Το σημαντικό έλλειμμα στρατηγικής στην εξωτερική πολιτική ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής που αρνείται τόσο την πλήρη ενημέρωση, όσο και τη συνεννόηση εντός κοινοβουλίου, εντόπισε και στηλίτευσε ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης, μιλώντας σήμερα στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας.

«Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από την πολυπολικότητα πλέον και την αύξηση της έντασης των συρράξεων και των συγκρούσεων, στα πρόθυρα επισιτιστικής κρίσης, μεγάλων μεταναστευτικών ρευμάτων και με μια πανδημία η οποία συνεχίζει ακάθεκτη» είπε, «θα έπρεπε στην αίθουσα αυτή και συνολικά στο πολιτικό σύστημα κατά την άποψή μου, να υπήρχε στρατηγική, η οποία μπορεί να έρθει με έναν τρόπο μόνο, με τη συνεννόηση και την ενημέρωση φυσικά».

Ο βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επισήμανε πως η σημερινή συζήτηση ήταν «μισή», καθώς θα έπρεπε να είχε κληθεί και ο υπουργός Εξωτερικών και όχι μόνον ο υπουργός Εθνικής Άμυνας.

«Η συζήτηση είναι μισή» τόνισε, σχετικά με τα όπλα που στέλνει εν κρυπτώ η κυβέρνηση στην Ουκρανία «με την έννοια ότι δεν αφορά μόνο το επιχειρησιακό. Αφορά συνολικά τις θέσεις μας» όπως ξεκαθάρισε.

«Εμάς μας ανησυχεί, το ότι η χώρα έχασε αυτόν το ρόλο, που θα μπορούσε να παίξει και για την επόμενη μέρα» σημείωσε. «Δηλαδή, το ποια θα είναι η Ευρώπη, η αρχιτεκτονική ασφάλειας, για το τί θα γίνει με τις διαπραγματεύσεις. Εκτός αν υπάρξει καθοριστικός νικητής σε έναν πόλεμο. Αλλά εδώ, επειδή βλέπουμε ότι θα τραβήξει, θα έρθουν διαπραγματεύσεις. Στην επόμενη μέρα, εμείς ως χώρα, θα είμαστε μέσα;» ρώτησε τον Νίκο Παναγιωτόπουλο.

Ευχαριστώ πάρα πολύ Πρόεδρε,

 Κύριε Υπουργέ κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από την πολυπολικότητα πλέον και την αύξηση της έντασης των συρράξεων και των συγκρούσεων, στα πρόθυρα επισιτιστικής κρίσης, μεγάλων μεταναστευτικών ρευμάτων, με μια πανδημία η οποία συνεχίζει ακάθεκτη, είναι αναγκαία η ύπαρξη εθνικής στρατηγικής τόσο στην αίθουσα αυτή αλλά και συνολικά στο πολιτικό σύστημα, κατά την άποψή μου. Την κύρια ευθύνη για την απουσία αυτής της στρατηγικής  την έχει η κυβέρνηση και προσωπικά ο κ. Μητσοτάκης.

 Σε μία χώρα δικαίου, σε μια Δημοκρατία, θέματα όπως πχ μέχρι πού θέλουμε να εμπλακούμε στην εισβολή αυτή και με ποιον τρόπο, είναι ζητήματα μόνο του Υπουργείου  Εθνικής Αμύνης; Προφανώς όχι, είναι συνολικό ζήτημα  κυβερνητικής πολιτικής και ειδικότερα της  εξωτερικής πολιτικής. Άρα, η πρότασή μας να παρίσταται και ο Υπουργός Εξωτερικών, είναι σωστή, γιατί η κίνηση αυτή, αποστολής στρατιωτικού υλικού, δεν έχει μόνο στρατιωτικά ή επιχειρησιακά αποτελέσματα, αφορά πρώτα απ’ όλα την εξωτερική πολιτική της χώρας μας, τα συμφέροντα και τις θέσεις της χώρας μας. Τούτων δοθέντων, η συζήτηση αυτή μόνο με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας  είναι μισή.  Δεν θα την έλεγα λειψή αλλά είναι μισή, το άλλο μισό είναι η εξωτερική πολιτική. Η συζήτηση που προτείνουμε  συνολικά  πρέπει να γίνει.

Ένας παράγοντας για την επίτευξη χάραξης  εθνικής στρατηγικής είναι η εμπιστοσύνη και έχουμε πραγματικούς λόγους να δυσπιστούμε απέναντι στην κυβέρνηση. Για παράδειγμα δικαιούμαστε να ρωτήσουμε, εάν δεν υπήρχε η επίκαιρη ερώτηση του κ. Δρίτσα, αν δεν υπήρχε η αναφορά του κ. Σολτς, αν δεν υπήρχε η δική μας αίτηση να γίνει συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας, θα γινόταν αυτή η συζήτηση; Θα την κάνατε; Μπορεί να μου απαντήσετε ναι, αλλά  πλέον, αφού έχουν προηγηθεί αυτά, έχουμε το δικαίωμα να διατηρούμε τις αμφιβολίες μας.  Στη Βουλή πριν δύο μήνες  ο κ. Μητσοτάκης έλεγε ότι, εμείς δίνουμε μόνο τα όπλα που είχαμε κατασχέσει, η πραγματικότητα  όμως και η συνεχής παράδοση οπλισμού τον διέψευσε. Ταυτόχρονα σε μια προσπάθεια δικαιολόγησης επαναλαμβάνεται το επιχείρημα της παλαιότητας του οπλισμού.

Θα ήθελα να γνωρίζω αν η Γερμανία ήρθε σε εμάς και είπε, δώστε αυτά εσείς και θα σας τα αντικαταστήσω εγώ ή εμείς είπαμε από μόνοι μας, κοιτάξτε, αφού θα πάρουμε από τη Γερμανία, αυτά μας περισσεύουν και τα δίνουμε σαν βοήθεια προς την Ουκρανία; Τι απαντάτε σε αυτό;

Πριν από δύο μήνες, επίσης,  μετά τη συνάντηση του Πρωθυπουργού του κ. Μητσοτάκη με τον κ. Ερντογάν, έβγαιναν όλοι και έλεγαν, ότι θα έχουμε  ένα "ήσυχο"  καλοκαίρι και τελικά  έχουμε φτάσει στο "θερμό"  καλοκαίρι. Θέλω να πω ότι  όταν χειρίζεσαι τα εθνικά ζητήματα  με το βλέμμα σου στην  εσωτερική σου επικαιρότητα, κάνεις λάθη και δεν έχεις στρατηγική.

Η  αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, ιδιαίτερα με τα στοιχεία  αμφισβήτησης της  κυριαρχίας  νησιών μας,  εντάσσεται στη στρατηγική της γαλάζιας πατρίδας. Ωστόσο υπάρχει ένας δεύτερος κίνδυνος  και ίσως είναι μεγαλύτερος. Το να περάσουν οι τουρκικές θέσεις στον διάλογο με την Ε.Ε., με τις Ηνωμένες Πολιτείες ή στον ευρωατλαντικό διάλογο και να επιδειχθεί ανοχή και, σε ορισμένες περιπτώσεις από ορισμένους, ενσωμάτωση των τουρκικών θέσεων για τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα και την Κύπρο σ΄ αυτό  όλο το πλαίσιο.

