Δήλωση της Βουλευτή Φλώρινας και Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Μία από τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ για τις λιγνιτικές περιοχές, η οποία έχει διατυπωθεί ήδη εδώ και δυόμισι χρόνια, είναι το γενναίο και καθολικό πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» για τις λιγνιτικές περιοχές με επιδότηση έως και 100%. Αρκετές φορές τόσο ο Πρόεδρος, όσο και οι αρμόδιοι Τομεάρχες ( Πέτη Πέρκα – Σ. Φάμελλος) έχουν τονίσει την αναγκαιότητα ώστε να προχωρήσει άμεσα ένα καθολικό πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» στις κατοικίες και τις επιχειρήσεις αλλά και στο σύνολο των δημόσιων κτιρίων, ιδίως των ΟΤΑ Α’ και Β’ Βαθμού. Πολλαπλάσιο των υπολοίπων Περιφερειών, με δημόσια ενίσχυση και άμεσα. Το πρόγραμμα θα πρέπει να έχει απόλυτη προτεραιότητα σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα και να καλύπτει το σύνολο των κτιρίων κατοικιών, επαγγελματικών χώρων και δημόσιων, δημοτικών, περιφερειακών κτιρίων της Δυτική Μακεδονίας και Μεγαλόπολης και να έχει ιδιαίτερα αυξημένη συμμετοχή των δημοσίων πόρων ειδικά στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, που θα μπορούσε να φτάσει έως και το 100%.

Η Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων στο πλαίσιο προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας, έχει ως αποτέλεσμα την άμεση κινητοποίηση σημαντικού μέρους της τοπικής οικονομίας που αφορά πολλούς κλάδους και παρέχεται άμεσο όφελος στο εισόδημα νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Παρουσιάζει σημαντική συνάφεια με το υφιστάμενο εργατικό δυναμικό που επηρεάζεται είτε άμεσα είτε έμμεσα από την βίαιη και εμπροσθοβαρή απολιγνιτοποίηση της Κυβέρνησης.

Γενναία εμπροσθοβαρή μέτρα ενεργειακής εξοικονόμησης κτιρίων, αποτελούν την άμεση λύση - μαζί με τις εργασίες αποκατάστασης εδαφών, βάσει των νέων χρήσεων γης (repurposing), τις επενδύσεις σε κυκλική οικονομία, και τις επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια - για το επηρεαζόμενο εργατικό δυναμικό και ιδιαίτερα εκείνων των κλάδων που πρέπει να αναπτυχθούν στο άμεσο διάστημα, προκειμένου να αντισταθμιστεί η απώλεια θέσεων εργασίας και εισοδήματος. Όπως προκύπτει και από μελέτη του WWF, η διαχείριση των άμεσα επηρεαζόμενων θέσεων εργασίας με ειδικό πλαίσιο και βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, εκτιμάται ότι θα έχει αντίστοιχη θετική επίδραση και για τις έμμεσα επηρεαζόμενες θέσεις εργασίας.

Τα ποσά που χρησιμοποιούνται από την Κυβέρνηση για την καθυστερημένη και ελλιπέστατη κάλυψη της αύξησης των τιμών ενέργειας, θα μπορούσαν να επενδυθούν στην εξοικονόμηση ενέργειας, όπως στην αναβάθμιση των σπιτιών, στην ενεργειακή αυτονομία ή σε οικολογικές μορφές θέρμανσης. Θα έπρεπε να επιδοτούμε τα ηλιακά πανελς, φ/β στη στέγες, τις αντλίες θερμότητας, την τηλεθέρμανση και την ηλεκτρική κατανάλωση, μειώνοντας και το κόστος θέρμανσης των σπιτιών αλλά και το συσσωρευμένο κόστος στο ενεργειακό μίγμα της χώρας. Μια τέτοια πολιτική όχι απλά θα ελάφρυνε τα νοικοκυριά αλλά θα τα προστάτευε και από αυξήσεις των τιμών, όπως τη σημερινή. Ενώ θα επιτάχυνε και την πράσινη μετάβαση της χώρας με μέριμνα για τους πιο αδύναμους.

