Εισήγηση της  Βουλευτού Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας, Αντιπροέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, Αν. Τομεάρχη Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖΑ ΠΣ για το σ/ν Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας: 1. «Κύρωση του Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ Ελλάδας και Ινδίας για τη συνεργασία στον τομέα της νέας και ανανεώσιμης ενέργειας». 2. «Κύρωση της Συμφωνίας – Πλαίσιο για την ίδρυση της Διεθνούς Ηλιακής Συμμαχίας».3. «Κύρωση του Μνημονίου Κατανόησης στον τομέα της Ενέργειας μεταξύ Ελλάδας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων».

Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, στην τοποθέτησή μας στην Επιτροπή για την Κύρωση των τριών Συμβάσεων επιφυλαχθήκαμε γιατί ζητήσαμε και ζητάμε και σήμερα από τον κύριο Υπουργό, από την Κυβέρνηση, να τοποθετηθεί σχετικά με τα μέτρα που πρόκειται να πάρει για την ενεργειακή κρίση την οποία βιώνουμε σήμερα.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που όλοι -πιστεύω- ευχόμαστε να σταματήσει τώρα και να επικρατήσει η ειρήνη των όπλων, σαφώς επιβάρυνε και τα ζητήματα της ενεργειακής ασφάλειας όλων των χωρών και επιδείνωσε την ενεργειακή κρίση. Όμως περιμένουμε από τον κύριο Υπουργό συγκεκριμένες τοποθετήσεις και μέτρα τα οποία θα πάρει η Κυβέρνηση. Να μην κρύβεται η Κυβέρνηση πίσω από το διεθνές περιβάλλον, διότι η κρίση της ακρίβειας και η κρίση η ενεργειακή προηγήθηκε εδώ και πολλούς μήνες από την κρίση η οποία υφίσταται παγκόσμια και αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Οι τιμές στα καύσιμα, κύριε Υπουργέ, αυξάνουν δυσβάστακτα. Η ενεργειακή φτώχεια επελαύνει. Πραγματικά η Κυβέρνηση για άλλη μια φορά, όπως έκανε και στην πανδημία και σε άλλα ζητήματα που ξεφεύγουν της ελληνικής επικράτειας, απλά παρακολουθεί και αποδίδει τα πάντα, θα έλεγα, σε διεθνές περιβάλλον. Εναποθέτει τις ελπίδες της στις παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας κάνει, όμως, η Κυβέρνηση αυτά τα οποία προτείνει η Κομισιόν και το σχέδιο REPowerEU.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει την αισχροκέρδεια και προτείνει μάλιστα και φορολόγηση. Έχει όμως ευθύνες η Κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη στην πρόσδεση της χώρας μας στοn ρυθμό του φυσικού αερίου. Περίπου 50% στο μείγμα ενέργειας αφορούσε το φυσικό αέριο εδώ και κάποιους μήνες μέσα από τη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης που εσπευσμένα ο κύριος Πρωθυπουργός εξήγγειλε από τον Σεπτέμβρη του 2019.

Ιδιωτικοποιήθηκε η ΔΕΗ που μπορούσε να παίξει έναν σημαντικό ρόλο σαν ναυαρχίδα εταιρείας στον ενεργειακό τομέα και σε θέματα διαμόρφωσης των τιμών. Επιμένετε σαν Κυβέρνηση να μην μειώνετε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία τρεις φορές ζήτησε με τροπολογία να μειωθεί ο φόρος σε επίπεδο που επιτρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση, σημειώνοντας δε ότι είναι κάτι το οποίο συμβαίνει σε πάρα πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το παράδειγμα αυτό ας το ακολουθήσει και η χώρα μας. Βέβαια, η απάντηση από την πλευρά της Κυβέρνησης ήταν αρνητική και τις τρεις φορές που καταθέσαμε τροπολογία.

Η αισχροκέρδεια, λοιπόν, καλπάζει. Καρτέλ θησαυρίζουν. Υπάρχει χειραγώγηση τιμών. Αυτό δεν το λέει μόνο ΣΥΡΙΖΑ, το λένε και φορείς του επαγγελματικού και βιομηχανικού κόσμου. Δεν λειτουργεί η προθεσμιακή αγορά. Η Κομισιόν προτρέπει τα μέλη να βάλουν διατίμηση μέχρι και να κρατικοποιήσουν υποδομές αν χρειαστεί. Ο κ. Μητσοτάκης στέλνει επιστολές και υπόσχεται νέα μέτρα στήριξης. Πού είναι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας; Πού είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού; Είχε πει ο κ. Χατζηδάκης όταν ανέλαβε Υπουργός Ενέργειας ότι ο ελεύθερος ανταγωνισμός θα ρίξει τις τιμές και τελικά αυτό το οποίο βιώνουμε είναι ακριβώς το αντίθετο.

Αλλά δεν είναι μόνο η ακρίβεια, κυρίες και κύριοι Βουλευτές. Είναι και η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας. Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι έχει αποθέματα μέχρι τον Οκτώβρη. Εμείς, κύριε Υπουργέ; Τι μέτρα έχετε πάρει; Θα συντηρήσετε και θα αναβαθμίσετε λιγνιτικές μονάδες τουλάχιστον όσο διαρκεί αυτή η κρίση; Θα εξασφαλίσετε φτηνή προμήθεια LNG; Εσείς, όμως, έχετε εξασφαλίσει τιμές φυσικού αερίου 30% περισσότερο πιο ακριβές απ’ ό,τι εξασφάλισε η Βουλγαρία. Αυτό το λέω για να το ακούσει ο κόσμος. Αντί να παίρνετε μέτρα επικοινωνιακού χαρακτήρα, πάρτε ουσιαστικά

Μέσα σε αυτό το κλίμα ερχόμαστε σήμερα να επικυρώσουμε τις τρεις συμβάσεις που συζητήσαμε και στην Επιτροπή. Θεωρώ ότι η χρονική στιγμή δεν είναι τυχαία. Έχουμε να κυρώσουμε διεθνείς συμβάσεις όπως το Μνημόνιο Κατανόησης με την Ινδία, Συμφωνία-πλαίσιο για ίδρυση Διεθνούς Ηλιακής Συμμαχίας και βέβαια κύρωση Μνημονίου Κατανόησης με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Βέβαια οι συμβάσεις με Ινδία και Εμιράτα πέρασαν πολλά χρόνια να έρθουν εδώ στο Κοινοβούλιο για κύρωση.

Για την Ινδία η κύρωση του Μνημονίου Κατανόησης είναι σοβαρό βήμα διεθνούς συνεργασίας. Η τεχνική και επιστημονική πρόοδος της χώρας έχει να προσφέρει πολλά στη δική μας και αντίστοιχα η εμπειρία η δική μας στους Ινδούς. Τέτοια μνημόνια μπορούν να προσφέρουν σε πρακτικό και διπλωματικό επίπεδο. Φέρνουν κοντά τους λαούς. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να βοηθήσει στην επιτάχυνση προσπαθειών της ινδικής πλευράς για απανθρακοποίηση της οικονομίας της μέσα στον αιώνα. Αλλά εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι στην KOP 26 η Ινδία δεσμεύτηκε για απανθρακοποίηση το 2070, ενώ εδώ οι στόχοι είναι για το 2050 και βέβαια δεν έχει υπογράψει συμφωνία για μείωση εκπομπών μεθανίου μέχρι το 2030.

Η ηλιακή συμφωνία υπεγράφη τον Νοέμβρη του 2015. Η Ινδία και η Γαλλία ξεκίνησαν αυτή την πρωτοβουλία με τη διακήρυξη του Παρισιού, παρόλο που η Ινδία είχε ξεκινήσει ακόμα πιο πριν. Η διακήρυξη υποστήριξε την πρόταση της Ινδίας για τη διεθνή ηλιακή συμφωνία, που είναι μια κοινή πλατφόρμα συνεργασίας μεταξύ πλουσίων σε ηλιακούς πόρους χωρών που βρίσκονται πλήρως ή εν μέρη μεταξύ τροπικών ζωνών. Περισσότερες από ογδόντα εννιά χώρες έχουν υπογράψει το συμφωνητικό. Οι εβδομήντα δύο από αυτές είχαν επικυρώσει μέχρι τα μέσα του 2020. Επίσης στη Διεθνή Ηλιακή Συμφωνία δόθηκε το καθεστώς πολυμερούς συνθήκης από τον ΟΗΕ και τέθηκε σε ισχύ στις 6 Δεκεμβρίου.

Όλα τα μέλη πρέπει να δρουν συντονισμένα ώστε οι χρηματοδοτικές απαιτήσεις και η ενίσχυση της τεχνολογικής ικανότητας να καθιστούν προσιτή την ηλιακή ενέργεια για όλους. Στοχεύει δε στην ανάπτυξη χιλίων γιγαβάτ ονομαστικής ισχύος. Για να επιτευχθεί καθαρή και προσιτή ενέργεια για όλους θα χρειαστεί η επένδυση ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων έως το 2030, κάτι που είναι ένα μεγάλο εγχείρημα.

Ο Πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε χρηματοδότηση 700 εκατομμύρια ευρώ για να επιτευχθούν οι στόχοι της συμμαχίας. Η Ινδία έχει διαθέσει περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια για τη χρηματοδότηση ηλιακών έργων από το αναπτυξιακό ταμείο της Αφρικής. Εμείς σαν χώρα με τι χρηματοδοτική συμβολή συμμετέχουμε στην εν λόγω συμφωνία, κύριε Υπουργέ;

Έρχομαι τώρα στο μνημόνιο με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που είναι πετρελαιοπαραγωγικές χώρες με κεντρικό ρόλο στην εφοδιαστική αλυσίδα ορυκτών καυσίμων. Οι χθεσινοβραδινές ειδήσεις που ακούσαμε είναι χαρακτηριστικές για τις τιμές του αργού πετρελαίου. Σύμφωνα με αναλυτές που παρακολουθούν την πορεία των τιμών η απόφαση των Εμιράτων να καλέσει τον ΟΠΕΚ να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου, οδήγησε τις τιμές σε σημαντική πτώση. Ενημερωτικά μετά από την υποστήριξη της πρότασης των Εμιράτων και από το Ιράκ, η τιμή του αργού έπεσε 11% με 12%.

Σημειώνουμε ότι τα Αραβικά Εμιράτα παράγουν ογδόντα τόνους αέρια θερμοκηπίου κατά κεφαλή. Ξεκίνησαν έναν πεντηκονταετή κύκλο ανάπτυξης. Ο στρατηγικός στόχος τους είναι να μειώσουν εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και ως το 2050 να είναι κλιματικά ουδέτερα για να διατηρηθεί η άνοδος θερμοκρασίας κάτω από το 1,5 βαθμό, όπως βάζει και ο ΟΗΕ. Κάνουν προσπάθειες, έχουν αρχίσει επενδύσεις σε ΑΠΕ, έχουν επενδύσει 16,8 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε ΑΠΕ σε εβδομήντα χώρες, κυρίως αναπτυσσόμενες. Δυστυχώς, όμως, μέσα στην πολιτική τους περιλαμβάνεται και η πυρηνική ενέργεια.

Εδώ έρχομαι να πω ότι δυστυχώς και ο κ. Μητσοτάκης και η Κυβέρνησή του συντάχθηκαν με εκείνες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίες δέχονται στην ταξονομία να περιλαμβάνεται η πυρηνική ενέργεια μαζί με το φυσικό αέριο.

Τέλος, σχετικά με τη συμφωνία μία μικρή παρατήρηση. Στην παράγραφο 4 του Μνημονίου Κατανόησης αναφέρεται: «Σύλληψη και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα για ανάντη (upstream) εφαρμογές». Αυτό είναι ένα λάθος και είναι λάθος στη μετάφραση, γι΄αυτό στις μεταφράσεις πρέπει να υπάρχει και ειδική επιστημονική τεκμηρίωση και νομική τεκμηρίωση των όρων. Ανάντη αφορά υδατορέματα και ποταμούς. Στη βιομηχανία, όμως, το upstream είναι τα αρχικά στάδια. Νομίζω ότι πρέπει να γίνει αυτή η διόρθωση.

Κλείνοντας, να πω ότι είναι καλές οι συμβάσεις και τις ψηφίζουμε. Όποια συμφωνία αφορά πολιτικές και συνεργασίες διακρατικές για ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής πάντοτε είναι ευπρόσδεκτη. Αυτό, όμως, που προέχει σήμερα είναι να παρθούν μέτρα για μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, για ενίσχυση ελεγκτικών μηχανισμών στην αγορά και πάταξη της αισχροκέρδειας στην ενέργεια, για λειτουργία λιγνιτικών μονάδων κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης, με παράλληλη ανάπτυξη των ΑΠΕ, αλλά ανάπτυξη των ΑΠΕ μέσω ειδικού χωροταξικού για το οποίο η Κυβέρνηση δεν έχει φέρει πρόταση ακόμα, αύξηση του κατώτερου μισθού στα 700 ευρώ, μείωση τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης με μείωση του ΦΠΑ.

Όμως, για όλα αυτά, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, χρειάζεται πολιτική βούληση. Κύριε Υπουργέ, την έχετε αυτή την πολιτική βούληση;

Ευχαριστώ.