ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Oικονομικών
Θέμα: «Επιτακτική η ανάγκη διάσωσης της πρώτης κατοικίας των παλιννοστούντων ομογενών Ελλήνων δανειοληπτών»

Πριν από περίπου έναν χρόνο, στις 17/09/2021, συζητήθηκε στη Βουλή η Επίκαιρη Ερώτηση του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Α’ Θεσσαλονίκης, Αλέξανδρου Τριανταφυλλίδη, σχετικά με τον κίνδυνο της απώλειας της κύριας κατοικίας χιλιάδων παλιννοστούντων ομογενών Ελλήνων, οι οποίοι μεταξύ 1990-2004 είχαν λάβει στεγαστικά δάνεια ύψους έως 60.000 ευρώ, με επιδότηση αφ’ενός του επιτοκίου, αφ’ετέρου μέρους του κεφαλαίου και με εγγυητή το Ελληνικό Δημόσιο στο 100% του ποσού του δανείου.
Στην Επίκαιρη Ερώτηση του κ. Αλ. Τριανταφυλλίδη, ο κ. Θ. Σκυλακάκης, ο αρμόδιος Υφυπουργός, είχε απαντήσει ότι μόνη λύση θα ήταν η υπαγωγή των δανειακών αυτών οφειλών στη ρύθμιση των 120 δόσεων, βάσει του άρθρου 293 του Νόμου 4738/2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις» υπό την προϋπόθεση ότι, τα εν λόγω δάνεια είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμα έως τις 7/10/2019 και εφ’όσον είχαν περιέλθει στη δικαιοδοσία της φορολογικής Διοίκησης από τις 07/10/2019 μέχρι την ημερομηνία αίτησης για την υπαγωγή τους σε ρύθμιση.
Ήδη το 2021, συγκεκριμένη τράπεζα είχε αρχίσει να κοινοποιεί διαταγές πληρωμής σε υπερήμερους δανειολήπτες, ενώ τα δικηγορικά γραφεία της τράπεζας ασκούσαν σε αυτούς ασφυκτική πίεση σε καθημερινή βάση με αλλεπάλληλες, πολλές φορές απειλητικές, οχλήσεις. Εν ολίγοις άρχιζε εις βάρος τους η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης, η οποία πολλές φορές καταλήγει σε αναγκαστικό πλειστηριασμό της κατοικίας τους, παρά το γεγονός ότι τα συγκεκριμένα δάνεια τελούν υπό την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Έκτοτε, έχει παρέλθει ένας χρόνος και η κατάσταση κάθε άλλο παρά έχει διευθετηθεί: τράπεζες, δικηγορικά γραφεία τραπεζών και εισπρακτικές εταιρίες αποφεύγουν την κατάπτωση της κρατικής εγγύησης για την αποπληρωμή του κάθε δανείου, για το οποίο έχει εγγυηθεί το Δημόσιο, με συνεχείς οχλήσεις προς τους δανειολήπτες και διαφορετικές οδηγίες ή/και απαιτήσεις κάθε φορά.
Στις δε περιπτώσεις που τα δανειακά χρέη περιήλθαν ως βεβαιωμένες οφειλές στην Εφορία, οι οφειλέτες ήρθαν αντιμέτωποι με νέους τόκους πλέον και με την δυνατότητα της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ να υπαγάγει την κάθε οφειλή μόνο σε 48 και όχι σε 120 δόσεις.
Ακολούθως, στις 5/10/2022, τριάντα οκτώ (38) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καταθέσαμε εκ νέου Ερώτηση στον Υπουργό Οικονομικών για το θέμα της πλήρους εγκατάλειψης των δανειοληπτών, παλιννοστούντων ομογενών από την Πολιτεία, καθώς το πρόβλημα παραμένει μέχρι σήμερα ανεπίλυτο.
Επιπλέον, κ. Υπουργέ, απαντώντας σε επιστολή που Σας είχε απευθύνει το 2021 ο βουλευτής Καβάλας της Συμπολίτευσης, κ. Μ. Λαζαρίδης, η ηγεσία του Υπουργείου τον είχε ενημερώσει ότι οι λύσεις για το θέμα ήταν οι εξής: 1) διαχωρισμός των εν λόγω δανείων από τα υπόλοιπα κόκκινα δάνεια και εξέτασή τους κατά προτεραιότητα, 2) αναστολή εκτέλεσης κάθε ενέργειας που θα προσέβαλλε την κυριότητα των κατοικιών των συγκεκριμένων οφειλετών και 3) αποπληρωμή των δανείων από τις εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου με την εν συνεχεία δυνατότητα του κάθε ομογενούς οφειλέτη να προβεί σε ρύθμιση του χρέους του σε 120 και σε ορισμένες περιπτώσεις, 240 δόσεις.
Επειδή το άρθρο 21 του Συντάγματος ορίζει ότι «Η απόκτηση κατοικίας από αυτούς που τη στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους», πόσο μάλλον που οι παλιννοστούντες ομογενείς βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε αυτήν την άκρως επικίνδυνη και αναξιοπρεπή συνθήκη, της απειλής με πλειστηριασμό της κύριας κατοικίας τους με ευθύνη της ίδιας της Πολιτείας, η οποία είναι εγγυήτρια στο 100% του ποσού εκάστου δανείου και συνταγματικά υποχρεωμένη στην εξεύρεση της πλέον ενδεδειγμένης λύσης
Επειδή η μη αποπληρωμή από το Ελληνικό Δημόσιο των δανείων, για τα οποία το ίδιο εγγυήθηκε, θα αποβεί ζημιογόνος για τους υπόλοιπους φορολογούμενους πολίτες, οι οποίοι θα κληθούν να τα επιβαρυνθούν μέσω της φορολογίας τους, και κατά συνέπεια για το ίδιο το Κράτος
Επειδή ο τυχόν εκπλειστηριασμός εκ μέρους της ΑΑΔΕ, σε καμία περίπτωση δεν θα λύσει το πρόβλημα της στέγασης των δανειοληπτών, πολλοί εκ των οποίων διαβιούν σε συνθήκες οικονομικής ανέχειας τα τελευταία 12 χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα, της πανδημίας COVID-19 και της υπέρμετρης γενικευμένης ακρίβειας εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Αν αληθεύει ότι οι τράπεζες και οι συνεργάτες τους των δικηγορικών γραφείων και των εισπρακτικών εταιριών είναι εκείνοι που αποφεύγουν και καθυστερούν την κατάπτωση των εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου για λογαριασμό των παλιννοστούντων δανειοληπτών, πώς σκοπεύει η ηγεσία του υπουργείου Σας να αποδεσμεύσει τους δανειολήπτες από αυτήν τη μέγγενη;
2. Αν γνωρίζει ότι τα δικηγορικά γραφεία των τραπεζών και οι εξουσιοδοτημένες εισπρακτικές εταιρίες που οχλούν επίμονα τους εν λόγω οφειλέτες, απαιτούν άμεση είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αρνούμενοι οποιαδήποτε ρύθμιση
3. Για ποιον λόγο, παρά το γεγονός ότι η ηγεσία του Υπουργείου αποδέχθηκε την εξαιρετική σοβαρότητα του προβλήματος και πρότεινε συγκεκριμένες λύσεις, τόσο από τα έδρανα της Βουλής όσο και εκτός κοινοβουλευτικού ελέγχου, δεν προέβη τελικά στην υλοποίηση των λύσεων αυτών, δεν μερίμνησε να ενημερωθεί η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για τη διευθέτηση των σχετικών ρυθμίσεων και παρατείνει την αγωνία των παλιννοστούντων δανειοληπτών που κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους;
4. Τι εννοούσε η ηγεσία του Υπουργείου, λέγοντας ότι σε «ορισμένες περιπτώσεις» οι οφειλέτες θα ήταν δυνατό να προβούν σε ρύθμιση 240 δόσεων;
5. Ποιος φορέας ελέγχει την ορθότητα των εκκρεμών οφειλών εκάστου παλιννοστούντα δανειολήπτη, που οι τράπεζες μεταβιβάζουν στην ΑΑΔΕ;

Η ερωτώσα βουλευτής

Βαγενά-Κηλαηδόνη Άννα