Βεβαίως εκτός από την χρηματοδότηση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι και η ύπαρξη του απαιτούμενου ηλεκτρικού χώρου, ώστε να μπορούν να συνδεθούν στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ και να μην παρατηρηθούν ξανά τα τραγελαφικά γεγονότα που παρατηρήθηκαν στην Φλώρινα και σε άλλες λιγνιτικές περιοχές, όπου πολλοί πολίτες μπήκαν στο Εξοικονομώ, προχώρησαν σε φ/β στις στέγες ή Ενεργειακές Κοινότητες και διαπιστώσαν στην πορεία ότι δεν υπάρχει ο ηλεκτρικός χώρος για να συνδεθούν. Δυστυχώς δεν έχουν γίνει τα απαραίτητα έργα υποδομής, οι υποσταθμοί δηλαδή και έχει καλυφθεί ο υπάρχων χώρος από μεγάλες εταιρίες. Αυτά όμως μια κυβέρνηση που εξαγγέλλει τόσο γρήγορη, βίαιη και εμπροσθοβαρή απολιγνιτοποίηση, θεωρητικά θα έπρεπε να τα είχε σχεδιάσει.

Δυστυχώς εκτός από την έλλειψη του απαιτούμενο ηλεκτρικού χώρου, τα πεπραγμένα της Κυβέρνησης στις λιγνιτικές περιοχές σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας είναι απογοητευτικά, όπως και στην υπόλοιπη χώρα.

Η Κυβέρνηση είχε εξαγγείλει ειδικό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια για τις λιγνιτικές περιοχές στο πλαίσιο των δράσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της βίαιης και εμπροσθοβαρούς απολιγνιτοποίησης, το οποίο ποτέ δεν είδαμε. Στο πρόγραμμα "ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ", προβλεπόταν η εφαρμογή της ρήτρας δίκαιης μετάβασης με προσαύξηση 10% στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης για τις λιγνιτικές περιοχές στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. Συγκεκριμένα για την Δυτική Μακεδονία, το πρόγραμμα με προϋπολογισμό 73.500.000 ευρώ έκλεισε μόλις σε 20 λεπτά, στις 27.1.2021. Υποβλήθηκαν 5.268 αιτήσεις, εκ των οποίων εγκρίθηκαν οι 2.827, δεσμεύοντας ποσό 68,967 εκατ. ευρώ. Η μέση επιχορήγηση ανά εγκριθείσα αίτηση ανήλθε σε 24.396 ευρώ. Τονίζουμε όμως ότι οι πληρωμές παρέμειναν παγωμένες όλο το 2021.

Το Πρόγραμμα εξοικονομώ 2021, κανονικά πρέπει να ονομαστεί εξοικονομώ 2022 αφενός λόγω της μεγάλης καθυστέρησης, αφού η πλατφόρμα άνοιξε στις 13.12.2021 και αφετέρου η κυβέρνηση δεν έπιασε κανένα στόχο Εξοικονόμησης Ενέργειας για το 2021. Στο πρόγραμμα αυτό και ενώ οι λιγνιτικές περιοχές βιώνουν ήδη τις επιπτώσεις της βίαιης απολιγνιτοποίησης και της αβάστακτης ακρίβειας στις τιμές ενέργειας και στο σύνολο των προϊόντων, προβλέπεται ότι στις Π.Ε. Κοζάνης, Φλώρινας, Αρκαδίας έχει διαμοιραστεί μόλις 5% επιπλέον του συνολικού προϋπολογισμού. Ο συνολικός προϋπολογισμός για την Π.Ε Κοζάνης ανήλθε σε 28.644.000, στην Π.Ε Φλώρινας 13.618.000 και στην Π.Ε. Αρκαδίας 11.887.000. Ευελπιστούμε ότι το πρόγραμμα αυτό θα είναι πιο επιτυχημένο, όσον αφορά στην πραγματική ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών σε σχέση με το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ».

Λαμβάνοντας υπόψη και τις νέες εξελίξεις με το RepowerEU, η ΕΕ δίνει έμφαση στην εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, στα Φωτοβολταϊκά στις στέγες, στην ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης κλπ. Μάλιστα προβλέπεται η αναθεώρηση των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το fit for 55 με υιοθέτηση περισσότερων φιλόδοξων στόχων ΑΠΕ και εξοικονόμηση ενέργειας, οι οποίες μακροπρόθεσμα είναι οι πιο οικονομικές και βιώσιμες κλιματικά λύσεις.

Στο πλαίσιο αυτό ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ ένα ειδικό, γενναίο και καθολικό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας για όλα τα κτίρια των λιγνιτικών περιοχών.