Ομιλία Χ. Καφαντάρη στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης

Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ.

Όπως καταλαβαίνουμε και όσοι παρακολουθούν, αυτό το οποίο μονοπωλεί τη συζήτηση στη σημερινή Ολομέλεια είναι η σχετική τροπολογία η οποία έχει κατατεθεί από την Κυβέρνηση και τον αρμόδιο Υπουργό σχετικά με την απαγόρευση συμμετοχής στις εκλογές συνδυασμών και -όπως είπε ο κύριος Υπουργός- να αποκλειστεί το κόμμα του κ. Κασιδιάρη.

Εμείς καταθέσαμε μία τροπολογία η οποία είναι με βάση δεδομένα νομικά και ειδικών οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί και οι οποίοι αν θέλετε και στην τροπολογία της Κυβέρνησης έχουν εκφράσει κάποιες σοβαρές ενστάσεις για πιθανούς κινδύνους οι οποίοι υπάρχουν. Αλλά αυτό το οποίο θα ήθελα εγώ να πω είναι ότι πρέπει με οποιοδήποτε τρόπο και μέσα και από διάλογο -αν ο στόχος μας και πιστεύω ο στόχος όλων μας είναι αυτός- να βρούμε μια τέτοια λύση συμβατή με το Σύνταγμα, νομοθετική λύση, ούτως ώστε μέσα σε αυτό το χώρο, στη Βουλή, στο ναό της δημοκρατίας όπως λέμε, να μην έχουν θέση ρατσιστικές και ναζιστικές απόψεις. Στο πλαίσιο αυτό είναι και η τροπολογία η οποία κατατέθηκε. Δεν θα πω περισσότερα.

Το δεύτερο που έχω να πω -και συγγνώμη που δεν το είπα πρώτο- είναι να εκφράσω τα συλλυπητήριά μου για την απώλεια του συναδέλφου μας κ. Βολουδάκη και στην οικογένειά του και τους οικείους και βέβαια και στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.

Και βέβαια να πω και να εκφράσω για άλλη μια φορά -έχουμε τοποθετηθεί- τη θλίψη μας για όσα συμβαίνουν μετά το σεισμό στη Συρία και την Τουρκία. Είμαστε κοντά στους λαούς αυτούς. Άλλωστε οφείλουμε όλοι οι λαοί στα ζητήματα αυτά που αφορούν μεγάλες φυσικές καταστροφές και έχουν να κάνουν και με ανθρώπινες ζωές, πάντα να συνεργαζόμαστε και να αλληλοστηριζόμαστε, δηλαδή πλέον να λειτουργεί σοβαρά αυτό που λέμε η αλληλεγγύη της πολιτικής προστασίας. Και η χώρα μας συνεισέφερε σε αυτό -και είναι θετικό- με άξια στελέχη της ΕΜΑΚ, οι οποίοι οφείλω να πω -επειδή και προσωπικά γνωρίζω- είναι ιδιαίτερα εκπαιδευμένοι και με μεγάλη αποτελεσματικότητα και σε διεθνείς αποστολές που πάντα συμμετέχουν.

Λοιπόν έρχομαι τώρα στο σχέδιο νόμου. Αυτό το οποίο συζητάμε λοιπόν σήμερα είναι το νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης, ενσωμάτωση της Οδηγίας 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών, για την κατάργηση της Οδηγίας 22/2009, για την ενίσχυση προστασίας καταναλωτών, ρυθμιστικό πλαίσιο για την παλαίωση οίνων και άλλες επείγουσες διατάξεις.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, από τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ προκύπτει ότι η εσωτερική αγορά θα πρέπει να παρέχει στους καταναλωτές προστιθέμενη αξία με μορφή καλύτερης ποιότητας, μεγαλύτερης ποικιλίας, λογικών τιμών και υψηλών προτύπων ασφάλειας όσον αφορά τα αγαθά και τις υπηρεσίες και ότι οι πολιτικές της Ένωσης οφείλουν να διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας καταναλωτών.

 Η Οδηγία 22/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που παρείχε στους νομιμοποιούμενους φορείς τη δυνατότητα άσκησης αντιπροσωπευτικών αγωγών για την προστασία συλλογικών συμφερόντων καταναλωτών, δεν αντιμετώπισε επαρκώς τις προκλήσεις για την επιβολή της νομοθεσίας. Στο πλαίσιο αυτό, στην προσπάθεια δηλαδή ενίσχυσης διαδικαστικών μηχανισμών προστασίας και μέτρα επανόρθωσης και αποκατάστασης, κρίθηκε σκόπιμη η κατάργηση της εν λόγω Οδηγίας και η αντικατάστασή της με την Οδηγία που συζητάμε σήμερα.

 Όμως πραγματικά ποια είναι η κατάσταση σήμερα; Αφορά τους καταναλωτές. Σαφώς. Όμως οι καταναλωτές σήμερα στην πατρίδα μας ουσιαστικά είναι απροστάτευτοι. Έχουμε βέβαια καινούργιες συνθήκες τις οποίες βιώνουμε. Έχουμε τις ηλεκτρονικές αγορές. Έχουμε καινούργιους κινδύνους οι οποίοι υπάρχουν και στο διαδίκτυο. Ο ρόλος των τραπεζών είναι αμφιλεγόμενος σχετικά και δεν προστατεύει ουσιαστικά, θα έλεγα, και τους καταναλωτές. Και βέβαια πολλές συζητήσεις έγιναν και στη δεύτερη συνεδρίαση της αρμόδιας επιτροπής από εκπροσώπους φορέων οι οποίοι επισήμαναν πάρα πολλά πράγματα. Υπήρχαν επισημάνσεις από εμπορικούς συλλόγους, ΕΣΕΕ, Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων, φορείς εργαζομένων στο εμπόριο κλπ.

Αυτό το νομοσχέδιο αφορά τρεις παράγοντες. Τρεις συνιστώσες είναι βασικές σε αυτό το σχέδιο νόμου. Σχετικά με την Κυριακή και τα άρθρα 18 και 19 η ομοσπονδία ιδιωτικών υπαλλήλων αναφέρει ότι το νομοσχέδιο με τον ψευδεπίγραφο τίτλο –έτσι τον χαρακτήρισε- «προστασία καταναλωτών» επιχειρεί να νομιμοποιήσει και να διασφαλίσει λειτουργία καταστημάτων για οχτώ Κυριακές το χρόνο, ενώ θεσμοθετεί τριάντα δύο Κυριακές για όλη την Ελλάδα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά Σπάτα, Ελληνικό.

Επίσης επιτρέπει, αν θέλετε, το άνοιγμα των καταστημάτων από τις 06.00΄ μέχρι τις 21.00΄ το βράδυ για όλη την εβδομάδα και τις Κυριακές που θα λειτουργούν. Αυτό μπορεί να γίνει με απόφαση των δήμων. Εδώ δημιουργείται δηλαδή ένα ζήτημα ανταγωνισμού αθέμιτου, για να το πω έτσι, ακόμα και μεταξύ των όμορων δήμων. Επίσης δημιουργεί προβλήματα στους εργαζόμενους οι οποίοι πάλι θα πληρώσουν για άλλη μια φορά τα σπασμένα. Βέβαια δημιουργεί και ένα άλλο σοβαρό ζήτημα, τον αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στο εμπορικό κομμάτι, φυσικά, που θα ανταγωνίζονται μεγάλες αλυσίδες και μεγάλα εμπορικά κέντρα.

Συνεχίζω με τον δεύτερο παράγοντα που αφορά το εν λόγω νομοσχέδιο στις επιχειρήσεις. Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα δυστυχώς έχει πληγεί ανεπανόρθωτα ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Επέδρασσε φυσικά και ο Covid και ο εγκλεισμός, δεν το αρνείται κανείς, τη στιγμή που η ακολουθούμενη πολιτική δημιουργεί ουσιαστικά όχι μόνο στο εν λόγω σχέδιο νόμου αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων και φέρνει τις μικρές επιχειρήσεις σε δυσμενή θέση. Αν σκεφτούμε αυτή τη στιγμή ότι έχουμε φτάσει μόνο γύρω στις πενήντα χιλιάδες μικρομεσαίες να μπορούν από τις οκτακόσιες χιλιάδες επιχειρήσεις να πλησιάσουν μόνο τράπεζα, καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό.

Επίσης και σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης με βάση πρόσφατα στοιχεία της Ένωσης Τραπεζών το 75% με 80% των πόρων του Ταμείου θα κατευθυνθούν σε πενήντα επιχειρήσεις. Καταλαβαίνουμε δηλαδή πώς η μικρομεσαία επιχείρηση είναι αποκομμένη.

Εδώ θα αναφέρω κάποια στοιχεία από μελέτη που έκανε η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας που δείχνουν για την οικονομία το 2023 ότι τα προβλήματα είναι πολλά. Το 54% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα προβλέπει δυσμενέστερη κατάσταση το επόμενο εξάμηνο. Το 56% προβλέπει επιδείνωση της οικονομίας. Το 49% εκτιμά εντονότερη τάση αύξησης τιμών. Και οι καταναλωτές όμως προβλέπουν ότι θα συνεχιστούν οι δυσκολίες. Το 62% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού επιδεινώθηκε το τελευταίο εξάμηνο. Το 84% δηλώνει ότι ένα από τα τρία σοβαρότερα προβλήματα της χώρας είναι η ακρίβεια. Περιορίστηκαν δαπάνες κατά 70% κλπ.

Και ενώ περιμένει ο εμπορικός κόσμος κάποια στοχευμένα μέτρα από την πλευρά της Κυβέρνησης, τι κάνουμε; Αυξάνουμε τον αριθμό των Κυριακών με τα καταστήματα ανοικτά. Αυτή η απελευθέρωση δεν έχει να κάνει μόνο με το κόστος των εργαζομένων. Έχει να κάνει και με τα έξοδα, με την ενέργεια που θα καταναλωθεί, που είναι ένα δυσβάσταχτο κομμάτι που αφορά τη μικρομεσαία επιχείρηση. Φανταστείτε αυτό να είναι και Κυριακή. Και δεν σημαίνει ότι ο κόσμος θα έρθει να ψωνίσει πιο άνετα την Κυριακή. Ο κόσμος πρέπει να έχει χρήματα για να μπορέσει να πάει να επισκεφθεί ένα εμπορικό κέντρο. Δηλαδή το πρόβλημα είναι ότι δεν έχει λεφτά ο κόσμος να ψωνίσει.

Το τρίτο κομμάτι που αφορά το νομοσχέδιο είναι οι καταναλωτές. Σε μία χρονική περίοδο που η κοινωνία γονατίζει από τις ανατιμήσεις μόνο η ανάρτηση τιμών στο Παρατηρητήριο e-Καταναλωτής δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Πολλοί βέβαια είναι και οι ηλεκτρονικά αναλφάβητοι συμπολίτες μας.

Τέλος, αυτό που θέλω να πω είναι ότι ακόμα και το «καλάθι του νοικοκυριού», κύριε Υπουργέ, η έρευνα της Marc πριν μια εβδομάδα έδωσε πως το απορρίπτει ο κόσμος, ότι δεν έχει συμβάλλει καθόλου σύμφωνα με το 49%.

Άρα λοιπόν, αυτό που λέει ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία ότι το βασικό σύνθημα αυτή τη στιγμή και στις επερχόμενες εκλογές όποτε γίνουν, που πρέπει να γίνουν άμεσα, είναι αισχροκέρδεια ή ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Είναι επίκαιρο γιατί μέσα στην κρίση κάποιοι κερδίζουν, κάποιοι αισχροκερδούν, ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι ελάχιστοι και κάποιοι δεν μπορούν να επιβιώσουν.

Ευχαριστώ πολύ.