Σημεία από την τοποθέτηση στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τις φυσικές καταστροφές​

«Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης απαιτεί ισχυρές, συνεκτικές και διαχρονικές πολιτικές πρόληψης», επισήμανε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, σε σχετική του τοποθέτηση στη συνεδρίαση της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης που διεξάγεται στη Σμύρνη.

Σημείωσε πως το μέγεθος των απωλειών που σχετίζονται με την κλιματική κρίση, ιδίως σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και σε υποδομές, οικονομικές δραστηριότητες και το φυσικό περιβάλλον, βαίνει αυξανόμενο, καθώς η κλιματική κρίση εντείνεται και η συχνότητα και η ένταση ακραίων φαινομένων, όπως είναι οι έντονες βροχοπτώσεις, αυξάνεται. «Στον κύκλο διαχείρισης των φυσικών κινδύνων, η πρόληψη, η ετοιμότητα αλλά και η αποκατάσταση με νέους όρους, προσαρμοσμένους στη νέα πραγματικότητα που βιώνουμε, οφείλουν να είναι τα κυρίαρχα στάδια» και τόνισε ότι χρειάζονται ισχυρές δημόσιες πολιτικές, οι οποίες να μην μεταβάλλονται ευκαιριακά, ανάλογα με τις εκάστοτε πολιτική συγκυρία, αν θέλουμε να υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα.

«Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην Ελλάδα αποτέλεσε η πολιτική πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, η οποία σχεδιάστηκε το 2018 μαζί με την επιστημονική κοινότητα και με διακομματικό διάλογο, και η οποία εγκαταλείφθηκε με την κυβερνητική αλλαγή του 2019, παρά το γεγονός ότι είχε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και ανθρώπινο δυναμικό για την υλοποίησή της. Χρειάστηκε να περάσουν δύο χρόνια και να βιώσουμε τις νέες καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, προκειμένου τμήματα αυτής της πολιτικής να επανα-ενεργοποιηθούν, όπως τα εργαλεία πρόληψης σε μικτές περιοχές δάσους-κατοικίας», είπε χαρακτηριστικά.

Κατόπιν, ο Σ. Φάμελλος επισήμανε ότι για την αντιμετώπιση των νέων, μεγαλύτερων κινδύνων από την κλιματική κρίση χρειάζονται και νέα επιστημονικά εργαλεία τα οποία χρειάζονται επίσης χρόνο να εφαρμοστούν. «Υπάρχει σαφής ανάγκη για επικαιροποίηση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού με νέα πρότυπα, τόσο για κτίρια όσο και για το δομημένο περιβάλλον. Επίσης, οφείλουμε να δούμε πώς θα ενσωματωθούν στο σχεδιασμό οι λύσεις βασισμένες στη φύση (nature-based solutions) οι οποίες εφαρμόζονται σταδιακά ιδίως στη Δυτ. Ευρώπη. Η αποκατάσταση πλημμυρικών πεδιάδων, η ελεύθερη ροή ρεμάτων και ποταμών δεν είναι η συνήθης λύση που προτιμάται στον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό. Χρειάζονται νέα πρότυπα και νέοι κανόνες, προκειμένου να υιοθετηθούν ευρύτερα τέτοιες λύσεις και να γίνουν πράξη».

Ο Σ. Φάμελλος στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της δημόσιας πολιτικής και στο ρόλο της Πολιτείας όσον αφορά στην πρόληψη και την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. «Ο ρόλος της Πολιτείας είναι να μη μείνει κανένας πίσω, να προστατευθούν οι πιο ευάλωτοι. Και εδώ υπάρχουν ζητήματα που δεν μπορούν να λυθούν από τις δυνάμεις της αγοράς. Για παράδειγμα, η εφαρμογή υποχρεωτικής ασφάλισης θα αφήσει απροστάτευτους ιδίως αυτούς που είναι πιο ευάλωτοι σήμερα, που έχουν χαμηλότερο εισόδημα και που είναι αυτοί που συνήθως κατοικούν σε περιοχές υψηλότερου κινδύνου πλημμύρας. Ο ρόλος της Πολιτείας είναι να εφαρμόσει κατάλληλες πολιτικές πρόληψης και να μην αφήσει αυτούς τους ανθρώπους απροστάτευτους. Αλλιώς, θα βιώσουμε μία κατάσταση όπου η κλιματική κρίση επιδεινώνει τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, δημιουργώντας ρωγμές στον κοινωνικό ιστό».

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, τόνισε ότι σήμερα στην Ευρώπη, λόγω και της ενεργειακής κρίσης που δημιούργησε η παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, παρατηρείται οπισθοδρόμηση όσον αφορά στην απανθρακοποίηση και στην πράσινη μετάβαση. «Ενώ όλοι αναγνωρίζουμε ότι οφείλουμε να μειώσουμε ταχύτατα τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, σήμερα η συζήτηση αφορά νέες υποδομές φυσικού αερίου και νέες εγκαταστάσεις για υγροποιημένο φυσικό αέριο, που θα κάνουν χρόνια να αποσβεστούν, και για «πράσινες» επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια, όταν ο στόχος θα έπρεπε να είναι η εξοικονόμηση, μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης, και η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με τη συμμετοχή και της κοινωνίας».