Για τέταρτη συνεχή χρονιά συζητάμε έναν αντικοινωνικό, άδικο και μεροληπτικό προϋπολογισμό που θρέφει τις ανισότητες, συντηρεί την αισχροκέρδεια και την κερδοσκοπία. Που αδιαφορεί για το βιοτικό επίπεδο και το διαθέσιμο εισόδημα της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας και περιφρονεί κάθε σενάριο βιώσιμης και συμπεριληπτικής ανάπτυξης.

Ένας ακόμα προϋπολογισμός απόλυτα ταιριαστός με τα έργα και τις ημέρες της διακυβέρνησης της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη. Μεταρρυθμίσεις που είναι στην ουσία απορρυθμίσεις: στην αγορά εργασίας, στα δημόσια αγαθά, στην άγρια ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ, στην υποβάθμιση της δημόσιας παιδείας και την άνθηση των κολλεγίων. Επίσης, στις απευθείας αναθέσεις, στην πολιτική για το περιβάλλον και την κλιματική κρίση, στην κατεδάφιση του Κράτους Πρόνοιας.

Για αυτό άλλωστε είναι και ο τελευταίος της. Πρόκειται για πλήρη αποτυχία σε όλα τα επίπεδα: στην ακρίβεια, τον πληθωρισμό, στη δίκαιη ανάπτυξη, την εξωτερική πολιτική, τη στέγη, τις συνθήκες εργασίας και τους μισθούς.

Κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης, υπονομεύσατε κάθε δημόσια πολιτική, αδιαφορή​σατε για τους πιο αδύναμους, αυξήσατε την παιδική φτώχεια και αποτύχατε παταγωδώς με την πανδημία. Παράλληλα κάνατε ότι μπορούσατε για να κατεδαφίσετε το δημόσιο σύστημα υγείας, τη δημόσια παιδεία και την κοινωνική προστασία, ενώ επιβάλλατε σκοτάδι και ζόφο στον πολιτισμό.

Σε συνδυασμό με τον έλεγχο της ενημέρωσης, τον επηρεασμό της δικαιοσύνης, τη γενικευμένη διαφθορά, την καταστολή και την καταπάτηση θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, το σκάνδαλο Πάτση και φυσικά το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, τραυματίζετε καθημερινά τη δημοκρατία μας και ξαναβάζετε τη χώρα μας στο μάτι της Ευρώπης. Να σημειώσουμε, ότι μετά τη χθεσινή απόφαση για άρση της ασυλίας της κα Σπυράκη στο ευρωκοινοβούλιο, η Ελλάδα θα είναι πιθανά η μόνη χώρα με τρεις υπόδικους ευρωβουλευτές. Προς το παρόν μετράμε ήδη δύο.

Είναι σαφές πως η χώρα χρειάζεται άμεσα αλλαγή παραδείγματος κι ένα νέο μοντέλο οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης. Πολιτικές ανάσχεσης της φτωχοποίησης του πληθυσμού, καταπολέμησης της αισχροκέρδειας, μείωσης της φορολογίας σε τρόφιμα, καύσιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Χρειαζόμαστε επίσης ανακατεύθυνση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, μέτρα για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, αυξήσεις μισθών και μέτρα ανακούφισης των μισθωτών, των συνταξιούχων, των αγροτών, των επαγγελματιών και των νέων.

Παράλληλα, ριζικά μέτρα προστασίας και θωράκισης της ίδιας της Δημοκρατίας, ώστε να απαλλαγούμε από την αρνητική κληρονομιά της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αντιμετωπίζοντας την αναξιοκρατία των «αρίστων», τις πελατειακές σχέσεις και τις παρακρατικές πρακτικές.

Προϋπολογισμός για την Παιδεία

Οι πολλαπλές αποτυχίες της κυβερνητικής πολιτικής και των τεσσάρων προϋπολογισμών, συμπεριλαμβανομένου αυτού για το 2023, αποτυπώνονται χαρακτηριστικά στον κρίσιμο τομέα της εκπαίδευσης. Ακούμε τους κυβερνητικούς βουλευτές, την υπουργό Παιδείας και τον πρωθυπουργό να αυτοσυγχαίρονται και υφαίνουν μια πλασματική εικόνα πως «η Παιδεία αλλάζει». Πράγματι αλλάζει, προς το χειρότερο και με την εκπαιδευτική κοινότητα να ασφυκτιά εδώ και 3,5 χρόνια.

Η κ. Κεραμέως στην ομιλία της περηφανεύτηκε -για μια ακόμη φορά- για τους περισσότερους φραγμούς και τις περισσότερες εξετάσεις, για την ελάχιστη βάση εισαγωγής και τον αποκλεισμό χιλιάδων νέων από τα πανεπιστήμια, για τη μετατροπή των πανεπιστήμιων σε επιχειρήσεις με την αστυνομία σε ρόλο κρατικού σεκιουριτά.

Όπως και τα 3,5 τελευταία χρόνια, έκανε αυτό που ξέρει καλύτερα: έδωσε τα διαπιστευτήριά της στους χορηγούς και τα ιδιωτικά συμφέροντα. Κανείς δε ξεχνά το νόμο που συνέγραψε με τους ιδιοκτήτες των ιδιωτικών σχολείων, το νόμο που της υπαγόρευσαν τα ιδιωτικά κολέγια, όπως και το νόμο που πέρασε για την παράδοση των δημόσιων πανεπιστημίων στις ορέξεις της αγοράς, της διαφθοράς και της τοπικής μικροπολιτικής.

Στη συνέχεια μας υπενθύμισε πως βρισκόμαστε πλέον εκτός μνημονίων. Βεβαίως παρέλειψε να αναφέρει ποιος μας οδήγησε στη χρεωκοπία και την επιτροπεία, όπως και ποιος έβγαλε τη χώρα από την οικονομική και ανθρωπιστική κρίση. Παρέλειψε να αναφέρει επίσης τι παρέλαβε από την προηγούμενη κυβέρνηση - από γεμάτα ταμεία μέχρι έτοιμους διορισμούς, που τους κρατούσε για ένα χρόνο στο συρτάρι της, προσπαθώντας να τους καθυστερήσει και να τους οικειοποιηθεί.

Στη συνέχεια παρουσίασε ένα γράφημα που δείχνει την αύξηση του προϋπολογισμού για την Παιδεία. Εσκεμμένα όμως έφτανε μέχρι το 2020, αποκρύπτοντας την κατακρήμνιση των δημόσιων δαπανών κατά 30-40% την περίοδο της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Είναι η περίοδος που απαγορεύτηκαν οι διορισμοί εκπαιδευτικών και τέθηκαν σε διαθεσιμότητα 2.500 καθηγητές της επαγγελματικής εκπαίδευσης με απόφαση του κ. Μητσοτάκη - τότε στη θέση του υπουργού διοικητικής μεταρρύθμισης. Τότε που έκλεισαν σχολεία, απολύθηκαν φύλακες από τα πανεπιστήμια, όπως και υπάλληλοι πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών.

Εσκεμμένα επίσης δε μας έδειξε την αύξηση του προϋπολογισμού από το 2016 μέχρι το 2019, όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έδινε χρόνο με το χρόνο 100 εκατομμύρια ευρώ, παρά τους μνημονιακούς περιορισμούς και τον ασφυκτικό έλεγχο της τρόικα.

Περνώ στο σώμα του προϋπολογισμού. Παρά την αύξηση, η συνολική δαπάνη για την Παιδεία ως ποσοστό του ΑΕΠ υποχωρεί, ενώ παρόμοια οι δαπάνες του υπουργείου Παιδείας είναι μειωμένες σε σχέση με το 2022, συγκριτικά με το σύνολο του προϋπολογισμού.

Όσον αφορά τον τακτικό, αυξάνονται μόνο οι δαπάνες για τα γραφεία υπουργού, υφυπουργών και γενικών γραμματέων, για να θυμηθούμε άλλη μια προεκλογική «σημαία» της ΝΔ περί αύξησης των μετακλητών στα υπουργεία. Την ίδια στιγμή μείωση καταγράφουν οι κοινωνικές παροχές, οι πιστώσεις για τις περιφερειακές διευθύνσεις εκπαίδευσης και οι αμοιβές για τα πανεπιστήμια. Επίσης μειωμένες είναι οι πιστώσεις για τις αμοιβές των υπαλλήλων των βιβλιοθηκών - και να θυμίσω εδώ το σύνθημα του Κυριάκου Μητσοτάκη: «με τις Βιβλιοθήκες ή με τις βαριοπούλες» στην περίπτωση του ΑΠΘ.

Μίλησε επίσης η υπουργός για καλύτερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων. Ωστόσο τα στοιχεία δείχνουν πως η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για τα ενταγμένα έργα του υπουργείου Παιδείας είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Η μόνη ολοκληρωμένη δαπάνη αφορά τα έργα Ψηφιακή Μέριμνα Ι και ΙΙ, δηλαδή τα laptops και tablets στο πλαίσιο της τηλεκπαίδευσης. Θυμίζω πως η παράδοση του εξοπλισμού έγινε μετά το τέλος της ψηφιακής διδασκαλίας και αφού οι μαθητές επέστρεψαν στα σχολεία.

Επίσης, δύο έργα (eSchools και eUniversity) ανταγωνίζονται δημόσιες υπηρεσίες που ήδη υπάρχουν και λειτουργούν με ελάχιστο κόστος. Με απόφαση της κυβέρνησης, τα έργα αυτά - συνολικού προϋπολογισμού 26,5 εκατ. €- περνούν σε ιδιώτες.

Παρόμοια προβλήματα έχουν και τα δημόσια ΙΕΚ, τα οποία πρόκειται να λάβουν από το ΤΑΑ 15,9 εκατ. €. Βέβαια, οι διευθυντές των ΔΙΕΚ καταγγέλλουν πως δεν έχουν λάβει χρηματοδότηση από το Μάρτιο του 2022. Θυμίζω πως το υπουργείο Παιδείας και ο κ. Μητσοτάκης ισχυρίζονταν πως τα ΙΕΚ θα γίνουν αξιόπιστη επιλογή για όσες και όσους αποκλείονται από τα ΑΕΙ λόγω της ελάχιστης βάσης εισαγωγής…

Για μια ακόμη φορά, η επόμενη προοδευτική διακυβέρνηση που θα προκύψει από τις κάλπες που θα στηθούν πολύ σύντομα, όχι μόνο θα καταργήσει όλα τα αντιεκπαιδευτικά νομοσχέδια Κεραμέως / Μητσοτάκη, αλλά θα προχωρήσει και σε ποιοτικές και ποσοτικές αλλαγές.

Ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, ο συνάδελφος Νίκος Φίλης, παρουσίασε εχθές 16 προτεραιότητες για την επόμενη ημέρα στην Παιδεία. Μεταξύ αυτών, η ενδυνάμωση με προσωπικό σε σχολεία, πανεπιστήμια, βιβλιοθήκες, ΙΕΚ και κάθε εκπαιδευτικό φορέα. Με αύξηση των δαπανών που θα αγγίξει επιτέλους τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και θα κατανέμει τις πιστώσεις προς όφελος της εκπαιδευτικής κοινότητας και δε θα μοιράζει δημόσιους πόρους στους ιδιώτες για επενδύσεις εντός, εκτός και εναντίον της δημόσιας εκπαίδευσης.

Αυτή είναι η στρατηγική μας για την επόμενη μέρα και ξέρουμε πως ο ελληνικός λαός δε θα αργήσει να στείλει το μήνυμά του, κλείνοντας τη δεξιά και αγοραία παρένθεση που άνοιξε η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Θα «σχολάσει» την κυβέρνηση που για να κρατηθεί στην εξουσία, φίμωσε τον τύπο, έβαλε την ακροδεξιά στα υπουργεία, στηρίχθηκε στην αστυνομική βία και τη βρώμικη προπαγάνδα.

Θα «σχολάσει» μια κυβέρνηση καταστροφική και επιζήμια που για να κρατηθεί στην εξουσία στηρίχθηκε στις συμμαχίες με τους λίγους, προστάτεψε τα συμφέροντα, ξεπούλησε τη δημόσια περιουσία και εγκατέστησε παρακρατικούς μηχανισμούς παρακολούθησης, αδιαφορώντας για τους πολλούς, για τη δημοκρατία, για την ίδια τη χώρα και τη διεθνή της θέση.

Θα «σχολάσει» οριστικά τη συνολική θεσμική παρακμή που βιώνει η χώρα. Δικαιοσύνη παντού, με μια προοδευτική-αριστερή κυβέρνηση που θα υπηρετήσει με αξιοπρέπεια τα συμφέροντα της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας.