ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού

Θέμα: «Πλήρως εγκαταλελειμμένος ο αρχαιολογικός χώρος του Ιερού της Υστερομινωικής Κρήτης στο ύψωμα Παπούρα στα Καλέσα του Δ. Μαλεβιζίου»

Το Ιερό των «θεαιών των μηκώνων» της Υστερομινωϊκής Κρήτης στο λόφο «Μπαΐρια» ή «Τζαφέρ Παπούρα» κοντά στα Καλέσα του Δ. Μαλεβιζίου ανασκάφηκε το 1936 από τον Διευθυντή του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου Σπυρίδωνα Μαρινάτο. Πρόκειται για κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο σύμφωνα με την υπουργική απόφαση ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Α1/Φ23/71835/3071π.ε./17-11- 1979 και το ΦΕΚ 210/Β/1-3-1980, φορέας προστασίας του οποίου είναι η ΚΓ’ Εφορία Προΐστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Για πολλές δεκαετίες, η ακριβής θέση του Ιερού είχε χαθεί ενώ ακόμα και μετά τον εντοπισμό του, μέχρι και σήμερα, ο χώρος παραμένει πλήρως εκτεθειμένος και εγκαταλελειμμένος.

Πιο συγκεκριμένα, η ανασκαφή του 1936 έφερε στο φως εξαιρετικά ενδιαφέροντα αγάλματα και αντικείμενα της Υστερομινωικής Περιόδου (1300 π.Χ.), όπως, μεταξύ άλλων, τα 5 μοναδικά πήλινα αγάλματα της Μεγάλης Θεάς (Πότνια), 3 πήλινα σκεύη, 1 τράπεζα προσφορών και πήλινες καρφίδες που μιμούνται το φυτό της παπαρούνας (Μυκών). Σύμφωνα με δημοσίευμα του τοπικού τύπου (άρθρο «Μπαΐρια ή Παπούρα στα Καλέσα, ένας σπουδαίος ξεχασμένος αρχαιολογικός χώρος», εφημερίδα Φωνή του Μαλεβιζίου, φύλλο 23/2/2023), η ανασκαφή ξεχάστηκε ενώ ο περιβάλλον χώρος έχει κατά καιρούς υποστεί βαθιές αρόσεις και εκχερσώσεις. Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται ότι τα επιφανειακά ευρήματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι πολύ πιθανόν στην περιοχή να υπάρχει σημαντικής έκτασης οικισμός της Υστερομινωικής Περιόδου ο οποίος δεν έχει εντοπιστεί.

Με δεδομένο ότι, σύμφωνα με τα παραπάνω, το Ιερό των «θεαίων των μηκώνων» είναι σημαντικός αρχαιολογικός χώρος της Υστερομινωικής Περιόδου,
Με δεδομένη την πιθανότητα να υφίσταται σημαντικής έκτασης υστερομινωικός οικισμός, μετά και τα σημαντικά ευρήματα της ανασκαφής του 1936 από τον Σπυρίδωνα Μαρινάτο,

Ερωτάται η κ. Υπουργός:

1. Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί για την προστασία και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου στην Παπούρα Καλεσών;
2. Προτίθεται το Υπουργείο να αξιολογήσει τα αποτελέσματα της ανασκαφής Μαρινάτου και να διερευνήσει τη σκοπιμότητα νέας συστηματικής αρχαιολογικής ανασκαφής;
3. Προτίθεται το Υπουργείο να απαλλοτριώσει τη σχετική έκταση, παρέχοντας τις αντίστοιχες αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Μαμουλάκης Χάρης
Αναγνωστοπούλου Σία

Βαρδάκης Σωκράτης
Ηγουμενίδης Νίκος