Έναν χρόνο από την παράνομη και αιματηρή εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να μιλήσουμε για την ειρήνη, το Διεθνές Δίκαιο και τη διπλωματία ως μοναδικό μέσο επίλυσης των διενέξεων.

Η παραβίαση -από τη Ρωσία- των θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Δικαίου και πρωτίστως του απαραβίαστου των συνόρων και της μη χρήσης βίας, έχει προκαλέσει την απώλεια χιλιάδων ανθρώπων και ζώων. Στρατιώτες και των δύο πλευρών -αλλά και χιλιάδες Ουκρανοί άμαχοι- έχουν πέσει νεκροί ή έχουν τραυματιστεί βαριά, οι υποδομές της Ουκρανίας έχουν διαλυθεί, εκατομμύρια πρόσφυγες έφυγαν από τις εστίες τους. Η περιβαλλοντική καταστροφή που έχει επέλθει είναι ανυπολόγιστη. Ο Ουκρανικός λαός είναι ασφαλώς το μεγάλο θύμα της υπόθεσης αυτής, γι’ αυτό και έχει την αδιαπραγμάτευτη αλληλεγγύη όλων μας.

Την ίδια στιγμή, ο πόλεμος αποτέλεσε το πρόσχημα για περαιτέρω ένταση του αυταρχισμού σε βάρος κάθε φιλειρηνικής ή αντιπολιτευόμενης φωνής εντός της Ρωσίας. Συνολικά δε, οι ευρωπαϊκοί λαοί αλλά και όλος ο πλανήτης ζουν υπό τον φόβο μιας ενδεχόμενης περαιτέρω κλιμάκωσης του πολέμου, στην περίπτωση που εμπλακούν σε αυτόν ευθέως δυνάμεις του ΝΑΤΟ και η Κίνα. Επιπλέον ο εφιάλτης της απειλούμενης χρήσης πυρηνικών όπλων έχει επανέλθει, για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες

Η πρωτοφανής ενεργειακή κρίση και η τρομακτική πίεση του πληθωρισμού στο διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών της Ευρώπης -και όχι μόνο- είναι γεγονός. Ακόμα χειρότερα, ο κίνδυνος μιας επισιτιστικής και ανθρωπιστικής κρίσης είναι ορατός για τις φτωχότερες χώρες του πλανήτη.

Η ειρήνη, με τερματισμό της ρωσικής εισβολής, αποτελεί το αίτημα όχι μόνο του αντιπολεμικού κινήματος, αλλά και όλων των λαών της Ευρώπης και του κόσμου. Για την επίτευξή της πρέπει να αναληφθούν αποφασιστικές πρωτοβουλίες στη βάση πάντοτε του Διεθνούς Δικαίου και του καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, υπό την αιγίδα διεθνών οργανισμών (ΟΗΕ, ΟΑΣΕ, ΕΕ). Οι παγκόσμιοι δρώντες -ΗΠΑ, ΕΕ, Κίνα και ενδεχομένως μία εκπρόσωπος του Νότου, όπως η Βραζιλία, η Ν. Αφρική και η Ινδία- θα μπορούσαν να ασκήσουν πιέσεις προς τη Μόσχα για εκεχειρία προκειμένου να συμμετάσχει μαζί με το Κίεβο σε Διεθνή Διάσκεψη για την Ειρήνη.

Στο πλαίσιο αυτό, συντασσόμαστε μαζί με όσες και όσους καλούν σε άμεση κατάπαυση του πυρός και αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την ουκρανική επικράτεια, με ταυτόχρονη έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, καθώς και σε έλεγχο και τιμωρία όσων έχουν διαπράξει εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Ωστόσο, τα παραπάνω -αν και απολύτως επείγοντα και αναγκαία- δεν αρκούν για μια βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή. Απαιτείται η ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης και η διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου συλλογικής ασφάλειας στη γηραιά ήπειρο, το οποίο να θέτει όρους για μελλοντική συμμετοχή της Ρωσίας, η πλήρης εφαρμογή της Συνθήκης για τη Μη Εξάπλωση των Πυρηνικών Όπλων και η προαγωγή θεσμών και μηχανισμών που θα διευκολύνουν την ειρηνική επίλυση των διαφορών και θα προάγουν τη συνύπαρξη και τη συνεργασία των ευρωπαϊκών λαών. Η αποχώρηση της Ρωσίας από τη Συμφωνία New Start αλλά και οι ευθύνες των ΗΠΑ στη μη τήρηση της Συμφωνίας, ξυπνούν μνήμες του πιο επικίνδυνου σταδίου του Ψυχρού Πολέμου.

Η Ευρώπη από την πλευρά της οφείλει να κινηθεί προς την κατεύθυνση της επίλυσης της διένεξης, ακόμα και αν αυτό δεν συνάδει με τα άμεσα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ. Παράλληλα, θα πρέπει να προωθήσει ενεργά την ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας, δίνοντας το μήνυμα ότι πορεία για ένταξή της στο ΝΑΤΟ δεν μπορεί να υπάρξει. Συμμαχία σημαίνει συνεργασία και όχι άβουλη συμμόρφωση.

Τέλος, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ η χώρα μας να επανέλθει στη γραμμή της πολυδιάστατης ενεργητικής φιλειρηνικής εξωτερικής πολιτικής, αναλαμβάνοντας και στηρίζοντας πρωτοβουλίες στην παραπάνω κατεύθυνση και κυρίως, μακριά από την ανεύθυνη και αδιαφανή εξωτερική πολιτική που έχει ακολουθήσει συνολικά, αλλά και στο θέμα του πολέμου, η σημερινή κυβέρνηση. Η Ελλάδα, ως μέλος της διεθνούς κοινότητας, έχει κάθε λόγο να αποτελέσει μια ήπια ευρωπαϊκή δύναμη σταθερότητας και ασφάλειας, που θα τηρεί τις δεσμεύσεις της στους διεθνείς οργανισμούς που ανήκει και την ίδια στιγμή θα στηρίζει ενεργά τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου -στην Ουκρανία αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο- και θα επιδιώκει τη διπλωματική και ειρηνική επίλυση των διενέξεων.