Ομιλία σε εκδήλωση του «LIFE PROFILE-Προώθηση Οικονομικών Εργαλείων για την Ευθύνη στο Περιβάλλον»

«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στηρίζει το έργο των ελεγκτικών περιβαλλοντικών υπηρεσιών, διαχρονικά και θεσμικά, ενώ αποτελεί προγραμματική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ η επανασύσταση της Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης και Ελέγχου Περιβάλλοντος, με προσλήψεις, στελέχωση, πόρους και εξοπλισμό, ώστε να έχουμε ποιοτικό περιβάλλον και υγιή επιχειρηματικότητα που μπορεί να δώσει εισόδημα, πρόοδο και ποιότητα ζωής στη χώρα μας», υπογράμμισε σε χαιρετισμό του, ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης, Σωκράτης Φάμελλος, σε εκδήλωση του προγράμματος «LIFE PROFILE-Προώθηση Οικονομικών Εργαλείων για την Ευθύνη στο Περιβάλλον», που πραγματοποιήθηκε ​στη Θεσσαλονίκη.

Αφού συνεχάρη όλους τους εταίρους για την υλοποίηση του προγράμματος και την ανάπτυξη χρήσιμων εργαλείων για την περιβαλλοντική πολιτική, έθεσε δύο διλήμματα που καλούνται να απαντήσουν ο επιστημονικός κόσμος, οι υπηρεσίες και η πολιτική ηγεσία.

«Το πρώτο που κακώς ταλανίζει την ελληνική κοινωνία, είναι εάν το περιβάλλον είναι αναστολέας ή πόρος ανάπτυξης». Πολύ συχνά γίνεται μια συζήτηση στην πολιτική σκηνή, ότι πρέπει να περιορίσουμε τις καθυστερήσεις που δημιουργεί το περιβάλλον και οι αδειοδοτήσεις, ενώ στην πραγματικότητα αυτή η προσέγγιση δεν έχει καμία σχέση με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και με την επίσημη πολιτική της ΕΕ. Το παραπάνω ψευτοδίλημμα της ΝΔ οδηγεί σε μια συνεχή υποτίμηση της περιβαλλοντικής πολιτικής, παρουσιάζοντας το περιβάλλον ως ανάχωμα της ανάπτυξης. Ο Σ. Φάμελλος υπογράμμισε πως μια τέτοια θεώρηση θα αποτελούσε, μέσω της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, ένα συντριπτικό χτύπημα στην ίδια την ανάπτυξη άρα και στην οικονομική παραγωγή, εκτός από το πλήγμα στην ποιότητα ζωής και στην αξία του φυσικού κεφαλαίου της χώρας μας που είναι μια από τις μεγαλύτερες αποθήκες βιοποικιλότητας στην ΕΕ.

«Η λύση είναι προς τα εμπρός και όχι προς τα πίσω. Στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ πιστεύουμε ότι χρειάζεται μια ισχυρή Πολιτεία η οποία να έχει θεσμούς, στελέχη και τεχνικά εργαλεία, ώστε να μπορεί να εξασφαλίζει στην οικονομία και στην κοινωνία ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω και κανείς δεν θα είναι μόνος του, το οποίο αποτελεί κεντρικό σύνθημα και στοίχημα του ΟΗΕ. Αν δεν είναι ισχυρή η Πολιτεία, τότε θα έχουμε συνθήκες Άγριας Δύσης στην οικονομία και πιθανά μεσαίωνα στην κοινωνία. Πολλοί θα είναι οι ευάλωτοι και η υγιής επιχειρηματικότητα δεν θα έχει πεδίο για να λειτουργήσει. Διότι π.χ. η μαύρη αγορά των αποβλήτων θα δημιουργεί ευκαιρίες οικονομικού κέρδους, δηλαδή κερδοσκοπία. Άρα, μια επιχείρηση που επιθυμεί να επενδύσει δεν θα έχει βιωσιμότητα. Άρα, η μόνη λύση είναι η ενίσχυση των θεσμών προστασίας του περιβάλλοντος», επισήμανε ο Σ. Φάμελλος.

Στη συνέχεια ανέφερε πως, κατά τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, εν μέσω μνημονίων και με περιορισμούς στις προσλήψεις, επιτεύχθηκε μέσω διοικητικών λύσεων, ο διπλασιασμός του αριθμού των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος στη Β. Ελλάδα. Εκείνη την εποχή είχε συσταθεί η Ειδική Γραμματεία Ελέγχου και Επιθεώρησης Περιβάλλοντος προς τη λογική της ενίσχυσης και της ανεξαρτησίας των ελέγχων. Όμως και αυτή η δομή καταργήθηκε με την ανάληψη της διακυβέρνησης από τη ΝΔ. Μάλιστα, αναφέρθηκε πως πλέον οι Επιθεωρητές μετακινούνται για έλεγχο, κατόπιν εντολής του πολιτικού τους προϊσταμένου, δηλαδή του Υπουργού.

«Έχουμε διαπιστώσει ότι ξαναγυρνάμε στο παρελθόν με μια μεγάλη υποτίμηση του περιβαλλοντικού ελέγχου, αφού πρόσφατα θεσπίστηκε διάταξη σύμφωνα με την οποία οι Βεβαιωμένες Παραβάσεις να ακυρώνονται και να επανεξετάζονται εκ των υστέρων γιατί αυτό νομοθετήθηκε τώρα τελευταία.

«Πάμε ολοταχώς προς τα πίσω, αφού βλέπουμε πως η ιστορία επαναλαμβάνεται. Όταν αναλάβαμε το ΥΠΕΝ το 2015, βρήκαμε στο συρτάρι Εισηγήσεις Επιβολής Προστίμων που περιμέναν υπογραφή από το 2012. Φυσικά τα πρόστιμα επιβλήθηκαν επί της Διοίκησης του ΣΥΡΙΖΑ, αφού αυτό προέβλεπαν οι εκ του νόμου διαδικασίες που εφάρμοσαν οι υπηρεσίες». Επιπρόσθετα τόνισε πως ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θεωρεί απαράδεκτο να έχει θεσπισθεί με νόμο ο περιορισμός στην πρόσβαση του Ελληνικού Δημοσίου -μέσω των Επιθεωρητών του-στη δραστηριότητα της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ΑΕ» και αυτό να γίνεται μόνο εφόσον συνοδεύονται από τον ιδιώτη Ελεγκτή που θα έχει προσλάβει η εν λόγω εταιρεία. Έτσι χάνεται η δυνατότητα έκτακτων ελέγχων και κατά συνέπεια κάθε έννοια ελέγχου στη δραστηριότητα. Το ίδιο απαράδεκτο είναι και η πρόσφατη νομοθέτηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη για τη διαγραφή προστίμων από περιβαλλοντικές παραβάσεις, πολλά από τα οποία αφορούν την Ελληνικός Χρυσός.

Αναφερόμενος στο δεύτερο δίλημμα που χρήζει προσοχής που έχει να κάνει με το ψευδές δίπολο, ισχυρές υπηρεσίες ή περιβαλλοντική ασφάλιση για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζημιών. Επισήμανε πως «Θα ήταν αδυναμία της Ελληνικής Πολιτείας, να μεταθέσει τον περιβαλλοντικό έλεγχο στη διαχείριση ασφαλίστρου και κατά κάποιο τρόπο «κρυφτεί» πίσω από την ασφάλιση για να έχει αδύναμες υπηρεσίες. Δηλαδή, επειδή δεν έχουμε υπηρεσίες και δεν μπορούμε να κάνουμε περιβαλλοντικό έλεγχο, και δεν μπορούμε να είμαστε παντού παρόντες, να βάλουμε και τον ιδιωτικό τομέα μέσα από την ασφάλιση, να ελέγχει, να ποσοτικοποιεί κινδύνους, μέσα από το ασφάλιστρο. Η ασφάλιση για την περιβαλλοντική ευθύνη πρέπει να ακολουθεί και όχι να αντικαθιστά τον περιβαλλοντικό έλεγχο και τη λειτουργία των θεσμών περιβάλλοντος.

«Αυτό το οποίο απαιτείται σήμερα, είναι να έχουμε ισχυρές υπηρεσίες και αυτές να έχουν εργαλεία με τα οποία θα μπορούν να υλοποιήσουν την ευρωπαϊκή οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη. Και φυσικά δεν είναι λύση να περιορίζουμε την πρόσβαση στην επιχειρηματικότητα σε αυτούς που δεν έχουν χρηματοποικονομικά αποθέματα για να καλύψουν την περιβαλλοντική παραβατικότητα, αλλά να καταπολεμήσουμε αυτή την παραβατικότητα, διότι υπάρχει και αυτό το ζήτημα. Ελλοχεύει ο κίνδυνος η αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει να μετεξελιχθεί σε όποιος έχει χρήματα μπορεί να ρυπαίνει. Και όποιος έχει κέρδη από παραβάσεις του περιβάλλοντος να καλύπτει τα ασφάλιστρα και πιθανά την περιβαλλοντική ζημιά. Οι ισχυρές υπηρεσίες αποτρέπουν αυθαιρεσίες του ιδιωτικού τομέα και εξασφαλίζουν σε μεγαλύτερο βαθμό την περιβαλλοντική ακεραιότητα. Αυτό άλλωστε είναι και η ευθύνη της πολιτείας».