«Το δικαίωμα πρόσβασης στο αγαθό της ενέργειας σήμερα πλήττεται βάναυσα με την υφιστάμενη ενεργειακή κρίση. Συνεπώς οι ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές θα πρέπει να διασφαλίζουν την πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια σε προσιτές τιμές για κοινωνικούς και αναπτυξιακούς λόγους, και παράλληλα να διασφαλίζουν ότι δεν θα υπάρξουν εκπτώσεις έναντι των κλιματικών μας στόχων, που είναι και ο μόνος δρόμος για ένα βιώσιμο μέλλον», σημειώνει ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, σε άρθρο του που δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Ναυτεμπορική».

«Για αυτούς ακριβώς τους λόγους», προσθέτει, «δεν είναι δυνατόν να επιτρέπεται η αισχροκέρδεια στην ενέργεια, ειδικά όταν η αισχροκέρδεια απολαμβάνει την ανοχή αλλά και τη στήριξη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, όπως συμβαίνει δυστυχώς στη χώρα μας πολύ πριν από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία».

Ο Σ.Φάμελλος αναφέρει τις επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη που οδήγησαν σε αύξηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και ξεκαθαρίζει ότι τα 2,2 δισ. ευρώ υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών για την περίοδο Ιούλιος 2021-Ιούλιος 2022 δεν οφείλονται στην εξωγενή κρίση. «Ούτε η νέα γενιά υπερκερδών στην προμήθεια που μόνο για τον μήνα Σεπτέμβριο φτάνουν τα 500 εκατ. ευρώ. Αυτοί είναι οι λόγοι που η σημερινή ακραία κρίση ακρίβειας φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη».

Παρουσιάζει τέλος την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας την επόμενη μέρα που έχει στο επίκεντρο τον δημόσιο έλεγχο στην ενέργεια, την επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ, τη φορολόγηση των πραγματικών υπερκερδών, καθώς και την ουσιαστική παρέμβαση και αναμόρφωση της αγοράς ώστε να μειωθούν οι τιμές για τους καταναλωτές.

Ακολουθεί το πλήρες άρθρο όπως δημοσιεύεται:

Απαραίτητος ο δημόσιος έλεγχος στην ενέργεια

Η ενέργεια βρίσκεται στον πυρήνα ενός τεράστιου και παγκόσμιου μετασχηματισμού, της μεγαλύτερης τεχνολογικής και κοινωνικής πρόκλησης της εποχής μας, της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα. Η μετάβαση αυτή απαιτείται από την αναγκαιότητα προσαρμογής στα δεδομένα που δημιουργεί η κλιματική κρίση και μάς καλεί να τα αλλάξουμε στην ουσία όλα, τον τρόπο που ζούμε, τον τρόπο που παράγουμε και τον τρόπο που καταναλώνουμε.

Η ενέργεια έχει ένα κρίσιμο διττό ρόλο. Αποτελεί αφενός βασική παράμετρο για την παραγωγική δραστηριότητα και άρα είναι στο επίκεντρο της οποιασδήποτε αναπτυξιακής προσπάθειας.  Αποτελεί αφετέρου και βασική παράμετρο επιβίωσης. Η ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό, την πρόσβαση στο οποίο, σύμφωνα με το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, οφείλουμε να διασφαλίσουμε σε όλους και όλες.

Το δικαίωμα πρόσβασης στο αγαθό της ενέργειας σήμερα πλήττεται βάναυσα με την υφιστάμενη ενεργειακή κρίση. Συνεπώς οι ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές θα πρέπει να διασφαλίζουν την πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια σε προσιτές τιμές για κοινωνικούς και αναπτυξιακούς λόγους, και παράλληλα να διασφαλίζουν ότι δεν θα υπάρξουν εκπτώσεις έναντι των κλιματικών μας στόχων, που είναι και ο μόνος δρόμος για ένα βιώσιμο μέλλον.

Για αυτούς ακριβώς τους λόγους δεν είναι δυνατόν να επιτρέπεται η αισχροκέρδεια στην ενέργεια, ειδικά όταν η αισχροκέρδεια «απολαμβάνει» την ανοχή αλλά και τη στήριξη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, όπως συμβαίνει δυστυχώς στη χώρα μας πολύ πριν από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία.

