ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς:

Υποδομών και Μεταφορών
Δικαιοσύνης
Οικονομικών

Θέμα: Επίσπευση των αποζημιώσεων ιδιοκτησιών από τις απαλλοτριώσεις για το νέο Αεροδρόμιο στο Καστέλλι

Όπως είναι γνωστό, για την κατασκευή του Νέου Διεθνούς Αεροδρομίου Καστελλίου έχει προχωρήσει η απαλλοτρίωση 9.573.072 τ.μ. - έκταση που χωρίζεται σε 29 τμήματα, εκ των οποίων τα 16 τμήματα είναι εμβαδού 6.984.362 τ.μ. με 5.295 ιδιοκτησίες και 1.234 ιδιοκτήτες, και αφορούν το αεροδρόμιο και τα τμήματα των δρόμων στην περιοχή του Αεροδρομίου. Η απαλλοτρίωση συντελείται κατά κύριο λόγο στους οικισμούς του Ευαγγελισμού και Ρουσσοχωρίων σε συνολικό ποσοστό απαλλοτρίωσης 90% λόγω της γεωγραφικής τους θέσης.
Από τα βασικότερα ζητούμενα στο θέμα σήμερα είναι οι μεγάλες καθυστερήσεις στην αποζημίωση των ιδιοκτητών και μάλιστα στην πραγματική αξία των ιδιοκτησιών. Για το λόγο αυτό επιτακτική σήμερα κρίνεται η επικαιροποίηση των Κτηματολογικών Πινάκων. Δύο ολόκληρα χρόνια μετά την σχετική τροπολογία (άρθρο 19 του ν. 4711/2020, ΦΕΚ A’ 145/29.07.2020) δεν έχουν προχωρήσει τα αιτήματα διόρθωσης των κτηματολογικών πινάκων. Οι εν λόγω πίνακες έχουν συνταχθεί με το παλαιό νομικό καθεστώς που απαγόρευε την κατάτμηση, το οποίο όμως άλλαξε (και μάλιστα αναδρομικά) και πλέον επιβάλλεται και η προσαρμογή των πινάκων στο νέο νομικό καθεστώς. Τα αναγκαία στοιχεία για να αποτυπωθούν τα κληροτεμάχια ορθώς ως κατατμημένα (όπως είναι στην πραγματικότητα σήμερα) βρίσκονται ήδη στη διάθεση των αρμοδίων υπηρεσιών και των μελετητών, όπως τα είχαν δηλώσει οι σημερινοί ιδιοκτήτες τους.
Επιπλέον, σημειώνεται μια δραματική καθυστέρηση στις δικαστικές διαδικασίες, αφού μόνο μία φορά τον μήνα γίνονται αναγνωρίσεις, και από τις 20 ημερομηνίες δικάσιμων αναγνώρισης των ετών 2020-21 οι 9 αναβλήθηκαν λόγω COVID και του πρόσφατου καταστροφικού σεισμού στο Νομό Ηρακλείου. Επιπλέον, ζητούνται αναβολές από το ίδιο το Δημόσιο λόγω καθυστέρησης απάντησης επί αιτημάτων από την ΕΥΔΕ μολονότι η αίτηση κατατίθεται 3 μήνες πριν, ενώ επίσης παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων από ορισμένους δικαστές.
Σε ό,τι αφορά τα δικαστήρια καθορισμού τιμής, μέχρι τώρα έχουν αναβληθεί 28 δικαστήρια σε 18 ημερομηνίες από 12/3/2019 μέχρι 8/3/2022, και έχουν προσδιοριστεί από 10/5/22 μέχρι 9/1/2024 σε 10 ημερομηνίες 10 δικαστήρια για τον καθορισμό προσωρινής και 5 για οριστικής τιμής, δηλαδή σε πολύ μακρινές ημερομηνίες, ενώ εν τω μεταξύ οι περισσότεροι εκ των ιδιοκτητών και καλλιεργητών γης μένουν χωρίς εισόδημα.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι φορείς και κάτοικοι της περιοχής ζητούν να σταματήσει η μέχρι τώρα πρακτική των εκθέσεων εκτίμησης να προσδιορίζονται 5.295 διαφορετικές τιμές για το έδαφος για τα 5.295 διαφορετικά ακίνητα, καθώς, είναι αδύνατον ο δικαστής να εξετάσει το κάθε ακίνητο ξεχωριστά (όταν στο κάθε δικόγραφο περιλαμβάνονται γύρω στους 300 ιδιοκτήτες με διπλάσιο ή και τριπλάσιο αριθμό ακινήτων). Ζητούν να προταθούν τιμές με βασικά, αδιαμφισβήτητα και αντικειμενικά χαρακτηριστικά, όπως είναι α) το είδος της χρήσης (π.χ. ελαιώνας, αμπελώνας, αροτραία, χέρσο), β) η ιδιότητά τους ως αρδευόμενου ή ξηρικού, γ) η ιδιότητά τους ως άρτιου και οικοδομήσιμου, δ) η πρόσβαση σε δρόμο Ελλ. Δημοσίου, ε) η θέση τους εντός ζώνης 500μ. οικισμού και στ) η θέση τους εντός οικισμού.
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι ο μέσος ιδιοκτήτης που έχει περίπου ιδιοκτησίες σε 8 τμήματα να κινδυνεύει να λάβει μια πενιχρή αποζημίωση που θα εισπράξει σε βάθος δεκαετίας, ενώ θα έχει χάσει όλη την γη του από το 2019-2020. Σημειώνεται ότι αρκετοί από το Αρκαλοχώρι και κυρίως οι κάτοικοι των Ρουσσοχωρίων έχουν υποστεί και την καταστροφή των σπιτιών τους από τους προσφάτους σεισμούς. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Ευαγγελισμού έχει χάσει πάνω από το 61% του κύκλου εργασιών του, και πολλοί είναι σε οικονομική εξαθλίωση (κάτοικοι Ευαγγελισμού Ρουσοχωρίων κ.λ.π) των οποίων η περιουσία απαλλοτριώνεται κατά 60-95%.
Επειδή πολλοί ιδιοκτήτες λόγω της απαλλοτρίωσης καταλήγουν ακτήμονες ή άνεργοι, ενώ για τους περισσότερους η μείωση της καλλιεργήσιμης γης στερεί το εισόδημά τους και όρους αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Επειδή οι ιδιοκτησίες των κατοίκων έχουν αποδοθεί στο Ελληνικό Δημόσιο από το 2019, χωρίς ακόμη να έχουν κατορθώσει να λάβουν πλήρη αποζημίωση.
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
1. Θα προχωρήσει άμεσα από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου και τους ιδιώτες μελετητές που έχουν αναλάβει για λογαριασμό του Δημοσίου το έργο, η διόρθωση των Κτηματολογικών Πινάκων, με την αξιοποίηση των ήδη υποβληθεισών δηλώσεων των ιδιοκτητών, ώστε να αποτυπώνονται πλέον ορθά και δίκαια όλες οι ιδιοκτησίες;
2. Είναι σε γνώση του κ. Υπουργού Δικαιοσύνης το υφιστάμενο πρόβλημα με τους ιδιοκτήτες των απαλλοτριούμενων εκτάσεων και ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει για την αντιμετώπισή του;
3. Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες για να ενσωματωθούν οι αλλαγές στους πίνακες εκτίμησης των εκτάσεων και οι ιδιοκτήτες να μπορέσουν να πληρωθούν με βάση την πραγματική τους αξία;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Ηγουμενίδης Νίκος

Βαρδάκης Σωκράτης

Μαμουλάκης Χάρης