 Εδώ, λοιπόν, πρέπει να υπάρξει συνεννόηση. Ξαναλέω αυτό για το οποίο εμείς επιμένουμε τόσον καιρό,  ότι αυτή η πολιτική δεν έφερε αποτέλεσμα.  Τώρα ο Πρωθυπουργός και εσείς και καλά κάνετε και είναι το αυτονόητο, παίρνει  τους χάρτες του κ. Ερντογάν  και πηγαίνει και λέει, να τι κάνει η Τουρκία. Αυτό γιατί το αφήσατε; Τον Ιούνιο του 2019  στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Κορυφής καταφέραμε την  καταδίκη της συμπεριφοράς της Τουρκίας όχι μόνο για τις γεωτρήσεις αλλά και για τις έρευνές της στην ΑΟΖ της Κύπρου αλλά και για την παραβατική της συμπεριφορά απέναντι στα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας  στο Αιγαίο; Έκτοτε έγιναν 3 ή 4 Συμβούλια Κορυφής με αφορμή την Τουρκία, με θέμα την Τουρκία και δεν υπήρξε καμία απόφαση, παρά τις δηλώσεις της κυβέρνησης για κυρώσεις "που θα δαγκώνουν"
Θέλω να πω ότι τα 3 χρόνια αυτά, επειδή εν μία νυκτί δεν χτίζεται η εξωτερική πολιτική , έχετε λάθος πολιτική. Έχετε αργήσει.   Κάποια πράγματα πρέπει να γίνονται στην ώρα τους, ώστε να έχεις θετικά αποτελέσματα.

Η πρόθεσή μας είναι να συμβάλουμε στην ασφάλεια, στην άμυνα, σε αυτό που λέγεται εξωτερική πολιτική. Συμβάλλουμε πώς; Συμβάλλουμε επισημαίνοντας αυτά τα οποία νομίζουμε ότι έπρεπε να έχει κάνει η χώρα. Δεν μπορεί στο κάτω κάτω να αποφασίζετε για τα F35 ή για τα 6 επιπλέον Rafale χωρίς τον σχεδιασμό από τα γενικά επιτελεία.
Μου θυμίζει αυτό που έκανε ο κ. Μητσοτάκης, μιας και είμαστε κ. Πρόεδρε από τη Θεσσαλονίκη,  με το μετρό. Ήρθε στη Θεσσαλονίκη στην ΔΕΘ και ανακοίνωσε το έγκλημα της απομάκρυνσης των αρχαίων από τον σταθμό της Βενιζέλου, και όλοι μετά έσπευσαν να δικαιολογήσουν αυτό που ο Πρωθυπουργός είπε δεσμευμένος προσωπικά.
 Σε ένα κράτος με κανόνες και θεσμούς  περιμένω, κύριε Υπουργέ και σαν μέλος της Επιτροπής εδώ,  πρώτα να γίνει όλη η συζήτηση απ΄ αυτούς που ξέρουν και θεσμικά έχουν την αρμοδιότητα να προτείνουν, να σχεδιάσουν και έπειτα να υπάρξουν οι πολιτικές αποφάσεις.  Όχι το αντίστροφο. Είναι λάθος.

Ξαναλέω, κύριε Υπουργέ, η συζήτηση είναι μισή, με την έννοια ότι δεν θα έπρεπε να αφορά μόνο το επιχειρησιακό σκέλος. Αφορά συνολικά τις θέσεις μας ως χώρα.
Με ανησυχεί, επίσης, το ότι η χώρα χάνει  το ρόλο, που θα μπορούσε να παίξει και για την επόμενη μέρα. Γιατί, κύριε Παναγιωτόπουλε, η επόμενη μέρα θα έρθει. Δηλαδή, το ποια θα είναι η Ευρώπη, η αρχιτεκτονική ασφάλειας, για το τί θα γίνει με τις διαπραγματεύσεις. Στην επόμενη μέρα, εμείς ως χώρα, θα είμαστε μέσα; Για μένα είναι τραγική ειρωνεία να βλέπω την Τουρκία  να προσπαθεί να  παρουσιάζεται ως λευκή περιστερά. Και εσείς πιστεύω ότι το ίδιο αίσθημα έχετε. Και η Ελλάδα να μην μπορεί να παίξει, χρησιμοποιώντας τις συμμαχίες της και έναν διαφορετικό ρόλο για την επόμενη μέρα. Γιατί θα έρθει η επόμενη μέρα.
Ευχαριστώ, ειδικά για την ανοχή σας, κύριε Πρόεδρε.