Όσα και να λένε τα κυβερνητικά στελέχη, γνωρίζουμε ότι προηγήθηκαν οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ τον Σεπτέμβριο του 2019, η λειτουργία του νέου μοντέλου αγοράς και του χρηματιστηρίου ενέργειας τον Νοέμβριο του 2020 χωρίς ρύθμιση και έλεγχο, η αισχροκέρδεια των γαλάζιων παιδιών στη ΔΕΗ, όπου χαρακτηριστικά, τον Απρίλιο του 2020, πουλούσε τέσσερις (4) φορές πάνω από τη χονδρεμπορική, η βίαιη απολιγνιτοποίηση και η ιδιωτικοποίηση των ενεργειακών φορέων και δικτύων της Ελλάδας. Η ληστρική ρήτρα αναπροσαρμογής εφαρμόστηκε από τη γαλάζια διοίκηση της ΔΕΗ τον Αύγουστο του 2021, πολύ πριν τον πόλεμο, ενώ η ΔΕΗ επί ΝΔ αναδεικνύεται πρωταθλήτρια υπερκερδών εν μέσω της κρίσης.

Τα 2,2 δισ. ευρώ υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών για την περίοδο Ιούλιος 2021-Ιούλιος 2022 δεν οφείλονται στην εξωγενή κρίση. Ούτε η νέα γενιά υπερκερδών στην προμήθεια που μόνο για τον μήνα Σεπτέμβριο φτάνουν τα 500 εκατ. ευρώ. Αυτοί είναι οι λόγοι που η σημερινή ακραία κρίση ακρίβειας φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Απέναντι σε αυτή την καταστροφική πολιτική, υπάρχει εναλλακτική πρόταση και διέξοδος που περνάει μέσα από πολιτική αλλαγή και την ανάληψη της διακυβέρνησης της Ελλάδας από μία προοδευτική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Συγκεκριμένα απαιτείται:

-        Δημόσιος έλεγχος στην αγορά ενέργειας και επανάκτηση της πλειοψηφίας της ΔΕΗ από το Δημόσιο, ώστε να λειτουργεί πάλι ως κοινωνικός και αναπτυξιακός βραχίονας της χώρας μας, όπως ήταν πάντοτε, και όχι ως μία οποιαδήποτε ιδιωτική επιχείρηση ενέργειας με μοναδικό σκοπό την κερδοσκοπία, όπως έχει επιλέξει η κυβέρνηση Μητσοτάκη.

-        Φορολόγηση των υπερκερδών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (παραγωγή, προμήθεια), στην προμήθεια φυσικού αερίου και στα διυλιστήρια, σε συντελεστή 90% (και όχι 33%), ειδικά εφόσον βιώνουμε συνθήκες κρίσης.

-        Θέσπιση ανώτατου συντελεστή κέρδους 5% στην ενέργεια, που σε συνθήκες κρίσης μπορεί να γίνει και μικρότερος.

-        Αναμόρφωση του τρόπου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρισμού, Target Model, προσανατολισμένη στην απεξάρτηση της τιμής ρεύματος από το φυσικό αέριο, με εργαλεία ρύθμισης όπως τα διμερή συμβόλαια και στοχεύοντας στην αυξημένη συμμετοχή των ΑΠΕ αλλά και την αποθήκευση, καθώς και μόνιμη προσθήκη στο μοντέλο της αγοράς εργαλείων που θα προλαμβάνουν την αισχροκέρδεια με έλεγχο χρονοσειρών προσφορών και πραγματικού κόστους και κέρδους, ex ante ex post της προημερήσιας της ημερήσιας  και της εξισορρόπησης.

Με λίγα λόγια, μόνο μία ισχυρή πολιτεία μπορεί να εξασφαλίσει την πρόσβαση των νοικοκυριών και των παραγωγικών δυνάμεων στης χώρας, στο πλαίσιο της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα, στο αγαθό της ενέργειας σε προσιτές τιμές ώστε κανείς και καμία να μη μείνει πίσω.