ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
Εσωτερικών
Υποδομών και Μεταφορών
Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: «Η Περιφέρεια Αττικής επέλεξε την απευθείας ανάθεση και καθυστέρησε τα έργα επεξεργασίας λυμάτων της Ανατ. Αττικής, επιβαρύνοντας τους πολίτες»

Η επιλογή της Περιφέρειας Αττικής να προχωρήσει με απευθείας ανάθεση, μέσω 2ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, ύψους 23 εκατ. ευρώ, την αναβάθμιση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) Κορωπίου-Παιανίας, παραβαίνοντας το Ν. 4412/2016, είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική καθυστέρηση της έναρξης λειτουργίας του ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας, και ως άμεσο συνεπακόλουθο τη συνέχιση της πληρωμής δυσβάστακτων προστίμων από τη χώρα μας. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα καταδικάστηκε από το Ευρ. Δικαστήριο τον Οκτώβριο του 2015 (Υπόθεση C167/14) για την έλλειψη υποδομών συλλογής και επεξεργασίας στην Ανατ. Αττική σε πρόστιμο 10 εκατ. ευρώ κατ’ αποκοπή και σε εξαμηνιαίο πρόστιμο 3,64 εκατ. ευρώ για κάθε εξάμηνο καθυστέρησης ολοκλήρωσης των έργων (το πρόστιμο βαίνει απομειούμενο ανάλογα με την πρόοδο σύνδεσης του πληθυσμού σε υποδομές επεξεργασίας λυμάτων) στους οικισμούς της Ανατ. Αττικής.
Η εν λόγω Συμπληρωματική Σύμβαση, η οποία έχει απορριφθεί δύο φορές από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αρχικά σε επίπεδο Κλιμακίου (Απόφαση 828/2022) και πρόσφατα σε επίπεδο Τμήματος (Απόφαση 2059/2022) είχε ως αντικείμενο την αναβάθμιση του ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εξυπηρέτηση επιπλέον περιοχών, πέραν όσων προβλέπονταν στον αρχικό σχεδιασμό του έργου, και αφετέρου την αναβάθμιση του επιπέδου επεξεργασίας λυμάτων προκειμένου αυτά να δύνανται να χρησιμοποιηθούν για απεριόριστη άρδευση. Στη σύμβαση αυτή περιλαμβάνονται κυρίως α) Εκπόνηση Μελετών Επέκτασης του ΚΕΛ, Επαναχρησιμοποίησης Παραγόμενου Προϊόντος, Παραλιακού Συλλεκτήριου Αγωγού, Αγωγού Προσαγωγής, Έργων Προσαγωγής Αρδευτικών Δικτύων, ΜΠΕ και οι τροποποιήσεις της Μελέτης Επέκτασης του ΚΕΛ και της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, καθώς και β) εργασίες κατασκευής Μονάδας Προχωρημένης Τριτοβάθμιας Επεξεργασίας. Βασικό επιχείρημα της Περιφέρειας Αττικής για την επιλογή αυτού του τρόπου «απευθείας ανάθεσης» των συμπληρωματικών εργασιών είναι ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στη Συμπληρωματική Σύμβαση δεν μπορούν να διαχωριστούν και να εκτελεστούν μετά την ολοκλήρωση της εν εξελίξει σύμβασης  από ανάδοχο που θα προκύψει από νέα ανοικτή διαγωνιστική διαδικασία.

Προκειμένου να προχωρήσει σε αυτή τη νέα, ουσιαστικά απευθείας ανάθεση, η Περιφέρεια Αττικής, με έγγραφο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, προχώρησε την 01-07-2020 σε αναστολή εργασιών στο ΚΕΛ Κορωπίου Παιανίας, επικαλούμενη «συσχέτιση με μελλοντικά έργα επέκτασης που ζητήθηκαν από την ΕΥΔΑΠ», αναφερόμενο στη σχετική απόφαση τροποποίησης του σχεδιασμού του έργου που λήφθηκε από τη ΔΣ της ΕΥΔΑΠ με την Απόφαση 20580/15.5.2020. Η αναστολή εργασιών ανακλήθηκε στις 21-12-2021, καθυστερώντας το έργο κατά 1,5 χρόνο περίπου, παρά την κρισιμότητα ολοκλήρωσής του. Συνολικά εκτιμάται ότι για την καθυστέρηση αυτή η χώρα μας πλήρωσε επιπλέον πρόστιμο  1.887.000€, χωρίς να προσμετράται και επιπλέον χρόνος κατά τον οποίο όφειλαν να είχαν προχωρήσει οι συνδέσεις των κατοίκων με το αποχετευτικό δίκτυο, προκειμένου να απομειωθεί το σχετικό πρόστιμο.
Σημειώνεται ότι τα επιχειρήματα της Περιφέρειας Αττικής και της ΕΥΔΑΠ απορρίφθηκαν εξ ολοκλήρου και στις δύο σχετικές Αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο έκρινε ότι συνιστούν κατ’ ουσία ανάθεση της εκτέλεσης ενός νέου έργου. Επιπλέον, το Ελεγκτικό Συνέδριο ουσιαστικά κατέρριψε τον ισχυρισμό ότι η επέκταση και η αναβάθμιση του ΚΕΛ θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο Συμπληρωματικής Σύμβασης. Μάλιστα, στην απόφαση αναφέρεται ρητά ότι οι εργασίες της εν λόγω Σύμβασης δεν είναι αναγκαίες για την εκπλήρωση του αρχικού έργου, αφού αυτό θα είναι άρτιο και  πλήρως λειτουργικό και χωρίς αυτές, και ότι ενδεχόμενες επεκτάσεις και αναβαθμίσεις δεν θα επηρεάσουν τον αρχικό σκοπό λειτουργίας αυτού. Συνεπώς, και από τις Αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταδεικνύεται ότι η αναστολή εργασιών στο πλαίσιο της αρχικής σύμβασης το μόνο αποτέλεσμα που είχε ήταν να καθυστερήσει η ολοκλήρωση του έργου με αποτέλεσμα να εξακολουθεί η χώρα μας να πληρώνει πρόστιμα. Μάλιστα, δεν έχει καν εξασφαλιστεί η πλήρης χρηματοδότηση και των έργων που σχετίζονται με την επαναχρησιμοποίηση και περιλαμβάνονται ως μελέτες στη 2η Συμπληρωματική Σύμβαση, και προφανώς η Περιφέρεια Αττικής αποσκοπούσε και σε 3η Συμπληρωματική Σύμβαση όσον αφορά στα έργα επαναχρησιμοποίησης και διάθεσης για αρδευτικούς σκοπούς.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι η Απόφαση 2059/2022 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφέρεται και σε γνωμοδότηση του ΓΓ Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, ο οποίος επισημαίνει την αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας το συντομότερο δυνατό, ότι τα έργα αναβάθμισης, επέκτασης και επαναχρησιμοποίησης μπορούν να ολοκληρωθούν σε μεταγενέστερο στάδιο, και «ότι τα πρόσθετα αυτά έργα δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να προκαλέσουν καθυστερήσεις στην έναρξη της κανονικής λειτουργίας του ΚΕΛ Κορωπίου, η οποία αναμένεται, σύμφωνα με το Δήμο Κρωπίας, στις αρχές του 2022». Προφανώς αυτή την άποψη δεν τη συμμερίζονται ούτε η Περιφέρεια Αττικής, ούτε η ΕΥΔΑΠ.
Πλέον, με τα έργα της περιοχής του Κορωπίου ολοκληρωμένα κατά 94% κατά μέσο όρο, το έργο να λειτουργεί από 02.01.2023, και το Δήμαρχο Κρωπίας με ανακοίνωσή του να καλεί τους ιδιοκτήτες ακινήτων να συνδεθούν με το αποχετευτικό δίκτυο, δεν χωρά καμία περαιτέρω αναβολή, ενώ απαραίτητο είναι να καταλογιστούν ευθύνες για την μη αιτιολογημένη καθυστέρηση του έργου.
Επειδή, η διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής με απόφαση της καθυστέρησε την ολοκλήρωση του ΚΕΛ Κορωπίου Παιανίας και επιβάρυνε την χώρα μας με την καταβολή υπέρογκων προστίμων.
Επειδή, ήδη το Ελεγκτικό Συνέδριο στις αποφάσεις του έχει επισημάνει την αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας το συντομότερο δυνατό και ότι το έργο είναι άρτιο και  πλήρως λειτουργικό και χωρίς τις εργασίες αναβάθμισης και επέκτασης που χρησιμοποιήθηκαν ως δικαιολογία από την Περιφέρεια Αττικής και την ΕΥΔΑΠ για την καθυστέρηση της ολοκλήρωσης του.
Ερωτώνται οι αρμόδιοι κ.κ. Υπουργοί:
Προτίθενται να ελέγξουν την Περιφέρεια Αττικής για την αναστολή εργασιών και την εν γένει καθυστέρηση στη λειτουργία του ΚΕΛ Κορωπίου Παιανίας, που έγινε μεθοδευμένα, προκειμένου να παρακαμφθεί ο ανοιχτός διαγωνισμός και να υπάρξει μία ακόμη (επί της ουσίας) "απ` ευθείας ανάθεση";
Προτίθενται να ελέγξουν την Περιφέρεια Αττικής και την ΕΥΔΑΠ γιατί δεν προχώρησαν έγκαιρα μετά την από 15.05.2020 Απόφαση της ΕΥΔΑΠ σε ανοιχτό διαγωνισμό για τις μελέτες και τα έργα αναβάθμισης και επέκτασης του ΚΕΛ Κορωπίου Παιανίας και γιατί επέμειναν και ακόμη επιμένουν να αναθέσουν το έργο με συμπληρωματική σύμβαση και με το χαμηλό ποσοστό έκπτωσης (μόλις 10%) της αρχικής σύμβασης;


Οι ερωτώντες Βουλευτές
Φάμελλος Σωκράτης
Ζαχαριάδης Κώστας
Παππάς Νίκος
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αλεξιάδης Τρύφωνας
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος - Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Γκιόλας Γιάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζουράρις Κωνσταντίνος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μπακαδήμα Φωτεινή
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Πολάκης Παύλος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Γιάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σπίρτζης Χρήστος
Τζούφη Μερόπη
Τσίπρας Γιώργος
Φίλης Νίκος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία