ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς
Υγείας
Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων

Θέμα: «Στηρίζει η Ν.Δ. τους φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.) και ειδικότερα τους Κοι.Σ.Π.Ε. που αποτελούν Κοιν.Σ.Επ. ένταξης με σκοπό την κοινωνικό-οικονομική ενσωμάτωση ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα;»

Η ανάπτυξη των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) του ν.2716/1999, η οποία ξεκίνησε δειλά το 2002 εξελίσσεται παράλληλα και συμπληρωματικά στις προσπάθειες για Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στη χώρα μας, η οποία επιτελείται μέσα από το πρόγραμμα αποασυλοποίησης «Ψυχαργώς» του Υπουργείου Υγείας που ξεκίνησε το 2000 και συνεχίζεται έως σήμερα. Οι Κοι.Σ.Π.Ε. έχουν την πρωτοτυπία να αποτελούν συγχρόνως κοινωνικές επιχειρήσεις αλλά και μονάδες ψυχικής υγείας για τη στήριξη των μελών τους που αντιμετωπίζουν ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Ο θεσμός αυτός που παρέχει εργασία σε ψυχικά πάσχοντες αποτελεί τη διέξοδο προς μία λειτουργική ζωή για τα εν λόγω άτομα, τα οποία δυσκολεύονται ιδιαιτέρως να βρουν εργασία, βιώνοντας ένα ιδιότυπο κοινωνικό αποκλεισμό ο οποίος επιβαρύνει έτι περεταίρω την ψυχική τους υγεία. Μέσα από την εργασία τους τα άτομα αυτά βοηθιούνται όχι μόνο επαγγελματικά-οικονομικά αλλά, σαφώς και θεραπευτικά. Όλοι θα έπρεπε να συνηγορούμε στην αναγκαιότητα του θεσμού αυτού. Άλλωστε, ήδη στο από το 2014 Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στις δράσεις που προβλέπονταν προς υλοποίηση προκειμένου να προασπιστούν τα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών, περιλαμβάνονταν και η ανάπτυξη και ενίσχυση της ομαλής λειτουργίας των Κοι.Σ.Π.Ε. Βέβαια, η κυβέρνηση της Ν.Δ. δε φαίνεται να συμμερίζεται και να υποστηρίζει με θέρμη το θεσμό αυτό του οποίου ο ρόλος είναι αδιαμφισβήτητος στην κατεύθυνση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Η απελθούσα κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο διάστημα 2015-2019 σχεδίασε, υλοποίησε, και δρομολόγησε δράσεις που είχαν ως σκοπό την επανεκκίνηση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στην κατεύθυνση της οργάνωσης της κοινοτικής μορφής παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Παράλληλα, αναγνωρίζοντας το σημαντικό ρόλο που επικαλούνται να διαδραματίσουν οι Κοι.Σ.Π.Ε. στην κατεύθυνση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της αποασυλοποίησης του ψυχικά ασθενούς αλλά και το ότι η επιδιωκόμενη κοινωνική και οικονομική ανασυγκρότηση δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά στις επιδιώξεις των ιδιωτικών πρωτοβουλιών, οι οποίες για πολλές δεκαετίες δεν κατάφεραν να χαράξουν μία βιώσιμη προοπτική για το παραγωγικό δυναμικό της χώρας, θέσπισε το ν.4430 για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και την ανάπτυξη άλλων φορέων της, (Α’ 205/31.10.2016). Στο νέο αυτό θεσμικό πλαίσιο οι Κοι.Σ.Π.Ε. θεωρούνται αυτοδικαίως Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) ένταξης και ανήκουν στους φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.).
Η πανδημία του COVID-19 και ο διαρκής εγκλεισμός έλαβε τη μορφή συλλογικού τραύματος επηρεάζοντας την ψυχική ζωή και υγεία όλων μας. Στην ανησυχία και δυσφορία αυτή προστέθηκε και η αβεβαιότητα και το άγχος των κοινωνικοοικονομικών της συνεπειών αλλά, και της γεωπολιτικής κρίσης. Είναι κατανοητό πως ο βαθμός και η ένταση των αρνητικών συνεπειών που πλήττει τις ευάλωτες ομάδες, δηλαδή εκείνες τις ομάδες του πληθυσμού που η ένταξή τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή εμποδίζεται από σωματικά και ψυχικά αίτια, είναι μεγαλύτερη. Υπό αυτούς τους όρους θα περιμέναμε να έχουν ενταθεί οι δράσεις στην κατεύθυνση διασφάλισης της προστασίας των ευάλωτων ατόμων, της στήριξής τους, της ενδυνάμωσής τους, καθώς και της παροχής ευκαιριών και δυνατοτήτων για την προσωπική τους ολοκλήρωση και ευτυχία. Συνακόλουθα, μεγάλη θα έπρεπε να είναι η στήριξη των Κοι.Σ.Π.Ε. που επιδιώκουν την ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή, των ατόμων που ανήκουν στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Εντούτοις, από δημοσίευμα στην ηλεκτρονική σελίδα του δικτύου Κοιν.Σ.Επ. πληροφορούμαστε για την πληθώρα προβλημάτων με τα οποία ήρθαν αντιμέτωπες αλλά και την ανεξήγητα εχθρική στάση της Κυβερνήσεως της Ν.Δ προς τους φορείς Κ.ΑΛ.Ο. στους οποίους εντάσσονται και οι Κοι.Σ.Π.Ε.
Βέβαια, η Ν.Δ. στο «Εθνικό Σχέδιο Δράσης Δημοσίας Υγείας 2021 – 2025» έθεσε το στρατηγικό στόχο της τριτογενούς πρόληψης όπου μεταξύ άλλων περιλαμβάνει το Εθνικό Πρόγραμμα Ψυχοκοινωνικής Ένταξης και Αποκατάστασης για άτομα με σοβαρά Ψυχοκοινωνικά Προβλήματα (ΕΠΨΕΑΑΨΥΠ). Σύμφωνα με αυτό προβλέπεται να γίνουν παρεμβάσεις που αφορούν στην κοινωνική και εργασιακή ένταξη ή επανένταξη 600 ατόμων με σοβαρά Ψυχοκοινωνικά Προβλήματα. Πιο συγκεκριμένα, επωφελούμενοι θα είναι Κοι.Σ.Π.Ε. που απασχολούν ψυχικά ασθενείς. Η περίοδος χρηματοδότησης θα είναι διετής με εκτιμώμενο κόστος 10 εκατ. € ενώ το μηνιαίο εισόδημα των απασχολούμενων θα ανέρχεται στο ποσό των 694,44€.
Με δεδομένα τα παραπάνω, της διττής υπόστασης των Κοι.Σ.Π.Ε ήτοι, της μονάδας ψυχικής υγείας και της κοινωνικής επιχείρησης που πλήττονται διπλά από τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και που στη περίπτωση μη διατήρησης της βιωσιμότητάς τους θα απωλέσουν το δικαίωμα σε εργασία αλλά και τη θέση τους στην κοινωνία εκατοντάδες ψυχικά ασθενείς. Αλλά και της σημασίας των όρων της ασφάλειας και της σταθερότητας για τη διατήρηση της ψυχικής ισορροπίας των νοσούντων,

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:

1. Έχει μελετηθεί πόσα ενήλικα άτομα, παραγωγικής ηλικίας, που αντιμετωπίζουν σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα στη χώρα μας θα μπορούσαν δυνητικά να ενταχθούν εργασιακά;
2. Πόσα άτομα με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα απασχολούνται ως ωφελούμενοι σε Κοι.Σ.Π.Ε.;
3. Σε ποιο στάδιο υλοποίησης βρίσκεται η προβλεπόμενη στο «Εθνικό Σχέδιο Δράσης Δημοσίας Υγείας 2021 – 2025» χρηματοδότηση για την εργασιακή ένταξη 600 ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα; Σκοπεύουν παράλληλα να προούν άμεσα και στη δημιουργία γραφείων υποστηριζόμενης απασχόλησης στους Κοι.Σ.Π.Ε.;
4. Προτίθενται να αυξήσουν την επιχορήγηση των Κοι.Σ.Π.Ε. προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες αλλά και να δημιουργηθεί στους ωφελούμενους αίσθημα σταθερότητας και ασφάλειας ως προς τη θεραπεία και το μέλλον τους;
5. Έχει μελετηθεί η κατανομή ως προς το ωράριο εργασίας, (πλήρης ή μερική απασχόληση), των ωφελούμενων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα που απασχολούνται σε Κοι.Σ.Π.Ε.;
6. Σχεδιάζουν μία διαφορετική προσέγγιση ως προς τις απολαβές των ωφελούμενων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα που απασχολούνται σε Κοι.Σ.Π.Ε. στη βάση της ενδεχόμενης αδυναμίας τους να δουλέψουν οχτάωρο;
7. Ποια επιπρόσθετα υποστηρικτικά μέτρα έχετε λάβουν προκειμένου για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης των ωφελούμενων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα που απασχολούνται σε Κοι.Σ.Π.Ε .και οι οποίοι βρίσκονται σε καθεστώς μερικής απασχόλησης;
8. Ποια πρόσθετα μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για τη στήριξη των Κοι.Σ.Π.Ε. τόσο στο επίπεδο λειτουργίας τους ως μονάδες ψυχικής υγείας αλλά και ως κοινωνικές επιχειρήσεις;
9. Σχεδιάζουν πρόσθετα εργαλεία χρηματοδότησης των Κοι.Σ.Π.Ε. προκειμένου για την έναρξη νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που θα οδηγήσουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Μαμουλάκης Χάρης
Ξανθός Ανδρέας

Αγαθοπούλου Ειρήνη
Αθανασίου Αθανάσιος (Νάσος)
Αλεξιάδης Τρύφωνας
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος - Χρήστος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)
Γκιόλας Γιάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ηγουμενίδης Νίκος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος - Χαράλαμπος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κουρουμπλής Παναγιώτης
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπαλάφας Γιάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Γιάννης
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γιώργος
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Γιάννης
Σαρακιώτης Γιάννης
Συρμαλένιος Νίκος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τόλκας Άγγελος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νίκος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος