02/08/2023

Ερώτηση βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τις επιπτώσεις των πρόσφατων πυρκαγιών σε αέρα, έδαφος, δημόσια υγεία

Στη Βουλή φέρνουν με Ερώτησή τους 16 βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με πρωτοβουλία του Βουλευτή Μαγνησίας Αλέξανδρου Μεϊκόπουλου τις επιπτώσεις των πυρκαγιών που ξέσπασαν σε πολλά σημεία της Μαγνησίας στο περιβάλλον, στην ποιότητα του αέρα και στη δημόσια υγεία.

Η φωτιά απείλησε, τις βιομηχανικές περιοχές και τον ΧΥΤΑ Βόλου και η κατάσταση κορυφώθηκε όταν σημειώθηκε ισχυρή έκρηξη στην αποθήκη της Πολεμικής Αεροπορίας στην περιοχή «Καραμπά» της Ν. Αγχιάλου, όπου φυλάσσονταν πυρομαχικά και στρατιωτικό υλικό. Έκαψε ολοσχερώς τη μονάδα ανακύκλωσης στην περιοχή Σπαρτιά Σέσκλου, αποθήκες όπου φυλάσσονταν πλαστικά για ανακύκλωση, πάνελ, χωρίσματα και ελαστικά στη βιομηχανική περιοχή. Στην περιοχή της Νέας Αγχιάλου υπήρξε σε μεγάλη έκταση διασπορά υπολειμμάτων πυρομαχικών και εκρηκτικών υλών.

Για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον εξέφρασε έντονη ανησυχία το Περιφερειακό Τμήμα Θεσσαλίας της Ένωσης Ελλήνων Χημικών. Οι πυρκαγιές εκλύουν μεγάλες ποσότητες αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Από την καύση πλαστικών και ελαστικών απελευθερώνονται τοξικά αέρια, όπως διοξίνες, φουράνια, πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες και τοξικές εκπομπές κατά την καύση εύφλεκτων υγρών . Σε σχέση με τις εκρήξεις των πυρομαχικών επεσήμαναν ότι ενδέχεται να περιέχουν τοξικά βαρέα μέταλλα και άλλες επικίνδυνες ουσίες.

Προβληματισμό προκάλεσε το νέφος καπνού που σκέπασε την πόλη και η αποπνικτική ατμόσφαιρα με οσμή πλαστικού την ώρα που η φωτιά συνέχισε να σιγοκαίει τις επόμενες 3 ημέρες τη μονάδα ανακύκλωσης, αλλά και η ύπαρξη υπολειμμάτων από την καύση που μπορούν να μολύνουν το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα και να εισέλθουν στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα μέσω των καλλιεργειών και των ζώων. Οι πυρκαγιές και οι καταστροφές που προκάλεσαν έρχονται δυστυχώς να προσθέσουν στην ήδη επιβαρυμένη ατμόσφαιρα της περιοχής.

Απευθυνόμενοι στους Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, οι βουλευτές ζητούν να διαπιστωθούν η έκταση και οι επιπτώσεις της περιβαλλοντικής καταστροφής και σαφείς απαντήσεις σχετικά με τη διαχείριση της. Συγκεκριμένα ρώτησαν τους αρμόδιους Υπουργούς:

Υπάρχει σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις εκπομπές τοξικών και επικίνδυνων ρύπων και την προστασία της δημόσιας υγείας;

Θα διενεργήσετε έρευνα για τη διαπίστωση τυχόν υποβάθμισης ή κινδύνου για το έδαφος, τα επιφανειακά ύδατα και την ατμόσφαιρα στην περιοχή; Ποιος φορέας θα την αναλάβει; Πότε θα δημοσιευθούν τα αποτελέσματα της;

Έχει τη δυνατότητα να καταγράψει ο αναφερόμενος στην από 27.07.2023 ανακοίνωση σταθμός μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης διοξίνες και φουράνια; Λειτουργούν οι δύο νέοι σταθμοί μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης που τοποθετήθηκαν μέσω του ΕΣΠΑ ΠΕΠ Θεσσαλίας 2014 – 2020 στον Βόλο; Αν ναι, ποιες μετρήσεις κατέγραψαν τις ημέρες των πυρκαγιών;

Ποια μέτρα προτίθεστε να λάβετε για την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς στην περιοχή που κάηκε η μονάδα ανακύκλωσης και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα των ενεργειών;

Με δεδομένο ότι τα υπολείμματα πυρομαχικών περιέχουν τοξικά βαρέα μέταλλα και αποτελούν ειδική κατηγορία αποβλήτων, πώς θα διασφαλίσετε ότι θα περισυλλεγούν στο σύνολό τους από την περιοχή της Ν. Αγχιάλου και θα γίνει ασφαλής διαχείριση τους, όπως προβλέπεται στην περίπτωση αυτή;

Προτίθεστε να διερευνήσετε τις συνθήκες και τυχόν ευθύνες που επέτειναν την εξάπλωση της πυρκαγιάς;

 

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της κατατεθείσας ερώτησης:

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς
Περιβάλλοντος & Ενέργειας
Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας
Εσωτερικών

ΘΕΜΑ: Τοξικό νέφος και ανησυχία για την υποβάθμιση του περιβάλλοντος μετά τις πυρκαγιές στη Μαγνησία

Στις 26 Ιουλίου ξέσπασαν πυρκαγιές στη Μαγνησία ξεκινώντας από την περιοχή του Βελεστίνου. Έλαβαν σύντομα ανεξέλεγκτες διαστάσεις παρότι πρόκειται για μια περιοχή στην οποία κατά κύριο λόγο η βλάστηση είναι χαμηλή και αραιή με άδενδρους λόγους, οργωμένα χωράφια, αμπέλια και ελαιώνες και θάμνους. Η φωτιά εξαπλώθηκε με αποτέλεσμα να απειληθούν πολίτες, οικισμοί, εργοστάσια, επιχειρήσεις, κτηνοτροφικές μονάδες μέχρι και ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) και οι Α’ και Β’ Βιομηχανικές Περιοχές Βόλου.

Παρά τις μαζικές εκκενώσεις και την μεγάλη προσπάθεια πυροσβεστικών δυνάμεων, εθελοντών και κατοίκων, ο απολογισμός της καταστροφής περιλαμβάνει τον θάνατο δύο συμπολιτών μας, την απώλεια του 80% του ζωικού κεφαλαίου της περιοχής, εκτεταμένες καταστροφές στην χλωρίδα και την πανίδα, καθώς επίσης και μεγάλες, και κατά περιπτώσεις, ολοσχερείς καταστροφές εργοστασίων και επιχειρήσεων. Η κατάσταση κορυφώθηκε όταν η φωτιά έφτασε να απειλεί την 111 Πτέρυγα Μάχης στην Νέα Αγχίαλο, ενώ σημειώθηκε ισχυρή έκρηξη σε αποθήκη της Πολεμικής Αεροπορίας στην περιοχή «Καραμπά», όπου φυλάσσονταν πυρομαχικά, οπλισμός και λοιπό στρατιωτικό υλικό και στη συνέχεια χρειάστηκε να απομακρυνθούν τα πολεμικά αεροσκάφη.

Στο πέρασμά της η φωτιά έκαψε ολοσχερώς τη μονάδα ανακύκλωσης στην περιοχή Σπαρτιά Σέσκλου, αποθήκες εργοστασίων όπου φυλάσσονταν πλαστικά για ανακύκλωση, πάνελ, χωρίσματα και ελαστικά στη βιομηχανική περιοχή. Την πόλη του Βόλου, και ιδιαίτερα στις βόρειες παρυφές του πολεοδομικού συγκροτήματος, σκέπασε εκτεταμένο νέφος ρύπων , η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική με έντονη την οσμή πλαστικού την ώρα που καταγράφονταν πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Όπως κατήγγειλε ο ιδιοκτήτης της μονάδας ανακύκλωσης στην Σπαρτιά Σέσκλου, αν και υπήρχε εγκατεστημένο σύστημα πυρασφάλειας αυτό δεν λειτούργησε λόγω διακοπής ρεύματος, ενώ λόγω διακοπών ή χαμηλής πίεσης του νερού, δεν ήταν εφικτό να κατασβέσει τη φωτιά που κατέστρεψε τις εγκαταστάσεις και τεράστιες ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών.

Για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, τις μακροχρόνιες συνέπειες και την ασφάλεια των εργαζομένων που παρέμειναν στο πόστο τους εξέφρασαν έντονη ανησυχία θεσμικοί φορείς, όπως το Περιφερειακό Τμήμα Θεσσαλίας της Ένωσης Ελλήνων Χημικών, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι: «Οι πυρκαγιές εκλύουν μεγάλες ποσότητες αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα τα οποία ακόμα και μετά από μέρες είναι επικίνδυνα και επιζήμια για την ανθρώπινα υγεία. Εκλύσεις τοξικών αερίων όπως διοξίνες, φουράνια, πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες (ΠΑΥ), κ.λ.π λαμβάνουν χώρα κατά τη καύση πλαστικών και ελαστικών που περιέχονται σε αποθήκες, εργοστάσια ή και ακόμα παράνομα αδιάθετα σε προαύλιους χώρους. Τοξικές εκπομπές έχουμε επίσης και κατά την καύση εύφλεκτων υγρών όπως οργανικοί διαλύτες». Αναφορικά με τις συνέπειες από την σχάση πυρομαχικών στις περιοχές που επλήγησαν, επισημαίνουν ότι: «συνιστάται μεγάλη προσοχή καθώς ανάλογα το είδος τους μπορεί να περιέχουν τοξικά Βαρέα Μέταλλα και άλλες επικίνδυνες ουσίες1».

Τη μεγάλη ανησυχία εντείνει το γεγονός ότι η φωτιά συνέχισε τις επόμενες τρεις (3) ημέρες να σιγοκαίει τη μονάδα απελευθερώνοντας επικίνδυνες ουσίες που βάσει επιδημιολογικών μελετών είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις ευάλωτων ομάδων, όπως οι ηλικιωμένοι, οι γυναίκες σε εγκυμοσύνη, τα παιδιά, άτομα με άσθμα και καρδιοαναπνευστικές παθήσεις. Επιπλέον, τα υπολείμματα από την καύση, είναι γνωστό, ότι μπορούν να μολύνουν το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα και να εισέλθουν στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα μέσω των καλλιεργειών και των ζώων. Παράγοντες που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη είναι οι μετεωρολογικές συνθήκες και τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής που λόγω του ορεινού όγκου του Πηλίου απαιτεί ισχυρό άνεμο προκειμένου να καθαρίσει η ατμόσφαιρα.
Εντύπωση προκαλεί το ότι, ενώ υπήρχε έντονη δυσοσμία από τις πυρκαγιές που μαίνονταν ταυτόχρονα στο περιοχές του Δήμου Βόλου, του Δήμου Ρήγα Φεραίου και του Δήμου Αλμυρού, και συστάσεις προς τους πολίτες λόγω της επιβαρυμένης ατμόσφαιρας, το Τμήμα Περιβάλλοντος της Π.Ε. Μαγνησίας & Σποράδων ανακοίνωσε στις 27.07.2023 ότι οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων (PM10 και PM2,5) από τον πιστοποιημένο σταθμό μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Βόλου είναι σε φυσιολογικά επίπεδα και κάτω των ορίων2.
Κατόπιν των παραπάνω,

Ερωτώνται ο κ.κ. Υπουργοί

1. Σε ποιες ενέργειες και σε ποιους ελέγχους θα προχωρήσουν προκειμένου να διακριβωθεί η έκταση της περιβαλλοντικής καταστροφής και οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο περιβάλλον;
2. Υπάρχει σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις εκπομπές τοξικών και επικίνδυνων ρύπων και την προστασία της δημόσιας υγείας;
3. Θα διενεργήσουν έρευνα για τη διαπίστωση τυχόν υποβάθμισης ή κινδύνου για το έδαφος, τα επιφανειακά ύδατα και την ατμόσφαιρα στην περιοχή; Ποιος φορέας θα την αναλάβει; Πότε θα δημοσιευθούν τα αποτελέσματα της;
4. Έχει τη δυνατότητα να καταγράψει ο αναφερόμενος στην από 27.07.2023 ανακοίνωση σταθμός μέτρησης διοξίνες και φουράνια; Λειτουργούν οι δύο νέοι σταθμοί μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης που τοποθετήθηκαν μέσω του ΕΣΠΑ ΠΕΠ Θεσσαλίας 2014 – 2020 στον Βόλο; Αν ναι, ποιες μετρήσεις κατέγραψαν τις ημέρες των πυρκαγιών;
5. Ποια μέτρα προτίθενται να λάβουν για την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς στην περιοχή που κάηκε η μονάδα ανακύκλωσης και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα των ενεργειών;
6. Με δεδομένο ότι τα υπολείμματα πυρομαχικών περιέχουν τοξικά βαρέα μέταλλα και αποτελούν ειδική κατηγορία αποβλήτων, πώς θα διασφαλίσουν ότι θα περισυλλεγούν από την περιοχή της Ν. Αγχιάλου και ότι θα γίνει ασφαλής διαχείρισή τους, όπως προβλέπεται στην περίπτωση αυτή;
7. Προτίθενται να διερευνήσουν τις συνθήκες και τυχόν ευθύνες που επέτειναν την εξάπλωση της πυρκαγιάς;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Ακρίτα Έλενα

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Ζαμπάρας Μιλτιάδης

Καλαματιανός Διονύσης

Καραμέρος Γιώργος

Κόκκαλης Βασίλης

Κοντοτόλη Μαρίνα

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χάρης

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Πέρκα Θεοπίστη

Πούλου Γιώτα

Σαρακιώτης Ιωάννης

Τζούφη Μερόπη

Ψυχογιός Γεώργιος