηρία στον αρκτικό κύκλο. Ιδιαίτερα επλήγησαν περιοχές της Ν Ευρώπης και της Β Αφρικής. Η ανθρωπότητα επίσης γνώρισε πλήθος άλλων φαινομένων, όπως ηφαιστειακές εκρήξεις κλπ, με πιο πρόσφατη την κατολίσθηση που σημειώθηκε στην κεντρική Κολομβία, δυστυχώς με ανθρώπινα θύματα. Οι φυσικές καταστροφές, ιδιαίτερα οι δασικές πυρκαγιές έχουν και παράπλευρες απώλειες την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την δραματική μείωση της βιοποικιλότητας.

Η παγκόσμια επιστημονική και πολιτική κοινότητα συντονίζεται, κινητοποιείται (διεθνείς συνδιασκέψεις υπό τον ΟΗΕ, συναντήσεις σε επίπεδο ΕΕ, new green deal της ΕΕ κλπ). Η διεθνής κοινότητα πλέον, τάσσεται υπέρ των ανθεκτικών πόλεων και της υπαίθρου και σχεδιάζει ανθεκτικές υποδομές μέσα σε πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης, συμβατής με τους 17 στόχους του ΟΗΕ.

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ζήσαμε φυσικές καταστροφές (ΙΑΝΟΣ, ΜΗΔΕΙΑ, δασικές πυρκαγιές όπως τον Αύγουστο του 2021, ΜΠΑΛΟΣ, ΕΛΠΙΣ). Η απώλεια περίπου 1.400.000 στρεμμάτων καμένων κατά τις πυρκαγιές του καλοκαιριού (Αττική, Κορινθία, Β. Εύβοια, Ολυμπία), η καταστροφή του οικονομικού ιστού μιας ολόκληρης επαρχίας, η σημαντική απώλεια μιας πλούσιας πανίδας και χλωρίδας, αλλά και οι σεισμοί στην Κρήτη, ανέδειξαν, ανάγλυφα, την τρωτότητα συστημάτων και την έλλειψη πολιτικών προσαρμογής και αποτελεσματικού μηχανισμού αντιμετώπισης, από την πλευρά της Πολιτείας.

Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, κάτω από συνθήκες πανικού, επέλεξε επικοινωνιακά και μόνον, τη δημιουργία ενός νέου υπουργείου Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας. Ενός υπουργείου χωρίς οργανόγραμμα, χωρίς σαφές νομοθετικό πλαίσιο, παρά τον πολυδιαφημιζόμενο νόμο Χαρδαλιά (4662/2020), που τελεί σε αδράνεια, με ΠΝΠ, καθώς δεν έχουν εκδοθεί κανονιστικές πράξεις.

Η πρόσφατη κακοκαιρία ΕΛΠΙΣ απέδειξε περίτρανα στην πράξη την ανεπάρκεια, αδυναμία και ανικανότητα του κρατικού μηχανισμού, καθώς και της πολυδιαφημιζόμενης από την κυβέρνηση Πολιτικής Προστασίας.

Σε πρόσφατη επίκαιρη ερώτησή μας στη Βουλή προς το υπουργείο (συζητήθηκε 06.12.2021), σχετικά με τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες του νεοσύστατου υπουργείου, οι απαντήσεις που δόθηκαν έμοιαζαν με «έκθεση ιδεών» περί Πολιτικής Προστασίας και μεγαλόπνοων σχεδίων. Αντίστοιχη ήταν και η στάση του κ. υπουργού κατά τη συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας, που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και μάλιστα μετά την κακοκαιρία ΕΛΠΙΣ. Συνεχίζεται δηλαδή μια άκρως επικοινωνιακή πολιτική, αντί ανάληψης ευθυνών και εκπόνησης σοβαρού σχεδιασμού αντιμετώπισης κρίσεων με επικαιροποιημένα σχέδια διαχείρισης. Το υπουργείο προχωρεί σε σπασμωδικές κινήσεις. Παραγγέλλει, με απ’ ευθείας ανάθεση, δημοσκόπηση, προφανώς για να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα. Την ίδια στιγμή εξαγγέλλει εκπόνηση Ολοκληρωμένης Εθνικής Στρατηγικής για την Κλιματική Αλλαγή, σε συνεργασία με ιδιωτικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό.

Υπενθυμίζουμε ότι, βέβαια, η χώρα μας έχει εθνική στρατηγική προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, με νόμο του 2016 (επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ), καθώς και αρκετά περιφερειακά σχέδια.

Δεδομένου ότι:
• Ο σύγχρονος μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, με βάση τα νέα παγκόσμια δεδομένα είναι απαραίτητος, ώστε να αντιμετωπισθούν επαρκώς και οι σύγχρονοι κίνδυνοι, που δημιουργεί η Κλιματική Αλλαγή,
• Το νέο υπουργείο Κλιματικής κρίσης και Πολιτικής Προστασίας δεν έχει οργανόγραμμα,
• Το νέο υπουργείο δεν έχει σαφές νομοθετικό πλαίσιο και λειτουργεί με νομοθεσίες δεκαετιών, ενώ ο νόμος 4662/20 χρησιμοποιείται επιλεκτικά ως προς τα άρθρα του,
• Υπάρχει μια επιμονή από την πλευρά του υπουργείου, ως προς την εφαρμογή πολιτικών καταστολής και όχι πολιτικών ΠΡΟΛΗΨΗΣ, ειδικά σχετικά με την αντιπυρική και αντιπλημμυρική θωράκιση της χώρας,
• Η αντιπυρική περίοδος ξεκινά σχεδόν σε τρεις μήνες και ο μηχανισμός και οι εμπλεκόμενοι φορείς της ΠΠ οφείλουν να είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι και εκπαιδευμένοι, ενώ απαιτείται εκπόνηση συγκεκριμένου σχεδίου αντιμετώπισης,
• Η επιστημονική κοινότητα με τις έγκαιρες προειδοποιήσεις των αρμόδιων φορέων της (ιδρύματα, ινστιτούτα, πανεπιστήμια) σαφώς υποβαθμίσθηκε από την κυβέρνηση κατά την πρόσφατη κακοκαιρία ΕΛΠΙΣ,
• Το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ (1,71 δις) διαφημίζεται από την κυβέρνηση ως πανάκεια για τα πάντα,
• Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ από το Φθινόπωρο του 2019 έχει καταθέσει ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τη δημιουργία Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, με βάση σύγχρονα δεδομένα και εμπειρίες και από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, με διαβούλευση ενδιαφερόμενων φορέων και με ευρεία αποδοχή.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

1. Ποιο είναι το ακριβές νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας του Υπουργείου, αν δεν υπάρχει, σε ποια φάση βρίσκεται η σύνταξη νέου;
2. Σε ποια φάση βρίσκεται η σύνταξη οργανογράμματος του υπουργείου;
3. Σε ποια φάση βρίσκεται η εκπόνηση σύγχρονων και αποτελεσματικών σχεδίων για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών;
4. Πώς προχωρεί η αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος ώστε να είναι πανέτοιμο για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων;

Οι ερωτώντες Βουλευτές
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αυλωνίτης Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γεροβασίλη Όλγα
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κόκκαλης Βασίλειος
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μπαλάφας Γιάννης
Νοτοπούλου Κατερίνα
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Γιάννης
Σαρακιώτης Γιάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Συρμαλένιος Νίκος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νίκος
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία