ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς
Υποδομών και Μεταφορών
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Θέμα: Χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση τα εξαγγελθέντα έργα του «2ου Αρδευτικού Δικτύου Σερρών (ΤΟΕΒ Προβατά)» και «5ου Αρδευτικού Δικτύου Φυλλίδος»

Πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε η πρόσληψη Τεχνικών Συμβούλων για την ωρίμανση της διαδικασίας κατασκευής των έργων του 2ου Αρδευτικού Δικτύου Σερρών (ΤΟΕΒ Προβατά) και του 5ου Αρδευτικού Δικτύου Φυλλίδος, συνολικού κόστους 100.000.000 €, όπως αναφέρουν σχετικά δημοσιεύματα του Σερραϊκού τύπου. Τα δύο έργα, που ακόμη βρίσκονται στο στάδιο των προθέσεων, εφόσον κατασκευαστούν μπορούν πραγματικά να έχουν καίρια σημασία για τον αγροτικό κόσμο του Νομού Σερρών, ενός Νομού του οποίου το ΑΕΠ προέρχεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του από αγροτικές δραστηριότητες. Η έννοια της ωριμότητας ενός έργου, όμως, δεν αποτελεί υποκειμενική έννοια αλλά έχει συγκεκριμένους αντικειμενικούς όρους. Κυριότερος όλων είναι η εξασφαλισμένη χρηματοδότηση.

Όπως ανέφερε, λοιπόν, σχετικό δελτίο τύπου που εξέδωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, η χρηματοδότηση των έργων είναι εξασφαλισμένη, είτε από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2023-2027, είτε μέσω ΣΔΙΤ με 25ετή συντήρηση και λειτουργία, εφ´ όσον το ετήσιο όριο των πληρωμών διαθεσιμότητας της Ελλάδος το επιτρέψει.
Εν πρώτοις κι αναφορικά με το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2023 – 2027 (εφεξής ΠΑΑ 2023 – 2027) γίνεται λόγος στο σχετικό δελτίο τύπου για εξασφαλισμένη χρηματοδότηση των ως άνω αναφερόμενων έργων από το πρόγραμμα αυτό. Όμως, προκύπτουν ερωτήματα για τη βεβαιότητα αυτή. Όπως φαίνεται στο Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023 – 2027, το ύψος του ποσού χρηματοδότησης που προβλέπεται (στο ΠΑΑ 2023 – 2027) για έργα υποδομής εγγείων βελτιώσεων ανέρχεται στα 353.602.942 €. Από αυτό το ποσό θα χρηματοδοτηθούν ανειλημμένες υποχρεώσεις από το προηγούμενο ΠΑΑ 2014 – 2020 που αφορούν 20 ενταγμένα σε αυτό έργα. Μεταξύ αυτών δεν ήταν ούτε το 2ο Αρδευτικό Δίκτυο Σερρών (ΤΟΕΒ Προβατά) ούτε το 5ο Αρδευτικό Δίκτυο Φυλλίδος. Ως εκ τούτου, το ύψος της χρηματοδότησης για νέα έργα θα είναι πολύ μικρότερο από τα 353.602.942 € τη στιγμή μάλιστα που δεκάδες άλλα έργα στη χώρα, τα οποία δεν εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα Ύδωρ 2.0 διεκδικούν την ένταξή τους στο νέο Π.Α.Α. 2023 – 2027. Πώς προκύπτει, λοιπόν, η βεβαιότητα της εξασφάλισης 100.000.000 € από τα σχετικά κονδύλια του ΠΑΑ 2023 – 2027 είναι κάτι που πρέπει να απαντηθεί, τη στιγμή που δεκάδες άλλα έργα στη χώρα θα είναι επιλέξιμα προς ένταξη.

Ούτως ή άλλως, όμως, το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ εγκρίθηκε στις 21.11.2022. Είναι πολύ πρόσφατο και ακόμη δεν έχουν αρχίσει να τρέχουν οι διαδικασίες ένταξης έργων σε αυτό. Η εκπεφρασμένη βεβαιότητα χρηματοδότησης των ως άνω έργων από το ΠΑΑ 2023 – 2027 είναι βεβιασμένη και προφανώς αβάσιμη, εκτός κι αν έχουν τα Υπουργεία περισσότερες πληροφορίες σχετικά, με τις οποίες οφείλουν να διαφωτίσουν τους πολίτες.

Τέλος, για την ένταξη στο ΠΑΑ 2023 – 2027 κι εφόσον τα εδώ συζητούμενα έργα αποτελούν παρεμβάσεις για το περιβάλλον και το κλίμα, απαιτείται να προϋπάρχει σχετική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Δεν είναι γνωστό, όμως, εάν το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είναι έτοιμο ή θα είναι έτοιμο εντός των επόμενων μηνών, όταν και θα ξεκινήσουν οι προσκλήσεις του ΠΑΑ 2023 – 2027, για να υποβάλει αίτημα ένταξης στο παρόν πρόγραμμα. Προς το παρόν, τουλάχιστον, δεν έχει υπάρξει σχετική προκήρυξη για την ανάθεση της εκπόνησης μελέτης.

Αναφορικά με τη δυνατότητα κατασκευής μέσω ΣΔΙΤ, όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο τύπου, αυτό θα είναι εφικτό εφόσον το ετήσιο όριο πληρωμών διαθεσιμότητας της Ελλάδος το επιτρέψει. Όταν μιλάμε για ετήσιο όριο πληρωμών διαθεσιμότητας, ασφαλώς μιλάμε για ένα μη ανταποδοτικό έργο (υπό την έννοια του ότι ο κατασκευαστής δεν θα έχει την κάρπωση κι επομένως πρόσοδο από τη λειτουργία του έργου), το οποίο θα καλυφθεί είτε από τον προϋπολογισμό του ΠΔΕ, όπου προβλέπεται σχετικό κονδύλιο για την αποπληρωμή των ΣΔΙΤ, είτε από άλλο χρηματοδοτικό εργαλείο. Όμως, και σ’ αυτή την περίπτωση από τις ανακοινώσεις του Υπουργείου δεν προκύπτει πως υπάρχει επάρκεια πόρων ή η πιθανότητα ένταξης σε κάποια άλλη χρηματοδότηση κι ως εκ τούτου και αυτή η μέθοδος κατασκευής του έργου δεν φαίνεται καθόλου εξασφαλισμένη.

Εν προκειμένω, φαίνεται πως προβαίνουν οι Υπουργοί σε ανακοίνωση δρομολόγησης έργων με μόνη την πρόσληψη των τεχνικών συμβούλων, χωρίς να είναι εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση των έργων αυτών. Ούτε η ένταξη στο ΠΑΑ 2023 – 2027 μπορεί εκ προοιμίου να εκληφθεί ως βέβαιη – εξάλλου δεν είναι γνωστό αν τα αρμόδια υπουργεία είναι έτοιμα για να υποβάλουν αίτηση ένταξης – ούτε η χρηματοδότηση στο πλαίσιο των ΣΔΙΤ.

Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως υπήρξε σημαντική ευκαιρία να ενταχθούν τα ως άνω έργα στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0» που έκλεισε λίγους μήνες πριν και για το οποίο δεν επετεύχθη τελικά ένταξη. Έτσι, η ευκαιρία χάθηκε και οφείλονται και για αυτό απαντήσεις. Σε κάθε περίπτωση, οι τοπικές κοινωνίες έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν αν οι εξαγγελίες έργων στηρίζονται σε υπαρκτές υλικές προϋποθέσεις, όπως είναι κατ’ αρχάς η ένταξη σε χρηματοδοτικά μέσα ή αν απλώς εξαγγέλλονται σε επίπεδο προθέσεων, χωρίς να συντρέχουν όμως οι προϋποθέσεις και στο πλαίσιο δημιουργίας προεκλογικών εντυπώσεων, γεγονός που αποτελεί, όμως, απόπειρα εξαπάτησης των πολιτών.

ΕΠΕΙΔΗ ανακοινώθηκε από τους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Υποδομών και Μεταφορών η πρόσληψη Τεχνικών Συμβούλων για την ωρίμανση της κατασκευής των έργων «2ο Αρδευτικό Δίκτυο Σερρών (ΤΟΕΒ Προβατά)» και «5ο Αρδευτικό Δίκτυο Φυλλίδος», έργων συνολικού κόστους περί τα 100 εκ. €
ΕΠΕΙΔΗ χαρακτηρίστηκε ως εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση των έργων από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2023 – 2027 ή η κατασκευή του ως ΣΔΙΤ.
ΕΠΕΙΔΗ τα ίδια έργα δεν εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Υδωρ 2.0.»
ΕΠΕΙΔΗ το ΠΑΑ 2023 – 2027 θα χρηματοδοτήσει άλλα 20 έργα, που είχαν ενταχθεί στο ΠΑΑ 2014 – 2020, ενώ το συνολικό ποσό που προβλέπεται για υποδομές εγγείων βελτιώσεων ανέρχεται στα 353.602.942 € και θα διεκδικήσουν να λάβουν μέρος από αυτό πολλά άλλα έργα πανελλαδικά.
ΕΠΕΙΔΗ δεν είναι γνωστό αν τα ως άνω Υπουργεία έχουν κάνει όλη την προεργασία, όπως επί παραδείγματι τις σχετικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την ένταξη των έργων στο ΠΑΑ 2023 – 2027.
ΕΠΕΙΔΗ για την κατασκευή μέσω ΣΔΙΤ των έργων απαιτείται να μην έχει υπερκαλυφθεί το ετήσιο όριο πληρωμών διαθεσιμότητας, ζήτημα για το οποίο δεν προκύπτει από πουθενά πως συντρέχει.
ΕΠΕΙΔΗ η τοπική κοινωνία έχει δικαίωμα να γνωρίζει τεκμηριωμένα εάν πραγματικά έχουν ενεργοποιηθεί χρηματοδοτικά εργαλεία.

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
1. Από πού προκύπτει το διασφαλισμένο της ένταξης των έργων του «2ου Αρδευτικού Δικτύου Σερρών (ΤΟΕΒ Προβατά)» και του «5ου Αρδευτικού Δικτύου Φυλλίδος» στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2023 - 2027; Είναι έτοιμος ο σχετικός φάκελος για να προχωρήσουν τα Υπουργεία σε σχετικό αίτημα; Υπάρχουν οι προβλεπόμενες μελέτες;
2. Το ετήσιο όριο πληρωμών διαθεσιμότητας του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων επαρκεί σήμερα για να χρηματοδοτήσει τα υπό συζήτηση έργα; πώς τεκμαίρεται η επάρκεια;
3. Γιατί δεν εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0.» τα υπό συζήτηση έργα;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αραχωβίτης Σταύρος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Κασιμάτη Νίνα

Πούλου Παναγιού

Ραγκούσης Ιωάννης

Σκουρολιάκος Παναγιώτης