→ Η Κεντρική Επιτροπή συνεδριάζει σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για το Κόμμα μας. Η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα, μετά το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών, να ανοίξει τις διαδικασίες διαδοχής για νέο Πρόεδρο στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και να μην είναι ο ίδιος ξανά υποψήφιος, αποτελεί ένα σοκ για το κόμμα, τα μέλη και τους ψηφοφόρους του.

Είναι μια νέα κατάσταση, που πρέπει να αντιμετωπιστεί με υπευθυνότητα, συντεταγμένες διαδικασίες και συλλογικές αποφάσεις.
→ Στα χρόνια της προεδρίας του, ο Αλέξης Τσίπρας πρωταγωνίστησε και ηγήθηκε της ραγδαίας ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, που εδραίωσε το κόμμα μας στο επίκεντρο του πολιτικού σκηνικού και των διεθνών εξελίξεων.
Υπήρξε ο πρώτος αριστερός πρωθυπουργός της χώρας και της Ευρώπης, ο επικεφαλής μιας κυβέρνησης που έβγαλε τη χώρα μας από τα μνημόνια με την κοινωνία όρθια, ρύθμισε το χρέος και, ταυτόχρονα, αποκατέστησε εργασιακά δικαιώματα, άσκησε μια κοινωνικά δίκαιη πολιτική, προς όφελος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας και της χώρας.
Πολεμήθηκε από τα μεγάλα συμφέροντα εντός και εκτός της χώρας, στάθηκε απέναντι στους ισχυρούς.
Ο Αλέξης Τσίπρας υπήρξε ένας ηγέτης διεθνούς εμβέλειας, που συναντήθηκε με την ευρωπαϊκή αριστερά και την σοσιαλδημοκρατία, με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο ως γέφυρα των ευρωπαϊκών προοδευτικών δυνάμεων· ένας ηγέτης που δεν δίστασε να συγκρουστεί με τον εθνικισμό και τον λαϊκισμό, υπογράφοντας την ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών, η οποία και άνοιξε νέους δρόμους για την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια.
Ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατάφεραν να συσπειρώσουν το μεγαλύτερο μέρος του προοδευτικού χώρου, να ανοιχτούν στον ευρύτερο προοδευτικό και δημοκρατικό κόσμο και να ανοίξουν νέους δρόμους για την αριστερά και την προοδευτική παράταξη.
Μετά από αυτή τη μεγάλη πορεία, κατά τη διάρκεια της οποίας πρωταγωνίστησε για να γραφτούν ιστορικές σελίδες, όχι μόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αλλά και για τη χώρα μας και την Ευρώπη, ανοίγει εκ των πραγμάτων μια νέα σελίδα εξαιτίας της απόφασής του να μη θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για την προεδρία του Κόμματος.
Αυτή η εξέλιξη, μαζί με το εκλογικό αποτέλεσμα, δημιουργούν μια νέα και πρωτόγνωρη πραγματικότητα για το κόμμα μας, το οποίο οφείλει να ανασυγκροτηθεί εν κινήσει, για να εκπροσωπήσει την κοινωνία. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, παρότι έχασε ένα πολύ μεγάλο μέρος των δυνάμεών του, παραμένει αξιωματική αντιπολίτευση, ένα από τα μεγαλύτερα κόμματα της Αριστεράς και του προοδευτικού χώρου στην Ευρώπη.

→ Οι εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου και της 25ης Ιουνίου διαμόρφωσαν ένα νέο πολιτικό χάρτη, ο οποίος σηματοδοτείται από τη μεγάλη πτώση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, τη μεγάλη διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος, τη συρρίκνωση των δυνάμεων αριστερότερα της Δεξιάς, και την είσοδο στη βουλή τριών ακροδεξιών κομμάτων, με το ένα από αυτά να διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με τον νεοναζί Κασιδιάρη.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία, σε συνδυασμό με την αύξηση του ποσοστού της αποχής, αντανακλούν μια μεγάλη μετατόπιση προς τα δεξιά στο πολιτικό και ιδεολογικό πεδίο, η οποία ακολουθεί μια γενική άνοδο -σε αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις σε χώρες της Ευρώπης- ακροδεξιών και ρατσιστικών κομμάτων που εμφανίζονται ως δήθεν αντισυστημικά. Για την ανάσχεση αυτής της ακροδεξιάς επέλασης, οι δημοκρατικές, προοδευτικές δυνάμεις, όπως και οι δημοκρατικοί πολίτες, οφείλουν να δώσουν με ενότητα και αποφασιστικότητα έναν συλλογικό αγώνα. Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αυτός ο αγώνας αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα.
Η ΝΔ επικράτησε στις εκλογές, βασισμένη στο δίπολο της σταθερότητας και της συνέχειας. Παρά τη φανερά νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση του προγράμματός της, κατάφερε να αποσπάσει μια ευρεία στήριξη από δεξιούς αλλά και κεντρώους ψηφοφόρους, απαντώντας σε πραγματικά κοινωνικά προβλήματα και προσδοκίες, εκμεταλλευόμενη τις συνθήκες δημοσιονομικής χαλάρωσης και τη ροή ευρωπαϊκών κονδυλίων που ακολούθησε την πανδημική κρίση. Παρά τα σκάνδαλα, το πελατειακό κράτος, την εγκληματική απαξίωση και αντιπαλότητά της απέναντι σε κάθε τι δημόσιο, με κορυφαίο παράδειγμα την απαξίωση των υποδομών που οδήγησε στην τραγωδία των Τεμπών, η ΝΔ κυριάρχησε εκλογικά σε όλες τις κοινωνικές ομάδες.
Η διολίσθησή της σε έναν αυταρχικό, υπερσυντηρητικό και εθνικιστικό λόγο, με αποκορύφωμα τις κατηγορίες περί «εθνικής εξαίρεσης» προς τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τελικά ενίσχυσε την ακροδεξιά. Ταυτόχρονα, όμως, δεν απέτρεψε και μια μεγάλη μερίδα κεντρώων ψηφοφόρων να την υπερψηφίσουν.
Η άνοδος του ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ, παρότι όχι ασήμαντη ποσοτικά, δεν είναι τέτοια ώστε να μιλάμε για μια αλλαγή σκηνικού στον προοδευτικό χώρο. Το ίδιο ισχύει και για το ΚΚΕ, το οποίο αύξησε κι αυτό τις δυνάμεις του. Από την άλλη μεριά, η επιλογή του ΜΕΡΑ 25 να δώσει βαρύτητα στο «Σχέδιο Δήμητρα» και οι τοποθετήσεις του σε σχέση με το τραπεζικό σύστημα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο αρνητικό του αποτέλεσμα. Την ίδια στιγμή βέβαια δημιούργησαν και ένα πλαίσιο συζήτησης που ευνοούσε την ατζέντα φόβου που καλλιεργούσε η ΝΔ σε σχέση με το εκλογικό αποτέλεσμα σε συνθήκες απλής αναλογικής.

Το αποτέλεσμα των δύο εκλογικών αναμετρήσεων αποτελεί ένα σοκ για το κόμμα μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχασε σε ιστορικά προπύργια του προοδευτικού χώρου, όπως η Αχαΐα και η Κρήτη. Έχασε τόσο από τα Αριστερά, όσο και από το κέντρο, όπως δείχνουν και τα εκλογικά αποτελέσματα του ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ. Έχασε στις εργατικές και λαϊκές γειτονιές της Αττικής. Δηλαδή, στα κοινωνικά στρώματα που ανέδειξαν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με συντριπτικά ποσοστά στη διακυβέρνηση το 2015, και τα οποία μας είχαν ψηφίσει και τον Ιούλιο του 2019.
Απέναντι σε αυτή την δύσκολη πραγματικότητα, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ οφείλει να προβεί σε μια συνολική, σε βάθος και νηφάλια εκτίμηση του αρνητικού εκλογικού αποτελέσματος. Με πνεύμα αυτοκριτικής, με ωριμότητα και ευθύνη θα συζητήσει για τις αιτίες του εκλογικού αποτελέσματος.
Παρά τη μεγάλη μάχη που δόθηκε τον Ιούνιο, με πείσμα και αυταπάρνηση, από τα μέλη, τα στελέχη και τους ψηφοφόρους μας, το αποτέλεσμα του Μαΐου αποδείχθηκε καθοριστικό.

Είναι φανερό ότι μιλάμε για έναν κοινό εκλογικό κύκλο το αποτέλεσμα του οποίου σε μεγάλο βαθμό καθορίστηκε από τα εξής:

Η ΝΔ κατάφερε να επιβάλει την δική της ατζέντα στην προεκλογική αντιπαράθεση: την ατζέντα του φόβου. Και να υποστηρίξει με αυτό τον τρόπο -στο δίπολο σταθερότητα από τη μια, αλλαγή από την άλλη- ως πλειοψηφική την τάση του δικού της αφηγήματος.
Αυτό το κατάφερε, δυστυχώς, αξιοποιώντας διαρκώς και δικά μας λάθη. Η αδυναμία συγκρότησης κυβερνητικής λύσης σε συνθήκες απλής αναλογική βοήθησε ακόμα περισσότερο τη ΝΔ να επιβάλει την δική της ατζέντα. Αυτό ήταν το στρατηγικό ρήγμα μέσα από το οποίο πέρασε το αφήγημα περί σταθερότητας: η αναγκαστική επιλογή υπεράσπισης μιας στρατηγικής που, εξαιτίας της άρνησης των άλλων προοδευτικών δυνάμεων, αντικειμενικά δεν μπορούσε να δώσει προοπτική βιώσιμης κυβερνητικής λύσης.
Τέλος, η εικόνα του κόμματος για μεγάλο χρονικό διάστημα, ιδίως όμως τις κρίσιμες μέρες πριν την κάλπη δεν εξέπεμπε συνοχή, ευθύνη, συγκρότηση.

Το αποτέλεσμα των δεύτερων εκλογών του Ιουνίου είχε προεξοφληθεί από τον Μάϊο, αφού ήταν αδύνατο να ανατραπεί μια τόσο μεγάλη διαφορά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Επιπλέον στερούσε από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ το αφήγημα εκλογικής νίκης απέναντι στη ΝΔ που θα μπορούσε να κινητοποιήσει ένα πιο ευρύτερο ακροατήριο.
Η Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία ως το κεντρικό πολιτικό όργανο του κόμματος αναλαμβάνει την ευθύνη που της αναλογεί για αυτό το αρνητικό αποτέλεσμα.

ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

Ο ελληνικός λαός και οι εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόροι μας έδωσαν στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ την εντολή και το καθήκον να ανταποκριθεί στο ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, της βασικής δύναμης που μπορεί να σταθεί απέναντι στη Δεξιά και τη σκοταδιστική ακροδεξιά, να ασκήσει αποφασιστική προγραμματική αντιπολίτευση και να υπερασπιστεί την κοινωνία από μια ανεξέλεγκτη, σκληρά νεοφιλελεύθερη και αντιλαϊκή ΝΔ. Ταυτόχρονα, μας έδωσαν το μήνυμα ότι οφείλουμε να αλλάξουμε, να βελτιωθούμε, να ανασυντάξουμε άμεσα τις δυνάμεις μας, για να διεκδικήσουμε ξανά την κυβέρνηση της χώρας, ως ο βασικός κορμός της προοδευτικής παράταξης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ οφείλει άμεσα να ανταποκριθεί σε αυτή τη διπλή εντολή. Να προχωρήσει συντεταγμένα, με συντροφικότητα, με δημοκρατικές διαδικασίες, έχοντας ως πρώτη έγνοια και προτεραιότητα τη διασφάλιση της ενότητας και της συνοχής του κόμματος.

Η διαδικασία της ανασυγκρότησης οφείλει να γίνει με το βλέμμα στραμμένο στην κοινωνία, στα μέλη του κόμματος, αλλά και στις κοινωνικές ομάδες που θέλουμε να εκπροσωπήσουμε, ως το μεγαλύτερο κόμμα του προοδευτικού χώρου στην Ελλάδα. Ένα κόμμα εξουσίας, που μπορεί και πρέπει να εκπροσωπήσει τους πολίτες που ανήκουν από τη ριζοσπαστική Αριστερά μέχρι το προοδευτικό κέντρο.
Στο επίκεντρο της μεγάλης προσπάθειας για την ανασυγκρότηση και την ανανέωση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν μπορεί παρά να τεθεί η μάχη για να ξαναβρεί το κόμμα μας τα κοινωνικά του στηρίγματα, τις κοινωνικές δυνάμεις και τα στρώματα που τον ανέδειξαν στην κυβέρνηση της χώρας, σε καιρούς δύσκολους. Αλλά και να συνεχίσει την προσπάθεια να αποκτήσει βαθύτερες σχέσεις με την ελληνική κοινωνία, τους θεσμούς της, τους φορείς εκπροσώπησής της, στην αυτοδιοίκηση, στα συνδικάτα, στα κινήματα των εργαζομένων, της νεολαίας, τα κινήματα υπεράσπισης των δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος. Όσους κι όσες, δηλαδή, θέλουμε να αποτελέσουμε τον φορέα εκπροσώπησης τους, όσους κι όσες δεν μπορέσαμε να εκφράσουμε, είτε γιατί απομακρυνθήκαμε, είτε γιατί δεν καταφέραμε να τους προσεγγίσουμε.

Η άμεση προσφυγή στις διαδικασίες εκλογής προέδρου αποτελεί επιτακτική ανάγκη, ενόψει της παρουσίας μας στη ΔΕΘ, και κυρίως, της επόμενης εκλογικής μάχης, αυτής των αυτοδιοικητικών εκλογών. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να χαθεί ούτε μια μέρα αντιπολίτευσης, ούτε μια μέρα αγώνα για τα συμφέροντα της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας.
Το κόμμα οφείλει να είναι έτοιμο να δώσει την επόμενη κρίσιμη μάχη, αυτή των ευρωεκλογών πιο δυνατό, με νέα ηγεσία, αλλά με την ίδια πίστη στις αξίες και τις ιδέες της Αριστεράς και του προοδευτικού χώρου.

Για αυτούς τους λόγους, αποφασίζεται :
• διεξαγωγή Διαρκούς συνεδρίου 2-3 Σεπτεμβρίου που θα εγκρίνει και τυπικά τις υποψηφιότητες για την Προεδρία του Κόμματος, οι οποίες μπορούν να κατατεθούν μέχρι και το διαρκές συνέδριο. Η ΚΕ εξουσιοδοτεί την ΠΓ να αποφασίσει τα κριτήρια που θα επιτρέψουν την κατάθεση υποψηφιοτήτων.
• εκλογή προέδρου στις 10 Σεπτεμβρίου, και, στην περίπτωση περισσότερων των δύο υποψηφιοτήτων, δεύτερος γύρος στις 16 Σεπτεμβρίου.
Δικαίωμα ψήφου για την εκλογή Προέδρου έχουν και όσοι-ες γίνουν μέλη του Κόμματος την ημέρα της πρώτης εκλογικής διαδικασίας, όπως έγινε και στις 15/05/2022.
• Έκτακτο Συνέδριο τον Νοέμβριο, δηλαδή μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Μετά το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών είναι αναγκαίο να συνεξεταστούν τα νέα δεδομένα που προέκυψαν και να αναδιαμορφωθεί αναλόγως και η στρατηγική μας. Είναι προφανές ότι τόσο ο ως σήμερα σχεδιασμός, όσο και η διαθεσιμότητα υποψηφίων Περιφερειαρχών και Δημάρχων, προέκυψαν με βάση τελείως διαφορετικούς συσχετισμούς δυνάμεων και πολιτική κατεύθυνση, που βασίζονταν στη συνεργασία των δημοκρατικών και προοδευτικών δυνάμεων.
Στόχος μας παραμένει η αλλαγή τοπίου στον γαλάζιο αυτοδιοικητικό χάρτη, με αποφασιστική ενίσχυση των προοδευτικών δυνάμεων. Όπως σημειώσαμε και στη σχετική προηγούμενη απόφαση της ΚΕ “είναι κρίσιμη η επιλογή και η υποστήριξη υποψηφίων ευρείας αποδοχής και νίκης είτε αυτοί προέρχονται από τον κομματικό, είτε από τον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς είτε από συμπολίτες μας που συμφωνούν στην αυτοδιοικητική μας κατεύθυνση και στην πλειοψηφία του πλαισίου αρχών που αναφέραμε”.
Είναι κατανοητή η νέα συγκυρία που προκύπτει εξαιτίας των αποτελεσμάτων των εθνικών εκλογών, καθώς και της διαφαινόμενης κεντρικής άρνησης των υπολοίπων δυνάμεων του προοδευτικού χώρου για συγκλίσεις και συνεργασίες ακόμα και σε επίπεδο αυτοδιοίκησης. Αυτό όμως δεν αναιρεί τις ιδιαίτερες συνθήκες και την ιδιαίτερη δυναμική που αναπτύσσεται σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, όπως και την αυτονομία των αυτοδιοικητικών παρατάξεων.
Στο πλαίσιο των παραπάνω, η Κεντρική Επιτροπή εξουσιοδοτεί την Πολιτική Γραμματεία να λάβει αποφάσεις για τις περιφέρειες, και σε αυτό το πλαίσιο θα εξετάσει και τις υποψηφιότητες κεντρικών στελεχών. Σε επίπεδο δήμων θα ανακοινωθούν στηρίξεις εκεί που έχουν προχωρήσει οι σχετικές διαδικασίες και θα ληφθούν αποφάσεις για τους υπόλοιπους από τα κομματικά όργανα.